تشریح وضعیت ایران مرداد 58

سند شماره 293

محرمانه

15 اوت 1979 - 24 مرداد 1358

از: سفارت آمریکا، تهران - 9079

به: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی. سی

موضوع: ناآرامی در تهران

1- (محرمانه - تمام متن)

2- تلگرام مذکور، انصافاً یک گزارش دقیقی از درگیری های بین گروه های سیاسی غیرمذهبی و حزب الله (که معنی تحت اللفظی آن، طرفداران حزب خدا، است) وفادار به آیت الله خمینی در روزهای دوازدهم و سیزدهم اوت می باشد که توسط یک روزنامه نگار پرتجربه در این امور، بیان شده است. گزارش «آلووی» تا حدودی رنگ و بوی گرایش شخصی وی به غیرمذهبی ها و مخالفت با تعصب اسلامی دارد، اما تشریح اختلافات رو به رشد سیاسی و

ص: 622

اجتماعی که او آنها را به عنوان زمینه این درگیری ها می داند، بسیار واقعی هستند.

3- البته باید گفت که ما، مایل نیستیم اتفاقات این هفته را علامت نزدیک شدن مبارزه حتمی و نهایی در ایران تلقی کنیم. به نظر ما جریان رودررویی بین چپگرایان غیرمذهبی و افراطیون اسلامی به احتمال زیاد فروکش خواهد کرد. (در حقیقت، دیروز و امروز، چهاردهم و پانزدهم اوت سطح وخامت اوضاع به طور قابل ملاحظه ای پایین بود. و شهر به طور کلی به خاطر مرگ امام علی تعطیل بود) از انقلاب فوریه تاکنون، این نمونه، معرف بحران سیاسی دیگری بوده است، ولی ما نباید انتظار داشته باشیم که این یکی چیز متفاوتی باشد.

4- اما میراث تلخی به صورت زخم چرکین باقی خواهد ماند. تا ارگان های سیاسی را از درون بپوساند. به نظرما، این مفهوم واقعی روند سیاسی ایران است. و این نیروهای اسلامی هستند که به طور مسلط باقی خواهند ماند. هیچ گروه سیاسی دیگری که توانایی رقابت موفقیت آمیز با آنها را داشته باشد پدیدار نشده است. اما بنیادگرایان اسلامی از اینکه با جامعه چند قطبی ایران که اجزاء غیرمذهبی و مدرنیزه عظیمی را دربر می گیرد، کنار بیایند، ناتوانی عجیبی از خود نشان داده اند. آنان در طول شش ماه حکومتشان گروه ها را یکی پس از دیگری حذف نموده اند.

این روند نمی تواند به طور نامحدودی ادامه یابد. ممکن است این روند به جنگ داخلی، آنگونه که آلووی حدس زده است، نرسد، اما انتظار این را هم نمی توان داشت که نیروهای اسلامی قادر باشند تا آخر بدون عکس العمل شدیدتر از آنچه که تا امروز شاهد آن بوده اند، بر مخالفانشان حکومت نمایند.

لینگن