در حال دریافت اطلاعات

لطفا منتظر بمانید!

سند شماره 14

گزارش تحلیلی از ارتباط سیاسی نظامی و اقتصادی و فرهنگی آمریکا با ایران سال 1974

موضوع سند

گزارش تحلیلی از ارتباط سیاسی نظامی و اقتصادی و فرهنگی آمریکا با ایران سال 1974
مشخصات ارسال سند

از: بازرسان کلود. جی. راس هوارد.ل.چرنات رابرت.م.کلین. مایکل.ف.باسو.ر.بارتلت.مون.

محرمانه

به: وزارت امور خارجه واشنگتنDC

1353-07-09- 1974-10-01

متن سند





گزارش بازرسی - در مورد نحوه روابط با ایران


 






سند شماره 14


سرّی


وزارت خارجه سرّی - اکتبر 1974


دفتر بازرس کل، خدمات خارجه


گزارش بازرسی - در مورد نحوه روابط با ایران


بازرسان - کلود. جی. راس - هوارد.ل.چرنات - رابرت.م.کلین. - مایکل.ف.باسو.ر.بارتلت.مون.


توزیع محدود


این گزارش بازرسی وزارت خارجه منحصرا برای استفاده وزارت خارجه منظور گردیده است و ممکن است بخشی از این گزارش تحت یک یادداشت انتقالی به یکی از سازمانها ارسال شود. در پست های سرویس خارجی می توان این گزارش را به اختیار متصدی اصلی، به نمایندگان سایر وزارتخانه های اجرایی ایالات متحده، در صورت داشتن ارتباط مستقیم با آنها نشان داد. هیچ گونه توزیع دیگری خارج از وزارت خارجه یا به وسیله سایر سازمان ها، چه به طور کامل و چه به طور جزئی، نباید بدون اجازه قبلی و کتبی از طریق بازرس کل سرویس خارجی وزارت امور خارجه به عمل آید.


تصویب طبقه بندی


از: کلود. جی. راس


سرّی GDS


امضاء


 

سرّی


فهرست مندرجات


نقشه ایران


نظر اجمالی (صفحات زرد کمرنگ)


خط مشی و منابع مدیریت


ضمیمه - جدول منابع


ضمیمه - مفاهیم ضمنی پیشنهادات منبع


صورت فهرست


پیشنهادات (به طور جداگانه در دسترس است)


یادداشت ها (به طور جداگانه در دسترس است)


تهران


اداره اطلاعات آمریکا


امور اقتصادی و بازرگانی


مبادله فرهنگی و آموزش بین المللی


عملیات کنسولی


پرسنل


عرصه و اعیان


خدمات عمومی




مرور تفصیلی عملیات


بودجه و امور مالی


امنیت


انجمن کارمندان آمریکایی


انجمن مدرسه آمریکایی


تبریز


شاخه کنسولگری در تبریز


عرصه و اعیان کنسولگری


خرمشهر


عملیات کنسولی


پرسنل


تجهیزات و وسایل مکان


امنیت


این گزارش بازرسی در زمینه گزارش های حسابرسی جداگانه سابق است. هر چند که بررسی مفصل کلیه معاملات صورت نگرفته، جنبه های حسابرسی شامل آزمایش های مناسب برای ارزیابی میزان تأثیر کنترلهای داخلی و عملیات مدیریت می باشد. بازرسی در مکان ها و زمان های ذیل انجام پذیرفته است:


واشنگتن، از اوائل ژوئیه تا 11 ژوئیه 1974 و از بیستم اوت تا سیزدهم اکتبر 1974.


ایران از دوازدهم ژوئیه تا شانزدهم اوت 1974


 

سرّی




نحوه روابط با ایران


نظر اجمالی


ایران برای آمریکا از نظر جغرافیایی و نفت حائز اهمیت است. ایران تحت نظر شاه، که آمریکا را واجد نقش حیاتی در مساعی خود برای متجدد ساختن کشورش می داند و می خواهد آن را از نظر نظامی و صنعتی قوی و متکی به خود سازد، محیط مناسبی برای تعقیب مقاصد آمریکا می باشد. این کشور به طور روزافزونی با ثبات و پویا شده است و نیروی رشد یابنده اقتصاد و درآمد نفتی آن قادرش ساخته است تا چیزی را که زمانی دارای روابط تحت قیومیت با آمریکا بود، به طرف برابری تکامل بخشد. هر چند که این امر یک استقلال نظر به همراه آورده است که می تواند تفاوت هایی ایجاد کند. لکن مواضع و منافع سیاسی و جغرافیایی ایران و آمریکا در اکثر مسایل منطقه ای و بین المللی عموما به موازات یکدیگر بوده است.


آمریکا از یک موقعیت بسیار ممتاز در ایران برخوردار است و یک همکاری نزدیک و متقابلاً سودمند در مورد طیف وسیعی از موضوعات فرهنگی و نظامی و اقتصادی و سیاسی وجود دارد.


به جز نظرات متفاوت قابل توجهی که درباره قیمت و عرضه نفت میان ما وجود دارد، هیچ اختلاف عمده ای در روابط ایران و آمریکا نیست. لیکن مسایل و ملاحظاتی وجود دارد که سازندگان و مدیران خط و مشی آمریکا نسبت به ایران باید، در نظر بگیرند. یکی درجه ای از روابط آمریکا با ایران است که وابسته به یک شخص بوده است که عدم اطمینان در مورد عواقب مرگ یا خلع شاه در خصوص ثبات ایران، رفتار خارجی، و طرز تلقی نسبت به آمریکا ایجاد می کند. نکته دیگر، آثار احتمالی تصادم بعضی از جنبه های روابط ما با ایران در مورد خط مشی های آمریکا در مناطق دیگر است، به ویژه در خلیج فارس. ساختمان نظامی ایران، که به مقدار زیادی به خاطر مستشاران فنی و فروش اسلحه آمریکایی است، دارد منجر به عدم موازنه میان ایران و همسایگان خلیج فارس آن می شود. این امر می تواند اثر سوء در آینده همکاری ایران و عربستان سعودی، که ما درصدد تقویت آن به عنوان یک امر ضروری برای امنیت خلیج فارس هستیم، داشته باشد. همچنین ممکن است باعث تشویق وابستگی سنگین تر عراق به اتحاد شوروی برای حمایت تسلیحاتی شود و احتمال مسابقه تسلیحاتی را در منطقه زیاد کند. به هر صورت، تصور عراق در مورد وضعیت حمایت نظامی آمریکا از ایران، کوشش های ما را برای بهبود روابطمان با بغداد مشکل می سازد. کانون سوم نگرانی، در دامنه و پیچیدگی روابط ما با ایران و مشکل ناشی از آن نهفته است و اینکه چگونه اطمینان حاصل نماییم که درباره همه اتفاقات آگاهی داریم و اینکه از عواقب ضمنی آن برای منافع آمریکا اطلاع داریم.





با توجه به این مسایل و نگرانی ها، دو چیز به نظر می آید؛ یکی بررسی خط مشی بلند مدت ما با ایران است که شامل برآورد اثر نهایی خط مشی فعلی ما می شود تا چهارچوب تحلیلی و استنباطی را جهت تصمیم گیری فراهم آورد؛ و دیگری یک مکانیسم محکم و قابل اعتماد برای نظارت و تنظیم عناصر ترکیبی ارتباط نزدیک و فوق العاده چند پهلوی ما با ایران است.


«قسمت هدایت کننده کشور» و سفارت آمریکا به طور مؤثری در برقراری روابط کلی ما با ایران مشغول همکاری هستند. (آنها مجهز به افراد توانا و کیفیت رهبری سطح بالایی می باشند. منابع در این زمینه به خوبی توسط یک مدیریت ارشد مورد بهره برداری واقع می شوند. یک مسئله عملیاتی مشکل در ایران (که چگونه از موضوعاتی که در جامعه همجوار، و میان گروه های حساسی مانند نظامیان و مخالفان رژیم به طور پنهانی می گذرد، کسب اطلاع کنیم) مورد توجه خاص سفیر و مدیران ارشد این مأموریت قرار دارد.


تقلیل اصطکاک های احتمالی فرهنگی و اجتماعی ناشی از ورود هزاران کارمند شرکت های پیمانکار بخش خصوص آمریکا در ایران طی چند سال آینده مستلزم برنامه های توجیهی بهبود یافته، برای این کارمندان و خانواده هایشان می باشد که بهتر است قبل از ترک آمریکا صورت گیرد. «قسمت هدایت کننده کشور» باید تلاش های خود را برای جلب توجه پیمانکاران آمریکایی مربوطه برای تمرکز روی این مشکل بالقوه جدی افزایش دهد و علاوه بر این راههایی پیدا کنند که طی آن منابع وزارتخانه (خارجه) برای کمک به جریان توجیه به کار گرفته شود.


ازدیاد منابع دولت آمریکا در ایران و تغییر و تبدیل بعضی از آنهایی که هم اکنون در آنجا هستند برای فراهم آوردن حمایت کافی جهت مقاصد خط مشی ما لازم است. این امر شامل ساختن یک مکان سفارتی دیگر و یک پاویون مرکز تجارتی در محوطه سفارت، تغییر محل کنسولگری خرمشهر به شیراز، افتتاح یک کنسولگری در اصفهان، و برقراری یک مجموعه چهارگانه از مناصب جدید اداری جهت سفارتخانه و پستهای متشکله ارتش می باشد. به علاوه اینک زمان مناسبی است برای مطالعه دقیق بعضی از برنامه های ما در ایران، از قبیل اداره اطلاعات آمریکا و سپاه صلح، تا معلوم شود که چگونه آنها را می توان نسبت به منافع آمریکا مسئول تر ساخت که برای مالیات دهندگان آمریکایی کمتر هزینه بردارد.




در نتیجه کشفیات و جمع بندی های بحث شده بالا، بازرسان تعدادی پیشنهاد به وزارتخانه و پستهای ما در ایران طی گزارش بعدی خود داده اند. شش تای آنها به عنوان پیشنهادات مهمتر در اینجا شایسته بررسی است:


الف) یکی اینکه NEA به گروه رابط وزارتخانه ای خود دستور دهد که یک مطالعه در مورد خط مشی بلند مدت با توجه به روابط ما با ایرانیان به عمل آورد.


ب) دیگر اینکه NEA مسئله تأمین نظارت سطح بالا و هماهنگی امور ارتباطی آمریکا در ایران را مورد غور و بررسی قرار دهد. بد نیست که در این مورد بخواهد امکان گردهمایی معاون وزارتخانه را با گروه رابط بین وزارتخانه های NEA جهت رسیدگی به این امر مورد ملاحظه قرار دهد.


ج) سفارتخانه در تهران یک «بانک فکری» مرکب از متصدیان غیر ارشد را احضار کرده تا این مسئله را که چه کاری باید برای برقراری تماس مؤثرتر با جوانان ایرانی انجام داد بررسی کرده، و نظرات خود را در مورد مسیر آینده کمیته جوانان سفارتخانه ارائه دهد.


د) هیئت اداری کشور ایران مسئله تأمین دریافت توجیه کافی و مناسب در مورد مشکلات زندگی در ایران را برای کارمندان شرکتهای اجرایی شرکت ها در مورد مطلوبیت چنین برنامه توجیهی و فراهم آوردن امکان کمک و مشاوره مناسب وزارتخانه توجه پیدا کنند. یکی از راه ها برای تحقق این امر می تواند امکان به کار گرفتن منابع FSI بر اساس پرداخت پاداش باشد.


ه) NEA اداره اطلاعات آمریکا را وادار کند که ارزیابی مجددی در مورد برنامه این اداره در ایران با توجه به تعیین این امر که آیا منابعش به بهترین وجه ممکن مورد استفاده قرار می گیرند یا خیر، به عمل آورد و اگر چنین نیست معلوم کند که چه تغییراتی در جهت مثبت باید انجام داد.


