بررسی برنامه تحریم ها علیه ایران

گزارشی که در وزارت دفاع تهیه شده است[1]

واشنگتن، 20 نوامبر 1979

متن گزارش اقدام احتیاطی

موضوع:

           محاکمۀ گروگان‌ها

1. مقدمه

درظاهر، خمینی اکنون خود را ملزم نموده است تا گروگان‌ها را به‌عنوان جاسوس محاکمه کند. او هیچ اشاره‌ای به جزئیات مسئله یا اینکه چند نفر قرار است که محاکمه شوند، نکرده است. همچنین، هیچ اظهارنظری دربارۀ احتمال مطرح‌شده توسط سفارت آلمان مبنی‌بر اینکه آن‌ها به زندان اوین منتقل خواهند شد، صورت نگرفته است (آلمانی‌ها معتقد هستند که این کار یک اقدام سازنده خواهد بود؛ چراکه در این صورت، گروگان‌ها از کنترل دانشجویان خارج می‌شوند).

چند حالت برای محاکمه‌ها متصور است:

-      محاکمه سریع، بدون حضور خبرنگاران و عکاسان صورت می‌گیرد که در آن برخی یا همۀ گروگان‌ها گناهکار شناخته می‌شوند و با سلامت کامل از کشور اخراج می‌گردند. اگر انجام محاکمه اجتناب‌ناپذیر باشد که به‌‌‌‌‌‌‌نظر این‌گونه است، این بهترین خروجی برای ماست.

-      بی‌گناهی برخی از گروگان‌ها تأیید شود، ولی دیگران گناهکار شناخته شوند و به زندان بروند. این کار ممکن است به‌صورت یک محاکمۀ علنی باشد که در آن گروگان‌ها لب به «اعتراف» می‌گشایند و شواهد «مستند» برای جاسوسی ساخته می‌شود.

-      مانند حالت قبلی، با این تفاوت که برخی از گروگان‌ها گناهکار شناخته می‌شوند و به‌سرعت اعدام می‌گردند.

-      ممکن است که محاکمه‌ها توسط دانشجویان در محوطۀ سفارت توسط دادگاه‌های انقلاب یا هر دو برگزار شوند.

راهبرد کلی

-           درحالی‌که ما درصدد ایجاد یک محکومیت جهانی محاکمه توسط دولت‌ها، سازمان‌ها و قضات هستیم تا بتوانیم مانع انجام این کار شویم، اما هم‌زمان ضمن تصدیق احتمال برگزاری جلسات محاکمه، ازطریق برخی کانال‌های خاص برای کاستن از پیامدهای زیان‌آور تلاش خواهیم کرد.

-           به‌محض اینکه محاکمه قطعی به ‌نظر برسد، باید تلاش کنیم تا ایران را برای گرفتن میانه‌روترین رویکرد نسبت‌به این مسئله متقاعد سازیم؛ یعنی بررسی قضایی سریع و غیرعلنی که نتیجه‌اش اخراج تمامی گروگان‌ها با سلامت کامل از ایران است.

-           باید از هرگونه اقدامی که نوعی مشروعیت به محاکمه‌ها می‌دهد، اجتناب کرد؛ مانند درخواست برای حضور ناظران بین‌المللی.

-           گزینه‌های سیاست‌گذاری که در ادامه بیان می‌شوند، باید با درنظرگرفتن معیارهای زیر مدنظر قرار بگیرند:

1.  آیا آن‌ها تأثیری بر موضع ایران درقبال محاکمه‌ها خواهند داشت؟ 2. آیا آن‌ها سبب تشدید رویکرد ایران می‌شود و نتیجۀ مطلوب را محقق نمی‌سازد؟ و اینکه آیا آن‌ها کمکی به رئیس‌جمهور می‌کنند تا بتواند ابتکار عمل را نسبت‌به افکارعمومی داخلی در اختیار داشته باشد و درعین‌حال، سبب خشم مردم آمریکا نیز نشود؟

-      همچنین ما باید خصوصیات روحی ـ روانی خمینی و اطرافیانش را نیز در نظر بگیریم. تهدیدهای علنی و ارسال سیگنال‌هایی مبنی‌بر انجام اقدام تنبیهی، ممکن است که شورای انقلاب را در یک مسیر میانه‌رو قرار بدهد، اما هم‌زمان می‌تواند سبب تحریک بیشتر خمینی و برانگیخته‌شدن حس شهادت درون وجودش شود. همچنین، تهدیدهای مخفیانه نیز بر شورای انقلاب اثر می‌گذارند و از احترام‌گذاشتن خمینی به «قدرت» سخن می‌گویند.

-      پرسش اساسی این است که آیا مجموعه‌ای از اقدامات «مقابله‌به‌مثل» یا برداشتن گامی بزرگ‌تر و برجسته‌تر، تأثیر بیشتری بر خمینی می‌گذارد یا خیر.

-      درهرصورت، باید مسیر گفت‌وگو را ازطریق والدهایم و سازمان آزادی‌بخش فلسطین با همان مؤلفه‌ها و قیودی که تعیین شده‌اند، دنبال کنیم؛ یعنی آمادگی برای پذیرش طرح شکایت ایران در شورای امنیت، به‌محض آزادی گروگان‌ها، که منجر به تحقیق از موارد نقض حقوق بشر در دوران حکومت شاه خواهد شد؛ اجتناب از مانع‌تراشی نظام قضایی آمریکا برای ایران نسبت‌به مالکیت دارایی‌های شاه و موافقت با ادامۀ روابط در چهارچوب اصول سازمان ملل.

بخش دوم که در ادامه می‌آید، لیستی از گزینه‌های موجود را برای دو کشور ایران و ایالات متحده، در شرایط مختلف ارائه می‌دهد. این بخش، به دو قسمت تقسیم شده است که عبارت‌اند از اقداماتی که هر طرف، خود می‌تواند دست به انجام آن‌ها بزند و مواردی که نیازمند اقدام طرف مقابل است.

بخش سوم نیز از گام‌های دیپلماتیک سخن می‌گوید.

بخش چهارم، نقطه‌ضعف‌ها و نقطه‌قوت‌ها گزینه‌های پیش‌ روی ما را تشریح می‌کند. این اقدامات به بخش‌های دیپلماتیک، اقتصادی و سیاسی تقسیم می‌شوند (گزینه‌های نظامی و اطلاعاتی در جای دیگری بررسی شده‌اند). گزینه‌های اقدامات احتمالی، در چهارچوب این سه گروه و براساس میزان افزایش تنش بین دو کشور، در جدول زیر نشان داده شده است.

[بخش دوم] لیست تشریحی اقدامات

[بخش‌های سوم و چهارم گزارش اقدامات احتیاطی از این جدول حذف شده‌اند.]