تظاهرات عاشورا

گزارش شده که مأمورین انتظامات راهپیمایی می گفتند که آیت الله ها و رهبران امروز نتوانستند صحبت کنند و فردا دوباره صحبت خواهند کرد. در این زمان مردم پس از چند دور چرخیدن به دور میدان پراکنده شدند و در طول خیابان آیزنهاور به طرف شرق به راه افتادند در حالیکه هم زمان بخش بزرگی از مردم به طرف غرب حرکت می کردند، کنترل جمعیت عالی بود، ناظرین (انتظامات) با بلندگوهایشان نظم خوبی به راهپیمایی بخشیده بودند و به مردم می گفتند چه موقع حرکت کنند و چه موقع بایستند چه شعاری بدهند و چه فریادی بزنند. (انتظامات راهپیمایی حتی از بچه های کوچک گمشده مواظبت می کردند و سعی داشتند بچه ها را دوباره به والدینشان برسانند. همچنین گزارش شده که بعضی از راهپیمایان که قصد بر هم زدن نظم را داشتند توسط دیگر راهپیمایان ایرانی تحت کنترل قرار می گرفتند. شعاردادنها و سرودخوانیها معمولی بودند و شعارهایی نظیر «خمینی باید بیاید»، «زنده باد اسلام»، «الله اکبر»، «مرگ بر شاه»، «پایان کار شاه!» شنیده می شد. پلاکاردها با عباراتی نظیر «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» و «بدون مذهب آزادی وجود ندارد» به چشم می خوردند. پراکنده شدن جمعیت در مجموع آرام، بدون حادثه، غیرقابل انتظار و بدون هیچ گونه درگیری جدی بود. مردم اجازه یافتند که بدون هیچ گونه مانعی بر سر راهشان به مناطق شمال شهر بازگردند.

ج - فرودگاه مهرآباد: پرواز و فرود هلیکوپترهای نیروی هوایی، هواپیمای C-130 ، 707 و یک هواپیمای 747 در تمامی مدت ادامه داشت. مدیر تیم فنی نظامی از سرلشکر کامیابی پور (افسر کشیک نیروی هوایی) صبح روز یازده دسامبر سئوال کرد که چرا فرودگاه مهرآباد بر روی پروازهای غیرنظامی بسته شده و چه کسی این تصمیم را گرفته است؟ وی بیان کرد که این تصمیم نیروی هوایی نبوده بلکه یک تصمیم حکومتی بوده و در مورد دلیلش مطمئن نیست. هنگامی که بیشتر پافشاری کردیم گفت که وی چنین احساس کرده که به کارکنان اجازه داده شده در دو روز تعطیل محل کار خود را ترک کنند و به مراسم مذهبی بپیوندند. وی به گفته هایش چنین ادامه داد که به خاطر عدم توانایی در پشتیبانی از پروازهای غیرنظامی، فرودگاه بر روی اینگونه پروازها بسته شده است. همچنین وی اضافه کرد که این کار مسئله حرکت مردم را به صورت دستجات بزرگ برای رسیدن به فرودگاه برطرف نموده است. به عقیده مدیر تیم فنی نظامی، فرودگاه می توانست برای عزیمت ایرانیان عالیرتبه چنانچه نیاز باشد، مورد استفاده قرار گیرد.

د - حوادث مشهد: مردم وارد هتل هایت مشهد شدند و چند جا را به آتش کشیدند. جزییات گزارش توسط سفارت فرستاده می شود.

ه- صبح یازدهم دسامبر در تهران: وابسته نیروی هوایی با راننده ایرانی بین ساعت 8 و 9 صبح به مرکز، جنوب و غرب تهران رفتند. مشاهداتشان به قرار زیر است:

1) - شهر به آرامی کار خود را شروع می کند.

2)- گروههای کوچک 5 تا 10 نفره مردم گردهم می آیند.

3)- کامیونها و اتومبیلهای مملو از مردم به طرف غرب حرکت می کنند.

4)- از پلیس و سربازان در خیابانها مانند دهم دسامبر خبری نیست.