و) NEA از سپاه صلح بخواهد که این امور را انجام دهد:


(1) مرور ارزیابی دوباره در خصوص برنامه اش در ایران با نظر به اینکه چه تغییراتی جهت جوابگوتر بودن برنامه ها برای نیازمندی های ایران و تأمین مؤثرتر مقاصد این سپاه مطلوب است و


(2) مروری در میان حمایتی که دولت ایران در مورد برنامه های سپاه صلح با توجه به ازدیاد وسیع منابع مالی و وضع پشتیبانی آن از داوطلبان سازمان ملل انجام می دهد به عمل آورده، تا معلوم شود که آیا لازم است که با دولت ایران تماس گرفته شود که کمک خود را در این برنامه ها به طور قابل توجهی افزایش دهد یا خیر؟ علاوه بر اینها، پیشنهادات زیر مشتمل بر اهمیت ضمنی منابع می باشد:


ز) اینکه A/BFاز درخواست بودجه برای سال مالی 1976 توسط اداره بودجه فدرال FBO حمایت کند تا وجوهی برای ساختمان دو قسمت جدید دفتر سیاسی در تهران در نظر گرفته شود.


ح) اداره بودجه فدرال بررسی خود را با وزارت بازرگانی و کنگره در مورد یافتن فرمولی برای پولی که اجازه ساختمان یک پاویون مرکز تجارتی در محوطه سفارتخانه را برای سال مال 1976 بدهد، تسریع نماید.


ط) اینکه M/BF وPER و NEA درخواست سفارتخانه ما را در تهران، جهت ایجاد پست متصدی تحقیق بازار و پست متصدی کارگزینی با بودجه وزارت دفاع، تصویب نمایند.


ی) اینکه A/BF و PER و NEA امکانات دو منصب دیگر یکی برای اصفهان و یکی برای شیراز در اولین فرصت بعد از گشایش آن دو پست فراهم آورند.




سرّی



خط مشی و منابع



راهنمایی هایی در مورد خط مشی فعلی در قبال ایران


هیچ مدرک مستندی وجود ندارد که بیانیه مشخصی در مورد خط مشی آمریکا نسبت به ایران تلقی شود. در مارس 1973، «هیئت اداری کشور» یک شبکه بررسی با طبقه بندی سرّی تنظیم نمود، که شامل یک بیانیه جامع پیشنهادی درباره منافع، هدفها، مسایل مربوط به خط مشی و شقوق ثانوی و سیاست های توصیه شده بود. این شبه بررسی به طور غیر رسمی در سطح اداره کل تصویب گردید. اما هرگز در جریان تصویب رسمی قرار نگرفت و از این جهت تعهد رسمی به بار نیاورد.


در خصوص مسئله خاص سیاست تسلیحاتی، «قسمت هدایت کننده کشور» برای تیم بازرسی دو یادداشت NSC تحت عنوان «پیگیری مذاکرات رئیس جمهور با شاه ایران» به ترتیب مورخ 15 ژوئن و 25 ژوئیه 1972 تهیه نمود. این یادداشت ها خطاب به وزارت های خارجه و دفاع (آمریکا) فروش اسلحه و تجهیزات به ایران و قراردادهای کمکی فنی - نظامی مربوطه را تصویب می کرد.


منافع ایالات متحده:


مکان استراتژیکی ایران، قدرت نسبی آن میان کشورهای خلیج فارس، منابع داخلی و بازار داخلی بورژوازی آن، این کشور را یک منطقه بسیار با اهمیت برای ایالات متحده، در حال حاضر و برای یک آینده قابل پیش بینی نموده است. ما احتیاج به یک ایران دوست و مستقل و ایمن و با ثبات داریم که هم بتواند و هم بخواهد که یک نقش مسئولانه و سازنده در منطقه به ویژه در خلیج فارس بازی کند. ما نیاز مبرم به دسترسی به راه هوایی ایران و ترکیه، که واسطه میان اروپا و شرق برای هواپیماهای نظامی و تجاری ما باشد و نیز به بنادر ایران جهت کشتی های نیروی دریایی و بازرگانی خود داریم.


ما نیاز داریم که از قلمرو ایران برای تسهیلات ویژه نظامی و اطلاعاتی خود استفاده مداوم به عمل آوریم که به خاطر ملاحظات جغرافیایی، گذشته از امکانات سیاسی، نمی تواند، در جای دیگری با آثار همانند باشد.


منافع اقتصادی ایران عمده است. بازار ایران، که مرتبا توسط درآمد نفت تأمین می شود، برای کالاها و خدمات آمریکا به سرعت در حال گسترش است. طی دو هفته گذشته بیش از هفت بیلیون (میلیارد) دلار به صورت قرارداد امضاء شد. همین طور آب و هوای ایران مناسب سرمایه گذاری بخش خصوصی ایالات متحده، که اینک به ارزش 500 میلیون دلار تخمین زده می شود و انتظار می رود که به سرعت تا چندین میلیارد دلار افزایش یابد، است. ایران یکی از منابع اصلی نفت و گاز طبیعی برای کشورهای OECD اروپایی و ژاپن بوده است و نیز برای ما واجد اهمیت روزافزونی می باشد. ما نفع زیادی در دسترسی قابل اطمینان به نفت و منابع معدنی ایران به قیمت های مناسب جهت خود و دوستانمان داریم.


منافع ایالات متحده در ایران در سال های اخیر گسترش یافت و شکوفا شد. این امر، قسمتی به خاطر طرز تفکر شاه در مورد مفید بودن ایالات متحده برای کشورش بود. در صورت مرگ یا عزل شاه، ممکن است دید رژیم جانشین بدین نحو نباشد. به علاوه، نزدیکی روابط ایران و آمریکا می تواند یک مسئله قابل بهره برداری برای عناصر رادیکال و ضد رژیم باشد. لذا ایالات متحده یک توجه اساسی در ثبات بلندمدت ایران تحت حکومت های منطقا دوست نسبت به آمریکا دارد که احتمال نداشته باشد بر علیه ما اقدام کنند. به همین دلیل به نفع ایالات متحده است که رفتار دوستانه ای میان مردم ایران نسبت به آمریکا پرورش و ادامه یابد.





هدف های ایالات متحده:


هدف های آمریکا که ناشی از منافع فوق الذکر است، به ترتیب زیر می تواند تنظیم شود:


- تقویت و کمک به توانایی و خواست ایران برای داشتن یک نقش با ثبات و مسئولانه در امور بین المللی، به خصوص در خلیج فارس.


- برقراری روابط دو طرفه نزدیک و تعاونی به وسیله ادامه دسترسی دوستانه به تصمیم گیرندگانی که در مورد منافع آمریکا مؤثرند.


- ابقای دسترسی بلا اشکال به کریدور هوایی ایران - ترکیه و بنادر ایران.


- تأمین برقراری و نگهداری و استفاده بلامانع از تسهیلات اطلاعاتی و نظامی در قلمرو ایران.


- تأمین دسترسی به بازار ایران جهت کالاها و خدمات آمریکا و برقراری یک جو مساعد برای سرمایه گذاری های بخش خصوصی آمریکا.


- تأمین دسترسی قابل اطمینان به نفت و مواد معدنی ایران به قیمت های قابل تحمل برای خودمان و سایر اعضای OECO - تشویق ایران به تجدید جریان ازدیاد درآمد حاصل از نفت به نحوی که اثر نامطلوب قیمتهای بالاتر نفت را در موازنه پرداخت های کشورهای مصرف کننده، منجمله ایالات متحده، به حداقل برساند.


- کمک به ثبات داخلی سیاسی ایران در بلند مدت و گسترش رفتار مطبوع میان ایرانیان نسبت به آمریکا.


شرایط ایران به طور اساسی مساعد تعقیب این هدفهای خط مشی می باشد. شاه قویا طالب آن چیزی است که می خواهد ایران در زمان حیاتش به آن برسد، و این خواست لااقل تا یک اندازه معین متمم خواست ما است. خواه ایران به موقعیت «قدرت جهانی» که جزء آمال بزرگتر شاه است، برسد یا نرسد.


هدف عمده او یک جامعه با ثبات و متجدد است که چه از نظر نظامی و چه از نظر صنعتی قوی باشد. مهمتر از همه، واضح است که شاه از آمریکا انتظار دارد که نقش اصلی را در کمک به ایران جهت نیل به هدف، مخصوصا در زمینه نظامی، بازی کند. به خاطر مطالب فوق الذکر، ما موفق شده ایم که اکثر هدفهای خط مشی خود را به طور چشمگیری تأمین نماییم. ایران به طور متزایدی یک کشور دینامیک و متکی بخود و قوی شده است که نسبت به ایالات متحده دوست و در اکثر موارد مفید به منافع ما است. ایران با قدرت جدیدش به یک دید استقلالی رسیده است که ممکن است منجر به تفاوت هایی بشود، ولی منافع ژئوپلیتیک ما معمولاً موازی یکدیگر بوده؛ همچنان که نظرات ما در اکثر مسایل مهم منطقه ای و بین المللی چنین است. روابط ایران و آمریکا عالی است و ما از وضع ممتازی در ایران بر خور داریم. هر چند که این روابط بدون اشکالات و نگرانی های خط مشی نیست.




مشکلات و نگرانی های مربوط به خط مشی


تنها اختلاف مهم در مورد خط مشی میان ایران و ایالات متحده ناشی از دیدگاه های مربوطه ما در مورد قیمت های نفت و عرضه آن می باشد. شاه و دولت او، هر چند که به مقیاس اوپک، میانه روی در بحثها را قبل از افزایش قیمت در دسامبر 1973 رعایت می کرده و از ناراحتی آمریکا آگاه است، اما نسبت به سطح قیمت فعلی متعهد است. اختلافات ما در مورد نفت هنوز اثر زیادی در سایر قسمت های روابط دو جانبه ما نداشته است. لیکن تأخیر در حل این مسئله، نگرانی را در شاخه اجرائی و کنگره آمریکا افزایش می دهد و بعضی از اعضای آنها شروع به اظهار عدم رضایت در خصوص فقدان پیشرفت در ترغیب کشورهای تولیدکننده نفت، منجمله ایران، برای تقلیل قیمت ها نموده اند. به علاوه انتقاد ایران از وضع عربستان سعودی در این مسئله، تلاش های ما را برای تشویق عربستان در رعایت خط مشی های سازنده تولید نفت دچار اشکال می کند.





یک مشکل اساسی دراز مدت که در مورد خطی مشی ما راجع به ایران وجود داشته، اتکای روابط دوستانه ما با ایران روی رفتار و طرز تفکر یک نفر یعنی شاه است، که قبلاً هم به آن اشاره شد. واقعیات سیستم سیاسی ایران چنان است که در تحلیل نهایی، تنها دیدگاهی که به حساب می آید، نظرات شاه است که کلیه تصمیمات مهم را خودش می گیرد و خط مشی ما الزاما با این وضع تنظیم می شود. در جامعه بسته ای مثل ایران، چندان اطلاعی از تفکر مردم در دست نیست، و هیچ راهی برای پیش بینی عواقب مرگ یا عزل شاه وجود ندارد که بتوان گفت در آن صورت ثبات و رفتار خارجی ایران نسبت به آمریکا چگونه خواهد بود. خوشبختانه روابط نزدیک ما با ایران برای بیش از دو دهه وجود داشته است و ایرانیان یک نسل یا بیشتر در رابطه با ما و اتکا به ما خو گرفته اند. دلایلی وجود دارد که بتوان امیدوار بود از اینکه مقداری از روابط ما با ایران بعد از شاه زیر بار تغییراتی خواهد رفت. سؤال در اینجا است که این تغییرات چه اندازه و در چه مواردی خواهد بود. سازندگان و مدیران سیاست ایالات متحده نسبت به ایران مواجه با یک عامل ظریف و نامطمئن می باشند که باید آن را در محاسبات خود به حساب بیاورند.


