Post
18798
بازدید یمانی وزیر نفت عربستان سعودی از ونزوئلا
موضوع سند
بازدید یمانی وزیر نفت عربستان سعودی از ونزوئلامشخصات ارسال سند
از: سفارت آمریکا - کاراکاس
محرمانه
به: وزارت امور خارجه - واشنگتن. دی. سی - فوری
1357-08-08- 1978-10-30
متن سند
بازدید یمانی وزیر نفت عربستان سعودی از ونزوئلا
سند شماره (12)
تاریخ: 30 اکتبر 1978 - 8 آبان 1357
طبقه بندی: خیلی محرمانه
از: سفارت آمریکا - کاراکاس
به: وزارت امور خارجه - واشنگتن. دی. سی - فوری
موضوع: بازدید یمانی وزیر نفت عربستان سعودی از ونزوئلا
خلاصه، وزیر نفت سعودی به بازدید ناگهانی 5 روزه خود از ونزوئلا خاتمه داد و گفت که اکنون این دو کشور درباره افزایش قیمت نفت دارای عقاید تقریبا مشابه بوده و در اجلاس وزیران اوپک که در 16
ص: 365
دسامبر برگزار می گردد، توافق خواهند داشت. در مورد هدف این مسافرت و بحثهایی که بین یمانی و رئیس جمهور پرز و وزیر انرژی هرناندز رد و بدل شد اطلاعی در دست نیست، و گذشته از آن یمانی از طرف خانواده سلطنتی سعودی نامه ای تقدیم پرز نمود. یمانی درباره مذاکرات شمال و جنوب، خاورمیانه و نقش آمریکا در آنجا به طور مختصر بیاناتی ایراد کرد. این اولین سفر دو جانبه یمانی به کاراکاس پس از سالها برنامه ریزی بود. او در اینجا به ستایش از ونزوئلا و پرز پرداخت و نشان داد که سعودیها مایلند تیرگی روابط خود با ونزوئلا را برطرف سازند. ولی معلوم نیست که این قضیه در رابطه با منافع آمریکا چه مفهومی دارد. (پایان خلاصه).
1- شیخ یمانی به همراه همسرش در 25 اکتبر وارد کاراکاس گردیده و به عنوان میهمانان رئیس جمهور پرز و وزیر انرژی هرناندز در اینجا به سر بردند. با وجود اینکه حدود یک سال بود که گزارشهایی پیرامون سفر یمانی می رسید. لیکن این بازدید به طور ناگهانی انجام گرفت. از یمانی در سطح یک رئیس دولت پذیرایی شد و در همه جا همراه وزیر مشاهد می شد در حالی که خانم یمانی را نیز خانم وزیر همراهی می کرد. یمانی پس از ورود در ضیافت شامی که از طرف هرناندز ترتیب داده شده بود شرکت جست، و روز بعد را به ملاقات با هرناندز گذراند و از طرف پترولئوس دو ونزوئلا، شرکت دولتی نفت برای وی جلسات توجیهی برگزار شد. و سپس با رئیس جمهور پرز ملاقات کرد و در ضیافت شامی که به افتخار وی از طرف رئیس جمهور ترتیب داده شده بود، شرکت جست. کاردار سعودی عبداللّه التوبیشی نیز در 27 اکتبر ضیافتی به افتخار یمانی ترتیب داد. در پایان هفته یمانی از مجتمع پولاد و آلومینیم سازی سید و ارگایانا بازدید نمود. وی ظاهرا از تأسیسات تولید نفت بازدید نکرده است. وی ونزوئلا را عصر 29 اکتبر ترک نمود.
2- در مورد هدف سفر و موضوعات مورد بحث بین او و پرز و هرناندز اطلاع چندانی در دست نیست و چون مقامات ونزوئلا دوست ندارند در این باره صحبت کنند، در این زمینه نیز اطلاعیه ای صادر نکرده اند. طبق گزارشها یمانی به عنوان رئیس کمیته وزیران اوپک در مورد استراتژی ها از ونزوئلا بازدید به عمل آورد و از طرف خانواده سلطنتی نامه ای تقدیم رئیس جمهور پرز نمود. لیکن هنوز معلوم نیست که این نامه از طرف شاه خالد نوشته شده است یا از طرف شاهزاده فهد.
