توجیهات منصور، نخست وزیر، در رابطه با کاپیتولاسیون

توجیهات منصور، نخست وزیر، در رابطه با کاپیتولاسیون

سند شماره (60)

تلگرام ارسالی به شماره 744

تاریخ: 18 ژانویه 1965- 28 دی 1343

از: سفارت آمریکا- تهران

به: وزارت خارجه - واشنگتن

طبقه بندی: خیلی محرمانه

وزارت دفاع - واشنگتن

مرجع: تلگرام وزارت خارجه به شماره 574

کنوانسیون وین در روزنامه رسمی کشور به تاریخ 19 دسامبر (28 آذر- م) و قانون جداگانه در مورد تسری مصونیتهای کنوانسیون به اعضاء هیئت نظامی که «در استخدام دولت ایران هستند»، به تاریخ 26 دسامبر (5 دی - م) چاپ شد. طبق قوانین ایران هر قانون جدید ده روز پس از انتشار رسمی، قابل اجراء خواهد بود (طبق شرایط قدیمی اجراء قانون در سراسر ایران با توجه به دوری مسافت از تهران، این مدت لحاظ شده است. احتمالاً در عرف روزگار مدرن، قابل اجراء نمی باشد).

گروه مشاورین کمک نظامی (مگ) مستقر در سفارت، در حال تهیه فهرست کاملی از اسامی افرادی است که باید مشمول این قانون شوند و در مورد فرم و عبارات کارتهای شناسایی که قرار است صادر شود با وزارت خارجه (ایران - م) همکاری می کند.

طبقه بندی: گروه 3هلمز آرمیتاژ سرانجام در روز اول بهمن ماه 1343، حسنعلی منصور به سزای اعمال ننگین خویش رسید و به دست یکی از جوانان برومند اسلام به نام «محمد بخارائی» ، در جلو درب ورودی مجلس شورای ملی (محل احیای کاپیتولاسیون) اعدام انقلابی گردید. رژیم شاه در ابتداء، خبر مرگ منصور را از رسانه های گروهی مخفی داشت و بعد از 6 بهمن یعنی سالروز به اصطلاح انقلاب سفید، خبر هلاکت او را به اطلاع عموم رساند.

لازم به ذکر است که محمد بخارائی عضو هیئتهای مؤتلفه اسلامی بود و به همراه چند تن دیگر از یارانش به نامهای «نیک نژاد، صفار هرندی، صادق امانی و مهدی عراقی» طرح اعدام انقلابی شاه و

ص: 769

11 تن از مسئولین رده بالای رژیم شاه از قبیل منصور،ایادی، اقبال و... را ریخته بودند. به علت عدم دسترسی به شاه این اعدامها از منصور شروع شد، ولی متأسفانه ساواک این گروه را شناسایی و دستگیر نمود، لذا آنها موفق به اجرای بقیه اعدامها نگردیدند.