بعضی از جنبه های روابط ما با ایران با خط مشی های ایالات متحده نسبت به سایر مناطق برخورد دارد؛ که این امر نگرانیهایی در مورد آثار بلند مدت احتمالی آنها ایجاد می کند. فی المثل، فروش وسایل نظامی آمریکا و مستشاران فنی تا اندازه زیادی مسئول قدرت مسلط بودن ایران بر خلیج فارس بوده اند. با توجه به جهت گیری کلی سیاست ایران و وابستگی نزدیک ما، این امر در بیشتر موارد یک توسعه مثبت از نظر منافع ایالات متحده بوده است. اما قدرت تسلیحاتی ایران یک عدم توازن نظامی میان ایران و سایر کشورهای خلیج فارس و عمدتا عراق و عربستان، ایجاد می کند. در مورد عربستان سعودی، این وضع یک مخاطره روزافزونی به وجود می آورد از اینکه عکس العملی باعث به خطر انداختن روابط حسنه ما با آن کشور (عربستان) بشود. علاوه بر آنکه همکاری ایران و عربستان را، که ما درصدد تشویق آن هستیم تا یک پایگاه تأمین ثبات و امنیت در خلیج بشود، غیر ممکن می سازد. در مورد عراق، تاریخچه طولانی برخورد مداخله متقابل میان بغداد و تهران، ممکن است عراق را وادار کند که برای حمایت متقابل بیشتر به طرف شوروی متمایل شود، و در نتیجه صحنه برای بهبود روابطمان با عراق در اثر عرضه وسایل نظامی به ایران، دچار اشکال شده است. زیرا عراق آن را در زمینه حوادث اخیر مرزی خود و کمک ایران به شورشیان کرد، علت تلقی می کند.


ابعاد پیچیدگی روابط ما با ایران، که به طور فزاینده ای در حال گسترش است، یک نگرانی خاص برای دست اندرکاران خط مشی آمریکا ایجاد می کند. و آن اینکه چگونه در یک موقعیت فوقانی قرار داشته باشیم که عکس العملهای ما در قبال مشکلاتی که بروز می کند، با پیشنهادات جدیدی که به عمل می آید (مخصوصا از طرف شاه) با اطلاع از کلیه عواقب احتمالی آنها باشد. از جمله این عواقب، اثرات ثبات و پیشرفت داخلی ایران، تقاضا در مورد منابع انسانی و مادی آمریکا، و آثار هدفهای سیاسی آمریکا در سایر مناطق می باشد. تنها در زمینه نظامی ما به مقدار فوق العاده ای با ایران همکاری می کنیم. از زمان دستورالعمل 1972 رئیس جمهوری آمریکا در مورد خط مشی اسلحه، که عمدتا تصمیم گیری در مورد خریداری وسایل نظامی را به دولت ایران واگذار کرد، شاه برای مجموعه وسیعی از اسلحه و مهمات و تجهیزات و تخصص فنی مربوط به ما روی آورده است، علاقه او نه تنها شامل سیستمهای عمده تسلیحات است، بلکه شامل سیستم های پیچیده کنترل و فرمان و رادار و اطلاعات می شود. شاه همچنین علاقه مند است که ایران بتواند بعضی از اقلام نظامی آمریکا را، منجمله بعضی از انواع موشک را، بسازد و تسهیلات تعمیراتی وسیعتری برای اقلام دفاعی موجودش فراهم آورد. بعضی از درخواستهای شاه ممکن است در این مرحله از توسعه ایران، زیادی جاه طلبانه باشد و برای ما انجام آنها مشکل و یا به مصلحت نباشد. این مسایل مستلزم برخورد محتاطانه است تا از اخلال در روابط ما احتراز شود.




از آغاز سال 1972 تا کنون ما به ایران بیش از 7 میلیارد اسلحه و تجهیزات فروخته ایم که تحویل آنها تا سال 1978 طول می کشد. ما بر اساس یک باز پرداخت، تیم های کمکی و فنی وزارت دفاع DOD را عرضه می داریم که با مأموریت مستشاری ما متفاوت است (ARMISH/MAGG). و این امر برای فراهم آوردن تخصص فنی جهت تسهیل ادغام این لوازم جدید در نیروهای مسلح ایران است. تعداد زیادی از پرسنل قراردادی دفاع غیر نظامی آمریکا نیز کمک به امر تلفیق این وسایل و تسهیلات می نمایند. تا کنون حدود 15000 نفر کارمند غیر نظامی، از این دست در ایران به کار گرفته شده و انتظار می رود که این تعداد تا سال 1978 به 12/000 نفر افزایش یابد (که علاوه بر آنها شاید 30/000 نفر از بستگانشان نیز باشند) و این مسئله یک دسته مشکلات از نظر تنظیم فرهنگی و روابط اجتماعی متقابل برمی انگیزد.


علاوه بر این وابستگی های نظامی، ما دارای مناسبات صمیمانه با ایران در چندین دسته از فعالیتهای اطلاعاتی و امنیتی می باشیم. شرکتهای خصوصی آمریکایی درصدد برقراری سازمان های مشترک در زمینه های متعدد صنعتی و بازرگانی با شرکت های ایرانی می باشند. اخیرا موافقت کرده ایم که اورانیوم تصفیه شده ای را برای دو ایستگاه اتمی فراهم کنیم، تا شاه بتواند کار یک صنعتی اتمی را راه بیندازد. احتمال دارد سایر نقل و انتقالات مهارتهای صنعتی و تکنولوژیکی آمریکایی به ایران در آینده نزدیکی دنبال شود.


مشکلات و نگرانی های ذاتی در خط مشی ما نسبت به ایران دلالت بر نیاز به یک مکانیسم وابسته جهت نظارت و هماهنگی عوامل مرکب روابط فوق العاده و چند جانبه ما با ایران می کند. آثار و عواقب این امور برای منافع آمریکا چه در ایران و چه در جاهای دیگر باید درک شود تا بتوانیم یک خط مشی درست اتخاذ کنیم و تصمیمات عملیاتی بگیریم. به علاوه نیاز به یک بررسی درباره خط مشی های بلندمدت آمریکا نسبت به ایران وجود دارد تا بشود تحلیل لازم را جهت اخذ تصمیمات خط مشی به دست آورد. دو پیشنهاد اصلی مطرح شده در قسمت دوم تحت مدیریت، مربوط به این نکات است.



منابع


منابع اختصاص یافته برای حمایت از هدف های خط مشی آمریکا در ایران به صورتی که در جدول منابع در ضمیمه Iمی باشد، به طور دربست کافی نیست. چنانچه بخواهیم که آنها کاملاً جوابگوی احتیاجات خط مشی باشند، بعضی از رده ها باید به طور عمودی اصلاح شود.




نیاز مبرمی به افزودن دو بخش به ساختمان موجود سفارت وجود دارد. این بخش ها جای مناسب را برای قسمت کنسولگری که شدیدا مورد احتیاج بوده و میزان کارش از حدود ستادهای موجودش فزونی گرفته است و نیز جهت قسمت اقتصادی و وابسته های دفاعی که کارشان شلوغ شده است، فراهم خواهد آورد. علاوه بر آن، بودجه ای جهت ساختن یک پاویون بازرگانی در محوطه سفارت لازم است تا بتوان فعالیت های دفتر تجاری و مرکز بازرگانی را از نظر محل در یک جا گرد آورد. (رجوع شود به یادداشت های بازرسان در مورد امور اقتصادی و بازرگانی و درباره عرصه و اعیان).


وابستگی های روزافزون ایران و آمریکا در خصوص طیف وسیعی از فعالیت ها منجر به هجوم وسیعی از آمریکایی ها به تعدادی از استان ها می شود که شاه می خواهد در آن محل ها تسهیلات دفاعی را افزایش داده و رشد صنعتی را مورد تأکید قرار دهد. برای ارائه سرویس و حفاظت مناسب به این جماعات متفرق آمریکایی و جهت تأمین مسئولیتهای تجارتی و گزارشی این مناطق تصمیم گرفته شد که کنسولگری اصفهان را باز نموده و کنسولگری موجود در خرمشهر را به شیراز متصل نماییم. به علت محدودیت های بودجه طرح های فعلی مستلزم پر کردن اولیه دو پست است که باید با انتقال یک پست تصدی خرمشهر تا اصفهان و دوتای دیگر به شیراز تکمیل گردد. در عین حال که این ترتیبات سبب عملیاتی شدن پستهای جدید می شود. برای رسیدگی به کارهای اصفهان و شیراز کافی نخواهد بود.باید مقرر شود که هر چه زودتر دو متصدی دیگر، یکی برای هر پست، فراهم شود. (رجوع شود به یادداشت بازرس در مورد پرسنل) کنسولگری تبریز، که اهمیت آن در گزارش بازرسی قبلی 1972 مطرح شده بود، نمایندگی منبعی را خواهد داشت که کمک عمده ای می نماید و این کمک کاملاً موجه است. از آن گذشته، باید چنان با دقت کارمندانش تأمین شود که توانایی بالقوه آن کاملاً تضمین شود. (رجوع شود به یادداشت بازرس در مورد ادامه کار کنسولگری تبریز) مرور بر سایر فعالیت های آمریکا در ایران، این سؤال را مطرح می کند که آیا برنامه های فعلی اداره اطلاعات آمریکا و سپاه صلح در ایران استفاده احسن را از منابع مورد دسترس خود به دست می آورند، یا خیر؟ این موضوع پیشنهادات ارائه شده در بخش دوم مدیریت است.


سرّی




بخش دوم: مدیریت - (پیشنهادات 1 تا 6) - تنظیم (صورت بندی) خط مشی


وابستگی چند جانبه ایران و آمریکا در زمینه های نظامی، اطلاعاتی، تجارتی و فرهنگی در چندین سال گذشته همراه با جریان تقریباً مداوم بررسی خط مشی بوده است. سفارت و قسمت هدایت کننده کشور تحت رهبری معاون نخست وزیر در NEA به طور فعال در این جریان مشارکت داشته اند. این امور برای نیازهای خط مشی ما در ایران حساسیت آور بوده و اهمیت برقراری تنظیم دقیق منابع را برای خط مشی ایجاب می نماید. علاوه بر سفارتخانه و قسمت هدایت کننده کشور S/P، PM، EB، SCIدر وزارت امور خارجه در جریان صورتبندی خط مشی قرار دارند. هرچند که تصمیم اصلی برقراری خط مشی تسلیحاتی ما به وسیله رئیس جمهور پس از ملاقات با شاه در سال 1972 گرفته شد، اما «قسمت هدایت کننده کشور» در تکمیل خط مشی های عملیاتی برای کاربرد دستورالعمل در ایران معاضدت نموده است. همکاری با PMو (وزارت) دفاع نیز صمیمانه بوده است.





«قسمت هدایت کننده کشور» نقش مهمی در هماهنگی داده های مختلف در جریان صورت بندی خط مشی دارد. رئیس جدید نشان می دهد که به همان اندازه نسبت به مسایل خط مشی و احتیاج برای تصمیمات به موقع در مورد مشکلات خط مشی حساس است، که رئیس قبلی. شاهد اقدام «قسمت هدایت کننده کشور» در این مورد، تهیه یک طرح منسجم تجدید نظر شده بود که شامل مسئله فوت یا عزل شاه می گردیده و اینکه در صورت وقوع چنین حادثه ای چه اختیاراتی از نظر خط مشی برای آمریکا مطرح می شود. این نوشته فعلاً تحت بررسی سفارت جهت اظهار نظر و تشریک مساعی است. نمونه دیگر از همکاری نزدیک سفارت و «هیئت اداره کشور» در تنظیم یک سری مبادله (اطلاعات) است بین آنها، در خصوص پیشنهاداتی جهت گسترش کمیسیون مشترک برای همکاری با ایران.


