گزارش تحرّکات شوروی به سمت داخل خاک ایران

یادداشت جاسپر ولش[1] از کارکنان شورای امنیت ملی، برای مشاور امنیت ملی رئیس‌جمهور (برژینسکی)[2]

واشنگتن، 19 فوریه 1980

موضوع

           تحرکات شوروی به‌سمت داخل خاک ایران

جمعۀ گذشته، بیل اودوم از من خواست تا دیداری با او، مارشال و فریتز[3] داشته باشم و دیدگاه‌های خود را دررابطه‌با واکنش‌های آمریکا به تحرکات شوروی برای ورود به خاک داخل ایران بررسی کنیم.[4] گفت‌وگوی ما نسبت‌به اطلاعات کنونی، به دو نتیجه رسید:

1.       تحرکات شوروی همسو با سیاست این کشور، مبنی‌بر برداشتن محتاطانه‌ترین گام‌هاست که به‌اندازه‌ای تحریک‌آمیز نیست که سبب واکنش ایالات متحده گردد. (به‌کلی سرّی)

2.      اینکه ازنظر شوروی، فعالیت‌های نظامی آمریکا در خلیج‌فارس به‌اندازه‌ای که واکنش شوروی را اقتضا کند، خصمانه نیست. (به‌کلی سرّی)

نسبت‌به اقدامات احتمالی آمریکا در کوتاه‌مدت و در واکنش به اقدام شوروی ضد ایران، نتیجه‌گیری‌های ما تقریباً با نتایجی که در یادداشت 16 ژانویه (قابل‌مشاهده در پیوست) مطرح شد، همسوست.[5] در مقطع کنونی، خوب است که شما آن یادداشت را مطالعه کنید. (به‌کلی سرّی)

ملاحظۀ دیگری که در یادداشت پیشین چشمگیر نبود، نقش محوری واردکردن نیروهای زمینی آمریکا به عربستان سعودی است. بدون شک، این اقدام ضرورت دارد یا به‌عنوان جایگزینی برای ورود به خوزستان، درصورتی‌که این کار ازنظر تاکتیکی غیرعملی باشد و یا به‌عنوان پشتیبانی از عملیات خوزستان، برای پیشگیری از عملیات‌ هلی‌برن شوروی و یا اقدام عراق علیه کویت و عربستان. (به‌کلی سرّی)

ما در مسئلۀ عاقلانه‌بودن حملات هوایی آمریکا به نیروهای مهاجم شوروی، کارآمدی آن‌ها، مطلوبیت آغازکردن کشمکش‌ها و نیز استقرار نیروهای آمریکا در نقاطی که شوروی مستقر نشده است، اختلاف‌نظر داشتیم. (به‌کلی سرّی)

روشن است که تحلیل تفصیلی نظامی در همۀ این گزینه‌های کوتاه‌مدت وجود دارد، فارغ از اینکه چشم‌اندازهای یک خروجی موفق چقدر ممکن است ناخوشایند باشد. (به‌کلی سرّی)