عکس العمل آمریکا در رابطه با پیش نویس کوبا در اجلاس هاوانا

سند شماره (8)

تاریخ: 3 مرداد 58

طبقه بندی: خیلی محرمانه

از: وزارت خارجه واشنگتن دی - سی.

شماره 193073

به: مجمع گیرندگان مطالب مربوط به جنبش غیرمتعهدها سفارت آمریکا در بریج تاون، تل آویو، دوبلین، لندن، پاریس، بن، رم، لوگزامبورگ، لاهه، کپنهاک، بروکسل، اتاوا، توکیو، کانبرا، هیئت نمایندگی آمریکا در ناتو، سفارت آمریکا در مادرید، لیسبون، پکن، مکزیکو، بوگوتا، سن خوزه، کاراکاس، برازیلیا، مانیل، بانکوک، استکهلم، وین، برن، بخارست، کابل، دمشق، الجزیره، دفتر حفاظت منافع در بغداد، سفارت آمریکا در کوتونو، برازاویل، دفتر حفاظت منافع در هاوانا، سفارت آمریکا در آدیس آبابا، تریپولی، آنتناریو، ماپوتو، مسکو، سئول.

بروکسل به بخش جامعه اروپایی هم برسد، از نیوسام معاون وزیر.

موضوع: عکس العمل آمریکا در رابطه با پیش نویس کوبا در اجلاس هاوانا

1 - (تمام متن خیلی محرمانه است)

2 - از تمام واحدهای اقدام گر خواسته می شود که با مقامات مهم دولت میزبان خود تماس حاصل کرده از آنها بخواهند که طبق دستورات ذیل در مورد پیش نویس کوبا عکس العمل نشان دهند. چون کوباییها در هفته اول ماه اوت آماده شنیدن نقطه نظرهای غیرمتعهدها هستند، ما باید بتوانیم نظریات خود را نیز از این طریق اعمال نماییم. لطفا گزارشات خود را تا آخر وقت اداری 30 ژوئیه ارسال نمایید.

3 - ما مایل به مداخله در امور داخلی و بحثهای ایدئولوژیکی جنبش غیرمتعهدها نیستیم. بلکه همان گونه که با مقامات یوگسلاوی در میان گذاشته شد (تلگرام مرجع پاراگراف 6)، تأکید ما بر مسائلی است که در رابطه با منافع آمریکا می باشد. آمریکا در نظر دارد در سپتامبر با اجلاس غیرمتعهدها در هاوانا با یک نگرش وسیع که منعکس کننده درک ما از غیر بلوکه بودن جنبش غیرمتعهدهاست برخورد نماید و طبیعتا امیدوار هستیم که غیرمتعهدها به ما پاسخ مثبت داده، مسائل را در رابطه با شایستگی هاشان در اجلاس مورد بررسی قرار داده، مواضع متعادلی را اتخاذ نمایند، که به حل مسائل مورد اختلاف بین المللی کمک نماید.

4 - در همین رابطه، ما پیش نویس کوبایی را که در این گردهمایی جهت دریافت نقطه نظرها بین اعضای غیرمتعهدها پخش شده، چه از نظر معارفه و چه از نظر مواضع خاص کاملاً غیرمفید می دانیم. در صورتی که این پیش نویس کوبایی به صورت کنونی و یا شبیه به آن مورد تصویب قرار گیرد، آمریکا را به برخوردهای سه سال قبل سوق خواهد داد، که سبب تیره تر شدن روابط بین آمریکا و جهان سوم گردیده بود. تلاش برای حل مشکلات موجود در آفریقای جنوبی و خاورمیانه، و دستیابی به پیشرفت اقتصادی، در چنین جوی ممکن نیست و به شهرت و اعتبار جنبش غیرمتعهدها به عنوان یک نیروی سازنده و مستقل حامی صلح مطمئنا لطمه وارد خواهد شد.

5 - به نظر ما اکثریت اعضای غیرمتعهدها مایل نیستند که جنبش در نتیجه تلاش کوباییها به برخوردی

ص: 131

کشیده شود که آن را از نظر موضع با شوروی در یک طرف قرار می دهد، ما امیدواریم که اکثریت اعضای غیرمتعهدها، به خاطر خودشان تلاش کنند که پیش نویس کوبایی به صورت سندی در آید که سیاستهای واقعی غیر بلوکه ای در آن منعکس شده باشد، که البته مورد قبول آمریکا نیز هست.

