گزارش سفر گنشر به بغداد

20 تیرماه 1358 - 11 ژوئیه 79

سرّی

از: سفارت آمریکا در بن - 2271

به: وزارت امورخارجه در واشنگتن دی - سی

موضوع : گنشر در بغداد - گفتگو پیرامون صلح در خاورمیانه و همکاری اقتصادی

1- (تمام متن سرّی است)

2- خلاصه. آلمان ها از نتایج سفر گنشر به بغداد در تاریخ 15 - 13 تیر ماه خشنود شده اند. در آینده نزدیک پیرامون همکاری های اقتصادی مذاکراتی آغاز خواهد شد. در مورد تضاد اعراب و اسرائیل تبادل نظر مفیدی انجام شد، و صدام حسین خواستار برقراری نزدی تر روابط با اروپا شد. سرپرست پلیس مخفی موفق شد با گنشر ملاقات نماید.پایان خلاصه.

ص: 128

3- صلح خاورمیانه. طبق اظهار شوئپس مسئول بخش امور عراق در وزارت امورخارجه، گنشر در ملاقات با صدام حسین و وزیر خارجه حمادی نظریات خود را در مورد مسئله خاورمیانه ابراز داشت.

آنها به سخنان گنشر در مورد اینکه به رسمیت شناختن اسرائیل و امنیت مرزهای آن شرط لازم صلح است گوش فرا دادند، لیکن پاسخی ندادند. طرفین توافق کردند که وحدت عربی در اینجا صلح حائز اهمیت بسیار است، اما صدام حسین در مخالفت خود با سادات نرمشی نشان نداد. گنشر یادآور شد که قرارداد صلح تمام منافع را نصیب اسرائیل نمی کند. در حقیقت اسرائیل تحت فشار بین المللی بسیاری قرار گرفته است. در این ملاقات در مورد اورشلیم صحبتی به میان نیامد.

4- همکاری اقتصادی با آلمان غربی. از اینکه حمادی خواستار نیل به اهداف نهایی در همکاری اقتصادی عراق و آلمان شده بود بسیار متعجب و خوشحال شده اند. در ابتدا، عراقی ها تقاضا کرده بودند که در این ملاقات تنها مباحثات سیاسی گنجانده شود. بنابراین، تنها مقامات وزارت خارجه همراه گنشر به بغداد رفته بودند. لیکن حمادی در تمام طول گفتگوی دو ساعت و نیمه خود با گنشر در مورد همکاری های اقتصادی گفتگو کرده بود.

5 - شوئپس اظهار داشت که نتایج این گفتگو از نظر بن حائز اهمیت بسیار است. این نتایج عبارتند از:

توافق عراق در جهت تجدید مذاکرات همکاری های تکنولوژیک مذاکرات ابتدا در سال 1354 آغاز گردید و به خاطر اصرار آلمان مبنی بر پرداخت وجوه متخصصین فنی و قانون برلن توسط عراق خاتمه یافت. گنشر موضع عراقی ها را در این مورد یادآور شد، و حمادی گفت که در این مورد با آنها گفتگو خواهد کرد.

توافق عراق در جهت ایجاد کمیسیون مشترک به منظور بررسی مسئله انرژی. حمادی گفت که عراق ارائه نفت به آلمان غربی را در خارج از بازار سیاه و بافت شرکتی بین المللی مورد بررسی قرار خواهد داد.

توافق بر سر این که دو مذاکره گر وزارت خارجه به زودی به بغداد خواهند آمد تا جزئیات مربوط به دو پیشنهاد را روشن نمایند. هنگامی که گنشر وزیر خارجه را نیز دعوت کرد، حمادی پیشنهاد کرد که وزیر برنامه ریزی نیز به همراه وی به بن نماید. آلمان ها در این زمینه توافق نمودند.

6- قرارداد اتمی. شوئپس گفت که گنشر در رابطه با تکنولوژی هسته ای آلمان به آرامی برخورد نمود.

لیکن به منافع اتحادیه کرافت ورک در قرارداد عراقی (تلگرام مرجع) اشاره ای ننمود. آلمان ها هنوز هم معتقدند که این قرارداد را فرانسوی ها بدست خواهند آورد، مطمئن بودند که بار نخست وزیر فرانسه در این مورد از هیچ تلاشی فروگذار نخواهد کرد.

7- سیاست خارجی عراق. صدام حسین بر تمایل عراق به استقلال ملی در چهارچوب وحدت عربی تأکید کرد. وی گفت عراق و دیگر کشورهای عربی می خواهند بدون وجود آمریکا، با اروپا روابط صمیمانه تری داشته باشند.

8- در پاسخ به ابراز نگرانی گنشر در مورد نفوذ شوروی در اروپا و فعالیت های آن در مناطق دیگری چون شاخ آفریقا و افغانستان صدام نسبت به روس ها علاقه چندانی نشان نداد. وی گفت عراق هم پیمان شوروی نیست، لیکن بنا به دلایل خاصی چون دلایل تسلیحاتی به آن نیاز دارد. عراق خواستار مداخله ابرقدرت ها در منطقه نیست، دیگر مسائل منطقه ای مورد بحث قرار نگرفت.

9- علیرغم انتقادات صدام علیه آمریکا، آلمان ها در ملاقات های خود با حمادی چنین برداشت

ص: 129

کرده اند که عراق خواستار بهبود بیشتر در روابط خود با آمریکاست.

10- پلیس مخفی. سعدون شاکر، رئیس پلیس مخفی عراق، به دنبال درخواست خود توانست با گنشر ملاقات نماید. شوئپس نمی خواست در مورد این ملاقات محرمانه گفتگو کند، لیکن اعلام داشت که سعدون شاکر علاقه مند به همکاری احتمالی آلمان و عراق در زمینه های پلیسی و ضد تروریستی می باشد.

از نظر ما این یک موضوع سیاسی حساس در رابطه با آلمان است چون میل دارد از عراق در زمینه های ضد تروریستی کمک بگیرد. لیکن نمی خواهد پلیس مخفی سرکوبگر عراق را حمایت کند. شوئپس گفت که شاکر احتمالاً در آینده به بن سفر خواهد کرد.

استوئسل