Post
23092
مشکلات قیمت نفت بعد از انقلاب ایران
موضوع سند
مشکلات قیمت نفت بعد از انقلاب ایرانمشخصات ارسال سند
از: سفارت آمریکا در کویت
محرمانه
به: وزارت امور خارجه در واشنگتن دی - سی
متن سند
نقطه نظرات وزیر نفت کویت در مورد قیمت نفت، تولید، دلار و مسائل مربوطه
سند شماره (30)
تاریخ: 25 فروردین 1358
طبقه بندی: خیلی محرمانه
از: سفارت آمریکا در کویت
به: وزارت امور خارجه در واشنگتن دی - سی
موضوع: نقطه نظرات وزیر نفت کویت در مورد قیمت نفت، تولید، دلار و مسائل مربوطه
1- (تمام متن خیلی محرمانه است)
2- خلاصه. شیخ علی خلیفه الصباح وزیر نفت کویت در تاریخ 20فروردین در مصاحبه با سردبیر خارجی مجله فاینانشنال تایمز گفت دیگر تولید کنندگان اوپک برای از بین رفتن نگرانیهای ایران حاضرند تولید اضافی خود را کاهش دهند، لیکن «نگرانیهای ایرانیها بی مورد است» «بالا رفتن ارزش دلار ما را به پایین آوردن قیمتها متقاعد خواهد ساخت. از بین رفتن مقررات نفتی و گازی توسط آمریکا مفید است لیکن در کوتاه مدت مؤثر نخواهد بود.» «از ماه شهریور تا دیماه سال کمبود نفتی بسیار شدید
ص: 761
خواهد بود»، حتی اگر مصرف کنندگان به هدف کاهش 5 درصد از تقاضا برسند در سال 1359 بازار از تشنج بیشتری برخوردار خواهد شد، در بلوک شوروی تقاضا در مقابل عرضه بالا خواهد رفت و همین امر بر عرضه کلی در جهان تأثیر خواهد داشت، اوضاع ایران تغییر فاحشی در امور پدید نیاورده است، تنها راه ناگزیر را به پیش کشیده است. کویت مخارج عمرانی خود را در آینده بر کارهای زیربنایی به خصوص احداث جاده، مسکن، آب و برق متمرکز خواهد کرد تا وسیله ای برای توزیع ثروت باشد و هراز چند یک بار تنها به احداث یک پروژه نفتی همت خواهد گمارد (پایان خلاصه).
3- در تاریخ 20 فروردین ماه سردبیر خارجی فایننانشال تایمز با وزیر نفت کویت شیخ علی خلیفه یک مصاحبه دو ساعته انجام داد. آنچه در ذیل می آید نکات اقتصادی مطروحه ای است که از رونوشت ارائه شده توسط سردبیر به ما استخراج شده است (نقطه نظرات وزیر نفت در رابطه با امنیت خلیج در تلگرام مرجع گزارش شده است.)
4- بحث و تبادل نظر پیرامون تولید در اجلاس 6 فروردین اوپک در ژنو. در اجلاس اوپک «تلاشی برای برنامه ریزی تولید و یا تعیین سهمیه تولید صورت نگرفت. چند کشور مشخص تولید خود را بالا برده اند تا کمبود موجود در بازار از بین برود. کشورهای دیگر نیز به سهم خود برای از بین بردن بحران بازار هر کاری که می توانستند، انجام داده اند.
ایرانیها بی جهت از این نگرانند که ممکن است این افزایش تولید ادامه یابد و توان آنها در زمینه ارائه نفت به بازار از بین برود. دیگران به آنها اطمینان دادند که به هیچ وجه سعی ندارند سهم ایران را در بازار به خود اختصاص دهند. برعکس (این کشورها) کاملا آماده همکاری با ایران هستند تا به سطح تولید مورد پسند خود برسد... برداشت چنین بود که با افزایش تدریجی تولید ایران کشورهایی (که نفت اضافی تولید می نمایند) قادر خواهند بود، هدف اصلی تولیدی خود را در پیش گیرند.من از این متعجب هستم که چرا مطبوعات غربی این حقیقت را وارونه جلوه داده اند تا نشان دهند که کشورهای اوپک قصد دارند جهان را با قحطی نفت روبرو سازند. این نظریه کاملاً عکس کارهایی است که ما انجام داده ایم یعنی سعی کرده ایم میزان کمبود را کاهش دهیم.»
5 - قیمت نفت. س - آیا هدف از کاهش تولید بالا بردن قیمتها نیست؟ ج - اگر غرب از کشورهای تولیدکننده به خاطر افزایش تولید که آن هم به خاطر از بین رفتن کمبود نفتی انجام گرفته تا پس از عادی شدن اوضاع سطح تولید اولیه خود را در پیش گیرند، انتقاد می کند، «بنابراین با بروز بحران بعدی هر کشور تولید کننده حق خواهد داشت قبل از افزایش سطح تولید خود به منظور تأمین نیازهای جهانی تردید به دل راه ندهد.»
6- دلار س - آیا تحت تأثیر ثبات دلار و نقش آن در کاهش فرسایش قدرت خرید خود واقع شده اید؟ ج - ما صرفا مایل به بالا بردن قیمت (نفت) نیستیم. ما صرفا می خواهیم قدرت خرید درآمدهای خود را حفظ کنیم. اگر بالا رفتن ارزش دلار در این زمینه مؤثر باشد، ما به پایین نگاه داشتن قیمت نفت خود متقاعد شده ایم. امیدوارم قدرت دلار حفظ شود، لیکن امیدواری و طرز تفکر من همیشه یکی نیست.
