وضعیت سیاسی رابطه عراق و سوریه

22 اوت 79 - 31 مرداد 1358

سرّی

از: وزارت خارجه، واشنگتن، دی سی

به: محل گردآوری خلاصه های اطلاعاتی - دارای حق تقدم

موضوع: خلاصه اطلاعاتی 880 - 22 اوت 1979

(پارگراف 1 تا 6 سرّی)

1- سوریه و عراق: عراقی ها و سوری ها سعی می کنند که خسارات ناشی از عمل سوریه را که سال گذشته در توطئه ای علیه صدام حسین دست داشت، جبران کنند.

2- هم سوریه و هم عراق سعی دارند روابط سردشان را از بین ببرند:

(الف) - مخالفت های داخلی، مخصوصا در سوریه، هر دو را مایل می سازد که اختلافات قدیمی را مطرح نسازند.

(ب) - مصر که از اتحاد عرب خارج شده، اردن هم که یک متحد بی میل است (از دید سوری ها و عراقی ها)، در نتیجه عراق و سوریه تنها قدرت های نظامی با اعتبار علیه اسرائیل می باشند.

(ج) - در کنفرانس بغداد و جلسات منتج از آن، ایجاد روابط حسنه در موفقیت دیپلماتیک آنها بحرانی بود.

(د) - جاه طلبی عراق در اینکه نفوذش را در جنوب عربستان (مثل میانجیگری یمن) و در لبنان توسط حزب بعث زیاد کند، با دشمنی بین سوریه و عراق از بین خواهد رفت.

(ه) - همکاری سوریه و عراق قدرت فلسطینی ها را در کنار گذاردن (سنگ روی یخ کردن) سوریه در مقابل عراق کاهش می دهد. (اگرچه بیشتر فلسطینی ها می خواهند که دو کشور در این مرحله یک جبهه متحد تشکیل دهند).

3- معذالک ترمیم روابط کارآسانی نیست. این مسئله از جانب عراقی ها مشکل تر خواهد شد، زیرا آنها ادعا کرده اند که توطئه علیه عراق در سطح گسترده ای بوده و حافظ اسد یا مسئله را می دانسته و یا حتی آن را تشویق هم نموده است. همچنین ایجاد روابط حسنه با سوءظنی که بین دو کشور وجود دارد و از سال های گذشته به ارث برده شده حتی قبل از شیطنت هایی که حدود ده ماه پیش شروع شده بود، مشکل می شود. بالاخره چنانچه دفتر حفاظت منافع آمریکا در بغداد گزارش نموده، صدام از یک سرخوردگی شخصی قابل توجهی رنج برده است زیرا به اجبار اعتراف کرد که افرادی که او اخیرا به بالاترین مقام ها ترفیع داده بود در توطئه علیه او دست داشتند.

ص: 114

4- دخالت سوریه در توطئه علیه عراق ممکن است مانع از همکاری دو کشور در زمینه های بازرگانی، حمل و نقل تجاری، و زمینه های مشابه بشود. چون سوریه در هفته های اول نزدیکی بین دو کشور، در زمینه های اقتصادی بیش از عراق سود برد (موافقت نامه های اقتصادی)، عراق ممکن از است از مطلب استفاده کند و ناخرسندی خود را نشان دهد.

5- اتحاد بین دو حزب بعث، هدفی که عراقی ها شدیدا بر آن تأکید کرده اند. ولی موفق نشدند، به نظر می رسد که خیلی دور از دسترس است. ما گزارش های موثقی داریم که بعضی از اعضای حزب بعث سوریه تماس های سرّی (به خیال خودشان) با قربانیان تصفیه عراق داشته اند. وجود چنین ارتباطاتی، به طور قابل ملاحظه ای آینده همکاری های نزدیک دو حزب و یا اتحاد سیاسی که به طور عمده جزء اهداف خود قرار داده بودند را تیره می کند.

6- سایر کشورهای عرب در جریان تلاش برای کنترل خرابی ها تماشاچیان مشتاقی هستند. اردنی ها و خود ملک حسین سعی دارند که اختلافات عراق و سوریه، باعث اختلاف بین جبهه اعراب که در مخالفت با سادات پس از ابتکار وی در جریان کمپ دیوید بوجود آمد، نشود. از طرف دیگر، سعودی ها اگرچه با معاهده ها و کمپ دیوید موافق نیستند، ولی همیشه از نزدیکی و همکاری نزدیک بین این دو رژیم انقلابی احساس خطر کرده اند. بنابراین، سعودی ها احتمالاً از اردنی ها راحت تر هستند و خود را از اختلافات بغداد و دمشق دور نگاهداشته اند.

(توضیح - دنباله سند مربوط به مسائل فلسطین اشغالی است که ترجمه نشده است).