Post
32275
از: سولیوان
سری
به: وزارت امور خارجه، واشنگتن دي. سي
1357-07-24- 1978-10-16
متن سند
سند شماره 99
سری
16 اکتبر 1978 - 24 مهر 1357
از: سفارت آمریکا، تهران - 10059
به: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی. سی
موضوع: گزارش سیاسی: جریانات مختلف
خلاصه: شریف امامی می گوید که به عنوان نخست وزیر باقی خواهد ماند - علی امینی شایعات نخست وزیر شدن خود را تکذیب می کند - ترمیم کابینه قریب الوقوع به نظر می رسد - حزب سیاسی جدیدی تشکیل شد - فرقه های مذهبی مانور می دهند - 124 زندانی آزاد شدند - اعتصاب غذای تعدادی زندانی - اعتصاب عمومی پراکنده (جزییات در تلگرام جداگانه) در برابر حمایت خیلی پرحرارت تر مردم از اعتصاب روزنامه نگاران در هفته گذشته - پایان خلاصه.
1- تیترهای مطبوعات صبح 16 اکتبر از قول شریف امامی نقل می کنند که او نخست وزیر باقی خواهد ماند. او گفت «من محکوم به ماندن هستم. حتی اگر مایل به ترک این پست باشم باز نمی توانم». این بیان تلاشی بود در جهت متوقف نمودن شایعات موجود مبنی بر اینکه او برکنار و کس دیگری جانشین او خواهد شد. (نظریه: سفارت از طریق چندین منبع دریافته است که شاه حداقل اکنون تصمیم به پشتیبانی از نخست وزیر، جهت دادن فرصتی به او که اوضاع مملکت را به دست بگیرد، گرفته است. حقیقت این است که حداقل چند رهبر مذهبی میانه رو خیلی خصوصی وانمود کرده اند که می توانند با او کار کنند. به علاوه به نظر می رسد که عدم وجود جانشینی واقعاً جذاب عامل اصلی در تصمیم شاه بوده است).
2- اثر گفته شریف امامی با مصاحبه مطبوعاتی به موقع روزنامه تهران ژورنال مورخ 16 اکتبر با علی امینی تقویت شد. علی امینی در مصاحبه اش شایعات احتمال تشکیل دولت توسط خودش را تکذیب کرد، او تمایل خود را به کار و خدمت در هر پست و مقامی، بیان داشت ولیکن علاقه به نخست وزیر شدن را انکار کرد. همچنین گفت که حکومت نظامی چیز بدی است و هرگونه تماس تازه ای با آیت الله خمینی را منکر شد. (نظریه: علیرغم تکذیب، تمایل به نخست وزیری امینی در چند هفته گذشته مطرح بوده است.)
سفارت دو روایت راجع به او شنیده است. در اولی اینگونه گفته شده که به امینی بی هیچ شرطی پست نخست وزیری پیشنهاد شده اما وی روی نظارت بر ارتش و ساواک اصرار ورزیده و در نهایت معامله به هم خورده است و در نقل دومی، امینی بدون دلیل گفته است که نخست وزیری را به شرط اینکه شاه به مدت شش ماه از ایران خارج شود، خواهد پذیرفت. امینی، نه شاه، دنبال کارش فرستاده شد. قابل توجه است که منابع نزدیک به گروههای مذهبی به ما گفته اند که آیت الله شریعتمداری در فکر همکاری با امینی بود، ولیکن بعد از تشکیل دولت توسط شریف امامی، کار با دولت حاضر را بهترین وسیله برای تثبیت اوضاع می دانند.
