Post
32321
از: سولیوان
محرمانه
به: وزارت امور خارجه، واشنگتن دي. سي.
1357-07-30- 1978-10-22
متن سند
سند شماره 105
خیلی محرمانه
22 اکتبر 1978 - 30 مهر 1357
از: سفارت آمریکا، تهران - 10282
به: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی. سی.
جهت اطلاع: سفارتخانه های آمریکا در ابوظبی، آنکارا، دوحه، اسلام آباد، جده، کابل، کویت، لندن، منامه، مسقط، دهلی نو، پاریس، سرفرماندهی کل نیروهای نظامی آمریکا در اروپا، اقیانوس آرام
موضوع: گزارش سیاسی - امنیتی، 22 اکتبر
خلاصه: ناآرامی ها در آخر هفته گذشته در بسیاری از شهرها، دانشگاهها و مدارس ادامه یافت. این ناآرامی ها با خونریزی کمتری روبرو بود. در دانشگاه تهران در تظاهراتی که گروههای مجزای مذهبی و چپ گرا به طور مشترک برگزار نمودند شعارهای ضدغربی و ضدآمریکایی داده شد. آزادسازی وسیع زندانیان سیاسی که این هفته در دستور کار دولت قرار گرفت، باعث بروز سردرگمی در بعضی سیاست های مشخص دولت ایران گشت. نقطه نظرهای ارائه شده از طرف شاه به سران مجلس در 19 اکتبر و چندین گزارش مختلف در امور سیاسی که ذیلاً خواهد آمد در تلگرام های جداگانه نیز فرستاده خواهد شد. پایان خلاصه.
1- در ایام آخر هفته ناآرامی ها ادامه یافت، این ناآرامی ها آنقدر گسترده بود که توصیف جزییات آن ممکن نیست. جماعت زیادی در بسیاری از این تظاهرات شرکت داشتند، ولی در بسیاری نقاط به وسیله پلیس و نیروهای امنیتی پراکنده و متفرق شدند و مجروحین بسیار کمی بجای گذاشته شد. شاید کشته هایی نیز در این میان وجود داشته باشد. نیروهای امنیتی در برخی از این وقایع از گاز اشک آور و دیگر روش های پیچیده کنترل جمعیت استفاده نمودند، بسیاری از وقایع اعتراضات مشخص علیه حمله «کولی ها» به نماز جماعت در پ در دوشنبه گذشته 16 اکتبر بود. این واقعه سئوالاتی را به همراه داشته است.
مخالفین دولت را به تحریک و ایجاد این بلوا و نیز کشمکش کوچکتر دیگری در زیارتگاه واقع در شهر ری در جمعه شب گذشته که در آن اوباش به بعضی زوار حمله کرده بودند، متهم کردند. گزارش شده که سه نفر از اوباش توسط پلیس دستگیر شده اند برخلاف کولی ها در کرمان که از میان آنها هیچ گونه دستگیری گزارش نشده است. یک منبع که ممکن است موثق و یا غیرموثق باشد به ما گفت که در اصفهان، مازندران و احتمالاً تهران برنامه های تظاهرات مشابه برای طرفداری از دولت وجود داشته است. فریاد اعتراض علیه ترتیب دهندگان این گونه تظاهرات که در محافل خصوصی دولت زمزمه هایی دال بر عدم تأیید آن نیز وجود دارد ممکن است که به ختم اینگونه فعالیت های آزمایشی طرفدار دولت منتهی شود. (البته اگر این طور باشد).
2- ناآرامی های دیگری نیز به طور هم زمان در بسیاری از دانشگاهها و مدارس رخ داد. یکی از آخرین تظاهرات در روز شنبه 21 اکتبر در دانشگاه تهران توسط دانشجویانی برگزار گردید که تعدادشان در مطبوعات حدود 4000 نفر تخمین زده می شد، (یک منبع خصوصی (محرمانه) این رقم را 2000 نفر ذکر می کند). دیده شد که دانشجویان در دو دسته، یکی اسلامی و دیگری چپ گرا بودند، اینک آیا هر دو دسته و یا یکی از آنها علیه غرب و آمریکا شعار می دادند، مشخص نبود. ارتشیان در خارج از محوطه دانشگاه مستقر بودند و چون تظاهرکنندگان به طور آرام تظاهرات می کردند، مداخله نکردند. تظاهرات مشابهی نیز به وسیله بیش از 1000 دانشجو در دانشگاه ملی برگزار گردید.
بر اساس این گزارش در نیم روز 22 اکتبر گروهی از جوانان به پرتاب سنگ و تظاهرات در بخش شمال شرقی اصفهان پرداختند (دیروز نیز اینگونه تظاهرات تا حدودی انجام پذیرفت). گزارش شده که دو اتوبوس حامل دانش آموزان آمریکایی که در حال رفتن به طرف دبیرستان بود به وسیله سنگ مورد حمله واقع شد. کنسول ما گزارش می دهد که پلیس دستور دارد که برخورد نرمی با تظاهرکنندگان داشته باشد. هلیکوپترهای گشتی برای آرامتر کردن آنها احتمالاً گاز اشک آور رها کرده اند. در تظاهرات دیگری، دبیران دبیرستان های تمامی کشور به تحریم بسیاری از کلاس ها ادامه می دهند. رئیس انجمن معلمان محمد درخشش خواستار برچیده شدن حکومت نظامی، آزادی زندانیان سیاسی و انحلال مجلس شده است. موضوع اخیر مطلب جدیدتری است که برخی در میان عناصر مخالف از آن بهره می برند و معتقدند مجلس کنونی صلاحیت ندارد و مورد اعتماد عموم مردم نمی باشد.
