Post
17150
از: وزارت خارجه، واشنگتن دی - سی
محرمانه
به: تمام واحدهای دیپلماتیک به استثنای سفارت آمریکا در قاهره
متن سند
ص: 169
سند شماره (36)
از: وزارت خارجه، واشنگتن دی - سی
شماره 255471
تاریخ: 6 مهر 58
به: تمام واحدهای دیپلماتیک به استثنای سفارت آمریکا در قاهره
طبقه بندی: خیلی محرمانه
عطف به:
الف - وزارتخانه 203983،
ب - وزارتخانه 212631 (به تمام گیرندگان ارسال نشده)
موضوع: مذاکرات شمال و جنوب پس از اجلاس غیرمتعهدها و COW
1-(تمام متن خیلی محرمانه است).
2 - خلاصه: از زمان ارسال مرجع الف، اجلاس غیرمتعهدها در هاوانا بیانیه ای رسمی صادر کرد و به وسیله آن خواستار آغاز مذاکرات جهانی گردید. این بیانیه به وسیله گروه 77 به عنوان یک اقدام در جلسه 15 - 10 سپتامبر کمیته مجمع WHOLE عمومی سازمان ملل تصویب گردید، و سی و چهارمین مجمع عمومی سازمان ملل در مورد این پیشنهاد اقدام خواهد نمود. بنابراین همانگونه که در تلگرام مرجع ب پیش بینی شده بود، مذاکرات جهانی به عنوان یک عنصر مرکزی در استراتژی گروه 77 در گفتگوی بین شمال و جنوب ظاهر گشته است. کمیته مطالعه و تحقیقات فنی سازمان ملل با آغازی ضعیف توانست به موفقیتی نسبتا خوب دست یابد و آن این بود که توانست این احساس را در کشورهای کمتر پیشرفته و پیشرفته به وجود آورد که آنها بالاخره توانستند در مورد مسائل مورد نگرانی طرفین به نوعی تفاهم دست پیدا کنند. این نتیجه گیری سبب شد که ما به این فکر دست یابیم که برای پیشرفت در گفتگوهای شمال و جنوب باید بر پیشرفتهای عینی توجه داشته باشیم. اجلاس 5 - 2 اکتبر صندوق بین المللی پول یا بانک جهانی در بلگراد برای ششمین بار به تجدید منابع پولی مؤسسه عمران بین المللی خواهد پرداخت، که سرمایه کلی بانک و منابع مالی مورد نیاز برای کشورهای در حال پیشرفت افزایش می یابد. (پایان خلاصه).
3 - سران دولتی و کشوری شرکت کننده در اجلاس 6 - 3 سپتامبر غیرمتعهدها به اتفاق آراء تصمیماتی را در زمینه بخش اقتصادی بیانیه هاوانا و قطعنامه های دیگر اتخاذ کردند که احتمالاً بر آینده گفتگوهای بین شمال و جنوب تأثیر خواهد گذاشت. شرکت کنندگان خصوصا خواستار دور جدیدی از مذکرات جهانی در زمینه همکاری بین المللی در رابطه با پیشرفت و عمران شده اند. آنها همچنین اظهار داشته اند که مذاکرات باید «اقدام گرانه بوده به یک روش کامل در مورد مسائل اصلی پرداخته و با مجاز دانستن مشارکت همگانی همزمان به مسائل مختلف نیز بپردازد». علاوه بر این خاطرنشان ساخته اند که: مذاکرات در چهارچوب سازمان ملل انجام گیرد؛ در یک محدوده زمانی مشخص به پایان برسد؛ و به مسائلی چون مواد خام، انرژی، تجارت، عمران و توسعه، پول و امور مالی بپردازد؛ و در اجرای استراتژی عمران بین المللی مشارکت نماید. قطعنامه جنبش غیرمتعهدها از کمیته WHOLE مجمع عمومی COWخواسته است که به عنوان کمیته تدارکاتی در دور جدید جهانی شرکت نماید و در مورد روشها، محدوده زمانی، و برنامه کار مربوط توصیه های خود را به مجمع عمومی سازمان ملل در سال 1980 تسلیم نماید.
