در حال دریافت اطلاعات

لطفا منتظر بمانید!

سند شماره 244

گزارش تحولات انقلاب

موضوع سند

گزارش تحولات انقلاب
مشخصات ارسال سند

از: سولیوان

محرمانه

به: وزارت امور خارجه، واشنگتن دي. سي

1357-09-12- 1978-12-03

متن سند


سند شماره 244


خیلی محرمانه


3 دسامبر 1978 - 12 آذر 1357


از: سفارت آمریکا، تهران - 11815


به: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی. سی.


موضوع: گزارش سیاسی - امنیتی، سوم دسامبر


خلاصه: تیراندازی شدید پس از ساعت منع عبور و مرور شبانه در شب گذشته. گرد آمدن بر روی پشت بامها، تیراندازی شدید دیروز در اصفهان. مدارس تهران به مدت ده روز تعطیل شد. دولت می گوید که مخالفان از سلاح استفاده کرده اند. دولت اطاق اصناف را منحل می نماید. موج انتقاد در مجلس. چند تظاهرات در شمال سفارت. پایان خلاصه.


1- دیشب تظاهرکنندگان با منع عبور و مرور مجدداً مقابله کردند و به خیابان ها آمدند. تهرانی ها چندین ساعت به تیراندازی از آن جمله شلیک سلاح های خودکار و حرکت تانکها در شهر گوش دادند. اکثر تیراندازیها هوایی بود. ولی دولت اعتراف می کند که در این تیراندازیها پنج نفر کشته و بیست نفر زخمی شده اند. مسئولین حکومت نظامی مانع تشکیل جلسات مذهبی در مسجد قبا در شمال تهران شدند و می گویند که شرکت کنندگان در مراسم مذهبی از مسئولین اجازه برپایی مراسم را نگرفته اند (در تلگرام جداگانه ای گزارش می شود). یک تحول جدید، تجمعات پشت بامی پس از ساعت شروع مقررات منع عبور و مرور بود که طی آن مردم شعارهای مذهبی سیاسی را بر فراز پشت بامها سر می دادند، صدای بلندگوها هم به این غوغا اضافه شده بود. ما در حال بررسی شایعه ای هستیم که بر طبق آن این نمایش با افروختن آتشی به عنوان علامت در کوههای شمال شهر آغاز گردید. آتش مهیبی از فراز شهر تهران دیده می شد. قسمتهایی از شهر برای دومین بار دچار قطع برق شد که ساعتها ادامه داشت.


2- کنسولگری آمریکا در شیراز به جز قطع جریان برق وضع را روی هم رفته آرام گزارش می کند. مغازه ها دیروز همگی تعطیل بودند، ولی امروز حدود 25% مغازه ها باز هستند. اهواز نیز گرچه با قطع جریان های آب و برق مواجه گردید آرام بود. کنسولگری گزارشاتی از درگیری خشن روز جمعه در بوشهر، بار و جهرم دارد. کنسولگری آمریکا در اصفهان گزارش می دهد که دیروز درگیری شدیدی که همراه با تیراندازی در حداقل هشت نقطه شهر بود به وقوع پیوست. بلندگوها از بالای ساختمانها مردم را به جهاد علیه رژیم فرامی خواندند. مردم اشیائی را از بالای بامها به طرف سربازان پرتاب کردند، و به مدت سه ساعت از خاموش کردن بلندگوها توسط آنها ممانعت نمودند. جماعتی که در یک کمین افتاده بودند و توسط سربازان تعقیب می شدند به داخل مسجدی گریختند. افراد مستقر در بام این مسجد تکه های آجر و موزائیک به طرف سربازان پرتاب می کردند که تعدادی از آنها مجروح شدند. کنسول از پزشکان محلی کسب اطلاع کرد که اجسادی را به بیمارستانها آورده اند. ارتش واحد کمکهای اولیه در بیمارستانهایی که تعطیل بوده اند مستقر کرده است. تظاهراتی در سه روستای اطراف وجود داشته است.




در یکی از این روستاها مردم شعار ضدبیگانه سر دادند و اوراق تبلیغاتی داس و چکش دار را به آتش کشیدند. در اصفهان در سه روز پیش حکومت نظامی توسط نیروی هوایی و واحدهای هوانیروز ارتش تکمیل گردید. سربازان هوانیروز انضباط کمتری داشته و به بدرفتاری و فحاشی متهم هستند، مردم خشمگین یکی از آنها را کتک زدند. هوانیروز از مستشاران آمریکایی خواسته است که آرم هوانیروز را از اونیفورمهایشان بردارند. دیروز بمبهای آتش زا به طرف دفتر فرعی شرکت فورد و کامیونی که در محل زندگی کارکنان آمریکایی پارک شده بود پرتاب شد ولی به کسی آسیب نرسید. دیروز روی هم هشت ساعت جریان برق در اصفهان قطع بود. گزارش می دهند که نیروی هوایی شاهنشاهی قصد داشت که در صورت قطع جریان برق نیروگاه برق را اشغال نماید ولی موفق به این کار نشد. اگر بتوان مغازه هایی را بازیافت احتکار مواد غذایی زیاد است، نتیجتاً قیمتهای کالاهای عمده 50 تا 200 درصد افزایش یافته اند.