تعدادی از مهمترین تصمیماتی که در روابط ما با ایران مؤثر بوده است در رده رئیس جمهوری، مشاور امنیت کشور و وزیر (امور خارجه) اتخاذ شده است. «قسمت هدایت کننده کشور» در مراحل اولیه این جریان فعال است، اما مایل است کمی اطلاعات در مورد تصمیمات اتخاذ شده داشته باشد. گذشته از این امر، ارتباط و هماهنگی میان شرکت کنندگان در تنظیم خط مشی خوب بوده است و اجرای روابط ما را با ایران برای ادامه کار، به نحوی که به طور مناسب جوابگوی نیازمندی های کوتاه مدت ما باشد، ممکن ساخته است. لکن بعضی از کسانی که از واشنگتن در این جریان مشارکت دارند، با توجه به حجم دائم التزاید وابستگی ما با ایران در زمینه نظامی و اطلاعات، در آثار بلندمدت، که باید چهارچوبی باشد جهت بررسی و ارزیابی عواقب خط مشی در مورد تصمیماتی که برای اتخاذ آنها احضار شده اند، وجود ندارد.




پیشنهاد به وزارت (امور خارجه)


1- دایره NEA به گروه هم بسته وزارتی خود دستور دهد که یک بررسی در مورد خط مشی بلندمدت با توجه به روابط ما با ایران به عمل آورد.


اجرای خط مشی خط مشی ماهرانه و به طور مؤثر اجرا می شود. در مورد اجرای کلی روابط با ایران یک هماهنگی عالی میان «قسمت هدایت کننده کشور» و سفارت وجود دارد. این دو دارای کارمندان شایسته و رهبری توانا می باشند. هماهنگی میان وزارت امور خارجه و سایر وزارتخانه ها و سازمانهای درگیر در اجرای خط مشی در واشنگتن به طور کلی خوب است اما امکان بهبود نیز هست. خزانه داری مایل است که یک طرفه و بدون مشورت، مخصوصاً در موضوعات بین المللی نفت، عمل کند. برنامه فروش (مهمات) نظامی ما به ایران مستلزم رابطه نزدیک میان وزارت امور خارجه و وزارت دفاع است. اما گاهی اوقات امر مشاوره به خوبی صورت نمی گیرد، چون مکاتبات وزارت دفاع بدون رخصت متناسب از طریق وزارت امور خارجه به هیئت نظامی آمریکا در ایران ارسال می شود.


سفیر (آمریکا در ایران) می تواند شاه را هر وقت که بخواهد فوراً ببیند و از آن گذشته، گاهی اوقات همچنین به وزیر متنفذ دربار، نخست وزیر و سایر مقامات کلیدی نظامی و غیر نظامی دسترسی دارد. وی آشنایی گسترده ای با سایر مقامات ارشد دولتی، مجلس، تجار عمده، دانشگاهیان و دیگر گروه های روشنفکر دارد. قائم مقام میسیون، در صورت لزوم دسترسی به افسران نظامی، مقامات زیر کابینه و وزراء دارد و مستشاران سیاسی و اقتصادی با رده های مناسب دولتی و بخش خصوصی تماس خوبی دارند. به طور کلی تماس های میسیون بسیار خوب بوده و حوزه وسیعی از صحنه ایران را فرا می گیرد.





در حال حاضر، هنوز هم دولت ایران در مورد کلیه تصمیماتی که در سطح بالا اتخاذ می شود بسیار مقتدر است. مسایل اساسی مهم و موضوعات طرفینی در سفیر و شاه با وزارت دربار رسیدگی می شود و گرایش به نادیده گرفتن وزارت امور خارجه (ایران) دارد. چون تماس ها و مذاکرات در چنین سطحی صورت می گیرد، ناگزیر بسیاری از مکاتبات مربوطه از طبقه بندی فوق العاده برخوردار بوده و به طور بسیار محدود توزیع می شوند. اما سفیر این نکته را برای خودش محفوظ کرده است که کلیه همکارانش در مأموریت (میسیون)، که احتیاج داشته باشند، از مسایل مطلع شوند.


رئیس هیئت نظامی آمریکا در ایران، به عنوان مقام ارشد نظامی آمریکا در ایران، کنترل غیر رسمی اما مؤثری در همه یگانهای آمریکایی که تعدادشان بیش از بیست واحد است و در ایران عمل می کنند، به عمل می آورد، یکان DAO مستثنی است. او به عنوان نقطه تماس سفیر با فعالیت های نظامی آمریکا در این کشور عمل می کند. از یک طرف او کانالی است که سفیر را در جریان امور قرار می دهد و از طرف دیگر وسیله ای است برای رساندن دستورالعمل های سفیر به هیئت نظامی آمریکا در ایران. با ایفای یک نقش عمده توسط کارمند امور نظامی و سیاسی سفارت در این جریان، هماهنگی به طور نزدیک و فوری انجام می گیرد.


رئیس هیئت مستشاران نظامی آمریکا در ایران نه تنها با افسران ارشد نظامی ایران به طور مرتب ملاقات می کند، بلکه به طور متناوب با شاه نیز دیدارهایی دارد. این گونه دیدارها حتماً چه قبل و چه بعد از انجام آن، با سفیر مورد بررسی قرار می گیرد.


تنها مقام دیگر آمریکایی که گاهگاهی با شاه ملاقات می کند، رئیس سیا (CIA=SRF) است. باز هم سفیر قبل و بعد از این ملاقات ها به طور کامل در جریان قرار می گیرد. در این مورد موضوعاتی که باید مطرح به دقت توسط سفیر مورد موشکافی قرار می گیرد. رئیس SRF وظایف نظارتی و هماهنگی چندی در سایر مقامات کلیدی نظامی و غیر نظامی دسترسی دارد. مورد عملیات امور اطلاعاتی آمریکا در ایران دارد، به استثنای چند مورد که توسط DATT (وابسته دفاعی) انجام می شود. البته سفیر نیز به طور کامل در جریان این عملیات اطلاعاتی قرار دارد. اجرای خط مشی و انجام روابط با ایران، به طور کلی به وسیله ایجاد نوعی مکانیسم سطح بالا با نظارت و هماهنگی در کلیه زمینه های همبستگی آمریکا در ایران در امور نظامی، اقتصادی، سیاسی، اطلاعاتی و تکنولوژی، تسهیل می شود و این امر توأم با این نظر است که برای تعیین کنندگان خط مشی و مدیران، روشن ترین تصویر ممکن را در مورد نتیجه روابط مختلف ما و عواقب آن برای آمریکا در ایران و جاهای دیگر فراهم آورد.




پیشنهاد به وزارتخانه


2- دایره NEA در مورد مسئله تأمین نظارت و همکاری کافی در سطح بالایی از وابستگی آمریکا در ایران تحقیق نماید. به عنوان یک احتمال می تواند از امکان معاون وزارت (امور خارجه) بخواهد که گروه رابط وزارتخانه ای NEA به این وظیفه بپردازند.






استفاده از منابع برای انجام هدف ها


سفیر و قائم مقام میسیون (مأموریت)، رهنمودهای کلی مؤثر و نیرومندی برای مدیریت منابع میسیون می دهند. آنها همچنین یک رابطه نزدیک و همکاری مؤثر میان سفارتخانه و کنسولگری های تبریز و خرمشهر ایجاد می نمایند. خرمشهر از راهنمایی و حمایت خوب سفارت برخوردار بود و مسئولان سفارتخانه تشخیص دادند که بازدیدهای متناوب از پستهای مورد شمول، مطلوب است.


گزارش سیاسی معمولاً از کیفیت عالی و به موقع برخوردار است. اما در پوشش بعضی از عوامل اصلی وجود دارد که دسترسی به آنان مخصوصاً مشکل است. از جمله رهبران مذهبی، نظامی و مخالفان سیاسی رژیم؛ چنان که در ذیل آمده است مدیریت ارشد درصدد معاشرت به بخش سیاسی است تا راههایی برای حل این مشکل پیدا کند. همچنین نیاز برای گزارشات تحلیلی محسوس تر است و در ماههای اخیر بخش سیاسی تهیه یک سری از گزارشات را بر عهده گرفته است، تا این وضع را چاره کند. هم بخش سیاسی و هم بخش اقتصادی و بازرگانی از بابت وقتی که توسط ملاقات کنندگان رسمی و خصوصی آنها گرفته می شود، رنج می برند. بخش اقتصادی و بازرگانی با کیفیت بسیار مؤثری در رویارویی با تقاضاهای بسیار متزاید در خصوص گزارشات خدمات تجاری و مشاوره بازرگانی ملاقات کنندگان عمل می کنند و علاوه بر آنها از عهده مسایل مربوط به خط مشی راجع به نفت و امور وابسته بر می آیند. این بخش - و در واقع کلیه مأموران سفارتخانه - به خوبی در قبال فرصتهای صادراتی آمریکا و پروژه های سرنوشت ساز و کمک های فنی هشیاری به خرج می دهند.


فعالیت های کنسولی به خوبی اداره می شود و بخش کنسولگری درصدد یافتن راه هایی است که عملیات کنونی مربوط به صدور ویزاها را کم کارتر بسازد، همچنین حجم کار کارمندانش را که سخت در مضیقه هستند، می توان با انتقال کار اخذ ویزای خروجی ایرانیان به بخش اداری، سبک کرد. کارهای مربوط به خدمات عمومی در اثر عدم نظارت کافی در مورد فعالیتهای پرسنل آمریکایی و محلی این بخش دچار اشکال است. فعالیت های بودجه ای و مالی به طور مؤثر طرح ریزی و اجرا می شوند. هرچند که خالی ماندن یک پست تکمیلی برای مدتی طولانی این بخش را دچار کمبود پرسنل نموده است. مدیریت کارگزینی با کفایت است و واحد پرسنل آگاه به نیاز خود برای بهبود وضع استقبال از تازه واردهایی است که محتاج به کمک برای یافتن خانه بوده تا بتوان آنها را به سرعت به فعالیت واداشت. خدمات کمکی به بخش اداری به خوبی تقسیم بندی شده و کاملاً مورد قدردانی است. عملیات امنیتی، منجمله فعالیت های گارد امنیت دریایی، از ترتیب خوبی برخوردارند. بخش ارتباطات و سوابق به طور مؤثر درصدد تکمیل مأموریت خود می باشد. قسمت پست (مراسلات)، با وجودی که بسیار شلوغ است، منتهای استفاده را از فضای موجود می کند. اما شدیداً نیازمند ساختمان یک دفتر کار است. بعضی از اقداماتی را که می توان برای بهبود این امر نمود در یادداشت مربوط به عملیات کنسولگری پیشنهاد گردیده است. یک عده کارمند مستعد ایرانی می توانند برای مدیریت مراسلات کمک مؤثری باشند.


مدیریت ارشد پست، در جستجوی راه هایی برای به کار گرفتن منابعی جهت استفاده کامل در چندین بخش مشکل آفرین سیاسی و اطلاعاتی می باشد. جامعه ایرانی به طور عمده جامعه بسته ای است و رخنه خارجیان را از یک حد معین مانع می شود. سفیر و مشاوران اصلی او به خوبی از شکاف میان کوشش های جمع آوری اطلاعات سیاسی آگاه بوده و می دانند که به نسبت اطلاعات در مورد آنچه که تحت روبنا رخ می دهد چقدر اندک است. تماس های خارجیان با ناراضیان نه تنها منکوب می شود، بلکه اگر تحت تعقیب قرار بگیرند، عکس العمل شدیدی را از جانب ساواک، یعنی سرویس امنیتی همه جا حاضر ایران باعث می گردد.