6 - آمریکا هدف مستقیم انتقادهای آمده در پیش نویس واقع گردیده است. به طور مثال، از دوباره مطرح شدن متن راجع به ویتنام که صریحا آمریکا را مقصر می شناسد، اظهار تأسف می کنیم. لحن بیانیه در مورد هند و چین به خاطر تداوم اشغال کامبوج توسط ویتنامی ها و فرار پناهندگان کاملاً نادرست است.

7 - ما به همراه هم پیمانان و دوستان خود از کشورهای پیشرفته و در حال پیشرفت مایل هستیم نظریات خود را در رابطه با مسائل مطروحه در جنبش غیرمتعهدها بیان داریم. و از کشورهای غیرمتعهد می خواهیم که با دیدی انتقادآمیز و در رابطه با منافع ملی خودشان، پیش نویس را مورد مطالعه و بررسی قرار دهند. آنها باید به بررسی لحن بیانیه در مورد شرایط عینی و تأثیر آن بر تقویت روابط بین المللی مسالمت آمیز، نقش آن در حل مشکلات اقتصادی بین المللی، کمک آن به بالا رفتن میزان اعتبار و شهرت جنبش غیرمتعهدها و نیز همگونی آن با اصول پذیرفته شده غیر بلوکه بودن پرداخته آن را مورد آزمایش و بررسی قرار دهند.

8 - ما بار دیگر با غیرمتعهدها در مورد مسائلی که باید در اجلاس مطرح گردد، مشورت خواهیم کرد.

لیکن در حال حاضر فقط آماده دریافت نقطه نظرهای دولتهای میزبان در مورد محتوای پیش نویس کوبا - - به خصوص در زمینه برخورد آن با خاورمیانه، آفریقای جنوبی، آسیا، آمریکای لاتین، و مسائل پورتوریکو و مقبول بودن آنها نزد اعضای غیرمتعهدها هستیم.

9 - علاوه بر این مایل هستیم عکس العمل کنونی خود را در رابطه با پیش نویس کوبایی با آنها درمیان بگذاریم. بنابراین، همه مخاطبهای اقدام گر باید از تحلیلهای ارائه شده توسط معاون وزیر نیوسام در تلگرام مرجع، پاراگراف 3، بدون ذکر نام یوگسلاوی استفاده نمایند. در صورتی که لازم بدانید، می توانید از این تحلیل بدون ذکر سندیت آن استفاده نمایید. در صورت تمایل می توانید از پاراگرافهای 8 - 3 بالا و نیز پاراگراف 6 با اشاره به مطالب مربوط به هند و چین و اوضاع آوارگان استفاده کنید. پس از دریافت گزارشات و توصیه های شما راهنمایی های لازم را ارائه خواهیم کرد. گزارشات مفصل مداوم و توزیع یک جانبه آنها در تمام دوره برگزاری اجلاس در هاوانا برای این وزارتخانه مثمرثمر می باشد. لطفا در تمام گزارشهای خود قید کنید که به IO/ML ارسال شود.

10 - برای مخاطب هایی که در ذیل نام آنها ذکر نشده است: سفارتها می توانند از پاراگرافهای 8 - 3 و بیانات نیوسام در مورد یوگسلاوی، در شرایط محلی مناسب استفاده نمایند. در اجرای این امر باید به دولت های میزبان خود خاطرنشان سازید که ما مایل نیستیم که آنها حتما با آمریکا در مورد مسائل مطروحه در پیش نویس کوبایی موافق باشند، بلکه معتقدیم که نکات مورد توافق و مورد توجهی نیز وجود دارند که به وسیله این بیانیه نشان داده نشده اند و در نتیجه روابط بین المللی را بد جلوه داده است. قطعا ما نیز می خواهیم که در زمینه سازندگی و حسن سلوک پیش نویس در سطح بین المللی تا حد امکان هماهنگی به وجود آید. در این مسیر نقش اعضای غیرمتعهدها در رابطه با تأثیر بین المللی مهمتر از لحن یک سند یا بیانیه است، و امیدواریم که هر یک از دولتهای میزبان نقش ویژه خود را ایفا نماید.

