Post
39196
از: ونس، وزارت امور خارجه، واشنگتن دی. سی - 3953
محرمانه
به: سفارت آمریکا، مسقط - با اولویت
1358-07-16- 1979-10-08
متن سند
سند شماره 106
محرمانه
8 اکتبر 1979 - 16 مهر 1358
از: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی. سی - 3953
به: سفارت آمریکا، مسقط - با اولویت
جهت اطلاع: سفارتخانه های آمریکا در ابوظبی، امان، بغداد، قاهره، دمشق، دوحه، جده، کویت، منامه، صنعا، تهران.
موضوع: گفتگوی دوجانبه ساندرز با یوسف العلوی معاون وزیر خارجه عمان
1- (محرمانه - تمام متن)
2- خلاصه: در گفتگوی دوجانبه 4 اکتبر، علوی معاون وزیر تأیید کرد که عمان به حمایت خود از تلاش های صلح آمریکا در خاورمیانه ادامه خواهد داد. وی امیدوار است که دولت آمریکا سریعاً به ابتکار عمان در رابطه با تنگه هرمز پاسخ مثبت بدهد. و فکر می کند که پاسخ آمریکا مثبت خواهد بود. پایان خلاصه.
3- آقای ساندرز در گفتگوی دوجانبه در نیویورک در تاریخ 4 اکتبر با یوسف العلوی معاون وزیر خارجه عمان دربارة مسائل ذیل تبادل نظر کرد.
صلح خاورمیانه
در مقدمه، آقای ساندرز مراتب سپاسگزاری آمریکا را از حمایت عمان در قبال تلاش های صلح آمریکا در خاورمیانه ابراز داشت. ما می دانیم که این حمایت برای عمان مضراتی نیز داشته است که از آن جمله می توان انزوای آن را در جهان عرب برشمرد. آقای العلوی پاسخ داد که حمایت عمان بر این محاسبه استوار است که در درازمدت روابطش با کشورهای عربی
ص: 252
عادی خواهد شد. وی در همین حال از پیشرفت ماه های اخیر در مورد مسئله فلسطینی ها راضی است. اگر این روند ادامه یابد موضع عمان سهل الوصول تر خواهد شد. در حال حاضر چند کشور عربی به درستی موضع عمان پی برده اند. عمان موضع خود را حفظ خواهد کرد و به ترغیب استقرار صلح در خاورمیانه خواهد پرداخت.
در ادامه اظهارنظرهای نویدبخش معاون وزیر، آقای ساندرز گفت که اکنون به سادگی می توان «مانع» موجود در روابط آمریکا و اعراب را رؤیت نمود. وزیر ونس اخیراً به شاه حسین گفته بود که نکته مورد بحث بین شاه حسین و عرفات، رابطه فلسطینی ها با اردن و اسرائیل، با تلاش آمریکا در جهت تحقق خودمختاری کامل فلسطینی ها در ساحل غربی و نوار غزه مطابقت دارد. به وجود آمدن مباحثات منطقی در بخش عربی امیدوار کننده است و دیگر آنها صرفاً به محکوم شمردن کمپ دیوید نمی پردازند.
لبنان
آقای ساندرز معاون وزیر را در جریان تلاش های آمریکا در لبنان قرار داد. وی گفت ما سعی داریم به یک منطقه آتش بس یا «منطقه صلح» در جنوب لبنان دست یابیم. در مراحل بعدی سعی خواهیم کرد بر اساس قطعنامه 425 اختیارات را به دست دولت لبنان بسپاریم.
آقای العلوی سؤال کرد که آیا در مورد مسئله لبنان، آنچنان که وی شنیده است، به زودی کنفرانسی تشکیل خواهد شد. آقای ساندرز گفت که کلمه «کنفرانس» درست نیست و گفت که ما با دیگر دولت ها در نیویورک دربارة اقدامات مقتضی به مشورت پرداخته ایم. پس از پایان این مرحله، ما عقاید خود را مشخص خواهیم کرد و با دولت لبنان و دیگر گروه های ذیربط بیروت همکاری خواهیم نمود.
پیشنهاد عمان در رابطه با تنگه هرمز
گفتگو به پیشنهاد دیپلماتیک عمان در مورد تنگه هرمز متمرکز گردید. آقای العلوی گفت که هدف از این تلاش مطرح ساختن موضوع و نشان دادن خطرات موجود است. زمانی می توان با این مسئله مقابله کرد که دیگر دولت ها نیز از تلاش عمان در تجهیز ظرفیت های حفاظتی آن حمایت به عمل آورند.
آقای العلوی گفت عمان می داند که عراق از طرح مزبور حمایت نخواهد کرد. بغداد دائماً با برخورد جمعی با مسئله امنیت خلیج [فارس] مخالفت می ورزد ولی عمان نمی خواست چنین نتیجه گرفته شود که عراق در این موضوع منزوی شده است. در رابطه با عکس العمل دیگر دولت ها، سعودی ها اظهار علاقه کرده و ظاهراً مانند عمان فکر می کنند. کویت، بحرین، قطر و امارات متحده عربی نیز پاسخ مثبت داده اند لیکن ظاهراً از این حرکت متعجب شده اند. کویت مجبور است رابطه خود با عراق را در نظر گیرد و عمان نیز هنوز منتظر دریافت عکس العمل
ص: 253
اروپا و آمریکاست ولی امیدوار است این عکس العمل مثبت باشد.