3- در این دیدار یمانی در برابر عموم بیاناتی ایراد ننمود که احتمالاً یکی از دلایل آن ازدیاد مأمورین امنیتی و نیز مشکل محاوره ای بوده است. در هنگام ملاقات با رئیس جمهور پرز در 26 اکتبر وی از اینکه فرصتی نصیب وی شده است تا با ایشان گفتگو نماید، اظهار قدردانی کرد و گفت که در مورد بسیاری مسائل به خصوص نفت توافق دارند. یمانی از سفر پرز به عربستان سعودی و دیگر کشورهای اوپک در خاورمیانه در بهار 1977 یاد کرد و گفت این سفر باعث شد که مشاجراتی که در اجلاس اوپک در دسامبر 1976 پدید آمده بود پایان پذیرد (در مورد سطح قیمتها). وی در صحبتهای خود چنین نتیجه گرفت که هر دو کشور منتظر اجلاس بعدی اوپک هستند، تا نشان بدهند که اوپک باز هم همچون گذشته قوی است و قوی خواهد ماند. یمانی به روزنامه انگلیسی زبان دیلی ژورنال که گفته بود یمانی از طرف شاه خالد در آمریکا نامه ای برای رئیس جمهور پرز را آورده است حمله کرد و گفت این سفر وی در قبال چند سفری که وزیر هرناندز به عربستان سعودی کرده انجام شده است. (لیکن گزارشات دیگر حاکی از آن هستند که این نامه از طرف شاهزاده فهد ارسال شده است). یمانی گفت معلوم است که قیمت نفت در آینده افزایش
ص: 366
خواهد یافت، ولی مسئله اصلی سرعت این افزایش است. وی ترجیح می دهد که این افزایش تدریجی باشد و عوامل تعیین کننده این افزایش نیز عرضه و تقاضا باشند و پیشنهاد کرد که قیمت نفت در سال 1987 به اوج خود برسد. یمانی با عقیده بسیاری در ونزوئلا که معتقدند باید در اوپک نوعی خانه تکانی انجام شود تا از وحدت و قدرت بیشتری در آینده برخوردار شود، ظاهرا موافق است. وی به طور مؤکد درباره وضع سیاسی خاورمیانه و عکس العمل عربستان سعودی در قبال قیمت نفت تولید آن سخن گفت و اظهار داشت که در آینده مسلما تحریم نفتی دیگری علیه کشورهای صنعتی صورت نخواهد گرفت.
4- به هنگام ترک ونزوئلا در عصر 29 اکتبر یمانی در مصاحبه ای که توسط گزارشگر انگلیسی زبان کانال تلویزیونی دولت ترتیب داده شده بود، شرکت جست. وی در پاسخ به سؤالی که در مورد گفتگوهای وی با پرز درباره قیمت نفت شده بود گفت با وجود اینکه وی مایل است اینگونه بحثها به جلسات اوپک واگذار شود، لیکن می تواند بگوید که عربستان سعودی و ونزوئلا تقریبا همان مواضع اتخاذ شده در ابوظبی را دارند. در رابطه با استفاده از دلار به عنوان واحد پولی قیمت نفت وی گفت عربستان سعودی سرمایه گذاریهای زیادی به دلار کرده است که اگر از دلار در این رابطه استفاده نشود، ضرر زیادی به همراه خواهد داشت، بنابراین وی معتقد است که اوپک باز هم از همین واحد پولی استفاده خواهد کرد.
در رابطه با قرارداد صلح مصر و اسرائیل گفت موضع اعراب این است که تا زمانی که حقوق ملت فلسطین به رسمیت شناخته نشود و مناطق اشغالی بازگردانده نشود در منطقه صلحی بر قرار نخواهد شد.
وی گفت هر اقدامی که در این جهت صورت گیرد مفید خواهد بود و در غیر این صورت خیر. یمانی از صداقت و تلاش پرزیدنت کارتر در بهبود روابط بین اعراب و آمریکا سخن گفت و همچنین اظهار داشت که وی تلاش کرده است که در مورد مسائل نفتی فعالیتها از یک حالت برخورد به یک موضع همکاری و تعاون انتقال یابد. هنگامیکه از وی درباره مذاکرات شمال و جنوب سؤال شد، وی جواب داد در آینده این مذاکرات موفقیت کسب خواهد کرد. درباره روابط بین عربستان سعودی و ونزوئلا وی به وجه تشابه های بین این دو ملت اشاره کرد و گفت این دو ملت از یک خون و نژاد هستند، چون اعراب در اسپانیا نفوذ زیادی داشته اند. در پاسخ به سؤالی دیگر وی به منافع دو جانبه و همکاری نزدیک بین دو کشور اشاره کرد و گفت که با همکاری رئیس جمهور پرز و وزیر هرناندز وضع بهبود بسیار یافته است. وی گفت این مسئله نه تنها برای دو کشور بلکه برای اوپک و جامعه بین الملل نیز حائز اهمیت است. و بالاخره با اشاره به ثروت،دموکراسی، و موقعیت جغرافیایی ونزوئلا، یمانی گفت که همین خصوصیات این کشور را مورد توجه بسیاری از کشورهای در حال پیشرفت نموده است.