11 - برای بلگراد: با وجود اینکه یوگسلاوی در نظریات خود بر مسائل ایدئولوژیک بیشتر از مسائل

ص: 132

دیگر تأکید دارد، ولی از نظر ما بین نظریات آمریکا و یوگسلاوی توافق وجود دارد. شما باید گفتگوی نیوسام با بلاوسکی را در مورد نقطه نظرهای آمریکا پیرامون مسائل ویژه مورد مطالعه قرار دهید. در صورتی که در مورد نقشه های یوگسلاوی برای مبارزه علیه پیش نویس کوبایی و یا گفتگوهای مقامات این کشور با دیگر کشورهای عضو جنبش غیرمتعهدها اطلاعاتی به دست آورید، ما را در جریان امر قرار دهید.

12 - برای دهلی نو، جاکارتا، کلمبو، لاگوس: شما باید تأکید، اعتماد و امید ما را به این مسئله که می دانیم اکثریت میانه روی کشورهای عضو جنبش غیرمتعهدها جنبه افراطی پیش نویس کوبایی را رد کرده و به تهیه پیش نویسی که منعکس کننده آرمانهای واقعی غیر بلوکه هاست کمک می کنند، نمایان سازید. همچنین از این دولتها بخواهید که نگرانی ما را در مورد مذاکراتی که اعضای آمریکایی در حال حاضر در پیش دارند، درک نمایند.

13 - برای قاهره و تل آویو: ما مایل هستیم به طور مفصل به بحث پیرامون مسائل مربوط به خاورمیانه با دولتهای میزبان پس از دریافت گزارش شما پیرامون عکس العملهای مصر و اسرائیل بپردازیم.

14 - برای دوبلین، لندن، پاریس، بن، رم، لوگزامبورگ، لاهه، کپنهاک، بروکسل، اتاوا، توکیو و کانبرا:

دوبلین باید به توزیع بیانات نیوسام (پاراگراف 3 تلگرام مرجع) در سطح ریاست جمهوری 9 - ECایرلند پرداخته از آنها بخواهید که آن را به عنوان عکس العمل اولیه آمریکا نسبت به پیش نویس کوبا توزیع نمایند. سفارتهای واقع در پایتختهای 9 - EC باید از اروپایی ها بخواهند که با کشورهای تحت نفوذ خود تماسهایی مانند تماسهای نیوسام بگیرند. امیدواریم که انگلیس و فرانسه نیز با دوستان آفریقایی متمایل به انگلیس و متمایل به فرانسه چنین رفتاری بنمایند. در مورد محدودیت زمانی نیز با انگلیس و فرانسه صحبت کرده و نیاز به اقدام فوری را بیان نمایید. کانبرا، اتاوا و توکیو نیز باید با دولتهای میزبان خود از همین روش استفاده کرده، از آنها نیز بخواهند با کشورهای دارای رابطه نزدیک با خود رفتاری مشابه داشته باشند و در مورد اجلاس هاوانا با ما مشورت نمایند. از سفارتهای واقع در لندن، اتاوا و کانبرا خواسته شده بود که در مورد کنفرانس کشورهای مشترک المنافع در لوزاکا همین اعمال را انجام دهند.

15 - برای نمایندگی آمریکا در ناتو: شما نیز تحلیل نیوسام در پاراگراف 3 تلگرام مرجع را تکثیر کرده، اظهار نمایید که این تحلیل نشانگر عکس العمل مقدماتی آمریکا در رابطه با پیش نویس کوبایی است. ولی در حال حاضر لازم نیست با ناتو خواستار هماهنگی شوید. چون نمی خواهیم که ناتو محل ایجاد هماهنگی در مورد اجلاس هاوانا بشود. ولی اطلاعات به دست آمده درباره هرگونه عکس العمل هم پیمانان ما در ناتو را برای ما ارسال دارید.

