Post
23114
گزارشی پیرامون نفت شوروی
موضوع سند
نفت شورویمشخصات ارسال سند
از: سفارت آمریکا در مسکو، تون
محرمانه
به: وزارت امور خارجه در واشنگتن دی - سی
1358-03-04- 1979-05-25
متن سند
سند شماره (10)
تاریخ : 4خرداد 1358-25 می1979
طبقه بندی : خیلی محرمانه
از : سفارت آمریکا در مسکو
به : وزارت امور خارجه در واشنگتن دی. سی.
موضوع : وزیر گاز شوروی گفت ذخائر جدیدی در غرب سیبری کشف خواهد شد
1- (تمام متن خیلی محرمانه است)
2- خلاصه : اردوژف، وزیر صنعت گاز شوروی در تاریخ 2 خرداد ماه در ملاقات با سفیر آمریکا گفت که بخش اعظم ذخایر آتی گازی شوروی در داخل خشکی و در غرب سیبری کشف خواهد گردید.
اردوژف با توضیح پیرامون این مطلب که مسئولیت اکتشاف و بازیافت گاز در خارج از خشکی به عهده وزارتخانه وی گذاشته شده و علت آن نیز کفایت و تجارب شخصی وی می باشد، خاطر نشان ساخت که بخش اعظم فعالیت خارج از خشکی در دریای خزر، آزوف، دماغه شمالی دریای سیاه و بالتیک صورت خواهد گرفت، وی در رابطه با آبهای شمالی سیبری (شامل بارنتس) مطلب زیادی را عنوان نکرد ولی از ساخالین یاد کرد. وی گفت جریان گاز ایران در خط لوله ایگات - 1 در 12 آوریل از سر گرفته شد و با ظرفیت 70 درصد ادامه یافته. لیکن یادآور شد که ایرانیها می خواهند قیمت گاز خود را افزایش دهند.
اردوژف گفت که شوروی سالانه 800000 تن لوله قطور تولید می کند، ولی به واردات بیشتری نیازمند است. (و کلمه مانسمان را در این خصوص مطرح نمود.) وزیر در رابطه با یاکوتیا گفت که بخش اعظم گاز در این منطقه وجود دارد لیکن مقدار کشف شده آن ناچیز و در حوزه های پراکنده بوده است. وی گفت منبعی چون منبع تویمان هنوز یافت نشده و پروژه سه جانبه یاکوتیا هنوز راه درازی را در پیش دارد. وی از عدم صرفه جویی در مصرف گاز در داخل شوروی یاد کرد و گفت که در بخش دولتی این گاز فقط در زمینه های شیمیایی مورد استفاده قرار می گیرد. اردوژف که یکی از اعضای منشورتر است باکو در شوروی می باشد، اصلاً نمی دانست که گئورگی آرباتوف نماینده باکو در دیوان عالی شوروی است و هرگز فکر نمی کرد که آرباتوف در چنین مکانی جای گرفته باشد. اردوژف گفت در نظر دارد در تاریخ 4-2 ژوئن به آلاسکا سفر کند و علت اینکه هیئت نمایندگی همراه وی در اوتاوا یا تورنتو درخواست روادید خواهند کرد بیان نمود. (تلگرامهای جداگانه) (پایان خلاصه.)
3- اردوژف سفیر را در حضور مقامات روابط خارجی وزارتخانه یعنی ک. اس. امیدوف و وی. اس.
ص: 758
ماخایف پذیرفت و پس از آن وی را به دفتر خود برد تا نقشه منابع و خطوط لوله گازی را بررسی کنند. در این ملاقات مشاور اقتصادی بازرگانی نیز به همراه سفیر عمل می کرد.
4- ذخایر و اکتشافات. از وی سؤال شد که شوروی اقدامات جستجوگرانه خود برای یافتن منابع جدید گاز را در چه نقطه ای متمرکز خواهد ساخت، واردوژف با صراحت گفت که این تلاش در داخل خشکی متمرکز خواهد گردید. وی به همین ترتیب گفت که منابع جدیدی به جای شرق سیبری این بار در غرب سیبری کشف خواهند گردید.
