گزارش تسخیر سفارت برژینسکی برای کارتر

ایران: بحران گروگان‌گیری، نوامبر 1979- سپتامبر 1980

• یادداشت مشاور امنیت ملّی رئیس‌جمه ور (برژینسکی[1]) برای رئیس‌جمهور کارتر

اولین واکنش‌ها

واشنگتن، 4 نوامبر 1979

موضوع:

اشغال سفارت در تهران

1- بر اساس گزارش‌های رسیده از سفارت تهران، برآورد می‌شود که 3000 دانشجوی تظاهرکنندۀ ایرانی، امروز صبح، سفارت را اشغال کردند؛ اگرچه آنها هیچ سلاحی نداشتند و مدعی برگزاری یک تحصّن صلح‌جویانه بودند ولی به موانع امنیتی داخل سفارت نفوذ پیدا کردند و گویا کارکنان آن را گروگان گرفته‌اند‌ و دستان آنها را از پشت‌بسته‌اند و آنها را از فضای داخلی سفارت خارج کرده‌اند.

بر اساس آخرین گزارش، کاردار که در زمان اشغال در سفارت حضور نداشته است، در وزارت امور خارجه ایران است. یک برنامۀ رادیویی پخش‌شده از تهران تأیید می‌کند که گروگان‌گیری صورت‌گرفته است و تظاهرکنندگان خواستار استرداد شاه هستند.

2- وزارت امور خارجه یک کارگروه ویژه بحران به ریاست هارولد ساندرز، [2] مشاور وزیر امور خارجه ایجاد کرده است. وی هم اکنون در حال رصد اوضاع در مرکز عملیات وزارت امور خارجه[3] است. تلاش‌هایی برای ارتباط با نخست‌وزیر بازرگان، انجام شده است.

 

 

• خلاصه نتایج جلسۀ کمیته هماهنگی ویژه[4]

[1]

Brzezinski

[2] Hal Saunders

[3] State Operations Center

[4] منبع: Carter Library, National Security Affairs, Staff Material, Middle East File,
Box 97, Meetings File, 11/5/79: SCC re Iran. فوق محرمانه. جلسه در اتاق وضعیت کاخ سفید برگزار شد. تاکنون هیچ صورت­جلسه­ای از جلسات کمیته هماهنگی ویژه یافت نشده است. بر اساس روال معمول، گری سیک (Gary Sick) خلاصه­ای از هر جلسه کمیته را آماده کرده است و «نقطه­نظرات و مسائل چالشی که نیازمند تصمیم رئیس­جمهور هستند را شناسایی کرده است»  سپس برژینسکی خلاصه جلسه را مطالعه کرده است و در ظرف چند ساعت بعد جلسه،  آن را به رئیس­جمهور داد و وی نیز نکاتی را در حاشیۀ آن یادداشت کرد. این نسخه­ که نکاتی در حاشیه آن نوشته شده است، اولین موضوع مورد بحث در جلسه بعدی کمیته بود. ((Sick, All Down, p. 247 بر اساس دیدگاه ترنر (Turner)، اعضای کمیته هماهنگی ویژه،  هرگز این خلاصه­های آماده­شده را ندیدند و اجازه نداشتند که آنها را مطالعه کنند. (Turner, Terrorism and Democracy, p. 28)