4 - اقدام گران اصلی جنبش غیرمتعهدها حمایت گروه 77 را جلب کرده، خواستار تسلیم یک قطعنامه مشابه در اجلاس COW، 15 - 10 سپتامبر در نیویورک شدند. COW این پیشنهاد را با اکثر کشورهای صنعتی درمیان گذاشت و درباره تأثیر آن بر مذاکرات کنونی پیشنهاد گروه 77 اطلاعاتی تهیه نمود؛ همه آنها اذعان داشتند که تصمیم آنها در مورد این پیشنهاد بستگی به نظریات مقامات عالی ر تبه در پایتخت ها
ص: 170
دارد. COWقطعنامه گروه 77 پیرامون مذاکرات جهان را به مجمع عمومی سازمان ملل ارجاع نمود و آن را به عنوان یک اقدام مهم به رسمیت شناخت و توصیه نمود که آن را «به عنوان یک موضوع دارای اولویت» مورد ملاحظه قرار دهند.
5 - عنصر اصلی پیشنهاد گروه 77، انرژی به عنوان موضوع مذاکرات بین المللی است. پس از اختتام کنفرانس بین المللی همکاری اقتصادی در اواسط 1977 اعضای اوپک به گروه 77 اجازه ندادند، که پاسخگوی مباحثات جهانی انرژی باشد. ناراحتی و عصبانیت بعضی کشورهای تولیدکننده نفت و در حال پیشرفت در این رابطه به طور آشکار در کنفرانس پنجم تجارت و توسعه سازمان ملل برای اولین بار مطرح گردید. در گروه 77 از کشورهای اوپک خواسته شد که به بحث پیرامون نحوه کمک به کشورهای تولیدکننده نفت و در حال پیشرفت پرداخته در مذاکرات شمال و جنوب انرژی را نیز وارد نمایند. چون کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل و الجزیره و ونزوئلا با حمایت از محدود ماندن عصیان کشورهای تولیدکننده نفت و در حال پیشرفت در مذاکرات جهانی نشان داده اند، که مانند سالهای 77 - 1975 عمل می کنند که در آن کشورهای اوپک اصرار داشتند که موضوع انرژی در مذاکرات شمال و جنوب گنجانده شود تا کشورهای مصرف کننده پیشرفته و در حال پیشرفت موضع متحدی را علیه آنها اتخاذ ننمایند.
6 - هنوز میزان موفقیت این تاکتیک روشن نشده است. ولی کشورهای واردکننده نفت در حال پیشرفت تحت تأثیر این مانور قرار نگرفته اند. در هاوانا، آنها اصرار داشتند که یک قطعنامه برای خودکفایی جمعی شمال و جنوب تدوین گردد، و در آخرین ساعات موفق نیز شدند که بر اساس این قطعنامه کشورهای صادرکننده نفت موظف هستند، در صورت کمبود نفت کشورهای واردکننده نفت در حال پیشرفت را در اولویت قرار دهند. کشورهای واردکننده نفت در حال پیشرفت امیدوارند که بتوانند در جلسه گروه 77 در نیویورک که در ماه ژانویه قبل از اجلاس COW برگزار می شود، بتوانند از طرف کشورهای صادرکننده نفت ضمانت اجرائی برای خواستهای خود دریافت نمایند، تا بتوانند در صورت موافقت مجمع عمومی سازمان ملل با این کار به تشکیل طرحهای خود برای شرکت در مذاکرات جهانی بپردازند.
7 - البته کشورهای اوپک می توانند از طریق چند تن از اعضای گروه 77 راههای دیگری را در پیش پای کشورهای واردکننده نفت در حال پیشرفت قرار دهند. که عبارتند از: (1) اوپک می تواند یک نرخ گذاری دوگانه و یا طرحی کمکی برای کشورهای بسیار فقیر را اتخاذ نماید؛ (2) و هر یک از اعضاء اوپک با کشورهای غیرنفتی با نفوذ گروه 77 جهت جلب موافقت آنها بر سر سیاست انرژی گروه 77 تلاش خواهند کرد (مثلاً تقصیر را به گردن آن دسته از کشورهای مصرف کننده پیشرفته ای بیاندازند که صرفه جویی نمی کنند.)؛ یا (3) اینکه کشورهای اوپک میزان کمک دو جانبه یا چند جانبه خود را به کشورهای واردکننده نفت در حال پیشرفت افزایش دهند. در گذشته کشورهای اوپک مخالف نرخ گذاری دوگانه بودند، ولی اکنون گویا طرحی دلخواه را در این مورد با چند کشور اصلی در حال پیشرفت پیاده کرده اند. اطلاعات کافی را برای اینکه ببینیم هر یک از این موضوعات تا چه حد حمایت گروه های 77 را به خود جلب کرده، در دست نداریم. بعضی از آنها ممکن است مغایر با منافع آمریکا و دیگر کشورهای صنعتی باشند.
