30- مسدود کردن دارایی های ایران

یادداشت ویراستار

در 14 نوامبر 1979، سرپرست وزارت امور خارجۀ ایران، ابوالحسن بنی‌صدر، در گفت‌وگو با خبرنگاران، در تهران اظهار داشت که ایران نزدیک به دوازده‌میلیارد دلار از وجوه سپرده‌گذاری‌شده در آمریکا را به بانک‌هایی منتقل می‌کند که امکان مسدودکردن آن‌ها را نداشته باشند. او به‌طور خاص به برداشت سپرده‌های ایران از بانک‌‌ چیس[1] نیویورک که ریاستش بر عهدۀ دیوید راکفلر است، اشاره کرد.[2] راکفلر که از دوستان شاه بود، فردی است که برای اقامت شاه در آمریکا، به‌منظور پیگیری روند درمان، لابی و رایزنی کرده بود.[3]

همان روز، رئیس‌جمهور جیمی کارتر، در واکنش به این مسئله، فرمان اجرایی شمارۀ 12170 را صادر کرد که تصریح دارد اوضاع ایران «یک تهدید غیرعادی و چشمگیر برای امنیت ملی، سیاست خارجی و اقتصاد ایالات متحده بوده است و ازاین‌رو من برای دفع این تهدید، آغاز وضع فوق‌العاده را اعلام می‌کنم».

براساس مفاد این دستور، رئیس‌جمهور تمامی دارایی‌های دولت و بانک مرکزی ایران در ایالات متحده را مسدود کرد. هم‌زمان کاخ سفید با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که مسدودسازی شامل دارایی‌های موجود در تمامی بانک‌های آمریکایی، شعب و شرکت‌های وابسته به آن‌ها در خارج از کشور می‌شود و هدف آن، حصول اطمینان از تأمین حقوقی است که ایالات متحده و شهروندانش بر گردن ایران دارند.[4]

وزیر خزانه‌داری، ویلیام میلر، به خبرنگاران گفت که موجودی نقدی ایران، کمتر از شش‌میلیارد دلار است و بزرگ‌ترین بخش آن 1.3 میلیارد دلار در اسناد خزانه است که در اختیار بانک فدرال رزرو نیویورک است. مسدودسازی دارایی‌های شخصی افراد ازجمله اموال شاه سابق را شامل نمی‌شد.[5]