Post
32323
از: سولیوان
محرمانه
به: وزارت امور خارجه، واشنگتن ـ فوري
1357-08-01- 1978-10-23
متن سند
سند شماره 106
خیلی محرمانه
23 اکتبر 1978 - 1 آبان 1357
از: سفارت آمریکا، تهران - 10338
به: وزارت امور خارجه، واشنگتن - فوری
رونوشت: سرفرماندهی کل نیروهای مسلح آمریکا در اقیانوس آرام
موضوع: گزارش سیاسی - امنیتی - 23 اکتبر
خلاصه: تظاهرات خشونت آمیزی در 22 اکتبر در همدان - بوشهر و خرم آباد برگزار گردید. انبوه تظاهرکنندگان در مشهد و اصفهان، حکومت نظامی را نقض کردند ولی از زد و خوردهای شدید اجتناب گردید. در دانشگاههای تهران دانشجویان دست به تظاهرات زدند ولی نیروهای نظامی آن را بر هم نزدند. تلفات آمریکایی ها ناچیز است اما حوادث متعددی بر ضد خارجیان به وقوع پیوسته است. دولت اعلام کرد که 1160 زندانی که شامل تقریباً 1000 بازداشت شده سیاسی هم می باشد در 25 اکتبر آزاد خواهند شد. طبق گزارش روزنامه ها، سنجابی رهبر جبهه ملی، به منظور رفع اختلافات مخالفین به دیدار خمینی در پاریس خواهد رفت تا شکاف بین مخالفین را از بین ببرد. سنجابی همچنین دیداری از آمریکا را در سر می پروراند. خمینی در پیام خود به زائران حج، دولت آمریکا را مورد حمله قرار داد. علی امینی، نخست وزیر اسبق، هرگونه ارتباط با سیا را انکار کرد. ابوالفضل قاضی شریعت پناهی، وزیر جدید علوم و آموزش عالی می باشد. پنج فرمانده جدید حکومت نظامی منصوب گردیدند. پایان خلاصه.
1- در 22 اکتبر، تظاهرکنندگان با نیروهای امنیتی در همدان به زد و خورد پرداختند، که در نتیجه، طبق گزارشات رسیده 15 نفر کشته و تعداد زیادی مجروح شدند. گزارشهای خبرگزاری ها در مورد شمار تلفات بسیار گوناگون است، اما شواهد جداگانه نشان می دهد که دقیق ترین رقم بیش از 15 نفر می باشد. یک گزارش، علت حادثه را، اقدام به خودکشی یک دختر 17 ساله بعد از آزادی از یک بازداشت کوتاه مدت، می داند. ظاهراً یک نفر از میان جمعیت تظاهرکننده اقدام به پرتاب یک وسیله انفجاری به سمت پلیس نموده و سپس پلیس اقدام به گشودن آتش می نماید.
(نظریه: این عمل می تواند علت بروز خشونت را توجیه نماید.) به پلیس امنیتی در سراسر ایران دستور اکید داده شده است تا حداکثر خویشتن داری را به کار ببرد. همان طور که در تظاهرات دیروز در نقاط دیگر، به روشنی نشان داده شده.
آشوب های همدان در سراسر روز ادامه داشت. شورش های تخریبی و ایجاد حریق عمدی، در شهرهای بوشهر و خرم آباد نیز رخ داده است.
2- تظاهرکنندگان در مشهد و اصفهان، علناً قانون حکومت نظامی را نادیده گرفتند. در مشهد تظاهرکنندگان ضمن اعتراض به جریان ضدشورشی که اخیراً در کرمان رخ داد به شماتت نیروهای نظامی پرداختند، ولی سربازان کوشش در متفرق کردن آنان به عمل نیاوردند. ناآرامی در اصفهان سابقه احتمالاً خطرناکی را بر جای گذاشته است. گزارش کنسولگری ما از درگیری حداقل 3 دسته عمده تظاهرکننده، متشکل از چندین دبیرستان، حکایت می کند. بزرگترین جمعیت با بیش از 500 نفر، به طرف دفتر فرمانداری نظامی راهپیمایی کردند ولی مسیر حرکت آنها منحرف گردید. دانش آموزان خواستار جایگزینی عکس خمینی به جای عکس شاه - آزادی دانش آموزان و معلمان دستگیر شده و برگزاری برنامه کاری روزانه معمولی در سالروز تولد شاه بودند. سپس این جمعیت به بیش از 1000 نفر دانش آموز رسید این رقم از سوی مقامات حکومت نظامی ارائه گردید، و با تعداد کمی از بزرگسالان مخلوط گردیدند و در مرکز شهر با نیروهای انتظامی روبرو شدند.
