Post
32337
از: سولیوان
محرمانه
به: وزارت امور خارجه، واشنگتن دي. سي
1357-08-07- 1978-10-29
متن سند
سند شماره 113
خیلی محرمانه
29 اکتبر 1978 - 7 آبان 1357
از: سفارت آمریکا، تهران - 10499
به: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی. سی.
موضوع: آیت الله شریعتمداری قویاً سازش را رد می کند
خلاصه مطالب: آیت الله شریعتمداری در مورد خواست مردم مبنی بر هیچ نوع سازشی با دولت ایران از آیت الله خمینی پیروی می کند. سنجابی رهسپار پاریس شد. شاه خواستار تقویت مسایل قضایی و حراست از استقلال مملکت شد. (پایان خلاصه)
1- در مطبوعات صبح 29 اکتبر ایران مصاحبه آیت الله شریعتمداری با خبرگزاری فرانسه مبنی بر اینکه او سازش با دولت کنونی را رد کرده و همبستگی کامل با رهبر تبعیدی آیت الله خمینی را ابراز نموده است با تیتر درشت به چشم می خورد. او اظهار داشت که ممکن است در آینده طرفداران او اسلحه به دست گرفته و یک حکومت دموکراتیک اسلامی را در ایران تشکیل بدهند، ولی او در مورد تبعیت از قانون اساسی صحبت کرد و لحن سخنان او در این مورد معتدل و ملایم بود.
2- شریعتمداری گفت که ما می خواهیم قانون اساسی دولت را عوض کند، ما می خواهیم که یک دموکراسی حقیقی جانشین دیکتاتوری شود. او خبر مبنی بر اختلاف بین خود و خمینی را رد کرده و گفته که ما روحانیون مذهبی دیگر امیدی به دولت حاضر نداریم. رفتار کنونی این دولت در رابطه با کشتار مردم به طور کلی شانس های او را از بین برده است.
3- شریعتمداری گفت که درخواست دولت ایران را برای گفتگو رد کرده و پیشنهاد دولت ایران را مبنی بر معرفی 5 نفر از افراد برای شورای مجلس که در رابطه با 5 نفر رهبر مذهبی که بر قوانین نظارت بکنند (مطابق آنچه در قانون اساسی آمده است) را رد کرده است. او نقطه نظر مخالف خود را مبنی بر اینکه هیچ گونه درخواستی برای انتخابات تا زمانی که یک دولت قابل اعتماد وجود ندارد نیست بیان کرد. او جبهه ملی و پان ایرانیست ها را به عنوان آنهایی که می توانند از پشتیبانی شیعه برخوردار باشند البته اگر آنها در خدمت منافع مردم عمل کنند متمایز نمود.
4- نظریه سفارت: ما تا به حال نتوانسته ایم به طور خصوصی و از نزدیک با آنهایی که به رهبران مذهبی نزدیک می باشند به علت عدم دسترسی به بهترین منابع تماس حاصل نماییم.
به هر حال اظهارنظر عمومی شریعتمداری این طور نشان می دهد که این امر موجب عقب کشیدن آنهایی که به نوعی سازش و آشتی بین دولت ایران و حداقل جناح میانه روی رهبران مذهبی را برگزیده اند می باشد. این حقیقت که شریعتمداری احساس می کرد که مجبور است علیرغم اختلافات دیرینه بین او و آیت الله خمینی مطالبی اظهار کند، نشانگر اهمیت این نکته است که این رهبر میانه رو احساس می کند که نمی تواند علناً خیلی دور از خمینی حرکت کند، ولو اینکه دومی، موضع سازش ناپذیری در قبال هرگونه توافقات موقت داشته باشد. با این حال ما مطمئن نیستیم که مصاحبه بیانگر احساسات واقعی گروه مذهبی میانه رو باشد. به نظر می رسد که نخست وزیر امیدی به جز این دارد (به تلگرام جداگانه مراجعه گردد). ظرف چند روز آینده سعی خواهیم کرد که در رابطه با اظهارات شریعتمداری تصویری از اوضاع سیاسی جاری ارائه دهیم.
5- کریم سنجابی با تفکر و تعمق زیاد به پاریس رفت (او این مسئله را رد می کند) و سعی خواهد کرد تا اینکه بتواند خمینی را جهت موضع گیری ملایم تری نسبت به دولت ایران متقاعد سازد. پافشاری و اصرار خمینی در اتخاذ موضع تند موجب نگرانی افراد جبهه ملی غیرمذهبی خواهد شد که مصالحه را همانند اتحادشان با نیروهای مذهبی ضروری می دانند.
6- شاه در مراسم سالروز 26 اکتبر که مصادف با تولدش می باشد به تهنیت مجلس با آرزوی ادامه آزادی، تمجید و ستایش از مجلس و دعوت از تمام ایرانیان برای حمایت از استقلال ملی، که خسارت ناشی از فقدان آن جبران ناپذیر خواهد بود، پاسخ داد. سخنان مهم و برجسته او راجع به پذیرش اشتباهات گذشته و درخواست برای تقویت مسایل قضایی یک رشته مبارزه بر علیه فساد بود.
سولیوان
زمان یافت نشد!
اتفاق و وقایعی یافت نشد!
سایر کلمات یافت نشد!