وضعیت کابینه دولت موقت

سند شماره 334

محرمانه

29 سپتامبر 1979 - 7 مهر 1358

از: سفارت آمریکا، تهران - 10468

به: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی. سی

موضوع: تغییرات در کابینه ایران

1- (محرمانه - تمام متن)

2- در 28 سپتامبر بازرگان نخست وزیر خبر تغییرات در کابینه را اعلام کرد از جمله

ص: 679

برکناری حسن نزیه مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران و جایگزینی علی اکبر معین فر رئیس سازمان برنامه و بودجه به جای او. معین فر قرار است وزیر وزارت جدیدالتأسیس نفت شود. بنا به گزارش مطبوعات وزارت نفت، شرکت ملی نفت ایران، شرکت ملی پتروشیمی ایران و شرکت ملی گاز به علاوه معاونت نفت وزارت امور اقتصاد و دارایی را تحت پوشش خواهد گرفت.

3- نزیه دچار مشکل جدی است. بدون تردید او طبق دستورات خمینی و توسط بازرگان از سمت مدیرعاملی شرکت ملی نفت ایران برکنار شده و علی قدوسی دادستان کل دستور داده تا نزیه برای پاسخ به «شکایات مختلف» علیه او به دادستانی مراجعه کند. خمینی طی اظهاراتی در شب جمعه گفت نزیه یک فرد عادی است و ارزش اظهارنظر را ندارد. اگر او مرتکب خیانتی شده باید محاکمه و مجازات شود و اگر بی گناه شناخته شود باید آزاد شود.

4- بازرگان در یک حرکت مهم دیگر مصطفی چمران معاونت نخست وزیر در امور انقلاب و رئیس ساواما، سازمان جایگزین ساواک را به سمت وزارت دفاع منصوب کرد. چمران 48 ساله یک مهندس تحصیلکرده آمریکا و یک انقلابی پرسابقه است. او به عنوان یک فرد غیرنظامی اخیراً به واسطه نقش هماهنگ کننده اش در جنگ کردستان اسم و رسمی برای خود به هم زد.

گفته می شود چمران به عنوان معاون نخست وزیر نقش اصلی را در تشکیل و عملیات نیروهای گارد انقلابی (پاسداران) داشته است.

در عین حال ما مطمئن نیستیم او چه میزان از مسئولیت های سابق خود را در موقعیت فعلی اش انجام خواهد داد. اگر نفوذ او در پاسداران تداوم یابد کنترل کلیه نیروهای مسلح و هم نیروهای انقلابی و نیروهای منظم (یعنی پاسداران، ارتش، نیروی دریایی و هوایی و ژاندارمری) به دست او خواهد افتاد. چمران به عنوان تازه واردی به نظر می رسد که از اعتماد خمینی برخوردار است. موقعیت فعلی او بایستی او را در زمره قوی ترین رهبران ایران درآورده باشد.

5- ذیلاً لیست تغییرات در کابینه آمده است:

(الف)- علی اکبر معین فر از ریاست سازمان برنامه و بودجه به پست وزارت نفت.

(ب)- مصطفی چمران از معاونت نخست وزیر در امور انقلاب به وزارت دفاع.

(ج)- داریوش فروهر از تصدی وزارت کار به سمت وزیر مشاور منصوب شد که ظاهراً نوعی وزیر سیار و «حلال مشکلات» یا (نماینده- م) دولت در استان ها می باشد.

(د)- علی سپهبدی به سرپرستی وزارت کار.

(ه )- عزت الله سحابی به وزیر مشاوری برنامه و بودجه.

(و)- حسین بنی اسدی از معاونت نخست وزیر در امور هماهنگی به وزیر مشاوری در امور اجرایی.

ص: 680

(ز)- حسن حبیبی جایگزین علی شریعتی[شریعتمداری] به عنوان وزیر علوم و آموزش عالی.

(ح)- یدالله سحابی معاونت نخست وزیر به سمت وزارت جدیدالتأسیس دستورالعمل ها و تحقیق (ظاهراً به منظور سازماندهی مطالعات سطح بالا و تحقیق).

لینگن