5 - از وزیر هرناندز نیز که یمانی را همراهی می کرد در مورد هدف این سفر و قیمت نفت سؤالی شد و او نیز طبق معمول جواب مشخصی نداد. در رابطه با سفر، وی گفت که گفتگوها پیرامون چند مسئله انجام شد و دو کشور اصولاً بر سر آنها توافق دارند و در مورد موضع ونزوئلا بر سر قیمت نفت در اجلاس اوپک در ماه دسامبر، وی گفت بهتر است در این مورد صحبت نشود تا انعطاف پذیری اوپک در تصمیم گیری خدشه دار نشود. لیکن در اوائل این سفر از طرف هرناندز گزارش شده بود که در اوپک سه موضع خاص در مورد قیمت نفت وجود دارد؛ اول موضع محافظه کارانه که معتقد است قیمت نفت نباید بیش از 5 درصد افزایش یابد، دوم موضع میانه رو که خواستار افزایش تا 12 درصد قیمت است، و سوم موضع تند رو که خواستار 15 درصد افزایش می باشد. (باید خاطرنشان ساخت که این دولت خود را در موضع میانه رومی داند.)
ص: 367
6- اصولاً در اثر گزارشات چنین به نظر می آید که گفتگو درباره قیمت نفت هدف اصلی این سفر بوده است. در اوائل سفر یکی از گزارشها حاکی از آن بود که عربستان سعودی خواستار 5 تا 10 درصد افزایش قیمت به اضافه افزایشهای مجدد در سال 1979 شده است، و گذشته از این اطلاعی دیگر در دست نیست، فقط یک اقتصاددان چپگرا در دانشگاه گفته است عربستان سعودی و آمریکا با افزایش معادل 10 درصد از پیش توافق کرده اند.لیکن دولت ونزوئلا باید در مورد 30 درصد افزایش پافشاری نماید. چون مطلب دیگری برای گزارش نبود، مطبوعات آخر هفته سفر یمانی را نادیده گرفتند فقط دو مقاله طولانی در دیلی ژورنال بود که در این باره منتشر گردید. نقطه نظرها سردبیران منحصر به دیلی ژورنال اظهار می داشت این سفر نشان داده است که عربستان سعودی مایل است نه تنها به همکاری بیشتر با ونزوئلا در زمینه نفت بپردازد بلکه می خواهد از موضع دیرین ونزوئلا که کنترل تولید در اوپک می باشد نیز طرفداری نماید.
7- اظهارنظر: وزیر هرناندز سفرهای بسیاری به عربستان سعودی نموده است که آخرین آنها در ماه سپتامبر صورت گرفت. لیکن علی رغم دعوتهای مکرر مکرر این اولین سفر یمانی به ونزوئلا پس از سفرهای وی به این کشور در سالهای 1970 و 1977 جهت شرکت در اجلاس اوپک می باشد. بنابراین زمان و مدت سفر وی از اهمیت بسیار برخوردار است. (شنیده ایم که قرار است وزیر نفت کویت الخلیفه، که هرناندز در ماه گذشته با وی دیدار کرده بود، در 14 نوامبر به ونزوئلا سفر نماید.)
8 - یکی از منابع گفته است که هدف اصلی یمانی از این سفر تقدیم نامه ای از طرف خانواده سلطنتی به پرز بوده است و چون یمانی مستقیما از آمریکا به اینجا آمده است می توان گفت که این نامه از طرف شاه خالد آورده شده واز طرف شاهزاده فهد نمی باشد. چون پرز معمولاً به نامه نگاری با سران دولتی اوپک می پردازد. احتمالاً این نامه در جواب نامه ای که در ماه سپتامبر نوشته شده بود برای وی که آورده شده است. در این رابطه مایلیم هرگونه اطلاعاتی که در مورد سفر هرناندز به جده دارید، برای ما بفرستید.