یک کانون که مشمول نگرانی مداوم است مربوط به اطلاعاتی است که درباره فعالیت ها و جهت گیری سیاسی نیروی نظامی ایران است که بخش بسیار حساسی است. هرچند که تماسهای وسیع با قوای مسلح ایران از طریق هیئت مستشاران نظامی آمریکا در ایران و تیمهای کمک فنی برقرار است، اما اطلاعات در خصوص کیفیت و کمیت مطلوب هنوز در دسترس نیست. بدیهی است که این امر باید با نهایت حزم و احتیاط رسیدگی شود. با راهنمایی سفیر و رئیس هیئت مستشاران نظامی، قرار شده است که یک برنامه منظم تری از خلاصه گزارشهای پایانی هر دوره فعالیتها با حضور افسران منتخب هیئتهای مستشاری و فنی اجرا گردد. هنوز زود است که بتوان در تأثیر این روش قضاوت کرد، اما در عین حال سفارتخانه فعالانه در جستجوی روش های دیگری برای حل این مشکل می باشد.


حوزه مبهم دیگری که شایسته بررسی دقیق جهت یافتن طرحی برای کاربرد منابع پست به طور مؤثرتر می باشد، حوزه جوانان است. آنچه که از نارضایتی وجود دارد از سوی جوانان است و پست تشخیص داده است که تماس هایش با جوانان چندان مطلوب نیست. کمیته جوانان سفارتخانه اوائل امسال ایجاد یک «مجتمع تفکر جوانان» را که مرکب از کارمندان جوان باشد پیشنهاد نموده است تا بتوان روی این مسئله که چه کاری باید کرد تا به جوانان ایرانی نزدیکتر شد، فکری نمایند. امور حادتری این گروه را از تشتت ماه مارس مانع شد و تاکنون گردهم نیامده اند. به نظر می آید که این ایده دارای مزیت قابل ملاحظه ای باشد و نباید خبرش بدون امتحان کردن آن، به جایی درز کند.


پیش بینی ورود هزاران کارمند آمریکایی شرکت های خصوصی و خانواده هایشان به ایران طی چند سال آینده، هیئت اداری کشور و سفارتخانه را وادار به تفکر فوری تر در خصوص اثرات و کاهش اصطکاک های احتمالی بین الاجتماعی نموده است و اگر این امر مورد اهمال واقع گردد، ممکن است منجر به بروز احساسات ضد آمریکایی شود. بسیاری از تازه واردان هرگز خارج از وطن خود نبوده اند و در خصوص تطبیق و مفاهمه بین الفرهنگی مواجه با مشکلات سخت خواهند بود. افتتاح کنسولگری اصفهان و شیراز به منظور تسهیل این وضعیت است. اما مشکل در اینجا است که خود شرکت ها باید قبلاً در آمریکا توجیه شوند و بعداً کارمندانشان به ایران فرستاده شوند. چند تا از این شرکت ها با قسمت هدایت کننده کشور و یا سفارتخانه در مورد توجیه کارمندان مشورت به عمل آورده و در حال دریافت راهنمایی و کمک می باشند. لکن این امر آنقدر جدی است که مستلزم یک روش جامعتر و منظم تر است.


در برنامه های دو سازمان آمریکا، امکان دارد که جایی برای بهبود در نحوه استفاده از منابع وجود داشته باشد. بعضی از فعالیتهای اداره اطلاعات آمریکا ممکن است همگام با واقعیتهای متحول در ایران و فرصتهایی که ایجاد می کنند نباشد. (مثلاً) در زمانی که شاه بر عدم تمرکز و توسعه استانها تأکید دارد، اداره اطلاعات آمریکا همچنان توجه خود را منحصر به پایتخت می نماید. این عقیده موجه است که بعضی از فعالیتهای این اداره با نظر به ارتباط و فایده بخش بودنشان به نقطه بازده نزولی رسیده است. از سوی دیگر امکانات جدید برای اقدام مؤثر، مانند تأسیس یک مرکز دو ملیتی در تبریز به نظر می آید که از جای دیگر سربلند می کند. به نظر می رسد که یک تجدید ارزیابی دقیق در مورد برنامه اداره اطلاعات آمریکا در ایران مطلوب باشد. برنامه سپاه صلح در ایران نیز می تواند از یک بازبینی مشابه سود جوید. بعضی از فعالیتهای به نظر می رسد که جنبه نهایی پیدا کرده است و عده ای از داوطلبانش بدرد استخدام نمی خورند. بررسی در مورد اینکه آیا مناسب است با توجه به افزایش وسیع منابع مالی دولت ایران بتوان حمایت محلی آن را ترتیب داد، خالی از فایده نیست.





پیشنهاد به پست


3- پست روی پیشنهاد «مجتمع فکری» متشکل از افسران جوان کار کند تا این مشکل بررسی شود که چه کاری می توان برای برقراری تماس مؤثرتر با جوانان ایرانی انجام داد و توصیه هایی در مورد مسیر آینده کمیته جوانان سفارتخانه به عمل آید.




پیشنهاداتی به وزارتخانه


4- قسمت هدایت کننده کشور، این مسئله را بررسی می کند و اطمینان حاصل نماید که کارمندان شرکتهای خصوصی آمریکا و خانواده هایشان که به ایران می آیند به طور کافی و با فرصت مناسب در مورد مشکلات زندگی در ایران توجیه شده باشند. قسمت هدایت کننده کشور باید درصدد اتخاذ تدابیری باشد که به مدیران شرکتها در مورد مطلوبیت چنین برنامه توجیهی هشدار دهد و تا جایی که مقدور است، راهنمایی و معاضدتهای مناسب در وزارتخانه به عمل آورد. یکی از راههایی که می تواند در این خصوص مورد ملاحظه قرار گیرد امکان استفاده از منابع FSI است که ممکن است بر اساس پرداخت حق الزحمه انجام شود.


5- NEA مصرانه از USIA (اداره اطلاعات آمریکا؟) بخواهد که یک بازبینی در مورد برنامه سرویس اطلاعات آمریکا در ایران به عمل بیاورد با این نظر که معلوم شود آیا منابع آن به بهترین وجوه مورد استفاده قرار می گیرد یا نه، و اگر چنین نیست چه تغییرات مفیدی می توان به عمل آورد.


6- NEA مصرانه از سپاه صلح امور زیر را بخواهد:


(الف) بررسی و تجدید ارزیابی برنامه هایش در ایران برای تعیین اینکه چه تغییرات مطلوبی جهت بیشتر پاسخگو بودن برنامه هایش به نیازهای ایران و تأمین مؤثرتر اهداف سپاه صلح لازم است.


(ب) بررسی میزان حمایتی که توسط دولت ایران به برنامه های سپاه صلح عرضه می شود. برای احراز این نکته که با توجه به افزایش منابع مالی دولت ایران و حمایتش از داوطلبان سازمان ملل، آیا لازم است که تماس گرفته شود که دولت ایران کمکهای خود را به این برنامه ها به طور عمده افزایش دهد؟


                             -      3      -       -   97  -     100    -   54     - (6)


  جمع وزارت دفاع      -     325  -  56  -  9505 -  10481 -  8614  -  2446


جمع منافع دولت آمریکا- 611  -  311  -  15463- 17416 - 16477  - 11520


 






(الف) ترکیب حقوق آمریکایی ها مشمول این ارقام به میزان 5/5 درصد نسبت به کل هزینه سال قبل برای سالهای مالی 75 و 76 افزایش محسوب گردیده است، مگر اینکه طور دیگری در پای نوشته بیاید.


(ب) هزینه، عملیات، به جز حقوق آمریکاییها برای سالهای مالی 75 و 76 به همان نسبتی افزایش محسوب شده که میان سالهای 73 و 74 بوده است، جز اینکه طور دیگری در پای نوشته بیاید.


(1) بهترین برآورد ارائه شده به وسیله سازمان مزبور.


(2) به ضمیمه بودجه پروژه بهبود جزئی ویژه FBO که در سال مالی 75 و 76 منظور گردیده است. بابت تعمیر و جابجایی و نگهداری FBO برای سال های مالی 75 و 76 به میزان 25 درصد بالاتر از سال قبلی منظور شده است. این درصد بر اساس نرخ تورم برآورد شده توسط بخش اقتصادی سفارت می باشد.


(3) تیم مزبور در ژوئیه 1974 به دو نفر تقلیل یافت - 5 نفر ترک گفته اند - و لذا حقوق آمریکایی ها تعدیل گردید.


(4) به ضمیمه بودجه سال مالی 75 مطابق آنچه تقدیم شد. افزایش سال 76 - به همان نسبت افزایش سال 75 نسبت به سال 74 است.


(5) جمع پرداخت دولت ایران برای این فعالیت به وسیله مذاکرات توسط وزارت خارجه انجام شد.هزینه تخمینی سال مالی 76 ممکن است بین 0 تا 10 میلیون دلار باشد انجام مذاکره مفید خواهد بود.


(6) از مرحله خارج شدن DARPAO در سال مالی 1975 احتمال دارد.






پیشنهادات مربوط به منابع درباره توصیه های بازرسان ایستگاه (پست) حذف اضافه تغییر محل یا تنظیم به نحو دیگر در تهران بنای دو قسمت ضمیمه دفتر سفارت در سال مالی 76 شماره fsl تجدید برنامه در مورد پست 552/3 از بخش کنسولگری به بخش اداری




- ساختمان پاویون جدید تجارت در سال 76


- ساختمان قسمت های جایگزینی برای آپارتمان های کارمندان و خانه دریایی در سال مالی 1976