5)- گروههای کوچک مردم در خیابان شاهرضا با پوسترهای خمینی در حال شعار دادن دیده می شوند.

6)- فقط 500 نفر در میدان شهیاد به چشم می خورند و سیستم بلندگوها راه اندازی می شود.

7)- گروههایی بالغ بر 200 نفر از هر دو طرف خیابان آیزنهاور به طرف شهیاد در حرکتند. بیشترین جمعیت در دانشگاه تهران (400 الی 500 نفر) با حمل پوسترهای خمینی شعارهای «شاه باید برود» و «خمینی کبیر» را می دهند.

8)- گروهها به یکدیگر می پیوندند و مردم را دعوت می کنند که به آنها بپیوندند.

و- گردشهای صبح تهران توسط وابسته های سفارتهای استرالیا و آلمان و مشاهدات سفارت انگلیس شامل مطالب زیر است:

1)- جمعیتی که در خیابان فردوسی راهپیمایی یا حرکت می کردند نسبت به روز دهم دو برابر شده بودند.

2)- مردم مطمئن تر و هدفدار تر به نظر می رسیدند.

3)- افراد جوانتر بودند و مانند دیروز به صورت خانوادگی نیامده بودند.

4)- موانع خیابانی امروز در شمال قویتر بودند. موانع و لاستیکهایی (که به شکل زیگزاگ مرتب شده بودند) کار گذاشته می شدند. تانکهای اسکورپیون و مسلسلهای خودکار بیشتر دیده می شوند.

5)- به خاطر نبودن پلیس راهنمایی، غیرنظامیان اتومبیلها را در تقاطعهای اصلی هدایت می کنند.

ز- فرودگاه مهرآباد در صبح یازدهم دسامبر 78: هلیکوپترها و هواپیماهای 130 - C نیروی هوایی شاهنشاهی به فرودگاه رفت و آمد می کنند. هیچ گونه پرواز غیرنظامی و واحد حمل و نقل هوایی صورت نمی گیرد. امنیت آنجا مانند روز دهم است. به جز بازگشت کارکنان در صبح روز دوازده دسامبر 78، فرودگاه کاملاً آرام است.

ح - تعیین خطوط محدوده های نظامی در شمال تهران: این خط از پارک وی در بخش ونک و ملاصدرا شروع می شود و به میدان ونک می رسد، از خیابان پهلوی بالا می رود و بعد به طرف شرق در طول بولوار پهلوی به طرف میرداماد، بعد به طرف شرق از طریق کوچه ها به سلطنت آباد، بعد به طرف شمال سلطنت آباد به طرف لویزان و بعد به طرف شرق چندین مانع خیابانی اضافی در شاهراههای اصلی به چشم می خورد.

نظریات تهیه کننده: هر چند که در دهم دسامبر تقریباً یک میلیون ایرانی در شهرهای اصلی راهپیمایی کردند، ایران به طور غیرقابل باوری آرام بود. پیش بینی اینکه رهبران مذهبی بتوانند این حرکتهای وسیع توده ای را بدون پیش آمدن هیچگونه حوادث جدی کنترل کنند، مشکل بود. شکل گیری، حرکت و بالاخره متفرق شدن جمعیت به خوبی طراحی، هماهنگ و هدایت شده بود. اگر امروز نیز چنان تظاهراتی داشته باشیم این مأمور گزارشگر معتقد است ما با یک نقطه بحرانی در مشکلات جاری تهران روبرو شده ایم. البته ما قبل از اینکه بتوانیم مشکلاتی را که در پیش رو داریم حدس بزنیم نخست باید منتظر شویم که باز هم دسامبر بگذرد. تاکنون هم رهبران دو طرف درگیر، قدرت و استحکام خود را نشان داده اند. اینکه چگونه نیروهای مخالف می توانند به صورت مؤثر با یکدیگر سازش کرده و با هم کار کنند و حکومتی مردمی را شکل دهند مسئله ای است که به عهده آینده واگذار می کنیم اما مطمئناً شاه و حکومت فعلی ایران باید تحت تأثیر کنترل و قدرت به نمایش درآمده در روز دهم دسامبر قرار گرفته باشند.