سند شماره 4

جاسوس سیا در ارتباط با بختیار

موضوع سند

مشخصات ارسال سند

از: واشنگتن 535504

سری

به: تهران - خلاصه ای از عملیات اس.دی.راپ / اس. دی.پیر

متن سند

سند شماره (4)

سری

تلگرام غیر فوری

28 مهر 58

از: واشنگتن 535504

به: تهران - خلاصه ای از عملیات اس.دی.راپ / اس. دی.پیر

عطف به: تهران 54496

موضوع: هشدار - شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است.

1- برای اینکه قرارگاه درک بهتری از عملیات اس.دی. یپر / 1 (پ / 1) و اس. دی. راپ / 1 (ر/ 1) داشته باشد، ما خلاصه زیرا را ارائه می نمائیم.

2- همان طور که قبلاً گزارش شده، پ / 1 تماس با سیا را به طور غیرمستقیم از طریق آشنایان خود در ارتش ایالات متحده ترتیب داد. «کامیسکی» با پ / 1 ملاقات نمود و اینک قضیه او را در دست دارد. پ / 1 یکی از بد شانسیهای رژیم سابق است. (افسر عالی رتبه ارتش، دارای شغل مهم سفارتی و غیره)که اساساً درستکار به نظر می رسد و در نتیجه زمانی که رژیم شاه فرو ریخت، با مصیبت مالی روبه رو گردید. پ / 1 نه تنها شغلش بلکه مقرری بازنشستگیش را هم از دست داد و اینک وی در آپارتمانی متوسط در ناحیه واشنگتن و با اتکا به پس اندازهای کوچکش زندگی می کند. او تماس محدودی را با سایر ایرانیان حفظ کرده بود تا اینکه بختیار در پاریس پدیدار شد. بنا به اظهارات پ/1 بختیار با وی تماس گرفته و از او

ص: 610

خواسته که ملاقاتی بین بختیار و مقامات عالی رتبه دولت آمریکا و یا سیا ترتیب دهد. پ/1 ادعا می کند که بختیار کاملاً به وی اعتماد دارد، چرا که آنها نه تنها دوستان دیرینه هستند، بلکه قوم و خویش سببی هم هستند. بعد از اینکه پ/1 به طرف ما آمد، ما به او اطلاع دادیم به بختیار بگوید که مختار است هرطور می خواهد عمل کند، اما به وی توصیه می کنیم برای عرضه نظریاتش به سیا از پ/1 به عنوان یک رابط استفاده نماید. برای پ/1 روشن کردیم که باید به بختیار بگوید ما در موقعیتی نیستیم که بتوانیم حرکت او را تأمین مالی، کمک یا راهنمایی نماییم، اما این کانال را به عنوان وسیله ای که او بتواند توسط آن در مورد مقاصد و مقدورات خود به ما خبر دهد، تهیه دیده ایم. این پیامی بود که پ/1 هنگامی که در اوایل مهرماه جهت دیدار بختیار به پاریس می رفت، با خود برد. پاسخ بختیار این بود که او از تهیه این کانال ممنون است و ما را در جریان خواهد گذاشت. خلاصه ای از ملاقات پ/1 با بختیار در شکل یادداشت پخش شد و به تهران فرستاده می شود. ما پیام بختیار به خود را خیلی صادقانه به حساب آوردیم. او از مشکلاتی که باید با منابع بسیار محدود بر آنها غلبه نماید، آگاه است. او راحت اعتراف می کند که نهضتی به آن معنای واقعی ندارد و فقط در مراحل طرح ریزی اولیه است. مع ذالک او امیدها دارد.

3- انگیزه خود پ/1 ترکیبی از کینه نسبت به رژیم فعلی، تمایلی به کمک به دوستش بختیار، امید اینکه یک رژیم دوست پرداخت مستمری او را از سر بگیرد، و تمایل به باقی ماندن در واشنگتن به عنوان یک خارجی دایم الاقامه است، به نظر می رسد او اساسا آدم خوبی است و نه تنها پیامها را می رساند بلکه مکررا به عنوان منبع ذخیره یک جانبه عمل می کند، هرچند که ما او را رسما به استخدام در نیاورده ایم. ما با پرداخت بخشی از هزینه های مسافرتش او را کمک نمودیم و ممکن است که در نهایت یک حق الزحمه ماهانه به او بدهیم.