تظاهرکنندگان، حتی وقتی هم که سربازان اقدام به تیراندازی هوایی نمودند، دستور متفرق شدن را رد کردند. نهایتاً نیروهای نظامی موفق شدند با اعمال مقداری فشار، و البته نه تیراندازی یا زخمی نمودن، جمعیت را پراکنده نمایند. (نظریه: مواجهه نسبتاً خوب خاتمه یافت، اما می توانست خطرناک باشد. این سابقه شومی است، زیرا حالا تظاهرکنندگان دستور متفرق شدن را نادیده گرفته و عقب نشینی نیروهای نظامی را تا انداز ای مشاهده کرده اند. کلیه نیروهای امنیتی در سراسر ایران دستور دارند که اگر چنانچه ممکن باشد، کلاً از خونریزی پرهیز نمایند.)
3- در محوطه دانشگاه تهران یعنی جایی که دانشجویان بدون هیچ گونه درگیری مجدداً دست به تظاهرات می زدند، خویشتن داری مشابهی نشان داده شد. نیروهای نظامی، خود را از محوطه دانشگاه دور نگاه داشتند. عبدالله شیبانی، رئیس دانشگاه تهران، آشکارا از حق دانشجویان برای به صحنه آمدن و پشتیبانی از اعتراضات دفاع نموده است. مطبوعات در سرمقاله هایشان نکات مختلفی از اعتراض دانشجویان را ارائه می دهند، هر چند همه آنها سرگردانند که چه زمانی کلاس ها شروع خواهد شد (دانشگاهها ظاهراً دایر هستند، اما کلاسی برقرار نیست). مطبوعات و مدارک مستقل در سفارت شکاف رسمی بین گروههای دانشجوی مسلمان و چپگرا را که هر یک جداگانه و مستقل از هم در محوطه های متفاوت دانشگاه اجتماع می نمایند، تأیید می نمایند. همچنین وجود گروه تظاهرکننده کوچک سومی هم که از تیپ جبهه ملی می باشد، گزارش شده است.
4- حوادث ضدخارجی یا ضدآمریکایی، به طور قابل توجهی افزایش یافته است. در آبادان چهار تیم از سازمان خدمات آئرونیوترونیکی ماوراء بحار، که در حال مساحی برای کابل های تلفن بودند، بعد از برخوردهای مکرر با جمعیت های شورشی، کار خود را رها نمودند. ایرانی ها ماشین های آمریکاییان را سنگباران کردند و تجهیزات مساحی را خرد کردند و یک نفر با تفنگ ساچمه ای به آمریکاییان شلیک کرد. این حادثه در چندین محله شهر رخ داد. شب گذشته در بوشهر منزل کارکنان شرکت جنرال الکتریک توسط پرتاب کنندگان سنگ مورد حمله واقع شد. شیشه کلیه پنجره ها شکسته شده بود و ساکنان خانه ها به منطقه مسکونی نیروی هوایی منتقل شدند.
گزارش های رسیده، از شیشه های شکسته پنجره های دیگر مجموعه های مسکونی خارجیان (نه الزاماً آمریکایی)، توسط سنگ اندازان حکایت می کند. آنها همچنین جزواتی را که در آن به خارجیان اخطار شده است که طی 3 روز ایران را ترک نمایند، از خود به جای گذاشته اند. این حوادث از الگوی... پیروی می نمایند. سفارت، کنسولگری ها علی الخصوص کنسولگری اصفهان متوجه افزایش حوادث خودجوشی شده اند که شامل حال آمریکاییان گشته است. شعارهای اینان را معمولاً کلمات توهین آمیز فارسی یا «Yankee go home» (آمریکایی برو خانه ات) تشکیل می دهد. ولی برخورد فیزیکی که تاکنون نسبتاً جزیی بوده افزایش یافته است. نمونه های بیشتر در این مورد، عبارت از پرتاب سنگ به اتوبوس های مدرسه در اصفهان و نقاشی های کلیشه ای مبارزاتی در تهران می باشند. حروف «JM» و «JB» با چاپ کلیشه ای بر روی اتومبیل ها و دیوارهای خانه های آمریکاییان، از جمله یک مأمور سفارت، ظاهر شده است. احتمالاً حروف «JM» نشانگر جبهه ملی می باشد.
