سند شماره 253

گزارش فعالیت های شوروی در تهران

موضوع سند

مشخصات ارسال سند

از: فیلیپ کلاک

محرمانه

به: چارلز ویدنی

1335-11-22- 1957-02-11

متن سند

فعالیت های شوروی در تهران

سند شماره 253

محرمانه

11 فوریه 1957- 22 بهمن 1335

از: فیلیپ کلاک

به: چارلز ویدنی

[موضوع]: فعالیت های شوروی در تهران اطلاعاتی برای کمک به جمع بندی فعالیت های شوروی در تهران

1- وزیر امور خارجه ایران به DCM گفت سفیر شوروی و کنسولش، بازاروف، اخیراً با او ملاقات کردند تا درباره موافقت نامه پیشنهادی هواپیمایی غیرنظامی بین ایران و اتحاد شوروی با او گفتگو کنند.

پگف خواستار این بود که هیأتی با اختیارات زیاد برای مذاکره بر سر چنین توافقی از شوروی به ایران بیاید. ولی وزیر امور خارجه مطلوبیت اعزام چنین هیأتی را به ایران پیش از تعیین رئوس مذاکرات، زیر سئوال برده و توضیح داده است که شاید تبادل تلگرام ها بدون اینکه نتیجه مطلوبی داشته باشد برای مدت زیادی به طول بکشد و در نهایت شوروی ها نیز راضی نشوند. در عوض، وزیر امور خارجه از پگف درخواست کرده بود که رونوشت موافقت نامه هایی را که شوروی با کشورهای دیگر امضا کرده است در اختیار ایران قرار دهد. بدین ترتیب دولت ایران می تواند ببیند که شوروی ها در گذشته در این زمینه چه کارهایی

ص: 538

انجام داده اند. پگف با لغو مأموریت هیأت مزبور موافقت کرده و گفته بود که رونوشت موافقت نامه ها را در اختیار ایران خواهد گذاشت. DCM درباره امتیازات متقابل پرسید و وزیر امور خارجه گفت مسلماً در مورد آنها اصرار خواهد ورزید، ولی افزود از آنجایی که خطوط هواپیمایی ایران از خلبانان آمریکایی استفاده می کند، مذاکرات، حتی اگر هم شروع شود، احتمالاً به نتیجه ای ختم نخواهد شد.

2- مذاکرات ترانزیت: طبق گفته وزیر امور خارجه، سفارت ایران در مسکو گزارش داده بود که هیأت مذاکره کننده شوروی در راه تهران است تا گفتگوهای ترانزیت را شروع کند. در پاسخ، وزیر امور خارجه از سفارت تقاضا کرده بود که سفر هیأت مذکور را لغو کند، ولی سفارت اطلاع داده بود که هیأت قبلاً مسکو را ترک کرده است. مدیر کل وزارت امور خارجه می گوید که هیأت مزبور وارد تهران شده است. هیچ گفتگویی تا به حال صورت نگرفته است زیرا کارشناسان حمل و نقل ایران برای مذاکرات بریتیش پترولیوم در بغداد به سر می برند. وزارتخانه مربوطه هم هنوز اعلام نکرده است که چه زمان برای شروع مذاکرات فوق آماده خواهد شد. جهت اطلاع، DG مشاهده کرده است که تعداد مقامات بازدید کننده روس از ایران بسیار افزایش یافته است.

منبع: اسناد لانه جاسوسی - جلد 11 - کتاب 11 - صفحه 538