Post
32936
از: سولیوان، سفارت آمریکا، تهران - 3256
محرمانه
به: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی. سی
1358-01-06- 1979-03-26
متن سند
سند شماره 121
محرمانه
26 مارس 1979- 6 فروردین 1358
از: سفارت آمریکا، تهران - 3256
به: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی. سی
موضوع: گزارش وضعیت سیاسی، 26 مارس
1- (محرمانه - تمام متن)
2- خلاصه: نطق بازرگان در تبریز. آرامش در کردستان. اعتراض تظاهر کنندگان به پیمان مصر و اسرائیل. پایان خلاصه.
نطق طولانی و بی سرو ته بازرگان در روز 25 مارس در تبریز فقط یک نکته قابل توجه
ص: 241
داشت- رعایت انصاف در مورد شاه. اگر چه بازرگان شیوه های استبدادی او را موجه ندانست، ولی گفت تا جایی که می داند انگیزه شاه قصد و نیت خیر بوده است. بازرگان به مخاطبانش گفت: «او واقعاً می خواست که ملت ایران به یک قدرت جهانی تبدیل شود و تمدنی بزرگ داشته باشد.» او همچنین افزود که ایرانی های بسیاری این رویای ناممکن را پذیرفته بودند و در کنار شاه برای تحقق آن گام بر می داشتند. قبول منفعلانه حق شاه برای رهبری مردم به همان اندازه مهم بود که اعتقاد شاه به حق ادامه حکومت استبدادی در ایران.
4- بازرگان هشدار داد: «اگر دولت انقلابی نیز همان راه را ادامه دهد، به ملت و انقلاب خیانت کرده است. ملتی که همه چیزش را گدایی می کند و همه چیزش را از دولت می خواهد، ناتوانی و بیچارگی اش را ثابت می کند، که به معنای اسارت و پذیرش فقر و فلاکت است، حال می خواهد تقصیر را به گردن دولت بیندازد، یا همسایگان و یا بیگانگان.» ... توانایی آنها برای رها شدن از عادت سلطه پذیری که در طول 2500 سال حکومت استبدادی و جابرانه شکل گرفته است، و اتکا به نفس بی سابقه ای که «منشاء و ضامن پیروزی و جاودانگی است.» باید شخصیت و صداقت بازرگان و درک صحیح او را از این مسئله که انقلاب روحی مردم ایران برای موفقیت واقعی انقلاب سیاسی امری ضروری است، واقعاً ستود. ولی باید دید که آیا مردم ایران می توانند واقعاً عادت های پیشین خود را به همان آسانی که بازرگان ظاهراً معتقد است، کنار بگذارند.
5- کردستان همچنان آرام است. ما شایعاتی شنیده ایم مبنی بر اینکه رهبران سرشناس بلوچ با کردها تماس گرفته اند. هنوز معلوم نیست که آیا این تماس ها بیانگر یک ائتلاف احتمالی بین این دو جامعه مهم سنی ایران است یا خیر. در منطقه ترکمن صحرای استان گرگان، چند روز پیش جت های جنگنده نیروی هوایی برای نشان دادن قدرت بر فراز شهرها به پرواز درآمدند. ولی احتمالاً شکستن شیشه پنجره ها به خاطر صدای مهیب جت های جنگنده بیشتر مردم را خشمگین کرده است تا اینکه ترسانده باشد.
6- روز 25 مارس، سفارت مصر صحنه چندین تظاهرات جداگانه در اعتراض به پیمان صلح مصر و اسرائیل بود. بزرگترین تظاهرات بعد از ظهر روز گذشته برگزار شد (که شاید چندین هزار نفر در آن شرکت داشتند). تظاهرکنندگان به هنگام رفتن به سوی سفارت مصر از مقابل کانون ایران و آمریکا و به هنگام بازگشت از مقابل سفارت آمریکا عبور کردند. در هیچ یک از این محل ها اتفاقی نیفتاد ولی شعارهای ضد کارتر شنیده شد. سفارت مصر امروز، 26 مارس، تعطیل بود، ولی اطلاع یافته ایم که عده ای که تعدادشان مشخص نیست ساختمان سفارت را اشغال کرده و هنوز در آنجا تحصن کرده اند. آنها دانشجویان عرب از ملیت های مختلف هستند. همسر سفیر مصر (که در محل اقامت محفوظ است) به رایزن سیاسی گفت که هیچیک از اتباع مصر در میان این دانشجویان نیستند. برخی از آنها قمه به همراه دارند ولی هیچ رویداد خشونت باری رخ نداده است. تعدادی از کارکنان مصری در ساختمان کنسولی
ص: 242
هستند که عملاً گروگان گرفته شده اند- هر چند که هیچ دیپلماتی بین آنها نیست. دولت ایران قول داده است که تحصن کنندگان را «به زودی» از سفارت خارج کند، ولی هنوز که ساعت 16:00 به وقت محلی است، هیچ کاری صورت نگرفته است.
7- درست قبل از ظهر عده ای در مقابل درب اصلی سفارت تجمع کردند، که ما را نگران کرد. ولی آنها فقط خواهان از سرگیری روند صدور ویزا بودند. به هنگام تهیه این گزارش اطلاع یافتیم که تظاهرکنندگان با اتوبوس به سوی سفارت آمریکا می آیند. اگر گزارش دیگری ندادیم، خبر بدی برایتان نداشته ایم.
سولیوان
زمان یافت نشد!
اتفاق و وقایعی یافت نشد!
سایر کلمات یافت نشد!