Post
32919
از: دفتر وابسته دفاعی آمریکا، تهران - 3125
محرمانه
به: سازمان اطلاعات دفاعی، واشنگتن دی. سی
1357-12-29- 1979-03-20
متن سند
سند شماره 113
محرمانه
20 مارس 1979- 29 اسفند 1357
از: دفتر وابسته دفاعی آمریکا، تهران - 3125
به: سازمان اطلاعات دفاعی، واشنگتن دی. سی
منابع: رسانه های خبری داخلی، پرسنل دفتر وابسته دفاعی، مقامات سفارت، منبع 68460008
تهیه کننده گزارش: سروان هری اف. جانسون، وابسته نیروی هوایی
مقام تأییدکننده گزارش: تی.ای.شافر، وابسته دفاعی
موضوع: گزارش وضعیت ایران، 20 - 19 مارس 1979
16- خلاصه: (بدون طبقه بندی) این گزارش وقایع 24 ساعت گذشته را، از ساعت 12:00 روز 19 مارس تا ساعت 12:00 روز 20 مارس 1979 پوشش می دهد.
17- از 17 تا 21 حذف شده است.
22- جزییات: (محرمانه- غیرقابل رؤیت برای بیگانگان)
ص: 222
الف- (محرمانه) شورش کردها. شورش کردها در استان کردستان موقتاً با آتش بسی که رهبران مذهبی کُرد، شیخ عزالدین حسینی و احمد مفتی زاده، ترتیب دادند، فرو نشسته است. طبق گزارش رادیو انقلاب، درگیری ظاهراً زمانی شروع شد که یک رهبر مذهبی که ریاست کمیته انقلاب در سنندج (250 مایلی غرب تهران) را بر عهده داشت، از تحویل مهمات به یک گروه مسلح کُرد خودداری کرد. کردها برای اعتراض به دفتر استاندار رفتند و تیراندازی از آنجا شروع شد. در طول 24 ساعت پس از شروع درگیری ها، کردهای مبارز در سنندج ساختمان یک مقرّ نظامی، سربازخانه های پلیس، ایستگاه رادیو و تلویزیون محلی، را اشغال و یک پادگان ارتش را به محاصره درآورند. بر اساس گزارش ها، دولت برای راندن مهاجمان از اطراف پادگان چهار هلی کوپتر توپدار را به خدمت گرفته است. تعداد کشته شدگان از چند ده نفر تا 170 نفر گزارش شده، و بیمارستان های محل مملو از مجروحین است. آیت الله خمینی شخصاً خواستار توقف درگیری ها شده است. او گفت: «ما هیچ اختلافی با برادران سنی مان نداریم. همه ما اعضای یک امت واحد، و معتقد به یک قرآن واحد هستیم.» خمینی این بیانات را پس از آن ایراد کرد که از مردم خواسته بود این شورش را که حرکتی ضدانقلابی و کار عوامل خارجی توصیف کرده بود، سرکوب کنند.
نظریات مرکز تهیه گزارش (محرمانه): هر چند رهبران کرد مدام همبستگی خود با جمهوری اسلامی جدید را ابراز کرده اند، ولی کردها قبیله ای بسیار مستقل هستند. آنها سال هاست که برای خودمختاری مبارزه کرده اند. اگر خواست آنها برای داشتن نماینده ای کرد در دولت، تأسیس مدارس کردزبان، و خودمختاری در اداره کردستان برآورده نشود، [نامفهوم] در مبارزه برای استقلال [نامفهوم] اگر دولت نخست وزیر بازرگان راهی برای آرام کردن کردها پیدا نکند، شاهد درگیری های بعدی در بلوچستان یا آذربایجان خواهیم بود.
ب- عفو عمومی (بدون طبقه بندی): سازمان فداییان اولین گروهی است که به طرح پیشنهادی دولت برای عفو عمومی علناً اعتراض کرده است. این طرح شامل حال کسانی می شود که به اقتضای شرایط مجبور به همکاری با رژیم گذشته بودند. فداییان با این طرح مخالفند و می گویند که عفو مجرمین «فعالیت های ضد انقلابی عوامل امپریالیسم را تسهیل می کند.» آنها همچنین اظهار کرده اند که اعدام شدگان و کسانی که در حال محاکمه اند، به خاطر اعمال گذشته شان مستحق مجازات هستند.
