شرح موقعیت سیاسی و نظامی در افغانستان

موضوع سند

مشخصات ارسال سند

از:

سری

به:

متن سند

سند شماره (4)

موقعیت سیاسی و نظامی در افغانستان

جنگ ها و قیام های قبیله ای: محلی در استان های شرقی که پس از به قدرت رسیدن کودتاچیان طرفدار

ص: 506

روس در اواخر آوریل 1978 به وجود آمده بودند، تبدیل به طغیان در سراسر کشور شده است.(سری)

الف: در مواجهه با دشمنی و خصومت، اکثر جمعیت افغانستان که از نظر سنتی مستقل می باشند، رژیم تره کی و نخست وزیرش امین خیلی بعید است که بتواند دومین سال خود را به پایان برساند. (سری)

ب: رژیم تره کی و امین تا زمانی می تواند پایدار بماند که حزب حاکم، ارتش و سازمان امنیت به آنها وفادار باشند که فشار زیادی بر آنها از سوی نیروهای متخاصم وارد می شود.

1- رژیمی که به احتمال زیاد جانشین این رژیم خواهد شد، رژیمی به رهبری و یا حداقل به پشتیبانی افسران چپی ارتش خواهد بود (وطنجار و یا مزدوریار).

2- کودتاچیان که در هر صورت روابط نزدیکی با شوروی خواهند داشت، در به دست گرفتن قدرت از شوروی اجازه خواهند گرفت.

3- شوروی خواهان به قدرت رسیدن رژیمی است که پایه های وسیع تر و مستحکم تری داشته باشد تا طغیان و قیام قبیله ها فروکش کند.

4- پس از آنکه حزب دمکراتیک خلق افغانستان قدرت را در آوریل 1978 به دست گرفت. تره کی و امین رهبران رژیم بوده اند.

الف: اگر چه تره کی 62 ساله در وضع جسمانی خوبی به سر نمی برد، ولی نشانه های موجود حاکی از آن است که نقش وی نسبت به روزهای اول انقلاب کاهش پیدا کرده است.

ب: امین تصمیم گیرنده بالفعل در امور روزمره دولت می باشد. این موضوع که وی قدرت اصلی رژیم است در تاریخ 31 مارس که وی از سمت معاونت نخست وزیر به پست نخست وزیری ارتقاء پیدا کرد تأیید شد. لازم به توضیح است که پس از انقلاب، تره کی خودش نخست وزیر هم بود.

ج: خط دهنده و تصمیم گیرنده اصلی رژیم، شورای مرکزی هفت نفره حزب حاکم می باشد.

1- تره کی، امین، معاون نخست وزیر، شاه ولی، رهبران شورای مرکزی می باشند.

د: ظاهرا رهبران سطح بالای حزب در مقابل مشکلات داخلی با هم متحد می باشند.

1- البته اصطکاک هایی وجود دارد ولی رهبران تشخیص می دهند که موقعی که موجودیت خودشان به وسیله قیام ها و طغیان ها در خطر است، باید اختلافات را کنار بگذارند.

2- موجودیت رژیم محاصره شده تره کی با افزایش و توسعه طغیان ها به خطر افتاده است و این موجودیت شدیدا وابسته به پشتیبانی فنی، اقتصادی، نظامی و سیاسی شوروی می باشد (در حال حاضر بین 1500 تا 2000 مستشار روسی در افغانستان می باشند).

الف: وابستگی کامل افغانستان به شوروی، رل بیشتری به شوروی در تصمیم گیری های روزمره دولت افغانستان داده است.

1- هنوز تره کی و امین ترسیم کننده خطوط اصلی سیاست می باشند.

ب: رژیم هنوز با یک موقعیت امنیتی مواجه نیست که اقتضا کند تا از شوروی درخواست مداخله مستقیم نماید.

1- هر چند می توان تصور کرد که در 12 ماه آینده احتمالاً از نیروهای شوروی تقاضای مداخله شود.

ج: روس ها اقداماتی برای حفاظت منافع خود در افغانستان خواهند کرد ولی احتمالاً مداخله نظامی نخواهند کرد؛ اگر چه ممکن است واحدهای کوچکی برای حفاظت پرسنل خودشان به افغانستان

ص: 507

بفرستند.

1- روس ها به خاطر آنکه ممکن است برای نجات دادن یک رژیم بی اعتبار، نیروهایشان را برای مدت نامحدودی در شوروی درگیر کنند، دست به این اقدام نخواهند زد.

2- رهبران روسیه باید عواقب و بهای مداخله مستقیم را، مخصوصا نسبت به ایران، پاکستان، هند و سیاست بین المللی بسنجند.

3- با این حال اگر جنگ های نزدیک مرز شوروی شدت بگیرد، شوروی هواپیما، هلیکوپتر (MI-24) خلبان و مستشاران را به کمک رژیم کابل خواهد فرستاد.

4- دولت در مقابل قیام های قبیله ای که در حال گسترش هستند و قدرت نظامی را فرسایش می دهند، تاکنون پیشرفتی نداشته است.

الف: اگر کاهش روحیه ارتش ادامه پیدا کند، در قدرت دولت برای نگهداشتن شهرهای مهم مثل کابل اثر خواهد گذاشت.

ب: سربازان مجروح و سربازانی که به یاغیان پناهنده می شوند، رژیم را دچار کمبود نیرو در سراسر کشور کرده است.

ج: با وجود کمک ها و پشتیبانی های شوروی، افغان ها دچار مشکلاتی در نگهداری وسایل و تدارکات جبهه شده اند.

1- طغیان قبایل تقریبا در نیمی از کشور گسترده است. آنها در چند نقطه، محل های دولتی را گرفته اند و چند جاده را هم برای چند ساعت در اختیار داشته اند ولی نتوانسته اند شهر مهمی را بگیرند.

الف: آنها فاقد رهبری مرکزی و همکاری استراتژیک هستند که آنها را متحد و تبدیل به یک نیروی پیوسته کند.

ب: آنها هنوز قادرند فشارهایی بر رژیم برای مدتی وارد کنند.

1- آنها یک سنت و سابقه طولانی در جنگ های چریکی دارند و می توانند نیروی زیادی را بسیج کنند.

2- احتیاج آنها به سلاح های ساده، آنها را مقدور ساخته است تا با سلاح هایی که از دولت به غنیمت می گیرند، خودشان را مسلح کرده و زندگی کنند.

منبع: کتاب اسناد لانه جاسوسی - جلد 3 - کتاب 3 - صفحه 506