- یک کارمند تحقیقات بازار FSR/D


- یک کارمند معاون کارگزینی FSR/D با بودجه وزارت دفاع در خرمشهر


- افتتاح کنسولگری جدید در اصفهان


- یک پست FSO برای اصفهان


- یک پست FSO برای شیراز در تبریز فروش محوطه اصل چهار


- بنای محل اقامت برای معاون کنسول در قسمت جنوبی ساختمان کنسولگری جنوبی


ساختمان کنسوگری




منبع: اسناد لانه جاسوسی - جلد 1 - کتاب 1 - صفحه 395
تصاویر سند
(FBIS) (آیوا) (اروپای غربی) (ایالات عربی) (ایالات متحده آمریکا) (ایالات متحده) (بندر پهلوی) (ترکیه (تهران) (حسینیه ارشاد) در جاده قدیم شمیران (دریای خزر) (شمال شرقی ایران) (شوروی) (لیبی) (ناتو) (نایب کلوپ) تهران (نقده) (کرمانشاه) ... ریاض 3 بندر بزرگ (شویخ 8 14 AISA Antwwerp Bhilai Cap Bon) Coast West GTEشرکت Gurka Jette Kebir Kerala Le Rosey MIS Malha) Mukalla Narayanghat Nubah) OF WIGHT ISLE OSTAFEVO مسکو PAK) PDRY(کشور جمهوری دمکراتی خلق یمن)جنبش کشورهای غیرمتعهد Rhode Island Sayhut Seydesehir Shihr USAFOOM USIRJC Yarkand chilie   قاهره  آفریقای جنوبی  آلمان غربی  جزیره مینو «آرژانتین» «ازگله» «اسپوتنیک» «الدرشات» «اورامانات» «اوروگوئه» «اُگدن» «بابیسی» «باشگاه مهرگان» «بالاحصار کابل» «برمه» «بوینوس آیرس» «تافت» «تنگه هرمز» «تورنتو» «جرا» «جزیره» «جلدیان» «خانه ترویج اسلام» «خانه نشر اسلامی» در قم «خلیج [فارس]» «خلیج فارس» «دانشکده فنی سیاسی «دانشگاه آذر آبادگان» «دماغه کوه» «دوشان تپه» «دیدگان» «رأس دبّه» «رأس شیخ مسعود» «روتردام» «ریسوت» «زدران» «سفارت آمریکا در بغداد «شرق سوئز» «شیخ صالح» «فارس» «فورث لیون ورث» در کانزاس «فَتم» «فیلیپین» «قاسم الجمالی» «قلعه آپاچی ها» «قم» «لیبی» «لیله هامر» نروژ «مراغه» «مرند» «موترا» «نهاوند» «نیاوران» «هلمز» «وزا» «پایگاه جاسوسی آمریکا» «کامبوج کوچک» «کامچاتکا» «کانال «کایلر یانگی» «کردستان جنوبی» «کمپ دیوید» ÷ ؛ سفارت شوروی آب های هیرمند آب های کارائیب آب گیلکی آبادان آباده آبیجان آتاباسکا آتاکامی یونیون ژاپکس آتتک آتلانتا آتلانتیک آتلانتیک سیتی آتلانتیک شمالی آتن آجائوکوتا آدانا آدیس آبابا آدیس بابا آذربایجان آذربایجان ایران آذربایجان شرقی آذربایجان شرقی و غربی آذربایجان غربی آذربایجانی آذرشهر آراکان آرخانگلسک آردوژونای آرکو آرلان آرنون آروشا آروشای آرژانتین آریاشهر آریانا آریزونا آزمایشگاه آزمایشگاه ملی Oak Ridge در تنسی آزوف آساب (Assab) آسام آسامرای  آسانسیون پاراگوئه آستارا آستراخان آسوان آسیا آسیا و آمریکای لاتین آسیا و اقیانوسیه آسیای جنوب شرقی آسیای جنوبی آسیای جنوبی شرقی آسیای جنوبی و جنوب شرقی آسیای شرقی آسیای شمالی آسیای غربی آسیای مرکزی آسیای مرکزی روسیه آسیای مرکزی شوروی آسیای میانه آسیای نزدیک آسیایی آشدوت یاکف آشویتس آغاجاری آفریقا آفریقا. آفریقا  آفریقای جنوبی آفریقای جنوبی‌. آفریقای سیاه آفریقای شرقی آفریقای شمالی آفریقای غربی آفریقای مادون صحرا آفریقای مادون صحرا  آفریقای مرکز آقادیر (Agadir) آلاباما آلاسکا آلامندرا آلاگوس آلبانی آلبرتا آلتیپلانو آلدان آلمان آلمان شد آلمان شرقی آلمان غربِی آلمان غربی آلمان غربی. آلمان فدرال آلمان نازی آلمانی آلپ آلپو آلیتالیا آمازون آمریک آمریکا آمریکا و سازمان ملل متحد آمریکا. آمریکائی آمریکاپرسنل سفارت آمریکا در تهران آمریکای جنوبی آمریکای شمالی آمریکای لاتین آمریکای لاتین  آمریکای مرکزی آمریکایی آمستردام آمل آموزشگاه افسران نیروی دریایی اسرائیل آموزشگاه دفاع زمین به هوا آمپا آمیون آنتالیا آنتامینا آنتاناریو آنتاناناریو آنتناریو آنتورپ آنتیل آنتیل هلند آندامان آنژرو آنکارا آنکارا استانبول آنکارا) آنکارا  آنکارابغداد آنکارای ترکیه آنکلشوار آنگولا آپارتمان آپارتمان مقدم آپارتمان های اردلان آپارتمانهای ایران سکنی آژانس اطلاعات دفاعی آژانس اطلاعاتی وزارت دفاع آژانس بین المللی ارتباطات آژانس های دولت آمریکا که در ایران آکادمی نظامی سن سیر آکتانیش آکرا آکسفورد آیداهو ابوظبی ابوظبی ٬ آنکارا ٬ بغداد ٬ ظهران ٬ دوبی ٬ اسلام آباد ٬ جده ٬ کابل ٬ کویت ٬ لندن ٬ منامه ٬ مسکو ٬ مسقط ٬ پاریس٬ وی هینگان ابوظبی ٬ دوحه ٬ کویت ٬ جده ٬ منامه ٬ مسقط ٬ ظهران ٬ تهران ٬ ریاض ابوغریب ابوموسی ابیجان اتاق 225 ساختمان مرکزی سفارت اتاق افسران عملیاتی اتاق بازرگانی ایران اتاق ناهارخوری اختصاصی نخست وزیر اتاوا اتحاد جماهیر روسیه شوروی اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی اتحاد جماهیر شوروی اتحاد جماهیر شوروی و لهستان اتحاد شوروی اتحادجماهیر شوروی اتریش اتیاپو اتیوبی اتیوپی اتیوپی و آنگولا احمد آباد احمدآباد اداره آموزش و پرورش اداره راه آهن اداره مهاجرت ادلون اراک اربیل ارتش آمریکا ارتفاعات جولان اردبیل اردن اردن و سوریه اردوگاه ارتش آمریکا اردوگاه ارتش عباس آباد اردوگاه ایون موره اردوگاه خمینی اردوگاه رشایا الفخار اردوگاه صدیقین اردوگاه غنا اردوگاه قیریات اربع اردوگاه های اسرائیل اردوگاه کمکی آمریکا اردکان ارمنستان ارمنستان شوروی ارمنی ارومیه ارومیه ( رضاییه) ارومیه (رضاییه سابق) ارومیه(رضائیه) ارومیه(رضاییه) اروندرود اروپا اروپا و ایالات متحده اروپا  اروپای شرقی اروپای شرقی و غربی اروپای غربی اروپای مرکزی اروگوئه اریتره اریتره و سودان از سفارت آمریکا ازبکستان ازفرانسه ازمیر استات افجورد استادیوم استادیوم آریامهر استادیوم امجدیه استامبول استان آذربایجان استان آذربایجان شرقی استان آذربایجان غربی استان اصفهان استان ایلام استان بلوچستان پاکستان استان تهران استان حکاری استان خراسان استان خوزستان استان سیستان و بلوچستان استان شرقی عربستان سعودی استان ظفار استان ظفار عمان غربی استان فارس استان فراه استان لرستان استان مازندران استان مرکزی استان موصل عثمانی استان های شرقی استان های مرزی پاکستان استان های کنارها استان پکتیا استان چهارمحال و بختیاری استان کردستان استان کرمان استان کرمانشاه استان کرمانشاهان استان گرگان استان گیلان استانبول استانبول. استانداری استانفورد استانهای جنوب شرقی ترکیه استانهای شرق و جنوب شرقی ترکیه استانواک استخر شنا استراسبورگ استرالیا استکتوزاود استکهلم اسد آباد اسرائیل اسرائیل صبرا و شتیلا اسرائیل غاصب اسرائیلبلژیک اسراییل اسفراین اسلام آباد اسلام آباد راولپندی اسلام آبادتریپولی اسلام قلعه اسلو اسماعیلیه اسواکسپلوراسیون اسپانیا اسپه جوس اسکاتلند اسکاردو (Skardu) اسکاندیناوی اسکندرون اسکندریه اسکودار اشتارت اشتراوس اشتوتکارت اشتوتگارت اشتوتگارت آلمان غربی اشدود (اسدود) اشنگتن دی اشنگتن دی. سی. اشپیگل اشگلون اصفهان اصفهان و شیراز اطریش افریقا افریقای جنوبی افغانستان افغانها اقامتگاه آرمیتاژ اقامتگاه آقای مقدم اقامتگاه آقای چارلز دبلیر مک کسکیل اقامتگاه آقای چایلدز اقامتگاه اقبال اقامتگاه جدلی اقامتگاه سیماکیس اقامتگاه متین دفتری اقامتگاه مقدم اقامتگاه مهندس مقدم اقبال اقتصادی اقمار آسیایی اقیانوس آتلانتیک اقیانوس آرام اقیانوس اطلس اقیانوس هند ال بروما البار الباس البداویه البدوی البلادی الجدیده الجزایر الجزیره الحلوه الدامور الدلهامیه الریفا الساقی السالت السالوادر السالوادور الشعیبه الشیبه الطیبه الظلوف العقبیه الفرین القوته المدن المنصوره الهویزه الکساندریا ام القصر ام القوین ام. یوکرانتسف امارات امارات دوبی امارات شمالی امارات شمالی عربی امارات عربی امارات عربی متحده امارات متحده عربی امارات متحده عربی. امارت امارت متحده عرب امارت متحده عربی امام حسین امام شهر (شاهرود سابق) امان اماکن متبرکه شیعیان امرود مارین امریکا امریکای لاتین امپراتوری اطریش امپراطوری آفریقای مرکزی. امپریال انبارهای ادیسن انتبه انجامنا انجمن ایران انجمن ایران و آمریکا انجمن بهداشت ایران اندونزی اندیمشک انستیتو پلی تکنیک تهران انستیتو پلی تکنیک پاریس انقلاب مشروطه ایران انکها انگلستان انگلستان (سند هرست) انگلیس انگلیس. سوئیس انگلیسی انگلیسیها اهواز اوبرلنیگن اوتاوا اوتمالی اوخوتسک اودسا اودکان اتیوپی اورال اورالز اورالز جنوبی اوران واسکیدا اورشلیم اورشلیم شرقی اورفا اورلشیم اورمانات اورنبرگ اورنیوکو اوروندی اوروگوئه اوروگوئه. اورینته اوزپری اوسترال  اولدهاربور اوماها اومسک اونبرگ اونتاریو اونتاریوی کالیفرنیا اونکتاد اوهایو اوپک اوژگورود اوکراین اوکراین غربی و جنوبی اوکراینداشاوا اوکلاهما اوگادن اوگادوگو اوگاندا اویتا ايران اُتاوا اُسلو اُوتاوا اُکلاهما اکبرخان بوگتی اکرا اکسفورد اکسون اکسیدنتال اکلاهما اکوادر اکوادور اکوادور. ایالات جوجوی وسالتا ایالات شبه جزیره عربی ایالات شرقی ایالات شرقی نورستان ایالات متحد آمریکا ایالات متحده ایالات متحده (USIS) ایالات متحده (آمریکا) ایالات متحده آمریکا ایالات متحده آمریکا . ایالات متحده آمریکا  ایالات متحده امریکا ایالات متحده. ایالات میشیگان ایالات نوادا ایالات واشنگتن ایالات چیاپاز ایالات کارولینای شمالی ایالات یوزکات ایالت «پکتیا» ایالت آسام ایالت اوریسا ایالت تگزاس ایالت جورجیا ایالت غزنی