مقاله پراودا پیرامون وقایع ایران

سند شماره (56)

تاریخ: 18 ژوئن 79 - 28 خرداد 57

خیلی محرمانه

از: سفارت آمریکا در مسکو

به: وزیر امور خارجه در واشنگتن دی - سی با اولویت

موضوع: (طبقه بندی نشده) مقاله نیمه معتبر پراودا پیرامون وقایع ایران

1- (تمام متن خیلی محرمانه است)

2- این سفارت توجه وزارت امور خارجه و سفارت آمریکا در تهران را به مقاله ای که در تاریخ 17 ژوئن در پراودا توسط «الف. پتروف» (نام مستعاری که برای مقالات نیمه معتبر بکار می رود) پیرامون ایران نوشته شده است جلب می نماید. این مقاله که با حالتی بسیار محافظه کارانه نگارش یافته، افرادی را مورد انتقاد قرار می دهد که هویتشان فاش نشده و نقش مهمی در انقلابی که باعث سرنگونی شاه شد داشته اند ولی تاکنون همین افراد از دوستان خودشان (یعنی مسکو) روی گردانده و به دشمنان پیشین خود (یعنی واشنگتن) روی آورده اند. در ادامه، پتروف شایعات مربوطه به دخالت «نامرئی» مسکو در اغتشاشات ایران و انتقال سلاحهای روسی به این کشور را رد کرده است.

3- اظهارنظر: در ظاهر، این چنین به نظر می رسد که پتروف آیت اللّه خمینی را عمدا از فهرست اسامی این افراد بی وفا به مسکو مستثنی نموده است. ولی، آنهائی که با سخنرانی اخیر خمینی برای سفیر وینوگرادوف آشنائی دارند (تلگرام عطف) متوجه می شوند که حتی اگر این مقاله، پتروف، خمینی را مورد حمله قرار نداده است حداقل صحنه را برای انتقاد از مینی در صورتی که وی بخواهد به آنهائی که به قول پتروف «می خواهند منطق پیشرفت را تغییر بدهند.» بپیوندد آماده ساخته است.

4- یکی از دیپلمات ایرانی با خوشحالی به ما گفته است که خمینی از وینوگرادف خواسته است که با وی در قم در ساخت 8 ملاقات نماید. یعنی اینکه وی باید ساعت 4 صبح تهران را به قصد قم ترک می کرد که اضافه بر این ناراحتی، خمینی نیز با وی با لحن بسیار تندی برخورد نمود و محتوای متن برخوردار نیز فورا در روزنامه های منتشر گردید. با وجود اینکه هنوز در این باره با مقامات مطلع شوروی صحبت نکرده ایم ولی مطمئن هستیم که مسکو درباره موضوع بسیار عصبانی است.

5- بنابراین مقاله پتروف خصوصا جالب است در صورتی که، اگر نظریه ما درست باشد، این مقاله نمایانگر عکس العمل محافظه کارانه و نابجای مسکو در برخورد با ملاقات وینوگرادوف - خمینی بوده باشد. تعبیر ما از این مقاله این است که مسکو دیگر پذیرفته است که منافع بسیار مهمی در ایران دارد و باید اکنون این سختی ها را متحمل شود تا پس از بهبود اوضاع بتواند نفوذ خود را بر وقایع اعمال نماید. ژرمن