4- در اوایل شهریور 1358 برای اولین بار توسط کامیسکی و گلگروف با ر/1 تماس گرفته شد. تماس اولی این بود که مشخص شود آیا گزارشهایی مبنی بر اینکه ر/1 قاطی کردها شده، صحت دارند یا نه. در آن زمان ما از موقعیت مکانی ر/1 و تمایل وی نسبت به ملاقات با سیا بی اطلاع بودیم. برای وساطت آشنایی از اس.دی. اینورموس/1 استفاده شد و او در این قضیه به عنوان یک عامل پشتیبانی کلی، کانال غیرمستقیم بین ر/1 و مأموران مربوطه اش و نیز به عنوان یک منبع سودمند بازگشت اطلاعات از ر/1 در مورد نتایج ملاقاتهایمان با وی باقی مانده است. در جلسات اولیه مان با ر/1 او در حال بررسی همکاری با بختیار بود، اما تازگیها به اداره حرکت خودش علاقه مند شده است. اساس تفکر وی این است که تنها چاره اصلاح اوضاع در ایران یک نحو فعالیت نظامی است که رهبر یا حداقل تنظیم کننده اش خود او باشد. وقتی که تغییر رژیم پیش آمد و محکم شد اداره کشور می تواند به سیاستمداری مانند بختیار سپرده شود. ر/1 در نظر دارد طی چند هفته آینده به اروپا مسافرت کند تا میزان حمایت از خودش میان تبعیدیان را بسنجد. ما به ر/1 تأکید کرده ایم که برای کسب اطلاعات در مورد اوضاع ایران با وی تماس داریم و این تماس نباید علامت حمایت ما تلقی گردد. ممکن است که ر/1 این مسئله را تماما باور نداشته باشد.

5 - تا همین اواخر ر/1 در تنگناهای مالی فوق العاده ای قرار داشت و در یک خانه خیلی عادی در یک شهر کوچک نیوجرسی زندگی می کرد. اخیرا به محل بهتری نقل مکان کرده و قادر است سروته زندگیش را هم آورد. در حال حاضر وی به صورتی محدود توسط ایرانیان مرفه مقیم آمریکا کمک مالی دریافت می دارد، آنها احتمالاً این سرمایه گذاری کوچک را یک دوراندیشی برای تضمین وضع خود می نگرند. ما

ص: 611

انگیزه ر/1 را متشکل از میهن پرستی، کینه، توهمات شوکت و جلال و بازنشستگی در آمریکا می یابیم.

6- ما هنوز نمی دانیم یک جنبش تبعیدی به رهبری بختیار یا ر/1 یا ترکیبی از این دو یا دیگران آیا هرگز به مرحله عمل خواهد رسید یا نه. غرض از حفظ ارتباط با ر/1 این است که جهت تبیین این مسئله در موقعیت بهتری واقع باشیم. یک نشانه مثبت این است که هردو چهره، ظاهرا در ملاحظه سختی کارشان واقع بین هستند. هنوز چیزی که نشانگر این باشد که آنها می توانند برای یک هدف مشترک تشریک مساعی کنند، دیده نشده بلکه تا حالا نشانه هایی دیده شده که آنها با مخالفت با یکدیگر فعالیتهایشان را از هم جدا کرده اند. صرف نظر از نتیجه کار، ستاد مرکزی در جناح مخالفین تبعیدی فرصتی برای جمع آوری اطلاعات مفید در مورد ایران می بیند. هم بختیار و هم ر/1 از ضرورت جمع آوری اطلاعات از داخل کشور آگاهند و هر دو دست به کار ایجاد ارتباطاتی در اقشار قبیله ای، نظامی، مذهبی و سیاسی جامعه ایران هستند. ما در این امر شانس ریزه خواری از کوششهایشان را می بینیم.

7- پرونده: 962615-201، 106171-201. تا تاریخ 28 مهر 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری سری

منبع: اسناد لانه جاسوسی - جلد 4 - کتاب 4 - صفحه 609