سند شماره

زندگینامه رحمت اللّه اتابکی

موضوع سند

مشخصات ارسال سند

از:

محرمانه

به:

متن سند

رحمت اللّه اتابکی-1

خیلی محرمانه

رحمت اللّه اتابکی نماینده دائمی ایران در دفتر اروپایی سازمان ملل متحد واقع در ژنو

رحمت اللّه اتابکی که به عنوان نماینده دائمی ایران در دفتر اروپایی سازمان ملل واقع در ژنو منصوب گردیده، حدود 37 ساله است که در وزارت امورخارجه به کار مشغول می باشد. در حرفه ای بی فروغ و خصوصا فاقد کارآیی، او مدارج ترقی را پشت سرگذارده و علت این امر امتیازهای خاص بوده است نه شایستگی و صلاحیت فردی. به نظر می رسد که اصولاً شیفته و مفتون آمریکا می باشد.

اتابکی، نوه علی اصغرخان اتابک، وزیر معروف دوره قاجار و نخست وزیر ناصرالدین شاه، در سال 1903 در تهران دیده به جهان گشود. او از دانشکده علوم سیاسی دانشگاه تهران فارغ التحصیل گردید.

ابتدا در سال 1930 وارد وزارت دادگستری شد، ولی یک سال بعد به وزارت خارجه پیوست و در کتابخانه و دفتر ثبت و نیز اداره حقوقی به کار پرداخت. در سال 1934 به عنوان وابسته به برن اعزام گردید و در سال 1939 به عنوان نماینده علی البدل در کنفرانس کار اتحادیه ملل شرکت نمود. از سال 1940 تا 1943 ابتدا در اداره کنسولی وزارت خارجه و سپس بخش اداری به کار پرداخت. از سال 1943 تا 1948 کنسول ایران در بیروت شد. برای پنج سال بعد، وی در سمت های مختلفی در وزارت خارجه (معاون رئیس اداره امنیتی، معاون رئیس بخش اداری، ریاست اداره پنجم سیاسی و مدیرکل امور اداری) کار کرد.

وی در سال 1953 و برای مدتی کوتاه در مقام نماینده دائمی ایران در دفتر اروپایی سازمان ملل متحد در ژنو و نیز سرکنسول ایران فعالیت داشت. در سال 1954، اتابکی رایزن ایران در لبنان و در سال 1956 سفیر ایران در آن کشور شد. در محافل دیپلماتیک و اجتماعی بیروت شایعات بسیاری در مورد او بر سر زبان ها بود. بین کنسول سفارت فاضل هندا (FADEL HANDA) و سفیر اختلافی در گرفت (و بنا به اعتقاد ناظران هندا بسیار تواناتر بود). علاوه بر این، اتابکی از رئیس جمهور وقت لبنان کامیل شمعون تا بدان حد حمایت می کرد که پس از تغییر دولت آن کشور، خود را کاملاً بی دفاع می دید. سفیر آمریکا نسبت به توانائی های اتابکی اعتقاد چندانی نداشت و حتی گمان می کرد که وی یکی از جیره خواران انگلیس است.

پس از مراجعت به تهران، اتابکی در ژانویه 1959 به عضویت شورای عالی سیاسی درآمد، در کابینه ماه ژوئن منوچهر اقبال وزیر کشور شد و (در حال حاضر) یعنی ماه دسامبر نیز به عنوان آجودان غیرنظامی شاه فعال می باشد. تنها صلاحیت های وی در احراز مقام وزارت کشور عبارت بودند از روابط خوب و تا حدی مرموز وی در دربار شاه. او وزیری کاملاً انعطاف پذیر بدون هیچ گونه صلاحیت یا استعدادی خاص بود. او (و شخص اقبال) به دلیل سوء مدیریت در انتخابات 1960 مقصر قلمداد شد و دیری نگذشت که به وزارت خارجه بازگشت. از سال 1962 تا سال 1967 هم به عنوان سفیر ایران در اطریش و هم به عنوان نماینده دائمی ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی فعالیت داشت. بنا به گزارش های موجود، در وین نیز بین اتابکی و اعضای سفارت ایران مشکلاتی بروز کرده بود.سفیر اتابکی مردی است نسبتا بلند قامت، با گونه ای برجسته، پوستی زیتونی رنگ و موهای پر پشت. او با یکی از برادرزاده های نخست وزیر فقید، فضل اللّه زاهدی، ازدواج کرده و لذا با وزیر امورخارجه یعنی اردشیر زاهدی فرزند فضل اللّه نسبت دارد.

اتابکی به آمریکا، اروپا و خاورمیانه سفر کرده است. او در سال 1966 دچار حمله قلبی شد. علاوه بر زبان مادری یعنی فارسی به زبان های انگلیسی و فرانسه نیز تکلم می کند.

ژوئن 1968 - خرداد 1347

منبع: کتاب اسناد لانه جاسوسی - جلد 8 - کتاب 8 - صفحه 231