خروج شش آمریکایی از ایران

یادداشت مشاور وزیر امور خارجه در امور خاور نزدیک (ساندرز) و سرپرست ادارۀ اطلاعات و تحقیقات (بودلدر) برای وزیر امور خارجه، ونس[1]

واشنگتن، 15 دسامبر 1979

موضوع:

           خارج‌ساختن شش آمریکایی از تهران

کانادا اضطراب و نگرانی شدید خود و نیز نیاز به تصمیم‌گیری فوری دربارۀ مهمانانشان را به ما منتقل کرده است. اساساً آن‌ها دو دغدغه دارند:

-      برنامۀ آمریکا برای جابه‌جایی این شش نفر چیست.[2]

-      درصورتی‌که شورشی رخ داد و اماکن متعلق به کانادا ازسوی جماعتی از مردم تهدید شد، کانادایی‌ها چه کاری باید انجام بدهند؟ اگر قضیه به خبرگزاری‌ها و مطبوعات درز پیدا کند، چه گام‌هایی باید برداشته شود؟ سفیر خواهان ارائۀ راه است، نسبت‌به اینکه آیا این افراد را باید تحویل وزارت امور خارجه یا سفارت یک کشور سوم بدهد یا خیر.

درمورد سؤال اول، سیا همچنان مشغول بررسی جایگزین‌های معقول به‌عنوان بهترین طرح برای خارج‌ساختن شش نفر است. اگرچه این جزئیات هنوز نهایی نشده‌اند، گذرنامه‌های جدید آمریکایی با اسامی جعلی برای آن‌ها آماده شده است. به‌محض اینکه تصمیم دربارۀ یک روایت پوششی خاص گرفتیم و ما این امکان را یافتیم که آخرین جزئیات را نیز به گذرنامه‌ها اضافه کنیم، می‌توان آن‌ها را توسط کانادا یا رابطین دیگر به دست این افراد رساند. آن موقع می‌توانیم ازطریق تلگرام، دستورالعمل‌ها و جزئیات مربوط به برنامۀ خروج از تهران را منتقل کنیم.

مشکل اصلی سیا این است که هیچ‌کدام از احتمالات قضیه بدون خطر نیستند. سیا بیشتر تلاش خود را معطوف به یک طرح کرده است [یک‌ونیم سطر از طبقه‌بندی خارج نشده است] و آن‌ها درحال بررسی تفصیلی هماهنگی‌های اجرایی هستند. [سه سطر از طبقه‌بندی خارج نشده است.] سازمان سیا تمایلی به استفاده از مطبوعات به‌عنوان پوشش ندارد؛ چراکه در این زمینه، ممنوعیت‌هایی در این نهاد وجود دارد. به‌هرحال، ما معتقد هستیم که نیازی نیست که این ممنوعیت‌ها نسبت‌به دیپلمات‌های آمریکایی که نیازمند خروج پنهانی در این شرایط هستند، اعمال شود و به نظر ما، این ابزار باید مدنظر باشد. درهرحال، ما همکاری نزدیکی با سیا داریم تا بتوانیم این مسائل را ظرف چند روز آینده حل‌وفصل کنیم.

هم‌زمان، پیشنهاد می‌کنیم که به کانادایی‌ها بگوییم که درحال بررسی فوری مسئلۀ خروج پنهانی افراد از کشور هستیم و از هرگونه پیشنهاد خاصی که سفیر تیلور[3] ممکن است در ذهن داشته باشد، استقبال می‌کنیم. ما همچنین چند سؤال را برای دریافت پاسخ، برای او ارسال کرده‌ایم.

نسبت‌به نگرانی دوم تیلور، پیشنهاد ما این است که به او توصیه کنیم اگر شش نفر در خطر بودند یا قضیه به مبطوعات درز کرد، اولویت اول او انتقال آن‌ها به وزارت امور خارجه باشد. اگر چنین کاری ممکن نباشد، او باید آن‌ها را به نمایندگی از صلیب سرخ، تحویل سفیر سوئیس بدهد. اگر شما با این گزینه‌ها موافق هستید، در آن صورت باید سفیر سوئیس را در جریان بگذاریم و به او گوشزد کنیم که ازنظر ما این اتفاق بعید است، ولی درصورت اضطرار خواهان همکاری او هستیم.

ما می‌خواهیم تا این مسائل را با شما در میان بگذاریم تا از رهنمودهای شما نیز استفاده کنیم.