سند شماره

گزارش وضعیت گروگان ها در ایران

موضوع سند

متن سند

گزارشی که توسط رئیس کارگروه ایران، وزارت امور خارجه (ساندرز) آماده شده است[1]

واشنگتن، بدون تاریخ

با توجه به شرایط به‌وجود‌آمده در تهران و جلسۀ کمیتۀ بازنگری سیاست‌ها در روز جمعه[2]، ما اولویت‌های کاری زیر را برای روزهای آتی مشخص کرده‌ایم تا رویکردها را مطابق با گشایش‌های احتمالی که شاید با آن‌ها مواجه شویم، اصلاح کنیم:

- باب اوون[3] و من با همکاران خود، مسائل مربوط به رفع دعاوی که در فوریه پیگیری شده بود را بررسی کردیم و باب مشغول آماده‌ساختن مجموعه‌ای از گزارش‌ها دربارۀ مواضع است که هرکدام مشتمل بر سه مؤلفه است: اعلام مواضع ما به‌صورت شفاف به ایرانی‌ها؛ تشریح مواضع به‌صورت ساده که به‌عنوان استدلال در مذاکرات استفاده شود؛ هر محتوای تفصیلی‌تر حقوقی یا فنی که ممکن است به‌عنوان پشتیبانی برای هماهنگ‌ساختن مواضع وزارت امور خارجه، دادگستری، خزانه‌داری و شورای امنیت ملی استفاده گردد. مجموعۀ گزارش‌ها دربارۀ مواضع، از یک توافق مطلوب به‌سمت عقب‌نشینی نهایی ما خواهد رفت.

- مجموعۀ دوم از این گزارش‌ها به واکنش‌ها درقبال دارایی‌های شاه در تمام نقاط جهان می‌پردازد.

- ما همچنین راهبردی برای پرداختن به موضوع محاکمۀ گروگان‌ها در راستای چهارچوب‌های مطرح‌شده در کمیتۀ بازنگری سیاست‌ها، تدوین خواهیم کرد. این سند از گزینه‌های گسترده‌تر ما، در واکنش به احتمال برگزاری محاکمه، بحث می‌کند.

- به‌عنوان یک سند تخصصی‌تر که با گزارش مربوط به محاکمه‌ها مرتبط است، باب با بررسی فعالیت‌های گسترده‌ در زمستان، گزارشی دربارۀ فراهم‌کردن مشاورۀ حقوقی برای گروگان‌ها درصورت برگزاری محاکمه، آماده خواهد کرد.

- ما به همراه برایان آتوود[4] و چند نفر دیگر، مشغول کار بر روی متنی هستیم که به موضوع تدوین ابتکارات کنگره می‌پردازد. علاوه‌بر نامۀ کنگره که ارسال شده است و نیز پاسخ رفسنجانی[5]، نشانه‌های ضعیفی از انجام اقدامات دیگر توسط اعضای کنگره حکایت می‌کند و ما تلاش داریم تا تدابیری بیندیشیم تا یادداشتی را که شما پس‌از جلسۀ کمیتۀ بازنگری سیاست‌ها ارسال کردید، پیگیری کنیم.[6]

- ما پیش‌نویس بیانیه‌ای را آماده خواهیم کرد که به نقش گذشتۀ آمریکا در ایران می‌پردازد تا بدین‌ترتیب از دامنۀ گزینه‌های پیش روی خود، برای ارائۀ سازوکارهایی آگاه شویم که می‌توانند خواستۀ ایران مبنی‌بر «عذرخواهی» را به‌شکلی که کرامت آمریکا خدشه‌دار نشود، تأمین کنند.

- همچنین پیش‌نویس پیامی برای وزیر امور خارجۀ جدید ازجانب شما آماده می‌شود تا مورد بررسی قرار بگیرد.

تا زمان تصمیم‌گیری دربارۀ راهبرد جامع کنگره، باید به‌دقت پیگیر پاسخ رفسنجانی به نامۀ 187 عضو کنگره باشیم. گفت‌وگوی او با خبرنگاران حاکی از این بود که شاید گشایشی در ایران به وجود بیاید و پیشنهاد ما اعزام کاردار سوئیس، کایسر به تهران برای دیدار با رفسنجانی و طرح دیدگاه‌هایی دربارۀ اظهاراتش به‌علاوۀ اشاراتی به مطلوبیت گفت‌وگو با کنگره است. اگر با این پیشنهاد موافق هستید، ما دو عضو کنگره یعنی همیلتون[7] و گیلمن را از پاسخ رفسنجانی که ازطریق سوئیس به دست ما رسیده است و شما نیز مطالعه کردید، آگاه خواهیم کرد.

سپس دربارۀ امکان اینکه آن‌ها برای حفظ این کانال ارتباطی، پاسخی شفاهی به این اظهارنظر بدهند، با آن‌ها گفت‌وگو خواهیم کرد. ما پیش‌نویس پاسخ (فایل پیوست) را آماده کرده‌ایم تا ذهنیت خود را به دو عضو کنگره منتقل کنیم. واکنش رفسنجانی به تعامل دوم، بهتر نشان می‌دهد که ما بیشتر با شخصیت او، به‌عنوان عضوی از مجلس ایران آشنا شویم و براساس آن بتوانیم برای اصل هماهنگ‌کردن یک ملاقات و زمان مناسب برای آن تصمیم‌گیری کنیم.

----- تأیید پیشنهاد مشتمل بر همیلتون و گیلمن[8]

----- سایر موارد

[1]. Carter Library, National Security Affairs, Brzezinski Material, Country File, Box 33, Iran Update 8/80.

سرّی؛ حساس.

[2]. نک: سند 331.

[3]. Bob Owen

[4]. Brian Atwood

[5]. نک: اسناد 309 و 329.

[6]. نک: سند 332.

[7]. Hamilton

[8]. کارتر با این مورد موافقت کرد.

منبع: - جلد - - صفحه