مصونیتها و امتیازات دیپلماتیک برای پرسنل مگ توسط دولت موقت

مصونیتها و امتیازات دیپلماتیک برای پرسنل مگ

سند شماره (101)

از: سفارت آمریکا - تهران

تاریخ: 24 سپتامبر 1979- 2 مهر ماه 1358

به: وزارت امور خارجه- واشنگتن دی سی - فوری

تلگرام شماره 10336

رونوشت به: وزارت دفاع - واشنگتن دی.سی

طبقه بندی: خیلی محرمانه

موضوع: مصونیتها و امتیازات دیپلماتیک برای پرسنل مگ

1- (تمام متن خیلی محرمانه است)

2- در تاریخ 18 سپتامبر، مشاور سیاسی سفارت (خانم الیزابت سویفت - م) توسط رئیس اداره حقوقی آقای فرخ پارسی به وزارت خارجه دعوت شد. پارسی به یادداشت شماره 187 مورخ 16 می 1979 سفارت اشاره کرد که در آن از طریق وزارت خارجه به دولت موقت ایران اعلام شده که به خاطر لغو قرارداد 1964 در رابطه با پرسنل مستشاری نظامی آمریکا در ایران، دولت آمریکا باقیمانده پرسنل نظامی خود در ایران را به عنوان کارکنان اداری و فنی به سفارت ایالات متحده مأمور کرده است. در این یادداشت از دولت ایران تقاضا شده است که برای این افراد اسناد هویت دیپلماتیک صادر نماید (ولی تا به حال تنها یک سند هویت دیپلماتیک آن هم برای گروهبان ویلیام.دی. جرمن صادر شده است).

3- آقای پارسی خاطرنشان ساخت که قانون 1964 لغو شده و دولت موقت ایران هرگز قانونی به

ص: 812

تصویب نمی رساند که مستشاران نظامی خارجی را از مصونیت در برابر دعاوی جنایی و مدنی برخوردار سازد. آقای پارسی گفت که دولت موقت ایران، نقش وابسته های نظامی را که بر طبق حقوق بین الملل از مصونیتها و امتیازات به خوبی برخوردارند، به رسمیت می شناسد. ولی سفارت آمریکا در حال صدور گذرنامه های دیپلماتیک برای پرسنل مگ و معرفی آنها به عنوان کارکنان اداری و فنی سفارت می باشد، در حالی که واقعیت این است که آنها کارکنان سفارت نیستند. آقای پارسی خاطرنشان ساخت که موضوع مستشاران نظامی در ایران برای دولت موقت چه از نظر تاریخی (نظریه سفارت: دولت موقت معتقد است که قانون 1964 توسط شاه و دولت آمریکا به ایران تحمیل شده است) و چه از نظر افکار عمومی ایرانیان، مسئله ای بسیار حساس است.

4- آقای پارسی یادداشت 16 می سفارت را چنین تعبیر کرد که ما از دولت موقت خواسته ایم تا وضعیت پرسنل مگ را تحت قواعدی درآورد و صریحا بیان کرد که دولت موقت مایل نیست قانون جدیدی به منظور اعطای مصونیتها و امتیازات دیپلماتیک به پرسنل مگ تصویب کند. از مطالبی در گفتگو رد و بدل می شد کاملاً مشخص بود که وزارت خارجه (ایران- م) مایل نیست که بیش از این اجازه دهد این افراد به عنوان کارکنان اداری و فنی به سفارت منتقل شوند، اگر چه آقای پارسی صریحا چنین حرفی نزد. با این حال پارسی که حقوق دانی بسیار منطقی و تحصیل کرده آمریکا است، به طور آشکاری سعی داشت راههایی برای حفظ آبرو پیدا کند تا از یک طرف حساسیتهای سیاسی دولت موقت ایران را ارضاء کرده باشد و از طرف دیگر مصونیت قابل قبولی برای پرسنل مگ پیدا کند.

5- پارسی گفت که دولت موقت واقعا علاقه ای به مسئله امتیازات پرسنل مگ در امور گمرکی و غیره ندارد. آنها واقعا فکر می کنند که تمام «مستشاران» نظامی باید در حیطه حاکمیت قضائی ایران باشند. پارسی خاطرنشان ساخت که در گذشته تنها موارد تخلفات جنایی پرسنل نظامی آمریکا در ایران، مربوط به تخلفات رانندگی بوده است. پارسی می خواست بداند که آیا ممکن نیست رانندگانی در اختیار کلیه پرسنل مگ قرار داده شود و از این را مانع ارتکاب تخلفات جنایی توسط آنها شد.

مشاور سیاسی گفت اگر موارد فوق صحت داشته باشد، ما در ایران خیلی خوش شانس بوده ایم.

