سند شماره

گزارش از شرایط داخلی ایران

موضوع سند

متن سند

تلگرام سفارت در فرانسه برای وزارت امور خارجه[1]

پاریس، 11 ژانویه 1980، 1241Z

1142. برای وزیر ازطرف سفیر.

موضوع:

گفت‌وگوی سفیر فرانسه با قطب‌زاده

1. (تمام متن سرّی است)

2. وزیر امور خارجه، فرانسوا پونست با من تماس گرفت و گفت که می‌خواهد گزارشی از گفت‌وگویی که سفیرش در تهران با قطب‌زاده داشته است، ارائه بدهد. گزارش تنها مخصوص رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه است، ولی پونست احترام زیادی برای سفیر قائل است و می‌خواهد شما نیز از محتوای آن باخبر شوید.

3. براساس این گزارش، قطب‌زاده گفت‌وگو را با اشاره به وضعیت بروس لینگن آغاز کرد و گفت که هرچقدر کمتر دربارۀ این موضوع سخن بگوییم، بهتر است. به همین دلیل قطب‌زاده خواستۀ دانشجویان[2] را به گوش آیت‌الله رساند و نظر او این بود که «همه‌چیز در همان جایی که هست، باقی بماند». قطب‌زاده با اطمینان به سفیر گفت آیت‌الله خمینی متنی با این مضمون برای دانشجویان نوشته است.

4. قطب‌زاده بر خواستۀ خود مبنی‌بر حل بحران تأکید کرد. در این شرایط، او دربارۀ مأموریت والدهایم بحث کرد و آن را بسیار موفقیت‌آمیز می‌دانست. به نظر او، این مأموریت عبارت بود از فراهم‌کردن امکان درک دیدگاه ایرانی‌ها و جنایات رژیم شاه برای دبیرکل.

قطب‌زاده «شجاعت» والدهایم را ستود. ازآنجاکه مأموریت اهداف صرفاً اطلاعاتی داشت، بهتر بود که والدهایم با خمینی دیدار نکند. به هر صورت، والدهایم با شورای انقلاب دیدار کرد. آن‌ها احتمالات را برای تهیۀ یک «بستۀ توافق» که مشتمل بر طرح پروندۀ ایران در مجمع‌عمومی سازمان ملل، تشکیل یک کمیسیون تحقیق توسط سازمان ملل و آزادی گروگان‌ها بود، بررسی کردند. همۀ این موارد با یکدیگر مرتبط بودند و هیچ پیش‌شرطی نیز وجود نداشت. به نظر قطب‌زاده، مجمع‌عمومی سازمان ملل، تنها راه عقب‌نشینی از وضعیت کنونی را به طرفین پیشنهاد کرد.

5. سفیر فرانسه اعتقاد دارد که قطب‌زاده قطعاً خواستار خروج از بن‌بست کنونی است. قطب‌زاده با آرامش و اطمینان سخن می‌گفت، ولی گویا از منش‌های گوناگون دیپلماتیک ناراحت بود و از «بی‌ملاحظگی» مطبوعات، به‌ویژه خبرگزاری‌های آمریکایی انتقاد کرد. او گفت به همین دلیل از خبرنگاران فاصله می‌گیرد.

6. سفیر فرانسه تصریح می‌کند که قطب‌زاده نامزد ریاست‌جمهوری بوده است و برای تقویت جایگاهش ممکن است از توانایی خود برای حل این بحران استفاده کند. در نظر سفیر، قطب‌زاده احتمال دارد با خمینی به توافق رسیده باشد و آیت‌الله در طول دو هفتۀ آینده، از صحنه کنار برود و عرصه را برای یافتن راه‌حلی برای بحران توسط او، باز بگذارد.

هارتمن

[1]. Department of State, Records of David D. Newsom, Under Secretary of State for Political Affairs, Subject Files, 1978–1981, Lot 81D154, Iran NODIS Cables Jan 1980.

سرّی؛ فوری؛ غیرقابل انتشار.

[2]. دانشجویانی که گروگان‌ها را در اختیار داشتند، خواسته بودند که لینگن از وزارت امور خارجه منتقل شود.

منبع: - جلد - - صفحه