وضعیت آمریکا در ایران انقلابی

خود از آمریکا بازگشته اند این وضع را شدیدتر از دیگران احساس می کنند.

4- به منظور برداشتن گامی به پیش در راه درک دگرگونیها و گرفتن نتایج لازم از آن، مراتب ذیل به عنوان یک «تصویر مختصری» از اینکه ما در چه جوی واقع شده ایم ارائه می شود. همه مأموران گزارشگر ما که با ایرانیان تماس دارد و بعضی از موارد این تماس از 3 یا 4 سال قبل دوام داشته در این نظر با ما سهیم هستند.

5 - در نتیجه حوادث 8 ماه گذشته بسیاری از دوستان ما از حوادث اخیر سرخورده شده اند و بسیاری از آنها می ترسند با ما تماس داشته باشند. مناسبات دیرینه شخصی همچنان دوستانه است، ولی تقریبا همه ایرانیان مایل به استفاده از یکی از تئوریهای توطئه گرانه لجام گسیخته هستند (زیرکی ما در برانگیختن احساسات ضد کمونیستی در انقلاب خمینی). دشمنان ما و آنهایی که نسبت به ما خصومت دارند (یعنی اکثریت قاطع کشور) غرق در شادیند. این دشمنان با پشتیبانی آنهایی که چه طرف راست و چه طرف چپ حقیقتا از ما تنفر دارند، جوی را ایجاد کرده اند که در نتیجه آن هر چیزی که آمریکایی باشد خائنانه و ضد اسلامی و شر است. کوششهای اسلامی « برای پاکسازی» ایران از نفوذهای فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی غرب به یک نوع تعقیب جادوگران تبدیل شده است که در نتیجه آن هر گونه تقصیری در معاشرت با آمریکاییها برای مظنون ساختن طرف یا محکوم کردن او کافی است.

ما به طورکلی حتی از سوی دوستانمان ضعیف و بی اثر معرفی شده ایم. برای ما موجب دلگرمی است که هنوز اشخاصی هستند که علیرغم فشارهای محسوس و خصمانه خطر صحبت کردن با دوستان دیرینه آمریکایی را بر خود هموار می کنند. آنها نمی خواهند که از آمریکاییها در دفاتر خود پذیرایی کنند یا اینکه اتومبیلهای سفارت در خارج از محوطه خانه آنها متوقف شود، بعضی ها ابتکار ملاقات در رستورانها یا در محیطهای بی طرف را در پیش گرفته اند. در بسیاری از موارد چنین اشخاصی از مواضع نفوذ آسوده اند و اطلاعاتی که از طریق پیامهای تلفنی به ما می رسید دیگر در دسترس ما بجز در موارد اقدامات پوشیده و سری قرار نمی گیرد. چند نفر از همتاهای باقیمانده در بخش خصوصی نیز این تجربه را احساس کرده اند که تا اندازه ای دلالت بر آن می کند که این پدیده تقریبا همگانی و منظم است.

6- تاریخ احتمالاً نظر لطف بیشتری نسبت به افکار عمومی درباره ما خواهد داشت لیکن این بیمارگونگی انقلابی که به نحو بی سروصدا و در عین حال با نهایت توانایی در نتیجه تبلیغات خصمانه تشدید شده است نفوذ تاریخی ما را در اینجا برای مدتی کاهش داده است. ما به خاطر مداخله نداشتن در سیاست داخلی هرگز کسب اعتبار نخواهیم کرد. هیچ ایرانی حقیقتا باور نمی کند که ما دخالتی نداشته ایم و اگر آنها می گویند که باور می کنند، آنها آن گاه می گویند که از آنچه که بی اعتنایی ما درباره منافع حیاتی خودمان (و آنها است) بشدت تحت تأثیر قرار می گیرند. شواهد محسوس به اندازه کافی وجود دارد (دیدار هایزر، ادای شهادت بعضیها در دادگاهها به خاطر نجات شخصی خود و غیره و غیره) که از این مدعا پشتیبانی می کند. حتی آنهایی که درباره بردباری ما اطلاع دارند علاقه ندارند که پرونده ها را روشن کنند.انقلابیون موفق مانند یزدی، انتظام و بازرگان بدون شک در روشن شدن موضوع کاری نمی کنند و اطرافیان خمینی به نحو متعصبان،ای با چنین کاری مخالف خواهند بود. ما معتقدیم که یکی از دلایل عمده خصومت انتقام آمیز خمینی این است که او ظرف سه ماه گذشته در ایران کشف کرده است که پیوندهای آمریکا با ایران تا چه اندازه عمیق است. اتومبیلهای او آمریکایی هستند و کودکان نزدیکترین همکاران او،

ص: 251

در ایالات متحده تحصیل می کنند. حتی عده ای از دوستان نزدیک او مراجعه کرده و تقاضا کرده اند که به خاطر اخذ روادید نزد سفارت آمریکا اقدام کنند. همه اینها باید بسیار دردناک باشد.

7- آنچه که ما باید انجام بدهیم این است که تا مدتی با جریان امور هماهنگی داشته باشیم. یزدی و انتظام هر دو با کاردار درباره آغاز جدید که با ورود سفیر جدید عملی خواهد شد، صحبت کرده اند.

اشخاص دیگر طرف تماس در میان جامعه روحانیت نیز به سایر کارمندان سفارت اشاره کرده اند که این امر (مقصود ورود سفیر جدید است) فرصتهایی فراهم خواهد کرد. همگی اصرار بر آن داشته اند که این امر هر چه زودتر صورت گیرد. این امر در ایران به عنوان یک دگرگونی از کهنه به نو تلقی خواهد شد هرچند که تا اندازه ای یک دگرگونی آرایشی خواهد بود این عینا چیزی است که برای آغاز فرایند عادی شدن اوضاع مورد نیاز خواهد بود.

8 - ما در هفته آینده درباره مشکلات اساسی این رژیم یا هر رژیم آینده بحث خواهیم کرد. مع ذالک این نکته کاملاً روشن است که مناسبات ایران و آمریکا از ماهیت صمیمی به ماهیت رسمی تغییر کرده است.این امر مستلزم آن خواهد بود که ابزارها شکل و مفهوم جدیدی پیدا کنند. همچنین تعدیلهای بوروکراتیک (دیوانسالاری) صورت گیرد تا اثرات ناهنجار سیاست ما در اینجا و در منطقه به حداقل برسد و آنچه را که ما بتوانیم در اوضاع و احوال محدود کنونی انجام دهیم به حداکثر برسانیم.

ناس