نظریات مرکز تهیه گزارش (محرمانه): فداییان با تشکیل ارتشی که تحت کنترل دولت مرکزی باشد مخالفند. آنها معتقدند که بازسازی ارتش، ملی گرایی را نابود می کند. بنابراین، یک ارتش خلقی باید تشکیل شود.
ج- نظریات جبهه دموکراتیک ملی درباره رفراندوم و وحدت ملی: جبهه دموکراتیک ملی اولین حزبی است که از مردم خواسته است تا در صورت برگزاری رفراندوم در شکل پیشنهادی اش، در آن شرکت نکنند. جبهه دموکراتیک ملی خواسته است که رفراندوم اول فقط
ص: 223
به مسئله جایگزینی نظام جمهوری به جای رژیم سلطنتی محدود شود. پس از آنکه این مسئله حل شد، مدت زمانی برای بحث و گفتگو مجال باشد، و سپس رفراندوم دومی برای تعیین نوع جمهوری برگزار شود. جبهه دموکراتیک ملی همچنین در بیانیه اش از دولت خواسته است تا به کردها خودمختاری ببخشد. این حزب معتقد است که اعطای خودگردانی به گروه های ملی بهترین راه حفظ وحدت ملی و تضمین تداوم دموکراسی در ایران است. جبهه دموکراتیک ملی تأکید کرده است که برای حفظ وحدت ملی از دولت بازرگان حمایت می کند. ولی حمایت آنها از دولت بستگی به رعایت اصول دموکراسی خواهد داشت، که ضامن حکومت مردم است.
نظریات مرکز تهیه گزارش (بدون طبقه بندی): اگر چه حزب جبهه دموکراتیک ملی با شکل پیشنهادی رفراندوم مخالف است، ولی تمامی شواهد و قرائن حکایت از آن دارد که رفراندوم 30 مارس با برگه های «آری/ نه» برگزار خواهد شد.
د- (بدون طبقه بندی) جبهه ملی: رهبر جبهه ملی و وزیر امور خارجه، کریم سنجابی، برای راهپیمایانی که به فراخوان جبهه ملی امروز در میدان آزادی تجمع خواهند کرد، سخنرانی خواهد کرد. این راهپیمایی به مناسبت سالروز ملی شدن نفت برگزار می شود. با وجود این، حزب جبهه ملی سعی دارد با برگزاری این راهپیمایی قدرت و مقبولیت مردمی خود را به دولت نشان دهد.
ه- (بدون طبقه بندی) ممنوعیت سفر: ممنوعیت خروج تمامی مردان ایرانی بالای هجده سال از کشور اسماً لغو شده است. تنها افرادی که حق خروج از ایران را ندارند، کسانی هستند که نامشان در فهرست 16000 نفری کسانی است که مظنون به «اقدام بر ضد ملت» هستند. لغو ممنوعیت خروج موجب شد که جمعیت زیادی از ایرانی ها روز گذشته به اداره گذرنامه هجوم بیاورند. کسانی که قصد خروج از ایران را داشتند در اداره گذرنامه با این حقیقت مواجه شدند که هر چند دولت ممنوعیت سفرهای خارجی را لغو کرده است، ولی دستگاه بوروکراسی آماده قبول چنین دستوری نیست.
و- (بدون طبقه بندی) سرنوشت کارگران خارجی: وزیر کار و امور اجتماعی اعلام کرده است که تمامی کارگران خارجی مشغول در مشاغل غیرضروری طی دو مرحله از ایران اخراج خواهند شد:
1- پروانه کار اتباع خارجی غیرماهر و آنهایی که در سطوح پایین سرپرستی مشغول به کار هستند، فقط تا 21 آوریل 1979 اعتبار خواهد داشت.
2- پروانه کار اتباع خارجی که در سطوح بالاتر سرپرستی مشغول به کار هستند، نظیر مهندسان، مدیران و معلمان تا 21 ژوئن 1979 اعتبار خواهد داشت. وزیر کار گفت که اتباع خارجی بدون شک نقش بزرگی در مشکل بیکاری جوانان کشور داشته اند.