16 - برای مادرید و لیسبون: گفتگوهای دوجانبه اخیر در این پایتختها حاکی از آن بود که طرفین تمایل داشتند به بحث و تبادل نظر پیرامون اجلاس هاوانا (که قرار است دولت اسپانیا و دولت پرتقال به عنوان ناظر به آنجا دعوت شوند) و مسائل کلی غیرمتعهدها بپردازند. در مورد این مسئله در جلسه مشاوره ای که در واشنگتن بر سر آمریکای لاتین برگزار شده بود، با اسپانیاییها نیز بحث و گفتگو شد.

سفارتها باید خاطرنشان سازند که تبادل نظر در مورد پیش نویس کوبا بخشی از همکاری لازم بین آمریکا و دوستان اروپایی ما را تشکیل داده و ما امیدواریم که بتوانیم به هماهنگ نمودن اقدامات هم پیمانان خود در جنبش غیرمتعهدها بپردازیم. ما به خصوص خواهان برخورداری از نظریات و مساعدت های اسپانیا و

ص: 133

پرتقال در مورد آمریکای لاتین هستیم. تلگرام سپتامبر نشانگر نگرانی ما از حضور احتمالی پرتقال در هاوانا در اجلاس وزیران است.

17 - برای استکهلم، وین و برن: اروپاییهای بی طرف از موضع سیاسی و اخلاقی مهمی در جنبش غیرمتعهدها برخوردارند. ما امیدواریم که این دوستان اروپای غربی با آمریکا مشورت کرده و از نحوه برخورد معاون وزیر نیوسام حمایت نمایند.

18 - برای بخارست: سفارت باید با خاطرنشان ساختن عکس العملهای مقدماتی ما با رومانیها یادآور شود که ما مایل به مداخله در امور جنبش نیستیم، ولی مایل هستیم در مورد مسائل خاص نگرانیهای خود را ابراز داریم. باید در مورد نظریات رومانیها و عکس العمل و تلاشهای احتمالی دیپلماتیک آنها اطلاعاتی کسب کرده، برای ما گزارش نمایید.

19 - برای پکن: این سفارت نیز باید عکس العمل ما را با مقامات خارجه مهم این کشور درمیان بگذارد. در مورد نظریات چینیها پیرامون پیش نویس، اطلاعاتی به دست آورید. ما مایلیم به دانیم چینیها چگونه می خواهند با متن پیش نویس کوبایی مقابله نمایند.

ولی به هیچ وجه چنین وانمود ننمایید که می خواهیم به یک اقدام مشترک در مورد غیرمتعهدها دست بزنیم.

20 - برای مخاطبهای آسیایی: از زمینه و اطلاعات آمده در پاراگراف 9 استفاده کرده جویای نظریات دولت میزبان خود باشید. آیا اعضای آسیایی در نظر دارند بحثهای اجلاس جنبش غیرمتعهدها در مورد هند و چین را فراتر از مسئله نمایندگی کامبوج برده، مسئله هند و چین و آوارگان را نیز به میان بکشند.

بسته به عکس العمل دیگر آسیاییها و نتیجه کنفرانس ژنو راهنماییهای خود را برای شما خواهیم فرستاد.

21 - برای مکزیکو، بوگوتا، سن خوزه، کاراکاس، بریج تاون، برازیلیا: از آنها بخواهید از نفوذ خود با کشورهای آمریکای لاتین عضو غیرمتعهدها (آرژانتین، کوبا، گینه، جامائیکا، پاناما، پرو، ترینیداد) و دیگر اعضا از قبیل (سورینام، بولیوی، گرانادا) استفاده کرده از آنها بخواهند که به تجدیدنظر در مورد بخش آمریکای لاتینی پیش نویس به خصوص پیرامون پورتوریکو و مسائل امنیتی آمریکا بپردازند.

آمریکا امیدوار است که همکاران وی در آمریکای لاتین در مورد نظام بین کشورهای آمریکای لاتین با پیش نویس کوبایی برخورد قاطع نشان دهند. تلگرام سپتامبر در مورد گفتگوی وزیر امور خارجه ونس با وزیر خارجه مکزیک کاستاندا گزارش کرده راهنمایی نموده است.

22 - برای بوئنوس آیرس، پاناما، پورت آواسپاین، کینگستون، لیما: سفارتهای مذکور باید با استفاده از مطالب پاراگراف 21 و بیانات معاون وزیر خارجه نیوسام اقدامات لازم را بنمایند.