5- خارج از خشکی، در پاسخ به سؤال مستقیم مبنی بر اینکه چرا وزارتخانه وی مسئولیت اکتشاف و بازیافت نفت و گاز در خارج از خشکی را عهده دار شده، اردوژف با صراحت گفت که شخصیت، سابقه دیرین وی در وزارت نفت و تجربه اش در کارهای مربوط به خارج از خشکی، به خصوص در دریای خزر سبب پیدایش این مسئولیت گشته است. وی با استفاده از خط کش بلندی که در دست داشت گفت که بخش اعظم کار خارج از خشکی در دریای خزر، دریای آزوف و دماغه شمالی دریای سیاه (غرب جزایر کرامه)، و بالتیک متمرکز خواهد شد. وی در مورد آبهای شمالی، مانند بارنتس و دریای کرادر خارج از شبه جزیره یمل چندان خوش بین نبود. وی در رابطه با آبهای شرقی تنها ساخالین را نام برد.
6- یاکوتیا. وزیر اردوژف، در مقدمه با اظهار امیدواری نسبت به آینده، و توضیح این مطلب که اکتشافات «نتایج مهمی» را نشان داده است، در رابطه با یاکوتیا بر خلاف گفتگوی خود با سناتور استونسون در ژانویه 1978 این بار نظر مثبتی نداشت. (78 مسکو،637؛ کتبی) وی گفت ذخایر یافته شده در اینجا محلی و کوچک هستند. (وی کلمه کوچک را چند بار تکرار نمود.) برای توجیه اکتشافات به یک منبع گازی عظیم یک تا دو بیلیون متر مکعبی نیاز است. متخصصین آمریکایی و ژاپنی بر روی این پروژه کار می کنند، لیکن وزیر گفت که گاز یاکوتیا«در دوردستها واقع شده است». درباره وسعت ذخایر یاکوتیا سؤال شد، اردوژف گفت که زمین شناسان میزان ذخایر را بسیار زیاد پیش بینی کرده بودند لیکن بعدها اشتباه را به گردن «طبیعت» و علل دیگر انداختند. وی گفت «در یاکوتیا هیچ ذخایری مشابه ذخائر تویمان تا به حال یافت نشده است».
7- تویمان. اردوژف در مورد اوضاع تویمان چیزی نگفت ولی با قوت تمام گفت، درجه یخبندان زیاد مانعی بر سر راه باز یافت نفت نمی باشد. وی اعتراف کرد که اجازه چاپ مقاله ای را در مورد مشکلات مربوط به انتقال گاز (مسکو - الف 126) صادر کرده و گفت که این مشکلات وجود دارد ؛ لیکن اطلاعات بیشتری در مورد آنها به ما نداد.
8 - لوله. اردوژف اظهار داشت که شوروی باید لوله های قطور را خریداری نماید و در این رابطه از آلمان غربی و مانسمان یاد کرد. در پاسخ به یک سؤال مستقیم، وی گفت که شوروی در حال حاضر سالانه 000/800 تن لوله قطور تولید می کند .
9- ایران. با اذعان به این مطلب که صدور گاز ایران تا 12 آوریل متوقف شده بود، اردوژف گفت که جریان کنونی مطابق 70 درصد جریان عادی آن است. وی گفت احتمالاً ایرانیها قیمت گاز خود را افزایش خواهند داد. او به سرعت از مشکلات مربوط به ماورای قفقاز گذشت و گفت که بخش دیگری از شوروی گاز مورد نیاز این منطقه را تأمین می کند.
10- اردوژف وزیر گذشته از عدم صرفه جویی در مصرف گاز داخلی شوروی شکوه کرد و گفت که
ص: 759
قیمت سرانه حدود هر ماه 16 کوپک (25/0 دلار) می باشد. و کنتوری نیز در رابطه با آن نصب نشده است.
وی گفت استفاده از گاز در زمینه شیمیایی بسیار سخت تر از استفاده آن جهت تولید برق است. هنگامی که سفیر از وی سؤال کرد که این نظر شخصی خود اوست یا نظر دولت، اردوژف توضیح داد که این عقیده شخص اوست ولی طرح دولت نیز باید اجرا شود.
