سند شماره 68

کاهش تولید نفت کویت و لیبی

موضوع سند

مشخصات ارسال سند

از:

سری

به:

متن سند

سند شماره (68)

79 - 1909/315 - توزیع 8 آبان 58

این یک گزارش خبری است که به سنجش اطلاعاتی نهائی نرسیده است.

طبقه بندی گزارش: سری، هشدار - شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. غیر قابل رؤیت برای بیگانگان - پیمانکاران یا مشاوران پیمان کار - پخش و اقتباس خبر تحت نظر تهیه کننده.

موضوع: امکان کاهش تولید نفت کویت و لیبی در آذر ماه 1358 - (شهریور - آبان 1358)

منبع: یکی از تجار عرب که دارای دوستان، آشنایان و وابستگان تجاری متعدد در دولتهای عربی است.

وی اطلاعات ذیل را از طریق یکی از مشاورین فنی شرکت ملی نفت کویت به دست آورده است.

هنوز میزان صحت گزارشگری این تجار مشخص نشده است، و مخبرین مشاورین فنی و رابط هایش را نیز تنها از طریق مشخصات ارائه شده توسط این بازرگان می شناسیم.

خلاصه: حاکم کویت، امیر جابر احمد الصباح از پیشنهاد دولت کویت مبنی بر کاهش تولید نفت خام این کشور به مقدار یک میلیون بشکه در روز از تاریخ 24 آبان 1358 حمایت کرده است. مقامات عالیرتبه دولت و شرکت نفت کویت هنوز هم در حال بررسی جنبه های فنی پیشنهاد و به خصوص تأثیر فنی این کاهش بر انگلستان، یعنی مهمترین تدارک کننده تسلیحات کویت، می باشند. کویت تولید نفت خام خود را کاهش خواهد داد. لیبی نیز در نظر دارد که یا تولید نفت خام خود را کاهش داده و یا صدور نفت خود به آمریکا را متوقف سازد. دو کشور دارای انگیزه های متفاوت هستند، یعنی کویت می خواهد با کاهش تولید منابع اقتصادی خود را حفظ کند و حال آنکه لیبی می خواهد مانند گذشته به آمریکا فشار وارد آورد. ولی هدف آنها تصادفا همسانی یافته است. (پایان خلاصه).

1 - (توضیح ستاد: گر چه قابل اعتماد بودن منبع گزارش حاضر مشخص نشده و از نظر تأیید نیز مورد جزئیات ارائه شده اقدامی صورت نگرفته است، معذالک آن را به صورت سابقه یا اطلاعاتی کلی ارسال می داریم، چون دیگر گزارشات جداگانه با روندهای موجود در این گزارش منافاتی ندارند، یعنی کاهش تولید نفت در کویت تحت بررسی است و لیبی نیز می خواهد با استفاده از نفت بر سیاست آمریکا اعمال نفوذ نماید.)

2 - حاکم کویت، امیر جابرالاحمد الصباح از پیشنهاد مربوط به کاهش تولید نفت خام کویت به مقدار یک میلیون بشکه در روز از تاریخ 24 آبان 1358 حمایت کرده است. این کاهش پیشنهادی که تولید نفت خام کویت به سطح 2/1 میلیون بشکه در روز خواهد رساند به منظور حراست از اوضاع مالی دولت کویت صورت می پذیرد. این پیشنهاد به دنبال یکی از مطالعات دولت در اواسط سال 1358 مطرح شد که طی آن نتیجه گرفته شد که به خاطر سقوط ارزش دلار، دولت کویت در بازارهای جهان مقادیر بسیاری ضرر مالی را متحمل شده است و دیگر اینکه اگر نفت کویت در زمین باقی بماند ارزش آن بالا خواهد رفت، طبق توصیه این مطالعه، دولت کویت باید تولید نفت را کاهش و قیمت آن را افزایش دهد تا بتواند منافع مالی خود را حفظ کند. طبق نتیجه گیری این بررسی، قیمتهای نفتی باید آنقدر افزایش یابند تا هزینه اهداف عمرانی تأمین گردد. (توضیح ستاد: در تلگرام سفارت آمریکا در کویت به شماره 4856 مورخ 30 مهر ماه 1358 مطالبی که شیخ علی خلیفه الصباح وزیر نفت کویت به سفیر گفته بود گزارش می شود که چنین است «آمریکا نباید متعجب شود، اگر دولت کویت قیمت نفت خود را به 90/22 دلار در هر بشکه افزایش دهد.»