8 - انرژی تنها موضوع مهم اقتصادی است که در مذاکرات شمال و جنوب تاکنون مطرح نشده بود، و
ص: 171
اهمیت آن آنقدر زیاد است که اقتصاد جهانی نمی تواند، آن را نادیده بگیرد. مع ذالک ما به این مذاکرات تن در نخواهیم داد، مگر اینکه نکته سازنده ای در آنها یافته باشیم. یک روش بین المللی که در نتیجه آن نفت کافی با قیمتی مناسب به فروش رسد مورد پسند ما نیز هست، ولی بعید است بتوان به آن دست یافت. یکی از روشهای سازنده این است که با استفاده از صنعت غرب و منابع مالی غرب و کشورهای اوپک منابع جایگزین انرژی را در کشورهای کمتر پیشرفته ایجاد نمود.
9 - آنچه که در پیشنهاد گروه 77 برای دور جدید مذاکرات پیرامون همکاری اقتصادی برای عمران و توسعه جدید نیست، این است که این گروه مایل است انرژی را به مسائلی از قبیل تجارت، توسعه، مواد خام، پول و منابع مالی ربط دهد. با وجود اینکه ما اذعان داریم (مرجع ب) که این مسائل با یکدیگر ارتباط دارند ولی هر یک از آنها در مجامع دیگری که تخصص مربوطه را نیز دارا هستند، مورد بحث و بررسی می باشند. علاوه بر این، در مذاکرات استراتژی توسعه بین المللی آنها را در رابطه با هم مورد بحث قرار داده و می دهند، و ما نمی خواهیم که کار هیئتهای کنونی دوچندان شود. و نیز مایلیم هزینه های مالی و انسانی تشکیل هیئتهای جدید را نیز در نظر داشته باشیم، چون همان کار در حال دیگر باز هم ادامه خواهد یافت.
10 - در رابطه با پیشنهاد گروه 77 برای چنین مذاکراتی، وزیر امور خارجه ونس در سخنان خود در مجمع عمومی سازمان ملل در 24 سپتامبر بیان داشت که آمریکا حاضر است، در کمیته WHOLE برای تصمیم گیری پیرامون مؤثرترین راه برای انجام این مذاکرات شرکت نماید. وی گفت اولویت باید به مسائلی داده شود که نتیجه مسلم داشته باشند و نباید به تکرار کاری که در جای دیگر انجام می شود، منجر گردد.
11- کنفرانس UNCSTAD موافقت کرد که یک صندوق پول در سازمان ملل در زمینه علوم و تکنولوژی پیشرفت تحت مدیریت برنامه توسعه و عمران سازمان ملل افتتاح گردد. این صندوق دارای اهدافی است که به کمک مالی داوطلبانه کمتر از 250 میلیون دلار در 2 سال نیاز ندارد. این کنفرانس به ایجاد یک کمیته میان حکومتی اقتصادی و اجتماعی به مجمع عمومی گزارش می دهد. ما فکر می کنیم که اجلاس کنونی مجمع عمومی سازمان ملل این کمیته و این صندوق پولی را مورد تصویب قرار خواهد داد.
این کنفرانس در مورد نحوه استفاده از علم و تکنولوژی برای ایجاد پیشرفت در کشورهای در حال توسعه اتفاق نظر داشت، ولی در مورد انتقال تکنولوژی نتوانست تصمیمی اتخاذ نماید. طرفین نتایج حاصله از UNCSTAD را موفقیت آمیز و مثمر ثمر می دانند.
