دیدار گواننادی کازانکان (کازانکین)از سفارت روسیه در تهران - ایران جان. دی. استمپل سفارت امریکا

سند شماره (36)

صورت مذاکره

خیلی محرمانه

شرکت کنندگان: گواننادی کازانکان (کازانکین)از سفارت روسیه در تهران - ایران جان. دی. استمپل سفارت امریکا در تهران - ایران

زمان و مکان: 16 می 1978 - 26اردیبهشت 57، چلوکبابی برادران

موضوع: کودتا در افغانستان و اختلالات موجود در ایران

نهار امروز تقریبا باعجله برگزار شد، ولی خیلی راحت بود و اصلاً آثاری از ناراحتی و فشار عصبی در او دیده نمی شد. تنها سؤال او مربوط به ناآرامی های اخیر در ایران بود. من جوابهای بسیار ساده ای به او دادم و از نفوذ مذهب و این امکان که عمّال آموزش یافته روسیه در آن شرکت دارند، چیزی به میان نیاوردم. کازانکین اظهار داشت که شوروی کاملاً خود را کنار کشیده است، چون دقیقا تحت کنترل است.

وقتی که درباره خروج دیپلماتهای روسی بحث به میان کشیدم او با یک حالت تدافعی گفت که اینها نقل و انتقالات عادی هستند، و خیلی سریع اظهار داشت که نمی خواهد اسامی افراد مشخصی را به بحث بکشند.

ص: 597

افغانستان

وقتی که از او به این دلیل که حکام افغانستان به وسیله روسها شناخته شده اند، درباره اتفاقات افغانستان سؤال کردم، جواب داد که «آنها افراد حزبی هستند» و قطعا تحت کنترل روسیه قرار ندارند (اظهار نظر: ما هم باور کردیم!). کازانکین با خاطرنشان ساختن این نکته که ترکی برای سفارت آمریکا کار می کرده به صحبت ادامه داد و حتی گفت او «عامل شماست». ما از این بیهودگی سخن هردو به خنده افتادیم. کازانکین (در سالهای 67-1965 در افغانستان خدمت می کرد.) گفت که فکر می کرد افغانها قدری ناسیونالیست باشند و امیدوار بود که روابط بین روسیه و افغانستان بهتر باشد. از نکات مسخره ای که به میان می آورد معلوم بود که وقایع اخیر افغانستان به دلخواه کرملین بوده است.

کارمندان سفارت روسیه

کازانکین نمی دانست که آیا مقام سفارتی روسیه کاپیشین اینجا را ترک کرده است یا نه ولی فردی آقای پلاختی را که یک مشاور سیاسی روسی بود معرفی کرده. کازانکان بدون توضیح گفت که سه مشاور سیاسی روسی در حال حاضر در اینجا حضور دارند و آنقدر مبهم صحبت کرد که بالاخره نتوانستم بفهمم این پلاختی یک مقام سازمان ک.گ.ب است یا خیر. کازانکان اعتراف کرد که از شنیدن این لغت بسیار حیرت زده شده است و وقتی که به خصوص درباره رهبر ک.گ.ب سخن به میان آوردم ظاهرا از تعجب نزدیک بود شاخ دربیاورد و حالت بسیار خنده داری بخود گرفت.

کازانکان پیشنهاد کرد بهتر است قبل از اینکه او برای تعطیلات تابستانی اینجا را ترک کند. یکبار دیگر یکدیگر را ببینند ولی زیاد هم اصرار نداشت. ما درباره رفتن به حمام سونا به همراه همسرانمان صحبت کردیم ولی باز هم در این مورد زیاد پافشاری به خرج ندادیم.جی. دی. استمپل