تشریح وضعیت ایران آذر 57

3- در این میان، جو اصفهان، محل کشته شدن این افراد، ناآرام و ناخوشایند است. کنسولگری گزارش می دهد که گروههایی از طرفداران شاه به آتش زدنهای پراکنده و غارت مغازه های بازار و دیگر مغازه هایی که به مخالفت معروفند ادامه می دهند. کنسول اظهار داشت در خیابانی که تظاهرات ضدشاهی مهمی اتفاق افتاده است نود درصد از شیشه پنجره مغازه ها شکسته شده است. در حالیکه برخی از اصفهانی ها ابتدائاً در فعالیت های به نفع شاه شرکت می کردند اکنون تنها ساکنان خارج شهر (یعنی کشاورزان، آهنگران و دانش آموزان، دانشجویان دانشکده افسری ارتش) شرکت دارند. کنسول گزارشاتی دارد مبنی بر اینکه رهگذران توسط گروههای هوادار شاه مورد تفتیش و بازرسی قرار می گیرند تا معلوم شود که آیا مدارکی که نشان دهنده مخالفت آنها با شاه باشد به همراه دارند و سپس تمام مایملک آنها به جز پولشان را به آنها پس می دهند. واحدهای نظامی این کار را نکرده اند ولی اقدامی هم برای متوقف کردن آن انجام نداده اند. واحدهای نظامی به هر حال، در حمله به مغازه ها شرکت کردند. نهایت تهدید از جانب طرفداران رژیم این است که چنانچه بازار به خاطر حمایت از اعتصاب عمومی فردا تعطیل باشد آن را ویران خواهند کرد. ساکنین شهر منجمله آنهایی که معمولاً در صف مخالفین نیستند، نسبت به این دهاتیها خشمگین هستند و اوضاع برای وقوع مشکلات جدی آماده است.

4- کنسولگری آمریکا در اصفهان مجموع تلفاتی را که از یازدهم دسامبر تا صبح دیرز در شهر تخمین می زند 940 تن می باشد که 85 نفر از این عده کشته شده اند. این تعداد غیر از تلفاتی است که در نجف آباد، محل درگیری ضدبهاییت در سیزدهم و چهاردم دسامبر به وجود آمد که در آن نزاع پنجاه نفر کشته شدند. کنسول از جریان تخریب گسترده از جمله در قسمتهای تجاری مهم شهر که سابقاً مورد تعرض قرار نگرفته بودند گزارشاتی دارد. دوست داروفروش من در اصفهان مشغول جمع آوری داروهای ضروری جهت ارسال به نجف آباد می باشد، زیرا داروخانه های نجف آباد را خراب کرده اند.

5- رئیس انجمن ایران - آمریکا درگیری های خشونت آمیز را مورد تأیید قرار می دهد. واحدهای نظامی به بیمارستان شاهرضا که پزشکان در حال اعتصاب بودند هجوم بردند که در نتیجه درگیری سه نفر پزشک و دو بچه کشته شدند. واکنش گسترده مخالفین کنترل قسمت اعظم شهر را در اختیار آنان قرار داده است. منبع ناراضیان اظهار می دارد در شرایطی که گروههای هوادار شاه قصد برگزاری تظاهرات دارند هنوز دسته هایی از مسلمانان محافظه کار بدون هیچ ممانعتی در خیابانها پرسه می زنند و به دنبال مأمورین ساواک هستند. واحدهای نظامی در داخل شهر هستند ولی دست به کاری نمی زنند و پلیس از خیابانها رفته است. منابع می گویند که بعضی از مأموران ساواک کشته شده اند (از دو تا چند نفر). هتل هایت تعطیل کرده و کارکنان خارجی آن برای مدت نامحدودی به مرخصی رفته اند. مخالفین ادعا می کنند که در کشور مذهبی، این محل باید برای کار دیگری غیر از هتل مورد استفاده قرار گیرد. تهاجمات تاکنون متوجه خارجیان نبوده است (هر چند تعداد کمی در مشهد بوده است) اما اخطارها و تهدیداتی به رئیس انجمن ایران - آمریکا در مشهد شده است. بعضی از معلمین که زیرنظر این انجمن کار می کنند ناگهان برای «تعطیلات» آنجا را ترک کردند و معلوم نیست منظورشان کدام تعطیلات است.

6- قم دیروز و امروز ناآرام بوده است ولی جزییات امر روشن نیست. دیروز به خاطر برخی درگیریها اتوبوسهای مسافربری درون شهری خارج از محدوده نگهداری شدند. منبع گزارش داد که شبیه همین واقعه مجدداً امروز صبح اتفاق افتاد، گرچه وی سرانجام با اتوبوس از شهر عبور نموده و چیز غیرعادی مشاهده نکرده است.