3- وزیر دادگستری باهری با خانواده های زندانیانی که با اتهامات سیاسی دستگیر شده اند، نمایندگان کانون وکلای دادگستری و بعضی از نمایندگان مخالفین و نمایندگان حقوق بشر دیدار نمود. وی به آنان گفت که در حال آماده کردن لیست زندانیانی است که بایستی این هفته به خاطر سالروز تولد شاه آزاد شوند (26 اکتبر). مطبوعات گزارش داده اند که مقامات عالی رتبه امنیتی آزادی 1160 زندانی سیاسی که به زودی انجام خواهد پذیرفت را تأیید کرده اند. این عده به همراه 600 فعال سیاسی که اخیراً دستگیر شده اند و هنوز به دادگاه نرفته اند، آزاد می گردند. تعداد زندانیانی که قرار است آزاد شوند مبهم می باشد. برای ما مشخص نیست، آیا 182 نفری (به علاوه 14 نفر دیگری که جمعاً 196 نفر می شدند) و تاکنون در هفته گذشته آزاد شده اند شامل جمع ذکر شده توسط مقامات می باشد یا نه.
قابل تذکر است که مقامات عالی رتبه امنیتی (یعنی ساواک) پا را فراتر از حد معمول گذاشته و در گفتگو با مطبوعات دخالت و مسئول بودن وزیر دادگستری در آزادی این زندانیان را رد کرده اند و تأکید نموده اند که ساواک لیست آزادی را بر اساس دستور شاهنشاه در 6 هفته پیش تنظیم نموده است. باهری همچنین به رادیو ایران گفته است «از این به بعد هیچ زندانی سیاسی در ایران وجود نخواهد داشت و فقط کسانی که محکوم به فعالیت های تروریستی یا اقدام علیه امنیت ملی می شوند زندانی خواهند شد.» (در گزارش مخابره شده ICA آژانس بین المللی ارتباطات در 19 اکتبر ذکر شده است) تا آنجا که می دانیم تاکنون این نظریه شخصی باهری است. آزادی تعداد زیادی از زندانیان سیاسی این موضوع را تأکید می نماید که مقامات ایرانی از این به بعد بایستی مواظب باشند که کسی را به اتهام سیاسی دستگیر ننمایند، زیرا دیگر مستمسک قانونی برای آن وجود ندارد و لااقل هنوز از هیچ مقام رسمی بغیر از باهری سیاست کلی دیگری اعلام نشده است. نیروهای مخالف برای آزادی همه زندانیانی که به اتهامات ضدامنیتی دستگیر شده اند (از جمله تروریسم)، محاکمه مجدد همه کسانی که دولت معتقد است که بایستی دوباره محاکمه شوند و تعهد مبنی بر اینکه دیگر زندانی سیاسی ای وجود نخواهد داشت، فشار می آورند.
4- صحنه سیاست بسیار فعال می ماند چرا که عضو برجسته جبهه ملی شاهپور بختیار به مطبوعات گفته است که حزب وی قصد دارد یک دولت اتحاد ملی متشکل از افرادی که از 25 سال پیش تاکنون در امور سیاسی مداخله نداشته اند تشکیل دهد (در تلگرام جداگانه). مهدی بازرگان رهبر جناح دیگر جبهه ملی برای دیدار با خمینی به پاریس رفته است، ناصر میناچی که در امور حقوق بشر فعال می باشد او را همراهی می کند، (تلگرام جداگانه)، کانون وکلا در حال اعمال برنامه ای برای برگزاری دادگاهی ویژه برای محاکمه موارد اتهام فساد است که به وسیله کمیسیون قضایی مجلس رسیدگی شده و سپس به این کانون ارجاع می شود، می باشد.
نخست وزیر خواسته است تا اخبار از وزارتخانه ها در ابتدا به دفتر نخست وزیر فرستاده شود و سپس توسط واحدی در دفتر نخست وزیر منظم شده و به جای آن وزارتخانه ها در اختیار رسانه های خبری قرار گیرد. (کسی تاکنون شکایت نکرده که این امر یک سانسور داخلی است). تلگرام جداگانه ای نقطه نظرات رسمی شاه خطاب به سران سنا مجلس شورا را هنگامی که در 19 اکتبر آنان جوابیه ای را از پارلمان به بیانات آشکار شاه در 6 اکتبر ارائه می دادند، تجزیه و تحلیل می نماید. در ضمن شریف امامی و وزرایش قرار است امروز به سئوالات پارلمان در یک جلسه غیرعلنی پاسخ دهند. اعضای مجلس این طور که گزارش شده است برای اینکه فرصت صحبت در مجلس در جلسه علنی روز سه شنبه 24 اکتبر را پیدا کنند، مجبور به خوابیدن در مجلس هستند.
5- در یک حرکت عجیب مقامات رسمی وزارت دادگستری در آمل دستور دستگیری یک افسر پلیس، دو پاسبان و دو غیرنظامی را به اتهام آتش گشودن به سوی مردم تظاهرکننده در هفته گذشته در همین شهر که به کشته شدن 2 نفر و زخمی شدن 25 نفر منجر شد، را صادر کردند.
در یک اقدام مشابه دادستان عمومی شهر دزفول به قرارگاه مرکزی پلیس نامه ای نوشته و خواستار اعلام اسامی افرادی شده است که هفته پیش به طرف مردم در تظاهرات شلیک نموده اند (این موضوعات ممکن است شروع یک چرخش باشد).
سولیوان
زمان یافت نشد!
اتفاق و وقایعی یافت نشد!