23 - برای نمایندگی آمریکا در سازمان ملل و ژنو: در موقعیتهای مناسب نگرانی ما را در مورد پیش نویس کوبایی با نمایندگیهای دیگر درمیان بگذارید. دیگر مقامات مهم نمایندگی آمریکا در سازمان ملل نیز ممکن است بخواهند نارضایتی ما را منعکس ساخته خواستار میانه روی بیشتر بشوند. مایل هستیم در مورد اجلاسهای دفتر هماهنگی جنبش غیرمتعهدها در نیویورک که به گفته یوگسلاوها برقرار است، برای ما گزارشهایی ارسال نمایید.

24 - برای کابل، کاتونو، دمشق، الجزیره، برازاویل، هاوانا، آدیس بابا، بغداد، تریپولی، آنتاناریو، ماپوتو: بنا به تشخیص وزارت امور خارجه این دولتهای میزبان با منافع آمریکا سرسختانه مخالفت

ص: 134

ورزیده ممکن است، تلاش ورزند تا جنبه افراطی پیش نویس کوبایی حتی الامکان حفظ گردد. در صورتی که سفارتهای مزبور می دانند که در میان گذاشتن نگرانی ما با این دولتها می تواند در پیشبرد اهداف ما را یاری دهد، می توانید دست به اقدامات لازم بزنند. در مورد تاکتیکهای این دولتها برای صدور بیانیه نهائی غیرمتعهدها در صورت امکان اطلاعاتی در اختیار ما قرار دهید. الجزیره احتمالاً مایل است توصیه هایی در مورد نحوه مبارزه با دولت آمریکا بنماید.

25 - برای گابورون، یااونده، لیبرویل، بیسو، بانگول، ابیجان، نایروبی، مونروویا، نیامی، داکار، خارطوم، موگادیشو، اوگادوگو، کینشازا، باماکو: این دولتهای آفریقا اصولاً محافظه کار بوده و در بسیاری از مسائل به خصوص خاورمیانه و مسائلی چون حمایت از عضویت مصر در مجامع بین المللی و مبارزه علیه تلاش اعراب برای برقراری معادله صهیونیزم و نژادپرستی کمک بسیار کرده اند. تداوم کمک آنها که به نظر ما می تواند نتیجه ابتکارات ما در رودزیا و نامیبیا در چند ماه آینده باشد، می تواند تهدیدی جدی علیه پیش نویس کوبایی باشد. به هنگام درمیان گذاشتن نظریات ما باید اظهار نمایید که ما از نقش ویژه آنها در غیرمتعهدها و دیگر مجامع بین المللی آگاه بود. و از تلاش آنها برای دفاع از منافع میانه روانه علیه کوباییها و دیگر افراطیون طرفداری می کنیم. می توانید از این دولتها بخواهید که با هماهنگ کردن تلاش خود بیشترین تأثیر را بر پیش نویس کوبایی بگذارند. سفارت واقع در مونروویا باید به رئیس جمهور تولبرت اظهار دارد که ما برای رهبری وی در سازمان وحدت آفریقا اهمیت بسیار قائل هستیم.

26 - برای لاپاز، پاراماریبو، تهران، اسلام آباد: اعضای جدید جنبش غیرمتعهد (با آغاز به کار کردن در اجلاس هاوانا) که در بعضی موارد از تغییرات درونی سختی رنج می برند ممکن است، مایل به تجدیدنظر پیرامون مواضع خود باشند. پیش نویس کوبایی آنها را وادار به تصمیم گیری سریع خواهد کرد. ما مایل به تبادل نظر پیرامون آن دسته از مسائل غیرمتعهدها که مورد علاقه طرفین باشد بوده و نظریات آنها را به طور عینی و با جدیت مورد بررسی قرار خواهیم داد. البته ما هم مایل هستیم که آنها نیز با ما همین طریقه را در پیش گیرند. لاپاز و پاراماریبو باید تلاش خود را بر آمریکای لاتین متمرکز سازند. سفارت آمریکا در تهران نیز می تواند با استفاده از مطالب بالا بهره برداری لازم را بنماید.ونس