گزارش شرایط داخلی ایران

یادداشت رئیس‌دفتر رئیس‌جمهور (جردن) برای رئیس‌جمهور کارتر[1]

واشنگتن، 8 فوریه 1980

براساس رویدادهای سه روز گذشته[2] و نیز اطلاعات رسیده ازسوی دوستان فرانسوی، من معتقد هستم که شما می‌توانید این‌طور نتیجه بگیرید که به یک یا چند مورد از دلایل زیر، بنی‌صدر با دانشجویان متخاصم وارد مبارزه و رقابت خواهد شد:

-      او نمی‌تواند اجازه بدهد که چالشی که آن‌ها برایش ایجاد کرده‌اند، بی‌پاسخ بماند. اگر چنین کند، تمام امیدهای او برای اینکه حاکمی قوی و تأثیرگذار برای ایران باشد، از بین خواهد رفت؛

-      «مبارزه با دانشجویان»، از حمایت اکثریتِ‌قریب‌به‌اتفاق مردم ایران برخوردار است. او احتمالاً پیروزی خود در انتخابات را دستوری برای حل بحران گروگان‌گیری می‌داند.

-      به‌خاطر شرایط سیاسی و نیز شخصیت خود بنی‌صدر (او به شتاب‌زدگی شهرت دارد)، طبیعتاً نیاز فوری برای پایان‌دادن به شرایط کنونی، خارج از سناریویی را که ما آن را پرورش داده‌‌ایم و اکنون محل مذاکره است، حس خواهد کرد. به نظر می‌رسد منافع ما اقتضا دارد که این امکان را پیش ببریم تا بدین‌ترتیب به او اطمینان بدهیم که گام‌های گوناگون تعبیه‌شده در این سناریو که برای ایران نیز ازنظر سیاسی حائز اهمیت هستند، درهرحال اتفاق می‌افتد و ما در مواجهه با سایر مشکلات دوجانبه منطقی عمل خواهیم کرد.

به همین دلیل، من تلاش کردم تا راهی برای برقراری روابط دوستانه، بدون شرمسارکردن او یا افشای مواضعمان بیابم.

احتمالاً به یک پیغام شفاهی ازسوی شما نیاز است که توسط سفیر سوئیس به او منتقل شود و شامل موضوعات زیر یا تلفیقی از آن‌ها خواهد بود:

-      اظهار حسن‌نیت؛

-      اینکه پایان‌یافتن اختلاف‌نظرها در راستای منافع دو طرف است؛

-      ما برای برداشتن گام‌های دوجانبه توافق کرده‌ایم، ولی اگر رئیس‌جمهور تصمیم به اقدام یک‌جانبه دررابطه‌با این موضوع بگیرد، ما براساس همان گام‌های دوسویۀ توافق‌شده پیش خواهیم رفت و نسبت‌به سایر مسائلی که برای هر دو کشور اهمیت دارد، منطقی رفتار می‌کنیم؛

-      اگر ارتباط خصوصی مستقیم با رئیس‌جمهور (بنی‌صدر) در هر زمانی تقاضا شد، شما آماده‌ هستید تا فرستاده‌ای را به تهران برای انجام ملاقات خصوصی با او اعزام کنید.

ممکن است یک راه متفاوت یا بهتر برای انجام این کار باشد، ولی به نظر می‌رسد که ما باید هرچه را که مدنظر اوست صحه بگذاریم تا بدین‌وسیله فرایند حل بحران جلو برود.