12 - اجلاسهای سالانه بانک جهانی و صندوق بین المللی پول در 5 - 2 اکتبر در بلگراد برگزار خواهد شد. مسائل مهم قابل بحث در بانک جهانی عبارت خواهد بود، از افزایش سرمایه کل بانک و تجدید وامهای مناسب برای ششمین بار و مؤسسه عمران و آبادانی بین المللی. بحث پیرامون افزایش سرمایه کلی بانک عبارت خواهد بود، از پیشنهادی که بر اساس آن سرمایه 40 میلیون دلاری بانک به 80 میلیون افزایش یابد، که البته مدیران آن را تصویب کرده و برای دریافت آرای رسمی به رؤسای بانک ارجاع داده اند.
رؤسای آمریکایی بانک تنها پس از موافقت کنگره آمریکا خواهند توانست این افزایش سرمایه کلی را تأیید نمایند. در ششمین اجلاس مؤسسه عمران و آبادانی بین المللی موضوع مورد بحث در بلگراد (و در مذاکرات 9 - 8 اکتبر در دوبرونیک) میزان افزایش مالی و سهم نسبی هر یک از کمک کنندگان خواهند بود.
ظاهرا در مورد ارقامی از قبیل 5/11 تا 5/12 بلیون دلار توافق به دست خواهد آمد.
ص: 172
13 - انتظار نمی رود که صندوق بین المللی پول در بلگراد به مسائل مورد بحث شمال و جنوب به طور رسمی بپردازد. گروه 24 برنامه ای را پیشنهاد کرده است که ممکن است در گروه 77 در اجلاس وزیران بلگراد در 29 سپتامبر، مورد بحث و تبادل نظر قرار گیرد. این برنامه ممکن است توسط دولتهای کشورهای کمتر پیشرفته در اجلاس سالانه صندوق بین المللی پول مطرح گردد. برنامه گروه 24 شامل تقاضا برای در اختیار گذاشتن منابع مالی موردنیاز میان دوره ای، و آزادسازی CFF و کاهش در شرایط برداشت از صندوق بین المللی پول می باشد. این مسائل در سال گذشته توسط مدیر اجرائی صندوق بین المللی پول مطرح گردید. در مورد شرایط راهنماییهایی شد و CFF نیز آزاد گردید. بررسی شدید از صندوق بین المللی پول، ایجاد منابع مالی میان دوره ای را ضروری ندانست. کمیته صندوق بین المللی (متشکل از20 وزیر مالی - که 10 تن از آنان از کشورهای پیشرفته بوده و 10 تن دیگر از کشورهای کمتر پیشرفته) در 30 سپتامبر در بلگراد جلسه تشکیل خواهند داد. یکی از مسائل مهم افزایش جریان مالی به کشورهای کمتر پیشرفته است. مدیریت صندوق بین المللی پول سه پیشنهاد را در رابطه با برنامه کار به کمیته عمران و توسعه تسلیم نمود، که نتیجه تجربه و تحلیل ستاد بانک و صندوق در مورد جریان منابع مالی به کشورهای کمتر توسعه یافته است. آنها مطابق عناصر موجود در برنامه گروه 24 به منظور و اقدام سریع در زمینه اصلاحیه های پولی می باشند.
15 - اولین این پیشنهادها این است که مدت برداشت مالی از 8 به 10 سال تغییر یابد. دومین پیشنهاد این است که حسابی افتتاح شود که کشورها بتوانند پول مورد نیاز خود را با بهره کمتر از آن برداشت نمایند. برداشتهای SFFباید با نرخ بهره نزدیکترین بازار ارزی بازگردانده شود. آمریکا از بررسی بیشتر هیئت مدیره صندوق پیرامون این مسئله حمایت می کند. سومین پیشنهاد این است که صندوق بین المللی پول و بانک جهانی بازسازی به همکاری با کشورهایی نیز بپردازد که کمبود مالی دارند و از بانک بین المللی بازسازی و عمران بانکهای منطقه بخواهد که در برنامه های خود و معیارهایشان در وامها تجدیدنظر نمایند، آمریکا نیز مایل است در برنامه های بانک بین المللی بازسازی و عمران در همکاری با صندوق بین المللی پول افزایش حاصل شود، ولی نمی تواند برنامه وامهای بانکهای منطقه ای را پیشنهاد نماید.
16 - آمریکا حامی قدرتمند کمیته عمران و توسعه است، با وجود اینکه مانند دیگران از عدم موفقیت این کمیته در زمینه بعضی از مسائل ناراضی هستیم، ولی امیدواریم که در آینده مفیدتر واقع گردد.ونس