3- سفارت به طور خیلی محرمانه مطلع شده که وزیر علوم و آموزش عالی یعنی نهاوندی در 12 اکتبر استعفانامه خود را تسلیم دولت نموده است که مورد قبول هم واقع خواهد شد. همچنین توسط منابع نزدیک به دولت به ما گفته شده که تغییرات دیگری در کابینه در حال وقوع است و شاید خیلی زود هم صورت پذیرد. انتقاد شدید و وسیعی توسط چندین منبع مختلف که بعضاً مذهبی و اکثراً غیرروحانی هستند به وزرای فعلی (توده ایهای سابق) در دولت ایران (آزمون - نهاوندی - باهری - بدیعی - معتمدی) به عمل آمده است. یک منبع دانشگاهی به ما گفت که خیلی ها عدم مدیریت قاطعانه در دانشگاه را به نهاوندی نسبت می دهند که نتیجه آن افزایش شدید فعالیت های حزب توده در جوامع دانشگاهی خصوصاً دانشگاههای شهرهای بزرگتر بوده است. حزب توده و دیگر گروههای مخالف نقش مهم ولی محتاطانه را در اعتصابات دانش آموزی - دانشجویی بازی کرده اند (این نظریه بر اساس چندین تماس با منابع دانشگاهی می باشد) بیشتر ایرانیان افراطی این مطلب را دسیسه حزب توده که در اطراف نهاوندی و سایرین دور می زند، می بینند.
4- مطبوعات صبح 16 اکتبر بیانیه رئیس سابق حزب منحله ایران نوین، عطاءالله خسروانی را گزارش می کنند که می گوید حزب سیاسی جدیدی با حمایت و پشتیبانی بیش از یکصد نماینده مجلس شورا و سنا اواخر این هفته تشکیل خواهد شد. خسروانی گفت در مورد اسم و برنامه حزب در 18 اکتبر تصمیم گرفته خواهد شد، این گروه حمایت مجلس از نخست وزیر را توسعه خواهد داد و از نظام سلطنتی، قانون اساسی و مذهب شیعه پشتیبانی خواهد کرد و اهداف اصلی آن بر آزادی برنامه های اجتماعی - اقتصادی استوار خواهد بود.
5- کشمکش های سیاسی درون جوامع مذهبی شدید و حاد می شوند. منابع نزدیک به میانه روها به ما گفته اند که احتمالاً شکاف بین شریعتمداری و خمینی هفته آینده آشکار و علنی خواهد شد. منبع همچنین نظر داد که مدارک مسلم و قطعی برای توجه دادن حامیان خمینی در تهران به دست آورده که دال بر وجود روابط بین اردوی خمینی و حزب توده می کند. مطبوعات سخنان اخیر خمینی در حومه پاریس را گزارش کرده اند که در خلال آن به ابرقدرت ها حمله کرده و آنهایی را که تلاش می کنند مردم را متقاعد سازند حکومت اسلامی حکومتی ارتجاعی است لعنت نموده است. سفارت تأکید دارد که سیاست های مذهبی در حال حاضر در پشت پرده شکل می گیرد و در این حال مذاکرات محتاطانه و خصوصی در جریان است (حفاظت شود.)
6- مقامات حکومت نظامی تهران، آزادی 124 زندانی که به اتهام فعالیت های ضد کشور دستگیر شده بودند را اعلام کردند. به نظر می رسد که این افراد اخیراً طبق مقررات حکومت نظامی دستگیر شده باشند. کیهان اینترنشنال خبر می دهد که زندانیان زندان های قصر و اوین از 11 اکتبر در اعتصاب غذا بسر می برند. انتظار می رود که اعتصاب یک هفته به درازا بکشد و به نظر می رسد این اعتصاب در رابطه با محکوم نمودن صریح و آشکار کشتارها در آشوب های اخیر (از جمله میدان ژاله) و برای «نشان دادن همبستگی زندانیان با حرکت و جنبش ملی» و (احیاناً با جبهه ملی) می باشد.
7- اعتصابات دیگر همچنان ادامه دارند. لیکن از نیمه های بعد از ظهر 16 اکتبر دعوت به اعتصاب عمومی در تهران منجر به نتایج بی اثری شده است. (جزییات در گزارش جداگانه ای می آید). و این فرق آشکاری دارد با اعتصاب روزنامه نگاران که با ابراز پشتیبانی چندین منبع (بعضاً هوادار و بعضاً مخالف دولت) مواجه بود از جمله در پایان هفته گذشته وقتی تعدادی از شخصیت های برجسته با اعتصابیون در محل روزنامه ملاقات کردند، گل و پیام های پشتیبانی و از این قبیل برای آنها فرستادند.
سولیوان
زمان یافت نشد!
سایر کلمات یافت نشد!