گزارش سیاسی وقایع پاکستان

سند شماره (59)

تاریخ: 24 مرداد 1358- 15 اوت 79

خیلی محرمانه

از: سفارت آمریکا در اسلام آباد

به: وزارت امور خارجه در واشنگتن دی. سی. - با اولویت

موضوع: عکس العملهای منفی در رابطه با پیشنهاد ژنرال ضیاء مبنی بر انتخاب نمایندگان به نسبت جمعیت آشکار می گردد

1- (خیلی محرمانه) خلاصه: با به پایان رسیدن 23 مرداد یعنی آخرین مهلت تعیین شده توسط ژنرال ضیاء در رابطه با برگزاری انتخابات نمایندگان به نسبت جمعیت هر منطقه (مرجع الف)، تقریباً تمام سیاستمداران پاکستان به نحوی از انحاء با این نظریه وی مخالفت خود را نشان داده اند. علیرغم تلاش حکومت نظامی در جهت اطمینان دادن به هیئت سیاسی از اینکه انتخاب نمایندگان به نسبت جمعیت موجب به تأخیر افتادن انتخابات ملی و یا اصلاح قانون اساسی نخواهد شد، پیشنهاد ضیاء تنها براساس همین دلایل و نه به خاطر محتوای نظریه، پذیرفته نشده است.(پایان خلاصه)

ص: 441

2- (طبقه بندی نشده) همان گونه که انتظار می رفت، پیشنهاد رئیس جمهور ضیاءالحق مبنی بر برگزاری انتخابات آتی به سبک آلمانی، یعنی انتخاب نمایندگان به نسبت جمعیت موجب بروز تناقض قابل ملاحظه ای شده است. تنها یکی از احزاب معروف پاکستان به نام جماعت اسلامی از نظریه رئیس جمهور حمایت کرده است و حتی این حمایت نیز در نتیجه تصمیم اتحاد ملی پاکستان که جماعت اسلامی عضو آن است لگدمال شد و سبب شد که این تصمیم پذیرفته نشود.

3- (طبقه بندی نشده) احزاب مخالف با این نظریه عبارتند از: اتحاد ملی پاکستان، یعنی ائتلافی که در ابتدا برای مخالفت با نخست وزیر پیشین پدید آمده بود، حزب ناسیونال دموکرات شرباز مزاری، و میرغوث بیزنجو و حزب ملی پاکستان، حزب دموکراتیک پاکستان، حزب طریق استقلال اصغرخان، و طبق انتظار حزب خلق پاکستان نخست وزیر پیشین بوتو که تصمیم گرفته است، به درخواست کتبی رئیس جمهور مبنی بر اظهارنظر پیرامون این نظریه پاسخ ندهد.

4- (خیلی محرمانه) اظهارنظر: مخالفت با نظریه انتخاب نمایندگان به نسبت جمعیت که از طرف رئیس جمهور ضیاء مطرح شده، تمام محافل سیاسی پاکستان را از احزاب چپگرا، محافظه کار، و نیز احزاب ملی و منطقه ای در بر می گیرد، تلاش دولت برای جلب حمایت عموم (مرجع ب) نیز با اعلام مطالبی چون انتخابات ملی به تأخیر نخواهد افتاد و نیازی به اصلاح قانون اساسی نیست، و تغییرات لازم در مورد حوزه های انتخاباتی نیز می تواند به سرعت انجام گیرد، با موفقیت چندانی روبرو نبوده است.

5- (خیلی محرمانه) اکثر احزاب نه به جهت صحت این پیشنهاد و یا تأثیر احتمالی آن بر امتیازات خود، بلکه به علت نگرانی آنها از این امر که اجرای این نظریه ممکن است انتخابات را به تعویق اندازد با آن به مخالفت پرداخته اند. ثانیاً، همه نگران از این هستند که دولت نظامی ممکن است قانون اساسی 1973 را متحمل فرسایش بیشتری نماید. اظهارنظر مطبوعات نیز با وجود تحلیل متفکرانه و عمیق نقش نمایندگی به نسبت جمعیت در نظام سیاسی پاکستان، تأثیر آن را بر برنامه انتخابات و مشروعیت آن مورد سؤال و تردید قرار داده اند. رئیس جمهور ضیاء بار دیگر با موانع شدید و بار دیگر با هیئت سیاسی بسیار مرددی روبرو شده است. در همین حال، مقدمات انتخابات آماده می گردد (مرجع ج)، و موانع موجود بر سر راه فعالیتهای سیاسی به طور نسبی از میان برداشته خواهد شد و برنامه انتخابات حدود سه ماه دیگر آغاز خواهد شد. (پایان اظهارنظر)