ص: 81

سفیر نیز گفته است که به احتمال زیاد و به زودی کویت قیمت نفت خود را افزایش خواهد داد. وی معتقد است که افزایش قیمت نفت کویت معتدل خواهد بود و این کشور از اعضای دیگر اوپک چون لیبی در زمینه افزایش قیمت پیروی نخواهد کرد.)

3 - گر چه امیر الصباح از حمایت وزیر دفاع السالم الصباح در زمینه کاهش تولید برخوردار است ولی دیگر مقامات کویتی از قبیل وزیر نفت، مدیر فروش بین المللی شرکت نفت کویت و شیخ جابر علی با وی موافق نیستند. مقامات کویت از آن می ترسند که مبادا اجرای پیشنهاد کاهش تولید سبب بروز عکس العمل خصمانه آمریکا از قبیل مداخلات نظامی گردد. علاوه بر این مقامات مذکور از تأثیر این کاهش تولید بر روابط بین کویت و انگلستان نگران شده اند، چون انگلستان تجهیزات و مصالح نظامی مورد نیاز کویت، 4کویت را تأمین می نماید. کویتیها معتقدند که این امر بر مصرف داخلی انگلستان تأثیر منفی نخواهد بخشید، ولی توانایی بریتیش پترولیوم در فروش نفت به دیگر عرضه کنندگان، کاهش خواهد یافت.

تصمیم نهائی کویت در مورد کاهش تولید در اولین هفته آبان 1358 اتخاذ می گردد، چون تا آن زمان مطالعات مربوط به بررسی تأثیر این امر بر انگلستان نیز به پایان رسیده است. (توضیح ستاد: تلگرام سفارت آمریکا در کویت به شماره 4774 مورخ 24 مهرماه گزارش داد که طی مصاحبه ای در 24 مهرماه علی خلیفه گفته است که تولید نفت خام کویت از دی ماه 1359 کاهش خواهد یافت. تلگرام سفارت آمریکا در کویت به شماره 4795 مورخ 28 مهرماه اطلاعاتی را در مورد کاهش تولید نفت خام کویت در ماههای تیر، مرداد و شهریور ارائه می دهد.)

4 - در صورتی که کویت کاهش تولید نفت پیشنهادی خود را عملی سازد، لیبی نیز همان کار را خواهد کرد یعنی یا تولید خود را پایین خواهد آورد و یا صدور نفت خود را به آمریکا متوقف خواهد ساخت تا توانسته باشد علاوه بر اعمال فشار بر آمریکا حمایت خود را از آرمان فلسطین نیز نشان داده باشد.

(موضوع حمایت لیبی از کاربرد نفت عربی جهت اعمال نفوذ بر سیاست خارجی آمریکا در گزارشات دیگر نیز منعکس شده است (توضیح ستاد. به طور مثال به «گزارش و یادداشت النهار» مورخ 16 مهرماه 1358 رجوع کنید)

5 - گر چه پیشنهاد لیبی مبنی بر اعمال فشار بر آمریکا با اهداف کویت یکسان نیست، ولی برنامه اساسی لیبی جهت کاهش تولید و بالا بردن قیمتها با هدف کویت مبنی بر حراست از منافع مالی اش به طور تصادفی مطابقت یافته است.

6 - به دست آمده در: (22، 24 مهر 1358)

7 - پخش از حوزه فعالیت: به جده، ریاض، طرابلس، تهران، لندن، قاهره، رباط، الجزیره، تونس، ابوظبی، امان، بیروت و دمشق فرستاده شد.

طبقه بندی گزارش سری - هشدار شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است غیر قابل رؤیت برای بیگانگان - - غیر قابل رؤیت برای پیمانکاران، یا مشاوران پیمانکار - - پخش و اقتباس خبر تحت نظر تهیه کننده است.

تا تاریخ... مهر 1378 در بایگانی ضبط شود. طبقه بندی توسط مأمور گزارشگر ثبت شده. تمام اجزاء حاوی طبقه بندی و قیود کل سند می باشند.

منبع: اسناد لانه جاسوسی - جلد 40 - کتاب 40 - صفحه 81