ایالت متحده ایالت نفت خیز خوزستان ایالت های کردنشین عراق ایالت واشنگتن ایالت ویرجینیا ایالت پکتیا ایالت کالیفرنیا ایالت کلمبیا ایالت کنار ایتالیا ایتالیائیها ایتالیایی ایران ایران اسلامی ایران تهران ایران شوروی ایران. ایرانشهر ایرلند ایرن ایروان ایروان (ارمنستان) ایریان جایا ایریان غربی ایزومائیل ایستگاه (سفارت ایستگاه برق آلستوم ایستگاه تلویزیون ایستگاه راه آهن تهران ایستگاه ماهواره ای اقیانوس اطلس ایستگاه ماهواره ای سمفونی ایستگاه هوایی با گرام ایستگاه پاریس ایسلند ایلات ایلام ایلی شوسک ایلی نویز اینترکنتینانتال اینتوریست مینسک ایندوس ایندیانا اینگستراخ ایواتسویچی با کو شوروی باب المندب بابل باتمان باجا کالیفرنیا بادن بادگودسبرگ بادگوسبرگ باربادوس بارنتس بارگاه امام رضا باریناس بازار بازار اهواز بازار تهران بازار خرمشهر بازار مشهد بازارهای تبریز باسین باشکیر باشگاه افسران تهران باشگاه امرسون باشگاه شهرداری آبادان باشگاه شوروی باشگاه فرانسه تهران باشگاه مهرگان باشگاه‌ها باغ رستوران هتل پالاس تهران باغ شاه باغشاه در جنوب غربی تهران باقرآباد بالاحصار بالتیمور بالتیک بالکان بالکن باماکو بانجول باندونگ بانه بانک بانک ایرانیان بانک بازرگانی بانک سپه بانک صادرات بانک عمران بانک فرست نشنال سیتی نیویورک بانک مرکزی بانک ملی بانک چیس مانهاتان بانکها بانکوک بانگول بانگوی بانیاس باهاما باهاماس باهیابیانکا باکو باگرام بای حسن ببر و نقدی بت شین بتاپیج بتلهام بجیل (Bajil) بحر احمر بحر خزر بحرین بخارا بخارست بخارست. بختیار بخرآباد بخش سیاسی استمپل بخش غربی کابل بخش کنسولی یا محل صدور ویزا براتسک برازاویل برازیلیا برازین براسل برج آجر گلیش برج البراجنه برج الشمالی برج جدید مهرآباد بردوودبنک برزیل برزیل «ایندین» برلن برلن شرقی برلن غربی برلین برلین شرقی برلین غربی برمه برن برن سوئیس برنو (Berno) برنو (Brno) بروجرد برونئی بروند بروندی بروکسل بروکلین برکلی بریتانیا بریتانیا. بریتانیای بریتانیای کبیر بریتانیایی بریج تاون بریجتاون بریمی بسارابی بستون بسفر بصره بعلبک بغداد بغداد. بل اینترنشنال بل هلیکوپتر بل هلیکوپتر در ایران بلت اوئن بلغارستان بلغاری بلندی های جولان بلوار الیزابت بلوار الیزابت دوم بلوار پهلوی بلوار پهلوی. بلوروسیا بلوچستان بلوچستان ایران بلوچستان پاکستان بلوک شرق بلوک شرقی بلوک شوروی بلوک چین بلوک کمونیست بلژیک بلگراد بلیزه بم بمبئی بمبئی هند بمبی بن بن بست شریفی بن غازی بنادر بنادر آمریکا بنادر ایران بنادر جنوبی ایران بنادر عراق بنای شهیاد بنت جبیل بندر بندر Marsaxlokk بندر «هایفونگ» بندر آبادان بندر آزاد سُلمان بندر اسلام بندر اسپانیا بندر اسکندریه بندر امام خمینی بندر انزلی بندر انزلی (پهلوی سابق) بندر انزلی (پهلوی) بندر ایلات در خلیج عقبه بندر بوشهر بندر تایر بندر جبیل بندر خشکی اوپک عربی بندر خمینی بندر دارالسلام بندر دیگوسوآرز (Diego Suarez) بندر رود شرخان بندر سنیفوگوس بندر سوئز بندر سوتامتون بندر شاه بندر شاه [ترکمن] بندر شاهپور بندر شاپور بندر عباس بندر قاسم بندر لوئیس بندر لوبا بندر لوبوس بندر ماهشهر بندر مرز الکبیر Mersel بندر نوآکچوت بندر وزارت دفاع و هوانوردی در المیشاب بندر پهلوی بندر پهلوی سابق بندر پوئرتوباریوس بندر کوناکری بندرانزلی (بندر پهلوی سابق) بندرانزلی(بندر پهلوی سابق) بندرشاپور بندرعباس بندرپهلوی بنگال بنگال اوریسا بنگال. بنگلادش بنین بهاییان بهبهان بهشت زهرا بهشت زهرا (قبرستان تهران) بهشهر بوئنوس آیرس بوبروسیک بوتسوانا بوجومبورا بوخارست بوخوم بوداما بوداپست بورائو بوراما بورخه بورسا بورنئو بورنئوی بوروندی. بوستون بوستون (لوگان) بوشهر بولتن بولوار الیزابت بولیوار بولیوی بولیوی. بوکارو (Bolaro) بوکاس دل تورو بوکاسا بوکان بوکووین شمالی بوگوتا بوگوتا. بوگوچانی بویناکسک بوینس آیرس بوینوس آیرس بُن بِلِف بکاپای توتال بگمگانی بی بی حکیمه بیت المقدس بیت خمینی بیت یاهون بیتلیس بیجار بیرجند بیرمنگهام بیروت بیروت بن بیرگمن ویرتز هامبورگ بیسائو بیسو بیشف بیلتیس بیمارستان بیمارستان ارتش آمریکا بیمارستان اورنج مموریال در نیوجرسی بیمارستان جم بیمارستان دریایی بتسدا بیمارستان رازی تهران بیمارستان رضاییه بیمارستان سعدی بیمارستان شوروی بیمارستان شوروی در تهران بیمارستان صلیب سرخ شوروی بیمارستان فریدریک هاین بیمارستان ماثار (Mathare) بیمارستان مسیحیان بیمارستان ملکه مادر بیمارستان میثاقیه بیمارستان نظامی آمریکا در تهران بیمارستان نیویورک بیمارستان های شوروی بیمارستان کرنل بیمارستانهای نظامی بیکالامور ت تأسیسات آمریکا و انگلیس تأسیسات آمریکایی تأسیسات حیاتی نظامی تأسیسات صنعتی تأسیسات نفتی تئاترها تاباسکو تاتوان موس تاج محل تاجیکستان تاجیکستان شوروی تاراپور تارپور تاس تاسه تاسوس تاشکند تاشکند جنوبی تالار رودکی تالارا تالین تامائولیپاس تاماتاوه تامسک تان تانتا تانزانیا تاکورادی تایباد تایشت تایلند تایوان تایپه تبریز تبریز. تبریزی تبسدا تجورا (Tajura) تحاد جماهیر شوروی تخت جمشید ترانس آندین ترخام ترمینال اتوبوسرانی لاکهید ترمینال دریایی خارک ترمینال صادرات ترمینال فرماندهی هوابرد نظامی ترکستان ترکمن صحرا ترکه ترکیه ترکیه عثمانی ترکیهکوبا و شوروی ترگه ور تریست تریسته ترینیداد تریپولی تصفیه خانه تظاهرات تبریز تفلیس تقاطع تخت جمشید تقاطع تخت طاووس و شاه عباس تقاطع روزولت و کریم خان زند تقاطع شاهرضا تل آویو تل آویو. تنب کوچک و بزرگ تنسی تنگه «تسوسیما» تنگه باب المندب تنگه دریای سرخ تنگه ماژلان تنگه هرمز تنگه هرگز تهران تهران میدان قزوین تهران ٬ ایران تهران پارس تهران کاروان‌سرا تهران. تهران  تهران   تهران٬ آتتک٬ دیرتک توباگو توتال تورنتو توره تورژوک تولبرت تولس اوبلاس تولو تولکوام تونس تونکین توژال توکیو توکیو و کانبرا توگو. توگولند توی مازی تویسرکان تویمان تپه جبل باسیل تپه های قیطریه تپه‌های سنت موریتز تکنیکون حیفا تگزاس تگزاس آمریکا تگزاکو تیبرباس تیتا تیران تیمسار ایادی تین مورتی تیواکونو جاجی جاده ساحلی آبادان جاده سالانگ جاده قدیم شمیران جاده قم جاده لوگر جاده منطقه جلال آباد جاده میوند جاده هرات به قندهار جاده همیلتون جاده کرج جاسوسخانه آمریکا جاسوسخانه آمریکا در تهران جافا جامائیکا جامو جان هاپکینز جانزور جانگایا جاوه جاکارتا جبال مکران جبل الطارق جبل علی دوبی جبل منصور جبهه های دُن جبیل جده جده کراچی جرج تاون جریکو جزائر آدامان جزائر فالکلند جزائر ویرجین جزایر ابوموسی جزایر ابوموسی و تنب جزایر اسپراتلی جزایر تنب جزایر تنب و ابوموسی جزایر خارک جزایر خلیج فارس جزایر لارک جزایر لاوان جزایر پانیز (PINES ) جزایر کارائیب جزایر کوریا موریا جزیرة مصیره جزیره «مسیرا» جزیره «نیپولیتان ایسشبا» جزیره ابوموسی جزیره بحرین جزیره بزرگ جزیره تاسمانی جزیره خارک جزیره دیه گو گارسیا جزیره رودز جزیره سر ابونویر جزیره سوکوتورا جزیره ضحلک جزیره فلج المعلا جزیره قبرس جزیره قشم جزیره لاوان جزیره مزیرا جزیره مصیره جزیره مینو جزیره هنگام جزیره کوچک جزیره کیش جزیره گراند کومور جزیره گواجیرا جزیره گوام جعفرآباد جلال آباد جلدیان جلسات جلفا جلیله جماهیر شوروی جمبور جمهوری آفریقای شرقی جمهوری آلمان فدرال جمهوری ارمنستان جمهوری ازبک جمهوری اسلامی ایران جمهوری خلق چین جمهوری خلق یمن جمهوری دموکراتیک آلمان جمهوری دموکراتیک افغانستان جمهوری دموکراتیک خلق کره جمهوری دموکراتیک خلق یمن جمهوری دموکراتیک یمن جمهوری دمکراتیک آذربایجان (ایران) جمهوری دمکراتیک آلمان جمهوری دمکراتیک افغانستان جمهوری دمکراتیک خلق یمن جمهوری دمکراتیک مهاباد جمهوری دمکراتیک مهاباد. جمهوری دمکراتیک یمن جمهوری دومنیک جمهوری دومینیکن جمهوری سوسیالیستی ویتنام جمهوری سوسیالیستی گیلان جمهوری صحرا جمهوری عربی متحده جمهوری عربی مصر جمهوری عربی یمن جمهوری فدرال آلمان جمهوری قفقاز جمهوری لاتویا جمهوری متحده عربی جمهوری متحده عربی (UAR) جمهوری متحده عربی (مصر) جمهوری های جنوبی شوروی جمهوری چین جنت زوار جنوا جنوب آسیا جنوب آسیا و اقیانوس هند جنوب اسپانیا جنوب ایران جنوب بروکسل جنوب ترکیه جنوب تهران جنوب جزیره ابوموسی جنوب خلیج [فارس] جنوب خیابان نادری جنوب شرقی آسیا جنوب شرقی ایران جنوب شرقی ترکیه جنوب شرقی تهران جنوب شهر تهران جنوب صحرای سینا جنوب عراق جنوب غرب ایران جنوب غربی ارومیه جنوب غربی اصفهان جنوب غربی ایران جنوب غربی تهران جنوب فتح الاند جنوب لبنان جنوب مصر جنوب مصیره جنوب مهرآباد (تهران) جنوب و شرق آسیا اندونزی جنوب و شرق تهران جنوب ویتنام جنوب کردستان جنوب یمن جنگل ملی لوس پدرس و اقیانوس آرام جنگل های شمال جنگنده میراژ فرانسوی جهرم جودا جورج تاون جورجیا جورم جوروفت (Juroft) جولان جولوندور جوناگاد جیبوتی جیرفت حاجت تپه حباری حبشه حجاز حرم امام حرم امام رضا حرم امام رضا در مشهد حریص حسین آباد اصفهان حسینیه ارشاد حسینیه ارشاد در تهران حسینیه ارشاد. حصبیه حلبچه حله حلیج فارس حما حمدیه حمزه حمص (Homs) حوالی آغاجاری حوبیسه حوزه