126- استرداد شاه

. یادداشت برای ثبت[1]

واشنگتن، 29 دسامبر 1979

ظهر روز 29 دسامبر، معاون وزیر نیوسام با سیمونین[2]، مشاور سیاسی سوئیس دیدار کرد. آقای نیوسام پیامی به آقای سیمونین برای لانگ، سفیر سوئیس در تهران داد. آقای سیمونین نیز یک نسخه از تلگرام سفیر لانگ را به آقای نیوسام داد. آقای نیوسام با آقای سیمونین پیام سفیر لانگ را بررسی کرد.

آقای نیوسام خاطرنشان کرد که با توجه به گلۀ قطب‌زاده به‌خاطر عدم پاسخ علنی ایالات متحده به اقدامات «مثبت» ایران، نگرش ملی در آمریکا به‌گونه‌ای است که دولت این کشور به‌سختی می‌تواند اظهارنظر مساعد درمورد هرچیزی جز آزادی گروگان‌ها داشته باشد.

آقای نیوسام بر نیاز ما به فهرستی از گروگان‌ها برای رفع سردرگمی درمورد تعداد آن‌ها تأکید کرد. او به آقای سیمونین گفت کشیش‌هایی که با گروگان‌ها دیدار داشتند، نتوانسته‌اند فهرست دقیقی از 43 نفری که با آن‌ها ملاقات کرده‌اند، تهیه نمایند. آقای نیوسام بر اهمیت این نکته تأکید کرد که آمریکا به‌دنبال ادعای پیروزی بر ایران یا نشان‌دادن نقاط ضعف این کشور نیست. رسانه‌های ایالات متحده تمایل دارند همه‌چیز را در قالب برنده و بازنده ببینند و این مسئله از کنترل ما خارج است.

 وی همچنین خاطرنشان کرد که درخواست ما مبنی‌بر اینکه سفیر لانگ بایستی سردرگمی سران ایران را سامان دهد، یک خواستۀ بزرگ است، ولی ما درهرحال قدردان زحمات او هستیم.

آقای سیمونین پرسید که آیا آمریکا می‌تواند توضیح بیشتری دربارۀ اظهارات رئیس‌جمهور پاناما درمورد استرداد شاه سابق ارائه دهد؟[3] آقای نیوسام در پاسخ اظهار داشت که ازنظر ما، رئیس‌جمهور رویو بازی مخاطره‌آمیزی را آغاز کرده است. رویو برای ما و احتمالاً شاه سابق، روشن ساخته است که پاناما قصد استرداد شاه به ایران را ندارد. بااین‌حال، به نظر می‌رسد که او با بیان اینکه پاناما درخواست استرداد ایران را به‌دقت بررسی خواهد کرد، گمان می‌کند که درحال ایفای نقشی سازنده در موضوع آزادی گروگان‌هاست. رویو قصد نداشته است این منظور را برساند که درصورت آزادی گروگان‌ها، شاه سابق درواقع استرداد خواهد شد. ژنرال توریخوس به ما اطمینان داده است که شاه سابق مسترد نخواهد شد.

آقای سیمونین پرسید آیا ایران می‌تواند پاناما را تحت فشار بگذارد؟ آقای نیوسام در پاسخ گفت امکان دارد که ایرانی‌ها فشارهایی بر کشتی‌های با پرچم پاناما وارد آورند، ولی بیشتر این کشتی‌ها در مالکیت پاناما قرار ندارند.

آقای سیمونین پرسید آیا سفیر لانگ می‌تواند از ابعاد مربوط به پاناما آگاه شود؟ آقای نیوسام گفت اشکالی ندارد که سفیر لانگ در جریان این موضوع قرار بگیرد که آمریکا استرداد شاه سابق از پاناما را به‌عنوان یک احتمال، مدنظر قرار نداده است.