3- مجلس دیروز جلسه علنی داشت و سه بار از دولت ازهاری انتقاد شدید شد. وکلای مخالف دولت به کشتار و تظاهرات و سانسور مطبوعات اشاره نمودند. دیروز وزیر بازرگانی اعلام داشت که اطاق اصناف منحل شده و بعد از چهارم آوریل انتخابات جدیدی برگزار خواهد شد.


دلیل انحلال اطاق اصناف کوتاهی در انجام وظایفش ذکر گردید. دولت ایران همچنین اسامی شش معاون جدید وزارت اقتصاد و دارایی را اعلام کرد: حسن هادوی، حسن علی رجایی، سیدمحمد میرمیران، عبدالرحیم صدریه و بیژن نوری.


4- تیمسار ازهاری نخست وزیر ایران دیروز به توجیه عمل ارتش در برابر تظاهرکنندگان پرداخت و قصد داشت که شور مذهبی را از شور سیاسی جدا کند. در جلسه دو ساعته که با حضور یک صد تن از نمایندگان گروههای مختلف برگزار شد، ازهاری اظهار داشت که او را نصیحت می کنند که تمام اجتماعات را ممنوع نماید، ولی وی به عنوان نخست وزیر کشور شیعی مایل به این کار نیست. وی گفت که به هر حال خائنین و بیگانه پرستان از این مراسم سوءاستفاده کرده اند.




نیروهای نظامی سعی کردند که صدمات را کم نمایند ولی مجبور شدند که این حملات را خنثی کنند. او گفت که حزب توده در میان مردم اعلامیه پخش نموده و به آنها دستور داده که تظاهرات را چگونه برگزار کنند. در اظهارنظر دیگری، ازهاری مجدداً به فعالیت حزب توده اشاره کرد که قصد دارد مراسم عزاداری را به هرج و مرج تبدیل نماید. وی ادعا نمود که طرح توطئه ای را از جانب حزب توده برای تظاهرات، قتل و آتش زدن اموال مردم در تظاهرات در دست دارد. ازهاری روحانیون را دعوت کرد تا نقاب از چهره این توطئه گران بردارند تا مردم توسط آنها به انحراف کشیده نشوند.


5- دولت اظهار می دارد که بعضی از تظاهرکنندگان علیه نیروهای امنیتی از سلاح استفاده کرده اند. سفارت از منبع نظامی کسب اطلاع کرده که واحدهای نظامی که دیروز اتومبیل هایی که از کرج به سوی تهران می رفتند مورد بازرسی قرار دادند و چهار اتومبیل را که سلاح حمل می کردند پیدا کردند که دو اتومبیل را توقیف نموده و دو اتومبیل دیگر موفق به فرار شدند. شاهدان عینی آمریکایی به منابع خبری آمریکا از ایرانیانی که شب گذشته در شمال خیابان پهلوی (نزدیک رستوران چاتانوگا) با ضبط صوت، فریادهای مردم و صدای تیراندازی را با صدای بلند پخش می کردند تا همسایگان را بترسانند اطلاع دادند.


6- دیروز دولت اعلام داشت که ایران در بازیهای آسیایی که قرار است از نهم دسامبر در بانکوک برگزار شود شرکت نخواهد کرد.


7- ناآرامی امروز هم ادامه دارد. دولت اعلام نموده که مدارس تهران تا سیزدهم دسامبر تعطیل خواهند بود. (با وجود این مدرسه آمریکاییها در تهران فردا چهارم دسامبر باز خواهد شد).


امروز صبح مغازه های زیادی باز شدند، اما در اواسط روز مثل دیروز همگی بستند. حتی بعضی از شعب بانک ملی بسته است. افسر ناظر سفارت گزارش می دهد که جنوب تهران کاملاً تعطیل اما آرام است. مردم در اطراف پرسه می زنند و ظاهراً (بیهوده) به دنبال مغازه های باز هستند. در مرکز و شمال تهران تیراندازی شده است. راننده سفارت که از میان جمعیت در میدان 25 شهریور در شمال سفارت عبور کرده می گوید سربازان به روی جمعیت تظاهرکننده آتش گشودند.


منبع مطبوعاتی آمریکا در ایران در همین رابطه می گوید که بیشتر تیراندازیها هوایی بوده و سربازان از قنداق تفنگهایشان علیه تظاهرکنندگانی که رفت و آمد را مختل کرده بودند استفاده نمودند. امروز هنوز گزارشی از تعداد کشته شدگان نرسیده است. تظاهرات همراه با تیراندازی های زیاد که اکثر آنها ظاهراً هوایی است در چند منطقه در شمال سفارت در جریان است.




8 - وزیر دادگستری حسین نجفی اعلام داشت که 120 زندانی سیاسی از زندان آزاد خواهند شد و اظهار امیدواری کرد که ترتیب آزادی تعداد بیشتری از بازداشت شدگان داده خواهد شد. (در تلگرام جداگانه گزارش خواهد شد).


سولیوان




منبع: اسناد لانه جاسوسی آمریکا - جلد 9 - کتاب 9 - صفحه 434
تصاویر سند