توقف برنامه هسته ای پاکستان توسط بی نظیر بوتو

سند شماره (56)

تاریخ: 21 مرداد 1358- 12 اوت 79

خیلی محرمانه

از: سفارت آمریکا در اسلام آباد

به: وزارت امور خارجه در واشنگتن دی. سی. - با اولویت

موضوع: (طبقه بندی نشده) شایعه توافق با آمریکا جهت نجات بوتو و متوقف نمودن برنامه هسته ای

1- (طبقه بندی نشده) تایمز پاکستان روزنامه تحت کنترل دولت در تاریخ 20 مرداد در سرمقاله خود تحت عنوان «قرارداد بی نظیر با آمریکا» گزارش کرده است که بی نظیر بوتو، دختر نخست وزیر فقید «با آمریکا به توافق رسیده است که در ازای حمایت آن کشور (در دنباله مبارزات اعتدالی پدرش) مانع از ادامه پیشرفت توانایی کشورش در زمینه تسلیحات هسته ای گردد».

2- (طبقه بندی نشده) در این سرمقاله آمده است: «استراتژی اتخاذ شده به وسیله دوشیزه بی نظیر قرار بود آمریکا و جهانیان را متقاعد سازد که پاکستان در نظر دارد یک بمب اتمی تولید کند، تا پس از به صدا درآوردن این زنگ خطر، بتواند حمایت دولت آمریکا را بر طرفداری از بوتو جلب نماید.» این مقاله به عنوان شاهدی بر این مدعا از نامه ای یاد می کند که بی نظیر به برادرش مرتضی پس از متهم شناخته شدن پدرش و محکوم شدن وی به مرگ توسط دادگاه لاهور، نوشته بود.

3- (طبقه بندی نشده) این مقاله می گوید دولت آمریکا باید دیوانه باشد که به این قرارداد تن در دهد، چون نخست وزیر بوتو به طرز غیرقابل بخششی به آن«حمله ور» شده بود و آن را متهم به طرح توطئه های شیطانی... برای سرنگونی خود کرده بود... و گفته بود تنها زمانی دولت آمریکا می تواند پیروز بشود که

ص: 436

دلیل قاطعی ارائه کند. تمایل خانواده بوتو به چشم پوشی از قرارداد مجتمع غنی سازی هسته ای فرانسوی برای به دست آوردن یک نفع دیگر پدید آمده است.

4- (طبقه بندی نشده) این مقاله در ادامه می نویسد، این طرح نتوانست بوتو را نجات دهد، لیکن «قطعا تبلیغات غربی» را علیه پاکستان پیرامون مسئله اتمی تجهیز کرده است نویسندگان این مقاله تقاضای آمریکا را برای جلوگیری از اعدام بوتو و توطئه سکوت بوتو را در مورد فشارهای آمریکا علیه تلاش پاکستان برای دستیابی به تکنولوژی هسته ای، شواهدی دیگر بر این مدعا می خوانند.

5- (طبقه بندی نشده) این مقاله در پایان رابطه آمریکا را با خانواده سوموزا در نیکاراگوئه نمونه ای از تمایل آمریکا به انعقاد قرارداد با یک خانواده متنفذ می نامد.

6- (طبقه بندی نشده) سفارت راهنمایی مطبوعاتی زیر را برای تمام واحدهای خود ارسال می دارد تا در صورت مورد پرسش واقع شدن در این زمینه از آن استفاده نمایند. ما نمی توانیم در مورد ماهیت وجودی این نامه بین بی نظیر بوتو و برادرش طبق ادعای مقاله 11 اوت تایمز پاکستان اظهارنظر کنیم، ولی آنچه که می توانیم بگوییم این است که در مورد این گونه برقراری ارتباط با دولت امریکا هیچ گونه اطلاعی نداریم و با قاطعیت می توانیم بگوییم که بین دولت آمریکا و هیچ یک از اعضای خانواده بوتو چنین توافقی پدید نیامده است.

7- (خیلی محرمانه) اظهارنظر: این مقاله ضربه سنگین و تندی است که ابتدا علیه خانواده بوتو و ثانیاً علیه آمریکا به کار رفته است. از نظر ما، این یک تلاش ناپخته از طرف حکومت نظامی پاکستان است تا حیثیت بی نظیر و مادرش (سرپرست حزب خلق پاکستان که در روز چهاردهم از حالت عزاداری خارج خواهد شد) را با استفاده از بن بست هسته ای حاصله با آمریکا لکه دار نماید. البته این کار به تلاش بسیاری نیازمند است و شکاف موجود در نقل وقایع و منطق مقاله تأثیر آن را کاهش می دهد. از زمان پیدایش و انتشار این مقاله روزنامه های دیگر در مورد آن کنجکاوی به خرج نداده اند و حتی روزنامه راستگرای اردوزبان نوای وقت نیز اعلام داشته است که پس از استماع توضیحات بی نظیر در این مورد اظهارنظر خواهد کرد.

8- (خیلی محرمانه) با این وصف این مقاله حاکی از تلاش شدید علیه بوتو در زمانی بود که دیوان عالی قضایی پژوهش حکم دادگاه لاهور را مورد بررسی قرار می داد. این امور تنها حاکی از آن است که حکومت نظامی سعی دارد با شدت بسیار علیه حزب خلق پاکستان و به خصوص زنان بوتو یا خانواده اش در هفته های اخیر اقداماتی به عمل آورد، تا انتخابات مانع از بازگشت حزب خلق پاکستان به قدرت گردد.

هومل