سند شماره

تحریم های ایران

موضوع سند

متن سند

خلاصۀ نتایج جلسۀ کمیتۀ هماهنگی ویژه[1]

واشنگتن، 16 آوریل 1980، 9ـ 9:45 صبح

موضوع:

ایران

شرکت‌کنندگان:

وزارت امور خارجه

وارن کریستوفر

دیوید نیوسام

رابرت اوونز[2]

دفتر وزیر دفاع

گراهام کلایتور

ستاد مشترک نیروهای مسلح

سپهبد جان پاستی

سازمان سیا

دریابُد استانسفیلد ترنر

وزارت خزانه‌داری

رابرت ماندیم

وزارت دادگستری

جان هارمون

کاخ سفید

زبیگنیف برژینسکی

دیوید آرون

پلوید کاتلر

هدلی دونووان

جودی پاول

جوزف اونک

شورای امنیت ملی

گری سیک

خلاصۀ نتایج

کمیتۀ هماهنگی ویژه فهرست پیشنهادی حاوی تحریم‌های غیرنظامی مضاعف علیه ایران را بررسی کرد. به‌اتفاق آرا، گام‌های زیر برای تأیید به رئیس‌جمهور پیشنهاد می‌شود:[3]

1. تحریم تمامی کالاهای صادارتی ایران به ایالات متحده: این کار را می‌توان به‌آسانی براساس قانون اختیارات اقتصادی در شرایط اضطراری بین‌المللی، انجام داد و میزان آن معادل یک‌میلیون دلار در ماه است. وزارت خزانه‌داری قوانین اجرایی لازم را آماده خواهد کرد. (خیلی محرمانه)

2. ممنوعیت صادرات مواد غذایی و دارو به ایران: قانون اختیارات اقتصادی در شرایط اضطراری بین‌المللی، مجوز ممنوعیت هرگونه صادرات به‌جز کمک‌های خیرخواهانۀ غذایی، دارو و لباس که به‌صورت غیردولتی انجام می‌شود را فراهم می‌کند. کمیتۀ هماهنگی ویژه موافقت کرد که کمک‌های خیرخواهانۀ غیردولتی همچنان مستثنا باشند؛ چراکه مشتمل بر بسته‌هایی برای گروگان‌ها و هدایایی می‌شود که بشردوستانه هستند. همچنین یافته‌ای در چهارچوب قانون مدیریت صادرات آماده خواهد شد که صادرات به ایران را به‌دلیل حمایت عملی این کشور از تروریسم بین‌المللی، ممنوع می‌کند. (خیلی محرمانه)

3. ممنوعیت استفاده از گذرنامۀ آمریکایی برای سفر به ایران: رئیس‌جمهور اختیار قانونی دارد تا اقداماتی به‌جز جنگ را با هدف تحقق آزادی گروگان‌ها انجام بدهد. استفاده از اختیار برای ممنوعیت استفاده از گذرنامه، محل اختلاف و چالش است؛ چراکه قانون گذرنامه،[4] حق انجام چنین کاری را به رئیس‌جمهور در شرایط گروگان‌گیری نمی‌دهد. اگر چنین مسئله‌ای درمورد روزنامه‌نگاران آمریکایی نیز منطبق گردد، می‌توان انتظار چالش‌های فوری را کشید؛ ولی اقدام قضایی زمان‌بر است. ما احتمالاً می‌توانیم چنین چالش‌هایی را با استناد به اینکه امنیت و سلامت شهروندان آمریکا با ماندن در ایران به خطر می‌افتد، رفع کنیم؛ بااین‌وجود، در بیانیۀ ابتدایی این موضوع را به‌عنوان دلیل مطرح نخواهیم کرد. (سرّی)