9- در حال حاضر حتی نمی دانیم محتوای نامه و هسته اصلی مذاکرات چه بوده است، و معتقدیم که تنها ملاقاتهای مهم یمانی، با پرز و هرناندز بوده است، چون این دو مقام دولتی نقش مهمی در فرمول بندی مواضع دولت بر سر قیمت نفت در اوپک دارند. برداشت ما چنین است که با وجود اینکه اعضاء بازاریاب نیز در ملاقات یمانی با پترولئوس در ونزوئلا یعنی شرکت ملی نفت این کشور شرکت داشتند، لیکن گفتگوی مهمی در مورد قیمت نفت صورت نگرفت. این شرکت اصلاً در سیاست قیمت گذاری نفت اوپک نقشی ندارد؛ و فقط در زمینه بازاریابی و قیمت گذاری نفت ونزوئلا پس از تعیین قیمت نفت توسط اوپک شرکت می نماید.
10- این دولت موضع خود را در مورد مقدار افزایش قیمت نفت مشخص نکرده است که احتمالاً یکی از دلایل آن پیشگویی نادرست پرز بوده است که ادعا می کرد، قیمت نفت در اجلاس اوپک در کاراکاس 8 درصد افزایش خواهد یافت. لیکن همان گونه که در مرجع الف یادآور شدیم، ونزوئلا مایل است قیمت نفت بیش از 5 درصد افزایش یابد، و در حالی که انتخابات ملی قرار است در سوم دسامبر انجام شود، رهبران دولت قبل از آن قادر خواهند بود با افزایش 5 درصد نیز موافقت نمایند. کار دار سعودی چند هفته قبل به ما گفته بود که کشورش تصمیم گرفته است افزایش قیمت را محدود به 5 درصد نماید، لیکن پس از سفر یمانی وی گفت درباره تمام مسائل گفتگوهایی انجام شده است. با ارزیابی موضع قبلی دولت، این گفته اگر درست باشد نشان می دهد که یکی از طرفین موضع خود را تغییر داده است. یکی از راههای دیگر این
ص: 368
است که با افزایش معادل 5 تا 7 درصد موافقت شود و علاوه بر آن خواسته شود که در سال 1979 یک درصد یا بیشتر افزایش ایجاد گردد، البته همان گونه که در گزارش مطبوعاتی بالا شرح داده شده است.
یمانی احتمالاً در این سفر با هرناندز پیرامون گزارش نهایی کمیته استراتژی وزرای اوپک که قرار است در ماه نوامبر تشکیل شود تا گزارش نهایی را برای اجلاس وزیران اوپک در ماه دسامبر فراهم سازد، هماهنگی کرده است.
11- بالاخره، این سفر حاکی از آنست که عربستان سعودی مایل است علاوه بر از بین بردن تیرگی روابط بین عربستان سعودی و ونزوئلا به جبران سفرهای پرز و هرناندز، به این کشور نیز سفر کرده باشد.
یمانی ظاهرا درباره نقش پرز در حل مسئله قیمت نفت در سال 1977 مبالغه می کرد و مدت سفر وی با موضوعات مورد بحث چندان تناسب نداشت.یکی از مسائلی که نگرانی و عصبانیت رئیس جمهور پرز را فراهم کرده بود این بود که عربستان سعودی در ونزوئلا سفیری نداشته است و شایع شده است که قرار است کاردار به سمت سفارت منصوب گردد.
12- معلوم نیست که چرا سعودیها این موقع را برای سفر انتخاب کرده اند. شاید به این علت که پرز به پایان دوره ریاست جمهوری نزدیک می شود، این سفر صورت گرفته است، لیکن ونزوئلاییها هم از این سفر در داخل بهره برداری سیاسی ننمودند. و در واقع مطبوعات توجه چندانی ننمودند. پرز ترتیبی داد که یمانی در یک کانال تلویزیونی ظاهر شود مشروط بر آنکه از سیاستهای خاورمیانه ای دور مانده، تنها به مسائل نفتی بپردازند.
13- موضوع اصلی بحثها احتمالاً مسئله قیمت نفت بوده است که از منافع مهم آمریکا به شمار می رود.
ولی باید در نظر داشته باشیم که ممکن است در این سفر منافع مهمتر آمریکا از قبیل استراتژی دراز مدت در اوپک و خاورمیانه به طور کلی مورد بحث قرار گرفته باشد.
14- از مخاطبین تقاضا می شود که نظریات خود را برای ما ارسال دارند.لوئیس
تصاویر سند