5- دیروز دولت اعلام کرد که شب سالروز تولد شاه، در 25 اکتبر، 1160 زندانی آزاد خواهند شد. تقریباً 1000 نفر از این عده را زندانیان سیاسی تشکیل می دهند. باهری، وزیر دادگستری گفت که آنها به سر کار سابق خود بازگشت نموده و حقوق و مزایای کامل خود را دریافت خواهند کرد.
6- مطبوعات گزارش می دهند که سنجابی رهبر جبهه ملی جهت گفتگو با آیت الله خمینی به منظور به اصطلاح برطرف کردن شکافی که در جنبش مخالفان سیاسی پدیدار شده است، به پاریس سفر خواهد کرد. سنجابی در ادامه سفر خود به کانادا جهت شرکت در اجلاس بین الملل سوسیالیست و به آمریکا (به مطالب زیرین مراجعه شود) خواهد رفت. بر طبق این محاسبات، مشغله فکری خمینی در مورد نبرد بر علیه سلطه خارجی و استبداد داخلی، با خواست گروههای میانه رو تر مانند جبهه ملی که به دنبال دمکراسی تحت لوای قانون اساسی هستند در تضاد می باشد. در رابطه با توسعه فعالیت های دیگر خمینی با مطبوعات تکذیب هایی را به نقل از منابع ایرانی در مورد ملاقات اردشیر زاهدی با آیت الله منتشر کرده اند. در همین حین خمینی در پیام خود به زائران حج، دولت آمریکا را با متهم کردن به پشتیبانی از خشونت های داخلی در ایران مورد حمله قرار داد. همچنین انگلیس و روسیه هم به خاطر غارت منابع ثروت ایران مورد حمله قرار گرفتند. خمینی افزود که چون هیچ کشور اسلامی به او پناه نمی داد به فرانسه رفته است.
7- در یک پیشرفت جانبی جالب وزارت امور خارجه با ارسال پاسپورت دیپلماتیک سنجابی تحت پوشش یک یادداشت سیاسی در 23 اکتبر به کنسولگری آمریکا، درخواست روادید یک مسافرت 2 هفته ای توریستی به آمریکا را نمود. یک روادید توریستی دیپلماتیک برای سنجابی صادر شد. از درخواست نامه وی برمی آمد که او دیدار از واشنگتن و نیویورک را در سر می پروراند. (نظریه: احتمالاً مسافرت به آمریکا بعد از دیدار پاریس خواهد بود. دخالت وزارت امور خارجه، این سوءظن را که معاملاتی بین دولت ایران و مخالفان سیاسی در جریان داشت، شدیداً تقویت می نماید.)
8 - علی امینی، نخست وزیر اسبق، که هنوز هم از او به عنوان نخست وزیر احتمالی جدید نام برده می شود، در یک مصاحبه ارتباطش را با سیا انکار نمود، (مشکل امینی این است که وی متهم گردیده که دولت کندی او را در سال 1961 بر سر کار آورده است.) 9- در 22 اکتبر، دکتر ابوالفضل قاضی شریعت پناهی، وزیر علوم و آموزش عالی شد. او یک استاد سابق دانشگاه و کارشناس ماهر برنامه ریزی است. (اطلاعات کامل زندگینامه او به طور جداگانه در تلگرام دیگری فرستاده می شود.) همچنین پنج استاندار جدید به شاه معرفی شدند. محمدعلی احمدی برای کرمان - سعید بهادری برای مازندران - پرویز سهرابیان برای لرستان - ناصر مجیدیه برای کهگیلویه و بویراحمد - عباس ظریف برای چهار محال بختیاری.
سولیوان
زمان یافت نشد!