تظاهرات ضدآمریکایی

سند شماره 193

محرمانه

شماره گزارش: 79 198 6846

24 می 1979 - 3 خرداد 1358

از: دفتر وابسته دفاعی آمریکا، تهران

به: سازمان اطلاعات دفاعی، واشنگتن دی. سی.

موضوع: تظاهرات ضدآمریکایی

16- خلاصه: (بدون طبقه بندی) این گزارش حاوی اطلاعاتی در توصیف تظاهرات ضدآمریکایی در تهران است که در 24 می در مقابل سفارت آمریکا روی داد، تظاهرات آرام، پرجنب و جوش بوده و آشکارا بیانگر تمایل شرکت کنندگان مبنی بر ضرورت خروج آمریکایی ها از ایران بود.

17- از 17 تا 21 حذف شده است.

22- جزئیات: (محرمانه) حدود ساعت 15:20 به وقت محلی اولین گروه تظاهرکنندگان به مقابل سفارت آمریکا رسیده و از سمت غرب به شرق خیابان تخت طاووس حرکت کردند. جمعیت پلاکاردهایی در مخالفت با آمریکا و تصاویر آیت الله خمینی در دست داشته و شعارهای متنوع انقلابی سر می دادند مثل؛ «یانکی به خانه ات برگرد»، مرگ بر آمریکایی ها، مرگ بر کارتر؛ «اسلام پیروز است، آمریکا نابود است». شعارهای انگلیسی چنین بودند؛ «ما گروه های اسلامی را تأیید می کنیم و به شدت مداخله آمریکا را محکوم می کنیم و یانکی به خانه ات بازگرد، ما به شما احتیاجی نداریم». آنها با شعار و فریادهای خود بخشی از نیروهای گارد مجاهدین ما را به حدی به هیجان آوردند که آنها طی تلاشی آشکار برای ارضای جمعیت و یا احساس همدردی با مردم، پرچم آمریکا را که در مقابل میله سفارت در اهتزاز بود، پایین آورده و به جمعیت دادند. پرچم اصلی واقع در مرکز محوطه چمن صدمه ای ندید و بدان دست نزدند. پرچم مزبور متعاقباً توسط تظاهرکنندگان پاره پاره شد و همزمان فریاد شادی جمعیت بپا خاست. (وقتی رئیس مجاهدین مشاهده کرد که پرچم به پایین کشیده شده، شفاهاً دو محافظی را که مرتکب این کار شده بودند، مورد ملامت قرار داد). طی انجام این عمل، نیروهای انتظامی، جمعیت را در خیابان و به دور از دیوارهای سفارت نگه داشتند. اولین موج تظاهرات به مدت حدود 40 دقیقه در مقابل سفارت به طول انجامید. در فاصله زمانی 20 دقیقه ای که اوضاع آرام شد برخی از مجاهدین پوستری را در مقابل محل میله پرچم مقابل سفارت نصب کردند. یک ایرانی جوان که متن آن را برای مجاهدین ترجمه می کرد به این

ص: 422

عمل اعتراض نموده و از میله بالا رفت و پوستر را پاره کرد. در ساعت 16:20 گروه دوم تظاهرکنندگان به مقابل سفارت رسیدند. در مقابل این گروه تعدادی زن چادری دیده می شدند. رژه زنان حدود 5 دقیقه طول کشید و گروه هایی از مردان با شعارهایی آنها را همراهی می کردند. در نقطه ای در راهپیمایی رئیس مجاهدین توسط جمعیت مطلع شد که «توده ای ها» و «کمونیست ها» هم در میان جمعیت در حال نزدیک شدن، هستند و اینکه اگر هر یک از آنها به بالای دیوار سفارت برود او باید به مردانش دستور تیراندازی به سوی آنها را بدهد. این دستورات صادر شد. ARMA رئیس مجاهدین را در تمامی مسیر تظاهرات همراهی کرد. در مقایسه با راهپیمایی ها در گذشته نکات ذیل قابل توجه می باشد: هیچ گونه خسارت و تلفاتی مشاهده نشد اگرچه هنگامی که نیروهای کمونیست و اسلامی شعار مرگ به یکدیگر نثار می کردند، چند مشت به سوی همدیگر پرتاب کردند. وضعیت کنترل جمعیت خوب بود. تعداد جمعیت حدود 10000 تا 150000 تن تخمین زده می شد. در یک نقطه حدود 150 کمونیست هنگامی که راهپیمایان اسلامی مانع از ادامه مسیر آنها به طرف جلو شدند، در مقابل درب ورودی موتورپول تا محوطه سفارت دست به تحصن نشسته زدند. در تیتر یکی از روزنامه های عصر که در خیابان ها توزیع می شد نوشته شده بود که راهپیمایی دیگری از این نوع در روز شنبه تکرار خواهد شد. قرار بود راهپیمایی روز جمعه برگزار شود و این اولین اعلان در مورد برگزاری راهپیمایی در روز شنبه است که اولین روز هفته اسلامی است. روزهای پنجشنبه و جمعه ایام تعطیلات آخر هفته محسوب می شوند. پوشش خبری گسترده از طرف رسانه ها مشاهده شد. دو دستگاه دوربین سیار تلویزیون درست در دو طرف ساختمان کنسولی قرار داشت و یک هلی کوپتر تجاری مجهز از یک فاصله دور در منطقه گشت می زد. یک نفر هنگامی که قصد داشت در مقابل درب موتورپول عکسبرداری کند، بازداشت شد. پس از مدت کوتاهی نیروهای اسلامی او را بدون آنکه صدمه ای دیده باشد آزاد کردند.

نظریات تهیه کننده: 1- ترکیب نیروی عادی محافظ ما از سپاه پاسداران انقلاب است. معنای تقریبی آن گاردهای انقلابی است. این گاردها همان گروهی بودند که پرچم را پائین کشیده و پوستر ضدآمریکایی را به جای آن بالا بردند.

2- بعداً گزارش گردید که در پوستری که به جای پرچم ما برافراشته شد تصویر یک شیطان با بوق ها نقش بسته بود. در یک بوق یک پرچم آمریکا و در دیگری پرچم اسرائیل نقاشی شده بود.

3- به طور کلی راهپیمایی با توجه به عبور گروه های مختلف از مقابل سفارت به اشکال متفاوت انجام می شد. وقتی پرچم آمریکا به جمعیت داده شد راهپیمایی وضع بسیار زننده ای به خود گرفت. دوباره هنگامی که گزارش شد یک گروه از کمونیست ها به محوطه سفارت نزدیک شدند، تشنج در میان جمعیت فزونی گرفت. به جز این دو مورد راهپیمایی عمدتاً با نظم و مدیریت خوبی برگزار گردید.