پیش بینی روند ارزی حرفه من نیست، لیکن اگر تورم در امریکا پایین نیاید، شما نمی توانید با اقدامات تصنعی ارزش دلار را بالا ببرید.
7- برنامه انرژی رئیس جمهور. «از بین رفتن مقررات گاز مفید واقع خواهد شد، ولی فکر نمی کنم به
ص: 762
صورت یک وسیله معجزه آسا الگوی واردات (انرژی) آمریکا را تغییر دهد. کاربرد همین اصل در زمینه درازمدت مؤثر خواهد بود، چون موجبات ترغیب اکتشاف را فراهم می آورد... لیکن گفتن اینکه همین اقدام کافی است درست نیست... چون این امر نخواهد توانست مرا متقاعد سازد که نزد وزیر دارایی رفته و از او بخواهم در رابطه با دلار سرمایه گذاری (بیشتری) انجام دهد. فکر نمی کنم که لایحه انرژی در کوتاه مدت چندان مؤثر باشد.»
8 - وضع عرضه و تقاضای آتی نفتی. در سال 1358 عرضه و تقاضا متعادل خواهد شد، لیکن در ماههای شهریور و دیماه کمبود نفتی بسیار حاد خواهد بود. پیش بینی در مورد سال 1359 دشوارتر است و بستگی به میزان صرفه جویی در جهان صنعتی دارد و دیگر اینکه معلوم نیست میزان 5 درصد کاهش تقاضا ادامه خواهد یافت و آیا کافی خواهد بود، یا خیر. حتی اگر این وضع ادامه یابد، سال 1359 سال سختی خواهد بود. فکر نمی کنم که بتوان مخازن ذخیره را بار دیگر پر کرد. در واقع، سؤال موردنظر در سال 1359 این است که آیا سال مزبور سال سخت یا بسیار سختی خواهد بود. سال 1360 نیز بستگی به میزان رشد دارد، لیکن من می توانم در مورد یک چیز به شما اطمینان بدهم، نفت اضافی سالهای 1355 و 1356 دیگر وجود نخواهد داشت.
9- کمبود نفتی شوروی. س - «گزارشات واصله نشان می دهد که شوروی در میان دوره با کمبود نفت روبرو خواهد شد. آیا فکر می کنید روسها نیز وارد بازار نفتی خواهند شد ج - بسیاری از کشورهای سوسیالیستی اروپای شرقی سالهاست که وارد بازار شده اند. آنها واردات نفتی خود از کشورهای اوپک را گسترش می دهند. علت آن نیز افزایش تقاضای آنها و عدم افزایش عرضه توسط شوروی است، چون شوروی قادر به این کار نیست. بلوک شوروی با قدرت بیشتری وارد بازار می شوند، وابستگی آنها به نفت افزایش می یابد و همین مسئله بر کل عرضه نفتی تأثیر خواهد داشت.»
10- تولید ایران. «فکر نمی کنم ایران مایل باشد به سطح تولیدی پیشین خود بازگردد. انتظار می رفت که در سالهای 1360 تولید ایران کاهش یابد. تقاضای داخلی نفت در ایران افزایش می یافت، لیکن از طرف دیگر ظرفیت تولیدی حوزه های نفت نیز سیر نزولی پیدا می کرد. از نظر من اوضاع ایران را به طرز فاحشی دگرگون نکرده است، تنها راه ناگزیر را در پیش رو قرار داده است.»
11- پروژه های مهم آتی در کویت. در پنج سال آینده در بخش نفتی» هراز چند یک بار یک پروژه مهم آغاز می گردد، اینک هرگز دو پروژه نفتی را به طور همزمان آغاز نخواهیم کرد. هنوز هم میل داریم بخش اعظم پول موجود را در زمینه نفتی چه در زمینه پالایشگاهی یا پتروشیمی چه در زمینه اکتشاف مصرف نماییم. لیکن تلاشهایمان را در حد توان خود محدود خواهیم کرد. در بخشهای دیگر که بیشتر بر مسائل زیر بنایی متمرکز بوده و شامل جهش و تأخیرهایی بیشتر بوده، به خصوص در زمینه برق، جاده و توزیع آب، تلاشها ادامه خواهد یافت. علّت نیز این است که در چند سال گذشته این پروژه ها کم اهمیت تلقی می گردید. لیکن همین پروژه ها راه دیگری برای توزیع ثروت بوده و مهمترین جنبه برنامه ریزیهای ما به حساب می آید. به همین دلیل مسکن نیز از اهمیت بسیاری برخوردار خواهد بود. احتمالاً سعی خواهیم کرد، میزان مساکن خصوصی را تقلیل دهیم، چون مازاد آن بسیار است.
12- اظهار نظر: علی خلیفه معمولاً صریح و بی پرده سخن می گوید. بنا به عقیده ما نقطه نظرات وی که با سردبیر فاینانشنال تایمز در میان گذاشته صحت دارد و نشانگر نظرات خود او در مورد موضوعات مورد بحث می باشد. مائسترون
تصاویر سند
