درخواست دولت ایران برای دخالت در پرونده شرکت الکترونیک دیتا سیستمز

سند شماره 201

محرمانه

18 سپتامبر 1979- 27 شهریور 1358

از: سفارت آمریکا، تهران

به: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی.سی

مرجع: (الف) سفارت - 10155، (ب) سفارت - 9137

موضوع: درخواست دولت ایران برای دخالت دولت آمریکا در پرونده شرکت الکترونیک دیتا سیستمز

1- (محرمانه- تمام متن)

2- سفارت یادداشتی از وزارت امور خارجه ایران (تلکس جداگانه) در ارتباط با مسدود شدن 16 میلیون دلار دارایی متعلق به نیروهای دریایی و هوایی ایران در ایالات متحده در ارتباط با پرونده شرکت الکترونیک دیتا سیستمز به حکم دادگاه های عادی آمریکا دریافت داشته است.

3- در گفتگوهایی که در ارتباط با این یادداشت با آقای بایندر، رئیس اداره امور آمریکا در وزارت امور خارجه ایران انجام شد، بایندر تأکید کرد که دولت موقت ایران این اقدام دادگاه را مسئله ای با انگیزه های سیاسی بین ایالات متحده و ایران می داند و نه یک مسئله حقوقی. یادداشت فوق سعی دارد این پرونده را سیاسی جلوه دهد و از دولت ایالات متحده خواسته است تا توجه «مقامات قضایی آمریکا» را به تأثیرات منفی احکامی نظیر حکم مربوط به پرونده شرکت الکترونیک دیتا سیستمز جلب کند و اقداماتی جهت ابطال حکم مزبور اتخاذ نماید. بایندر آشکارا نگران بود که این حکم به سابقه و رویه ای حقوقی بدل شود.

4- مسئول سفارت، تفکیک و استقلال قوای مجریه و قضاییه را در ایالات متحده به آقای بایندر خاطر نشان ساخت و توضیح داد که رسیدگی به این پرونده از سوی دادگاه عالی خیلی زود آغاز خواهد شد. او گفت ای کاش دولت ایران پیش از اینکه این نوع مسایل به دادگاه

ص: 471

کشیده می شد به آنها رسیدگی می کرد و نمی گذاشت کار به اینجا کشیده شود.

5- معلوم بود بایندر مسئله تفکیک قوا را چندان جدی نگرفته است و مسئول سفارت خاطر نشان کرد که هر چند ممکن است تفکیک قوا در برخی کشورها واقعی نباشد، [اما] این مسئله در آمریکا کاملاً واقعیت دارد. بایندر گفت بسیاری از مقامات وزارت امور خارجه این اقدام دادگاه را نشانه خصومت آمریکا با ایران تلقی کرده اند. چنانچه دادگاه ها اجازه داشته باشند چنین احکامی صادر کنند، این مسئله مسلماً می تواند نتایج بسیار زیان باری برای روابط آمریکا و ایران داشته باشد.

6- بایندر گفت مطمئن است وزارت امور خارجه آمریکا بدون دخالت در رویه های قضایی، توجه دادگاه های آمریکا را به مشکلاتی که این پرونده در روابط بین دو کشور ایجاد کرده است، جلب خواهد کرد. بایندر گفت از این مسئله نگران است که «قضات» پرونده نسبت به ایران خصومت داشته باشند و اگر دولت آمریکا اقدامی انجام ندهد، این پرونده را کِش بدهند.

نظر گزارشگر: البته نمی دانیم اصل این رویکرد از کجا آب می خورد، ولی به اعتقاد ما بخشی از این موضع افراطی ناشی از سبک و سیاق مذاکراتی شخص بایندر است.

7- کنسول اقتصادی سفارت در گفتگویی که روز 12 سپتامبر با بایندر داشت، مطالبی را که در تلکس شماره 236657 وزارت امور خارجه آمده بود به او ابلاغ و یک یادداشت تسلیم او کرد. به اعتقاد ما این مسئله در پاسخ به بایندر در ارتباط با مسئله شرکت الکترونیک دیتا سیستمز کافی باشد. البته کنسول اقتصادی در گفتگوهایش با بایندر دقیقاً به این مسئله اشاره نکرده است، ولی از آنجایی که دستور مغایری در تلکس مورخ 14 سپتامبر وزارت امور خارجه داده نشده است، قصد دارد به بایندر توضیح دهد که یادداشت 12 سپتامبر تنها پاسخی است که در حال حاضر می توانیم به یادداشت او بدهیم. کنسول اقتصادی به بایندر تأکید خواهد کرد که مراحل فرجام خواهی در حال انجام است و سیاست وزارت امور خارجه هنوز ایجاب نمی کند که در این مرحله از رسیدگی به پرونده به دادگاه برود و نظر دهد. وزارت امور خارجه مراحل رسیدگی را به دقت زیر نظر خواهد داشت و چنانچه شرایط نظردادن وزارت پیش آمد، مسلماً آن را مد نظر قرار خواهد داد.

لینگن