آقای العلوی و سفیر عمان در آمریکا، صادق سلیمان که در این گفتگو نیز حضور داشت، گفتند که می خواهند بدانند، دیگر کشورها در گفتگو با آمریکا و در رابطه با ابتکار عمان چه عکس العملی نشان داده اند. آقای ساندرز پاسخ داد که چند کشور معتقدند که این پیشنهاد شایسته است، لیکن آنها ناراحت هستند که چرا ابتدا با ایران و عراق تماس گرفته شده است. علاوه بر این، موضع عمان در قبال کمپ دیوید مانعی برای یک عکس العمل مثبت بود. العلوی اظهار داشت که مسئله دیگری نیز وجود دارد و آن این است که کشورهای دیگر «تصور می کنند» آمریکا عمان را وادار به اتخاذ این روش کرده است. ولی العلوی معتقد است که عمان عدم صحت این موضوع را به آنها ثابت کرده است.
آقای ساندرز گفت که نباید طرح عمان را نظریه ای پدید آمده از سوی آمریکا تلقی نمود، و او در گفتگوهای خود نیز این مطلب را تصریح کرده است. آقای ساندرز با یادآوری این مطلب که تنها چند روز قبل ما از این مسئله مطلع شده ایم، به العلوی اطمینان داد که ماهیت «بسیار حرفه ای» آن مورد بررسی دقیق قرار خواهد گرفت. العلوی تأکید کرد که امیدوار است هرچه زودتر پاسخ دولت آمریکا را دریافت دارد. دریافت این پاسخ سریع به موضع عمان کمک خواهد نمود. وی ظاهراً چنین تصور کرده است که پاسخ حاصله مثبت خواهد بود.
آقای ساندرز با اعتراف به این واقعیت که نمی توان در «وهله اول موضوع را با همه در میان گذاشت» سؤال کرد که چرا قبل از تماس با کشورهای دیگر با ایران و عراق تماس حاصل شده است. پاسخ آقای العلوی و سفیر سلیمان دارای دو جنبه بود.
الف) العلوی مسئول مسافرت به دیگر کشورها بود، ولی یکی دیگر از مقامات وزارت امور خارجه مکلف به مسافرت به ایران و عراق شده بود. و چون مقام وزارت امور خارجه وقت آزاد بیشتری داشت زودتر به انجام این مأموریت پرداخته بود.
ب) اینگونه مشورت ها، هنگامی که عمان سعی داشت خطوط دریانوردی تنگه هرمز را تغییر دهد صورت گرفت و از سوی دیگر کشورها و حتی عراق عکس العمل منفی پدید نیامد.
انقلاب ایران و امنیت خلیج [فارس]
آقای ساندرز سؤال کرد که عمان پس از انقلاب ایران امنیت خلیج [فارس] را چگونه ارزیابی می کند. آیا با شیعیان عمان اختلافاتی وجود دارد؟ آقای العلوی گفت که شیعیان عمان با ایرانی ها «مرتبط» نبوده و خود را کاملاً عمانی می دانند. نگرانی مهم تر طبق گفته العلوی، امکان کمک ایران به جبهه آزادی بخش خلق فلسطین و یا دیگر گروه های تندرو فلسطینی است. این گروه ها ممکن است از ایران به عنوان پایگاهی جهت تهدید تنگه هرمز استفاده کنند و از طریق همین تهدیدات ثبات رژیم عمان را بر هم زنند.
آقای ساندرز معاون وزیر را در جریان نظریات آمریکا در رابطه با امنیت خلیج [فارس] قرار
ص: 254
داد. با اعلام این مطلب که امنیت باید توسط کشورهای منطقه ایجاد شود، وی گفت که اکثر کشورهای خلیج [فارس] از آمریکا می خواهند نقش جهانی خود را ایفا نماید. بدین ترتیب، هنگامی که رئیس جمهور کارتر چند روز قبل اظهار داشت ما نیروهای خود را در اقیانوس هند افزایش داده ایم، منظور وی افزایش حضور «در مسافت دور» بود. ما مراقب نیازهای امنیتی منطقه هستیم ولی حساسیت های سیاسی آن را نیز در نظر داریم. ما نمی خواهیم «در جهان به عملیات گشت زنی» بپردازیم، ولی هرگاه که لازم باشد در این زمینه کمک خواهیم کرد.
العلوی گفت به نظر سلطان قابوس حضور آمریکا در منطقه باید با حضور شوروی در منطقه همسان باشد. در همان حال وی معتقد است که کشورهای خلیج [فارس] باید با همکاری یکدیگر با این خطرها روبرو شوند، البته به استثنای عراق که گویا مایل به همکاری در این زمینه نیز نیست. خوشبختانه دیگر کشورهای عربی خلیج [فارس] نیز به این نیاز پی برده اند.
اعزام تیم تحقیق آمریکا به عمان
سفیر سلیمان سؤال کرد که آیا گروه تحقیق آمریکایی که اخیراً به عمان سفر کرده بود گزارش خود را کامل کرده است؟ آقای ساندرز پاسخ داد که وی فرصت بررسی توصیه های تیم را نداشته است چون به تازگی از سفر بازگشته است.
نقش سفیر سلیمان
در ادامه آخرین اظهارنظر العلوی مبنی بر اینکه دولت آمریکا باید آزادانه و به طور کامل از سفیر سلیمان «بهره برداری کند»، آقای ساندرز گفت سفیر باید در آمریکا به مسافرت پرداخته و با افراد آمریکایی بیشتر صحبت کند. روش عمان در رابطه با منافع آمریکا و اعراب قابل تعمق است و سفیر باید در نشان دادن این روش سازنده مساعی بیشتری نشان دهد.
ونس
زمان یافت نشد!
تجهیزات یافت نشد!
سایر کلمات یافت نشد!