سند شماره

موضع رسمی آمریکا در قبال گروگان گیری در ایران

موضوع سند

متن سند

یادداشت گری سیک از کارکنان شورای امنیت ملی برای مشاور امنیت ملی رئیس‌جمهور (برژینسکی)[1]

واشنگتن، 9 ژانویه 1980

موضوع:

موضع رسمی آمریکا درقبال ایران

ممکن است از اطلاعات موجود در برگه‌های الف و ب آگاه باشید، ولی اگر این‌گونه نیست، ضروری است که از آن‌ها باخبر شوید. برگۀ الف مشتمل بر یک صفحه‌گسترده است که توسط وزارت امور خارجه تهیه شده است و در روز 4 ژانویه نیز دربارۀ آن با رئیس‌جمهور گفت‌وگو شده است. این متن مواضع گرفته‌شده یا توصیه‌شده توسط طرف‌های گفت‌وگوی واقعی یا آتی ایران را ترسیم می‌کند.[2]

ستون چهارم موردی کلیدی است که موضع قبلی ایالات متحده را شفاف‌تر گسترده ساخته است. این موضع‌گیری مورد تأیید رئیس‌جمهور قرار گرفت و در قالب یک گزارش در برگۀ الف گنجانده شده است. متن گزارش وضعیت در 7 ژانویه به والدهایم داده شد و همچنین برای استفادۀ احتمالی برای صادق المهدی در لندن نیز ارسال شده است.

کانال‌های کنونی تماس که توسط وزارت امور خارجه دنبال می‌شود، عبارت‌اند از:

1. والدهایم: او مجاز است که در هر اقدامی که مایل به پیشبرد آن است، از برگۀ ب استفاده کند.

2. هاشمی: او به‌عنوان واسطۀ رضا پسندیده[3] که گفته می‌شود پسر برادر بزرگ خمینی است، شهرت دارد. هال ساندرز به‌تازگی در نیویورک با هاشمی ملاقاتی داشته است و او موافقت کرده است تا دیداری میان ساندرز و پسندیده ترتیب دهد. بنا به گزارش‌ها، برادر خمینی یادداشتی را برای آیت‌الله ارسال کرده است و از او تقاضای دعای خیر در این زمینه داشته است و همۀ دست‌اندرکاران قبل‌از اقدام منتظر پاسخ هستند.

3. صادق المهدی: وی به‌تازگی به تهران سفر کرده است. او به‌عنوان یک رهبر بسیار محترم مسلمان، دارای اعتبار لازم برای جلب‌توجه است. پس‌از سفر، او با ونس[4] ملاقات کرد و ونس او را فردی تأثیرگذار یافت. او شرایط احتمالی مصالحه را همان‌طور که در ستون آخر صفحه‌گسترده بیان شده، پیشنهاد کرده است. وی اکنون در لندن به سر می‌برد و با گزارش وضعیت در برگۀ ب به تهران بازخواهد گشت تا ببیند چه کاری می‌تواند انجام دهد.

4. سازمان آزادی‌بخش فلسطین: آن‌ها سردرگم هستند. عرفات مشتاق است فردی باشد که سرانجام موفق می‌شود تا گروگان‌ها را آزاد کند. او سفر به تهران را تا زمانی که موفقیتش تضمینی باشد، متوقف کرده است. تاکنون که دستاوردی مشاهده نشده است.

من درمورد برگۀ ب تردید دارم. برخی از خواسته‌های ایرانی‌ها را برآورده می‌کند، هرچند چیزی در آن وجود ندارد که برای ما شرم‌آورتر باشد. اگر ما درگیر یک روند جدی مذاکره بودیم، این یک پیشنهاد منطقی بود. بااین‌حال، به نظر می‌رسد که ما در درجۀ اول، با خودمان مذاکره می‌کنیم؛ افراد به تهران می‌روند، به حرف‌های مسئولان مختلف که فقط برای خودشان حرف می‌زنند، گوش می‌دهند، سپس به کشور بازمی‌گردند و از ما می‌خواهند که خواسته‌های فرضی را برآورده کنیم؛ درحالی‌که مطلقاً چیزی ازطرف مقابل عایدمان نمی‌شود. ترس من از این است که در یک مذاکرۀ واقعی که خود را در موقعیت آغازین می‌یابیم، مجبور شویم برای نشان‌دادن حسن‌نیت امتیازات بیشتری بدهیم.

[1]. Carter Library, National Security Affairs, Staff Material, Middle East File, Box 31, Subject File, Iran [Retained] 1/80.

سرّی.

[2]. صفحه‌گستردۀ مواضع مک‌براید، هاشمی و آمریکا، آن‌گونه که به والدهایم منتقل شده است، صادق المهدی و انبساط معنایی احتمالی در مواضع آمریکا را مقایسه می‌کند. براساس گفتۀ ساندرز، ونس از او خواسته است تا این گزارش را آماده کند.

Saunders, “Diplomacy and Pressure,” American Hostages in Iran, p106.

[3]. اسم این شخص در متن به اشتباه رضا پسیمدیده (Reza Pasimdideh) بیان شده است (مترجم).

[4]. نک: سند 131.

منبع: - جلد - - صفحه