تحلیل روابط بین اعراب و ایران انقلابی

سند شماره (35)

تاریخ: 28 خرداد ماه 1358

طبقه بندی: سری

از: سفارت آمریکا در کویت

به: وزارت امور خارجه در واشنگتن دی - سی

موضوع: روابط بین اعراب و ایران

1 - (خیلی محرمانه) خلاصه: انتقاد خصمانه روزنامه های کویتی علیه ایران آغاز شده است، لیکن کویت از اتفاق ناگواری که برای بحرین رخ داد عبرت نگرفته و با بی اعتنایی به آن می نگرد. در کویت این اندیشه که خمینی در حال از دست دادن حمایت توده ها در ایران است، شدت گرفته است. (پایان خلاصه) 2 - (طبقه بندی نشده) الانباء، روزنامه کویتی در 14 ژوئن در سرمقاله خود با اشاره به خمینی «باامید» فراوان گفته است که عملیاتی که در مرز بین ایران و عراق انجام می شود از «حمایت مردی که از قلب عراق برای آزادسازی کشور خود مبارزه را آغاز کرد، برخوردار نیست.» و همان روز روزنامه القبس اظهار داشت که از نظر اعراب اوضاع بین تهران و بغداد نگران کننده می باشد و از انقلاب ایران خواست که در «روش خود تصحیح و تغییری پدید آورد». به دنبال گزارشهای رسیده پیرامون این مطلب که آیت اللّه ایرانی صادق روحانی، بحرین را «استان چهاردهم» ایران اعلام کرده بود، روزنامه الانباء در 16 آوریل استفاده از کلمه خصومت برانگیز «عربستان» را آغاز کرد و گفت حتی پس از رفتن شاه هم روحیه «حرص و ایجاد وحشت نژادی» در خلیج پایان نپذیرفته است، الانباء گفت اگر ایران به ادعاهای خود درباره بحرین ادامه دهد، کشورهای عربی مجبور خواهند شد قراردادهای قدیمی را که طبق آن ایران ضمیمه «عربستان» است پیش بکشند.

3 - (خیلی محرمانه) زمانی که خواسته شد تا این سرمقاله ها در مورد روابط ایران و عرب به وسیله دولت کویت تحت کنترل درآیند، مشاور حقوقی وزارت امور خارجه کویت طارق رازوقی گفت که بخش اعظم این مطالب از روزنامه های عراق اقتباس شده است. وی گفت که کویت از عامل کنترل و نظارت استفاده می کند، وزارت امور خارجه نیز سرمقاله منتشره الابناء در 16 ژوئن را تأیید کرده بود، و به گفته رازوقی، حتی از استفاده از کلمه تهاجمی «عربستان» نیز ممانعت به عمل نیاورده بود. لیکن وی از روزنامه های کویتی خواسته بود که بیش از این ادعای ایران در قبال بحرین را دنبال نکنند.

4 - (خیلی محرمانه) رازوقی گفت وزیر امور خارجه کویت صباح الاحمد در 16 ژوئن با امیر بحرین تلفنی صحبت می کرد و به دنبال بیانات آیت اللّه روحانی، امیر کویت تصمیم گرفته بود از تعطیلات خود چشم پوشی نموده و به منامه بازگردد. به گفته رازوقی، صباح الاحمد به عموزاده خود گفته بود که خودش را ناراحت نکند، و از طرف سفیر تازه وارد ایران به کویت دکتر علی شمس اردکانی به وی اطمینانهایی داد.

5 - (خیلی محرمانه) اینگونه اطمینانها در همان روز (16 ژوئن) در یک کنفرانس مطبوعاتی از طرف سفیر ایران اردکانی تحقق یافت. وی گفت روحانی یکی از شهروندان عراق است و هر چه بخواهد می تواند بگوید، لیکن نظریات وی به هیچ وجه نشانگر عقاید و نقطه نظرهای دولت انقلابی نیست. طبق اظهارات اردکانی سیاستها و عکس العملهای رسمی ایران فقط توسط وزارت امور خارجه ایران، نخست وزیر این کشور و شورای انقلاب پی ریزی و طراحی می گردد. رازوقی گفت تا موقعی که این سه عنصر با یکدیگر توافق داشته باشند که البته همیشه این طور نیست، این گونه بیانات بسیار مثمرثمر خواهد بود. سفیر اردکانی اعلام داشت که ارتش ایران در مرز ایران و عراق به حال آماده باش در نیامده است. و هنگامی که

ص: 13