7- کارمند محلی سفارت که بهایی است از قول آوارگان بهایی که اکنون از شیراز به سوی تهران می آیند خبرهای ناگواری به ما داده است. مثلاً پدری که به مسلمانان تیراندازی کرده بود بعد از اینکه متوجه شد پسرش کشته شده و به دخترش تجاوز کرده اند دوباره این کار را انجام داد. مرد دیگری متوجه شده بود که همسرش را کشته اند و دو دخترش را برده اند و در حال حاضر معلوم نیست کجا هستند. وقتی آیت الله محلاتی از مسلمانان درخواست کرد که از حمله به بهاییان دست بردارند جمعیت پاسخ دادند که خود آیت الله محلاتی باید بهایی باشد و به اقدامات خود ادامه دادند. آوارگان بهایی اظهار می دارند که مسلمانان قبرستان بهاییان را در پانزدهم سپتامبر مورد بی حرمتی قرار دادند و اجساد بهاییانی که در چند روز گذشته مرده بودند بی صاحب و دفن نشده روی زمین مانده اند.

جمعیت بیست هزار نفری مسلمانان اجساد مسلمانان را برداشتند. کسانی که به تهران آمده اند اظهار می دارند که جمعیت فریاد می زد که اول نوبت بهاییان است، بعد یهودیان و سپس مسیحیان. جمعیت تهدید به نابودی دارایی ها، کشتن اطفال و ربودن زنان می نمودند. شاهدان عینی گزارش می دهند که ارتش سعی نکرد، تکرار می کنم سعی نکرد که جلو عظیم ترین تظاهرات را بگیرد، اما به نظر می رسد که حالت خصومت بعد از عاشورا در حال کاهش است.

(نظر گزارشگر: حتی با در نظر گرفتن برخی تشنجات به نظر می رسد حوادثی که طی چند روز گذشته در شیراز اتفاق افتاده یکی از ناخوشایندترین وقایع ناآرامی های اخیر ایران باشد). آمدن آوارگان بهایی به تهران نگرانی جامعه بهاییان تهران را در رابطه با حوادث شیراز به شدت افزایش داده است. محلاتی اعلامیه ای مبنی بر همدردی نسبت به بیگانگان و اقلیت های مذهبی که مورد حملات مخالفین قرار گرفته اند صادر نموده و در آن خواسته است که دیگر این اعمال تکرار نشود.

[8]- از میان رهبران مذهبی یکی از آیت الله ها برای نخستین بار خمینی را علناً مورد انتقاد قرار داده است. وی نامه ای به پاریس فرستاده و یازده سئوال از خمینی نموده است که اساساً به روش خمینی ارتباط دارد که بدون مشورت با دیگر رهبران مذهبی اعلامیه صادر می کند. وی همچنین در مورد شیوه هایی که از طریق آنها یک دهم مال توسط هواداران ایشان جمع آوری و به مصرف برسد، سئوال نموده و نیز پرسیده که چرا به عناصر غیرمذهبی و یا حتی ضدمذهبی اجازه داده می شود تا از نزدیک با وی در تماس باشند و اجازه داشته باشند تا از جانب خمینی مصاحبه مطبوعاتی انجام دهند. هنگامی که خمینی به سئوالات حجازی پاسخ نداد حجازی آنها را در نامه سرگشاده ای منتشر کرد.

(نظر گزارشگر: این اتهامات، خصوصاً آخرین آنها که به طور قابل اثباتی واقعیت دارد معمولاً زمانی که از جانب یک رهبرمذهبی محترم بیان می شود، باید دلیل محکمی از حمله به خمینی باشد. به هر حال، در اوضاع فعلی معلوم نیست که انبوه مردمی که در دهم و یازدهم دسامبر خیابان شاهرضا را قرق کرده بودند به آن توجهی کنند).

9- خبرهای موثقی در دست است که حاکی از آن است که یک گروه یکصد و پنجاه نفری گشت زنی در اطراف بهشت زهرا (قبرستان تهران) پرسه می زنند. وقتی کسی جسدی را برای دفن کردن می آورد، بدون در نظر گرفتن علت مرگ، جمعیت به دور آن حلقه زده و به خاطر این مدافع شجاع اسلام که توسط واحدهای نظامی شاه کشته شده تجمع می کنند. چنانچه دوستان متوفی اعتراض نمایند به آنها گفته می شود که خفقان بگیرند.

10- دولت جهت کسب محبوبیت در میان مردم به تلاش آشکاری دست زده و 50% از مالیات بر کالا را در مورد اتومبیل هایی که اندازه موتور مشخصی دارند کاسته است. تأثیر این اقدام اساساً قیمت پیکان (رایج ترین اتومبیل ایران) را پایین می آورد.

11- کنسولگری آمریکا در تبریز از تظاهرات و درگیری کوچکی که در اواخر هفته به خاطر معلمی که به دست عناصر رژیم کشته شده بود خبر می دهد.

سولیوان