نظریات مرکز تهیه گزارش (محرمانه): این مسئله مسلماً بر آینده عملیات شرکت های
ص: 224
خارجی در ایران تأثیر بسزایی خواهد گذاشت، زیرا آنها به اتباع خارجی تکیه داشتند که هم با نوع کار آشنا بودند و هم تمایل به کار داشتند.
ز- (بدون طبقه بندی) کنترل کمیته های انقلاب: طبق گزارش مطبوعات، تعداد مأوران کمیته های انقلاب شدیداً کاهش یافته و قرار است برای اعضای باقیمانده کارت مخصوص کامپیوتری صادر شود. ظاهراً این تصمیم به خاطر نارضایتی از اقدامات کمیته های محلی اتخاذ شده است. اگر این مسئله حقیقت داشته باشد، نقش کمیته های انقلاب کاهش یافته و پلیس و کارکنان دیگر دولت به تدریج وظیفه عادی حفظ قانون را ایفا خواهند کرد.
ح- (بدون طبقه بندی) رژه ارتش: هزاران سرباز به همراه واحدهای نیروی پلیس روز گذشته برای نشان دادن همبستگی خود با دولت در خیابان های تهران رژه رفتند. دانش آموزان، زنان و شهروندان دیگری که برای خرید از خانه خارج شده بودند، با ابراز احساسات برای نظامیان که روزی دشمن شان محسوب می شدند، به آنها پیوستند.
نظریات مرکز تهیه گزارش: ایران هم اینک ملتی بدون نیروی مسلح مؤثر است. این رژه و حمایت مردم از رژه روندگان علامت خوبی است. شاید ارتش بتواند با حمایت مردم بار دیگر غرور و حیثیت لازم را برای تبدیل شدن به یک نیروی ملی بازیابد. البته این روند کُند خواهد بود زیرا مجاهدین و فداییان با تشکیل مجدد ارتش مخالفند. دولت باید مردم را متقاعد سازد که ارتش جدید متعلق به ملت است، به ملت خدمت می کند، و نیرویی است که مردم می توانند به آن افتخار کنند.
ط- (بدون طبقه بندی) افزایش هزینه خدمات فرودگاهی: کیهان گزارش داد که «قرار است هزینه های خدمات فرودگاه مهرآباد 10 تا 12 برابر شود.» آقای مهندس ولی، رئیس کائو، روز گذشته گفت که: «تغییراتی اساسی و همه جانبه در هزینه های خدمات فرودگاهی خواهیم داد.» این هزینه ها شامل هزینه ورود، جابجایی، نگهداری، ترانزیت و هزینه های مرتبط دیگر می شود. کمیته ای برای بررسی هزینه ها کنونی تشکیل شده است که تصمیمات خود را برای تصویب نهایی به دولت تسلیم خواهد کرد.
نظریات مرکز تهیه گزارش (محرمانه): پرسنل دفتر وابسته نظامی امروز در فرودگاه حاضر می شوند تا اطلاعات بیشتری درباره این هزینه ها کسب کنند.
ی- (بدون طبقه بندی) خارج از تهران: در حمله ضد انقلابیون به یک پاسگاه ژاندارمری در جزیره قشم، چهار نفر کشته و تعداد زیادی مجروح شدند. پس از آن، نیروهای انقلابی «بدون خشونت» پاسگاه را مجدداً به دست گرفتند. در شیراز، شورش زندانیان منجر به مجروح شدن 5 زندانی شد. پاسداران انقلاب نقشه فرار زندانیان را عقیم گذاشتند.
نظریات مرکز تهیه گزارش: فعالیت های قبل از تعطیلات سال نو در تهران، راهپیمایی ها، تجمعات، سخنرانی ها و خریدهای نوروزی فضایی عادی را در شهر متجسم می کند. ولی هنوز مشکلات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و نظامی بزرگی وجود دارد. سرخوشی کاذبی که پس از
ص: 225
سرنگونی شاه سرتاسر ایران را فرا گرفت خیلی زود جای خود را به این حقیقت خواهد داد که کشور هیچ نظام سیاسی مستقری ندارد، اقتصاد توان برآوردن نیازهای روزمره و جاه طلبی های ملت را ندارد، و هیچ ارتش یا نیروی پلیس مؤثری نیست که امنیت کشور را تأمین کند.
زمان یافت نشد!
قرارداد یافت نشد!
سایر کلمات یافت نشد!