همیشه مهمترین نکته در نظر وزارت دفاع آمریکا با توجه به تجاربی که در دیگر کشورها داشته، مسئله تعقیب جنایی بوده است. مشاور سیاسی ابراز تردید کرد که دولت آمریکا بتواند بدون وجود مصونیت در مقابل دعاوی جنایی و مدنی، به پرسنل نظامی خود اجازه فعالیت در ایران را بدهد. (مقام سفارت، مسئله وضعیت «در حین انجام وظیفه «و» خارج از حین انجام وظیفه » را که در بسیاری از موافقتنامه های وضعیت نیروها یافت می شود، مطرح نکرد. مذاکره نسبتا غیر صریح بود و به نظر می رسید که پارسی هنوز اطلاعات تازه ای در این مورد که در کشورهای دیگر با این مسئله چگونه برخورد می شود،ندارد).

6- پارسی سؤال کرد که پرسنل نظامی مستقر در آمریکا(مانند گروههای خرید نظامی) که وابسته نظامی نیستند از چه امتیازاتی برخوردارند. آیا آمریکا به این نوع اشخاص مصونیت دیپلماتیک داده است؟ آیا مواردی هست که در آمریکا نیز پرسنل نظامی کشورهای خارجی، مانند پرسنل مگ به عنوان کارکنان اداری و فنی به سفارتخانه های موجود در واشنگتن مأمور شده باشند؟ با مطرح ساختن این گونه سؤالات، پارسی آشکارا می خواست نمونه های قابل قیاسی بیابد تا در زمینه برقراری

ص: 813

پوشش دیپلماتیک برای پرسنل مگ، به آنها استدلال کند.

7- پارسی سؤال کرد که در حال حاضر چه تعداد پرسنل مگ در سفارت هستند. وی فرض را بر این قرارداد که تعداد آنها شش نفر است چون وزارت دفاع (آمریکا- م) طبق قوانین آمریکا مجاز به پرداخت حقوق به بیش از شش مستشار نظامی در خارج از آمریکا نیست و تمام قوانینی که به دولت موقت ایران اجازه می داد به مستشاران نظامی خارجی حقوق پرداخت نماید، حال لغو شده است.

نظریه: سفارت فهرست اسامی هفت نفر را به عنوان پرسنل مگ در اختیار پارسی قرار خواهد داد و به وی خواهد گفت که حقوق بعضی از پرسنل تا اول اکتبر (9 مهرماه - م)از طریق صندوق تأمین اعتبار، پرداخت خواهد شد و پس از اول اکتبر تعداد پرسنل این گروه از هفت به شش نفر تقلیل خواهد یافت.

پرسنل اضافی نیز تنها به صورت مأمور موقت وارد کشور خواهند شد.

8- اقدام مورد تقاضا: موجب امتنان خواهد شد اگر وزارت دفاع یا وزارت خارجه (آمریکا- م) چند نمونه از مواردی که پرسنل نظامی خارجی در آمریکا، غیر از وابسته های نظامی، از امتیازات مصونیت دیپلماتیک برخوردار شده اند را به ما اطلاع دهد؛ همچنین اگر نحوه عمل ما در کشورهایی که مانند ایران در آنها موافقتنامه وضعیت نیروها وجود ندارد، بیان شود مفید خواهد بود.

9- نظریه: در نامه ای به تاریخ 4 سپتامبر 79 (13 شهریور 58- م)به وزارت دفاع ملی (ایران- م) با عنوان نامگذاری مجدد پرسنل مگ، نماینده ارشد دفاعی آمریکا به «پایان عملکرد پرسنل مستشاری آمریکا در نیروهای مسلح ایران» اشاره کرد و از وزارت دفاع ملی درخواست همکاری به منظور نامگذاری مجدد و مناسب هیئت نظامی آمریکا را نمود. با وجود پیگیری ما، هنوز پاسخی دریافت ننموده ایم. موضوع انتقال مثبت از هر گونه رابطه مستشاری، از طرف دولت ایران دنبال خواهد شد و این مسئله به موقعیت ما کمک خواهد کرد.

10- این موضوع تا آنجایی که به وزارت خارجه (ایران - م)مربوط می شود، مسئله ای بسیار جدی است، خصوصا تا آنجایی که ما خبر داریم، پارسی همکاری نزدیکی با وزیر امور خارجه، یزدی دارد.

با این حال ما نمی دانیم که این تماسها به گونه ای با وزارت دفاع هماهنگی شده است یا خیر. ما مایل به حل این مسئله در سکوت کامل و در پایین ترین سطح ممکن هستیم. این گفته پارسی که این مسئله برای دولت موقت فوق العاده حساس و حائز اهمیت اساسی می باشد، صحیح است. آیت الله خمینی با مبارزه علیه قانون 1964، نام خود را به صورت اساسی مطرح کرد و ما شک داریم که او در حال حاضر از وضعیت خاص پرسنل مگ مطلع باشد. در صورت علنی شدن موضوع، ما خواهیم توانست که به خوبی راههایی برای حل و فصل قضیه بیابیم، که تاکنون به خاطر لفاظیهای ملی گرایانه بسته بود.

لینگن