4. ممنوعیت همۀ تبادلات مالی با ایران ازجمله هرگونه معاملۀ مرتبط با سفر به ایران: اگر این ممنوعیت با شدت و سرعت اعمال شود، سبب می‌شود که یک شهروند آمریکایی، از خرید بلیت برای ترک ایران ناتوان گردد. گروهی متشکل از نمایندگان وزارت امور خارجه، دادگستری، خزانه‌داری، بازرگانی و مشاورین رئیس‌جمهور گرد هم می‌آیند تا دستورالعمل‌هایی را نهایی‌سازی کنند که به‌‌اندازۀ کافی سخت‌گیرانه هستند که به همۀ شهروندان آمریکایی، برای خروج از ایران در اولین فرصت ممکن فشار بیاورند. این گروه همچنین مشکلات احتمالی حوزۀ سیاست‌گذاری و قانون اساسی را که با اجرای این دستور برای خبرنگاران مرتبط است، بررسی خواهد کرد. (سرّی)

5. مخابرات: مت نیمتز[5] امروز با نمایندگان کامست[6] دیدار خواهد داشت تا پیامدهای فنی ایجاد اختلال در ارتباطات ماهواره‌ای با ایران را بررسی کند. با توجه به اینکه استمرار ارتباط با ایران بسیار برای اهداف اطلاعاتی و نیز حفظ ارتباط با لینگن و واسطه‌ها در تهران مفید است، بنابراین نباید دستور فوری ایجاد اختلال توسط کامست را صادر کنیم. به‌هرحال، ما باید درخواست جلسۀ فوق‌العاده با اعضای اینتل‌ست[7] را ظرف سی روز آینده مطرح کنیم تا دربارۀ ممنوع‌کردن ایران از استفاده از اینتل‌ست سیستم تصمیم‌گیری شود، مگر اینکه دلایل فنی مهمی در میان باشد. کمیتۀ هماهنگی ویژه اذعان داشت که ممکن است نتوانیم دوسوم آرا را در اینتل‌ست به دست آوریم، ولی نشان‌دادن مقصود ما را برای ادامۀ تلاش‌ها در راستای منزوی‌ساختن ایران در سطح بین‌المللی، امری مطلوب دانست. (سرّی)

6. تعطیلی دفاتر ایران‌ایر، شرکت ملی نفت ایران و شرکت گاز طبیعی ایران در ایالات متحده: آن‌ها تا 1 می فرصت دارند تا به این کار مبادرت ورزند. کمیتۀ هماهنگی تعطیل‌کردن بانک‌های ایرانی را نیز مدنظر داشت، ولی انجام این کار را در شرایط کنونی توصیه نکرد؛ چراکه سبب قطع حمایت مالی از اکثریت پنجاه‌هزار دانشجوی ایرانی در آمریکا می‌شود که بسیاری از آن‌ها جزو گروه‌های اقلیت هستند. همچنین این اقدام ممکن است سبب بروز چرخشی عظیم ازسوی این دانشجویان و سایر اتباع ایران به‌سمت کمک‌های رفاهی دولت گردد. (خیلی محرمانه)

7. [یک پاراگراف (هفت سطر) از طبقه‌بندی خارج نشده است.]

کمیتۀ هماهنگی ویژه همچنین عدم اعطای دستور فرود هواپیما و اختصاص خدمات بنادر برای هواپیماها و کشتی‌هایی که به ایران خدمت‌رسانی می‌کنند را مدنظر قرار داد. این یک ممنوعیت ثانوی است و کاملاً با تلاش‌های آمریکا برای شکست تحریم اسرائیل توسط اعراب، ناسازگار است. این اقدام مشکلات سیاست‌گذاری مهمی را برای ایالات متحده و نیز در روابط با متحدین ایجاد خواهد کرد. کمیته پیشنهاد کرد که چنین اقداماتی در مقطع کنونی انجام نشود. (خیلی محرمانه)

[1]. Carter Library, Brzezinski Donated Material, Box 14.

سرّی. جلسه در اتاق وضعیت کاخ سفید برگزار شد.

[2]. Robert Owens

[3]. کارتر با گزینه‌های 1-7 موافقت کرد. در 17 آوریل، کارتر در قالب فرمان اجرایی 12211 آغاز این تحریم‌های مضاعف علیه ایران را اعلام نمود و در نامۀ 16 آوریل خود نیز کنگره را در جریان این موضوع قرار داد.

Public Papers: Carter, 1980–81, Book I, p714–717.

[4]. Passport Act

[5]. Matt Nimetz

[6]. Communications Satellite Corporation

[7]. INTELSAT

منبع: - جلد - - صفحه