11- سازمان. در بازدید کوتاهی که به همراه سفیر انجام شد، اردوژف یک سالن سخنرانی را به سفیر نشان داد و گفت و گفت 11 معاون وزیر و شش عضو هیئت مدیره وزارتخانه در آنجا گردهماییهایی تشکیل می دهند. (گزارش 78 - 14025 سپتامبر 1978 نشانگر 10 معاون وزیر و سه عضو هیئت مدیره است، ولی با اضافه شدن رانتیگ مارگولف به عنوان معاون وزیر تعداد معاونین اکنون به 11 نفر رسیده است.) 12- آرباتف. نکته عجیب این است که اردوژف از رابطه بین سرپرست انستیتو آمریکا/ کانادا، یعنی گئورگی آرباتف با موطن اردوژف یعنی باکو بی اطلاع بود.آباتف نماینده باکو در دیوان عالی شوروی است و با زحمت زیاد به شرح این رابطه می پردازد. حتی باکمال تظاهر سفیر را به صرف نهار در رستوران «باکو» در مسکو دعوت کرده است.
13- بایباکف. اردوژف با نشان دادن عکسهای وزیران سابق گاز توجه زیادی نسبت به معاون کنونی نخست وزیر و سرپرست گاسپلان بایباکف معطوف داشت و گفت که به وی علاقه خاصی دارد.
14- بیوگرافیک. اردوژف گفت گذشت 67 سال از عمرش بر طرز فکر وی تأثیر نگذاشته است لیکن به علت ناراحتی ستون فقرات وی میل دارد کارهای نوشتن و طراحی را ایستاده انجام دهد. او باعلاقه بسیار از رابطه شخصی اش با - استافور فضانورد پیشین - یاد کرد و گفت وی را به طور اتفاقی در هوستون ملاقات کرده و او نیز نمونه ساعتی را که در کره ماه به همراه داشت، به وی هدیه کرده بود. اردوژف گفت که فصل هفدهم سریال تلویزیونی روسی «جنگ میهن پرستانه» را در کنفرانس تهران تماشا کرده و با لطف خاصی در مورد بده و بستان و رئیس جمهور روزولت صحبت کرد. وی از دوستی صمیمانه خود با سرپرست جنرال الکتریک یعنی آقای جونز یاد کرد، که از وی دعوت کرده است، پس از بازدید از کانادا به آلاسکا بیاید.
15- طبق معیارهای شوروی، اردوژف از صراحت لهجه خاصی برخوردار است. ادعای وی مبنی بر اینکه کار در خارج از خشکی به علت شخصیت خاص خودش به وزارتخانه اش محول گردیده، یک واقعیت بود و مبالغه آمیز نمی باشد و به نظر ما خود او علت اصلی بوده است. معذالک، اردوژف اهمیت اکتشاف خارج از خشکی را کوچک نشان نمی داد و با صراحت می گفت که غرب سیبری به احتمال بسیار ذخایر گازی آتی را در برخواهد داشت. گفته های وی در مورد یاکوتیا که با گفته های 16 ماه قبلش با سناتور استونسون تضادی ندارد، از ذوق و اشتیاق خاص مقامات وزارت بازرگانی که پروژه مذاکرات سه جانبه را به عهده دارند، برخوردار نیست. درست است که وزارت زمین شناسی در تحقیق درگیر شد و نه وزارت گاز، ولی احتیاطات اردوژف عبرت آموز است. ولی نقشه رنگی وی، بخش عظیمی را در شرق سیبری نشان می داد که احتمالاً دارای ذخایر گاز می باشد. اظهار نظرهای وی که به طور ضمنی تضاد بین استفاده منطقی از گاز طبیعی و سیاست رسمی شوروی را نشان می دهد، بار دیگر نشان داد که وی به عدم کاراییهایی واقف است که قادر به تغییر آنها نیست.
ص: 760
16- پس از ملاقات وزارت گاز سؤال کرده است که آیا اردوژف و یارانش در دریافت روادید ورود به آمریکا در تاریخ 2 ژوئن مشکلاتی نخواهند داشت. ما به آنها پیشنهاد کرده ایم که در سفارت آمریکا در اوتاوایا سرکنسولگری تورنتو در خواست روادید بنمایند.تون
تصاویر سند
تجهیزات یافت نشد!
قرارداد یافت نشد!
سایر کلمات یافت نشد!