Luhais حوزه «امرادا حوزه آرامکو حوزه البری حوزه البوندوق حوزه الغوار حوزه ام القوین حوزه امل حوزه اهواز حوزه اکوفیسک حوزه برنت حوزه خلیج حوزه دزفول حوزه راشد حوزه ساموتلر حوزه علمیه قم حوزه علمیه نجف حوزه عملیاتی مبارک حوزه فتح حوزه فریگ حوزه فلاح حوزه قبا حوزه قَبا حوزه مبارک حوزه مدیترانه حوزه مرمول حوزه میری حوزه نصیر حوزه نفت کرکوک حوزه نفتی «دورا» حوزه نفتی بورگان حوزه نفتی رومیله (Rumaylah) حوزه نفتی میناس حوزه های امل و مرمول حوزه های نفتی عراق حوزه هوایی ظهران حوزه گازی یِبال حوضچه لیمپوپو حوضچه پلوتاس حوضچه کواوری حومه تهران حکاری حیرتان حیفا خاباروسک خارج تهران خارطوم خارک خاش خانقین خانه اسلامی نیا خانه بختیار خانه بهار خانه بهاییان در غرب ایران خانه دکتر سنجابی خانه فرهنگ شوروی خانه لامبراکیس خانه مقدم خانه های سازمانی آمریکاییان خاور خاور دور خاور دور (ECAFE) خاور میانه خاور نزدیک خاور نزدیک (ایران تهران) خاور نزدیک / ایران خاور نزدیک ایران خاور نزدیک ایران تهران. خاور نزدیک و میانه خاوردور خاورمیانه خاورمیانه غیر اوپک خاورمیانه مصر خاورمیانه نزدیک / ایران خاورمیانه و اروپا خاورمیانه و جنوب آسیا خاورنزدیک خاورنزدیک و آسیای جنوبی ٬وزیر ٬ سفارت ژنو ٬ سفارت کاراکاس ٬ سفارت توکیو ٬ سفارت خارطوم ٬ سفارت پرتوریا Pretoria ٬ سفارت مکزیک٬ سفارت لاگوس ٬ نمایندگی آمریکا در سازمان ملل نیویورک ٬ کنسولگری کراچی ٬کنسولگری اشتوتگارت ٬ کنسولگری استانبول ٬ هونولولو.تهران خراسان خرطوم خرم آباد خرمشهر خط تالواگ خط مرزی غرب دره اوتاوا خطوط لوله گاز طبیعی IGAT خلخال آذربایجان خلیج خلیج (فارس) خلیج [فارس] خلیج [فارس] جنوبی خلیج [فارس] شمالی خلیج اعراب خلیج اوب خلیج بنگال خلیج تریسته خلیج حمامت خلیج خوکها خلیج سوئز خلیج عدن خلیج عرب خلیج عمان خلیج فارس خلیج فارس (بندر ماهشهر و بندرعباس) خلیج مکزیک خلیج پرودهو خلیج پوهای خلیج کورو خلیج کوچ خلیج گابن خلیج گایاکیل خلیج گینه خلیج[فارس] خلیح فارس خمین خمینی خوزستان خوزستان ایران خوزستان. خولت (Kholette) خوی خیابان 23 N.W خیابان «وصال شیرازی» تهران خیابان آریامهر خیابان آمریکا خیابان آپادانا خیابان آیت الله طالقانی خیابان آیزنهاور خیابان استالین خیابان امیرآباد خیابان انبار خیابان انقلاب خیابان ایرانشهر خیابان بلیس واتر خیابان بهار خیابان بهارستان اول خیابان بیرجند خیابان بیژن خیابان تخت جمشید خیابان تخت طاووس خیابان تگزاس در جنوب اصفهان خیابان جمهوری خیابان حسینی الشطی خیابان خیام خیابان دروس خیابان دولت خیابان رودیولند دلایونت خیابان روزولت خیابان سعدی خیابان سپهبد قرنی خیابان سیبویه خیابان شاه خیابان شاه رضا خیابان شاه عباس خیابان شاهرضا خیابان شاهرضا روبروی دانشگاه تهران خیابان شمیران قدیم خیابان طالقانی (تخت جمشید) خیابان فارهیلز دیتون خیابان فردوسی خیابان لاله زار خیابان لاله زارنو خیابان ماساچوست خیابان مدرس خیابان مصدق خیابان مهرشاه خیابان میرداماد خیابان مین خیابان نادرشاه سابق خیابان نسرین خیابان نفت خیابان نیاوران خیابان های تخت جمشید و روزولت خیابان های تهران خیابان های روزولت و تخت جمشید خیابان های لینکلن و یهودا خیابان های میرداماد و جردن خیابان هشت گرد خیابان وزرا خیابان وصال شیرازی خیابان ونک خیابان ویلا خیابان پهلوی خیابان پهلوی تهران خیابان چرچیل خیابان کاخ خیابان کیوان خیابان یادآوران خیابان‌های تخت جمشید خیزتویمان اوبلاست شمالی خیوسو د دادگاه انقلاب دادگاه تهران دادگاه شمیران دادگاه مدنی دادگاه نظامی دادگاه های مدنی دادگاه های نظامی دادگاه ویژه دادگستری داراب دارالسلام داشاوا داغستان دالاس دالس دامنه های شمال کوه های البرز بین تهران و دریای مازندران دامنه های شمالی البرز بین تهران و دریای خزر دامور دانزیک دانزیک (گدانسک در لهستان) دانزیگ دانشسرای آمریکایی تبریز و تهران دانشکده «مید شیپمن» دانشکده افسری دانشکده افسری ایران دانشکده افسری تهران دانشکده اقتصاد لندن دانشکده البرز دانشکده تربیت معلم دانشگاه کلمبیا دانشکده تربیت معلم کابل دانشکده تربیت معلم کلمبیا دانشکده جنگ تهران دانشکده جنگ فرانسه دانشکده جنگلداری ایران دانشکده حقوق دانشکده حقوق تهران دانشکده حقوق دانشگاه تهران دانشکده حقوق دانشگاه پاریس دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران دانشکده دژبانی آمریکا دانشکده دژبانی آمریکا در فورث گوردون دانشکده دژبانی امریکا دانشکده صنعتی آل دانشکده طب دانشکده علوم دانشکده علوم اجتماعی دانشکده علوم سیاسی دانشکده غزالی دانشکده فنی دانشکده فنی آریامهر دانشکده فنی تهران دانشکده فنی دانشگاه تهران دانشکده فنی در دانشگاه تهران دانشکده فنیِ دانشگاه تهران دانشکده ملی جنگ دانشکده مهندسی دانشگاه تهران دانشکده مهندسی مکانیک دانشکده نظام ایران دانشکده نظام تهران دانشکده نظام شاهنشاهی ایران دانشکده نظامی تهران دانشکده های حقوق دانشکده های کرنل دانشکده وزارت امور خارجه شوروی دانشکده پاریس دانشکده پرینستون دانشکده پزشکی دانشکده پزشکی تهران دانشکده پزشکی دانشگاه شیراز دانشکده پزشکی هاروارد دانشکده پلی تکنیک تهران دانشکده پلیس تهران دانشکده پیبادی دانشکده کرج دانشکده کشاورزی دانشکده یوتا دانشکده‌های ایالات متحده دانشگاه دانشگاه «صنعتی شریف» (آریامهر سابق) دانشگاه آذرآبادگان دانشگاه آریامهر دانشگاه آریامهر اصفهان دانشگاه آریزونا دانشگاه آزاد ایران دانشگاه آزاد بروکسل دانشگاه آمریکائی بیروت دانشگاه آمریکایی دانشگاه آمریکایی بیروت دانشگاه آمریکن دانشگاه آنکارا دانشگاه آکسفورد دانشگاه آکسفورد. دانشگاه استانفورد دانشگاه استانفورد آمریکا دانشگاه اصفهان دانشگاه البکر دانشگاه الهیات اصفهان دانشگاه ام.آی.تی. دانشگاه اورگون دانشگاه اورگون در اوژن دانشگاه اوهایو دانشگاه اکسفورد دانشگاه ایالت آیوا دانشگاه ایالت کنت دانشگاه ایالتی سانفرانسیسکو دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا دانشگاه ایالتی یوتا دانشگاه ایالتی یوتا در اوگان دانشگاه ایالتی یوتا در لوگان دانشگاه ایران دانشگاه ایندیانا دانشگاه برلین دانشگاه بروکسل دانشگاه برکلی دانشگاه برکلی در کالیفرنیا دانشگاه برکلی کالیفرنیا دانشگاه بریزیت دانشگاه بریستول دانشگاه بغداد دانشگاه بلژیک دانشگاه بوخوم دانشگاه بیرزیت دانشگاه بیرمنگام دانشگاه بیرمنگام (انگلستان) دانشگاه بیرمنگام انگلستان دانشگاه بیرمنگام در انگلستان دانشگاه بیلر دانشگاه تبریز دانشگاه تل آویو دانشگاه تنسی دانشگاه تهران دانشگاه تهران و دانشگاه ملی دانشگاه تورنتو دانشگاه تولوز فرانسه دانشگاه تکنولوژی ایلینویز MN دانشگاه تگزاس دانشگاه جرج تاون دانشگاه جرج واشنگتن دانشگاه جفرسون دانشگاه جندی شاهپور اهواز دانشگاه جندی شاپور دانشگاه جنگ دانشگاه جنگ ایران دانشگاه جواهر لعل نهرو دانشگاه جورج تاون دانشگاه جورج واشنگتن دانشگاه جونز هاپکینز (Jons Hopkins) دانشگاه حقوق تهران دانشگاه دراماها (OMAHA)در پاکستان دانشگاه دفاع ملی دانشگاه دورهام انگلستان دانشگاه دورهام در نیوکاسل دانشگاه دولتی یوتا در لوگان دانشگاه دیتون دانشگاه رازی دانشگاه رضاشاه کبیر دانشگاه روسوفیل دانشگاه ریچموند ویرجینیا دانشگاه سان جوزف بیروت دانشگاه سند هرست انگلیس دانشگاه سودان دانشگاه سوربن دانشگاه سوربن پاریس دانشگاه سیراکوز دانشگاه سیراکیوس دانشگاه سیراکیوس (Syracuse) دانشگاه سیراکیوس نیویورک دانشگاه سیستان و بلوچستان دانشگاه شریف دانشگاه شیراز دانشگاه شیراز (پهلوی سابق) دانشگاه شیکاگو دانشگاه صنعتی آریامهر دانشگاه صنعتی آریامهر تهران دانشگاه صنعتی تهران دانشگاه صنعتی شریف دانشگاه فرانسه دانشگاه فرانسوی زبان بوعلی سینا در همدان دانشگاه فرانسوی زبان سان ژوزف دانشگاه فرح پهلوی دانشگاه فردریک ویلهلم در برلین دانشگاه فردوسی مشهد دانشگاه فنی آریامهر دانشگاه فنی برلین دانشگاه فیرلی دیکنسن دانشگاه قاهره دانشگاه قندهار و پلی تکنیک دانشگاه لاهور پاکستان دانشگاه لندن دانشگاه لنین دانشگاه لنینگراد دانشگاه لوزان دانشگاه لینکلن دانشگاه لیژ (LIEGE) دانشگاه مریلند دانشگاه مسکو دانشگاه مشهد دانشگاه ملی دانشگاه ملی تهران دانشگاه منچستر دانشگاه موصل دانشگاه مونتپلیر (Montpellier) فرانسه دانشگاه مونتپلیر فرانسه دانشگاه مک گیل دانشگاه میامی دانشگاه میشیگان دانشگاه مینه سوتا دانشگاه ناتینگهام انگلستان دانشگاه نبراسکا دانشگاه نبراسکا و پرینستون آمریکا دانشگاه نیویورک دانشگاه ها دانشگاه هاروارد دانشگاه هامبورگ دانشگاه های آریامهر و تبریز دانشگاه های آمریکا دانشگاه های آمریکایی دانشگاه های ایران دانشگاه هنر دانشگاه هیبرو دانشگاه واشنگتن دانشگاه واشنگتن در سیاتل دانشگاه واشنگتن سیاتل دانشگاه وایومینگ دانشگاه ویرجینیا دانشگاه ویرجینیای غربی دانشگاه ویرجینیای غربی ایالات متحده دانشگاه ویسکونسین آمریکا دانشگاه وین دانشگاه پاریس دانشگاه پترزبورگ دانشگاه پرنیستون دانشگاه پرینستون دانشگاه پنسیلوانیا دانشگاه پهلوی دانشگاه پهلوی شیراز دانشگاه پهلوی و آریامهر دانشگاه پیترزبورگ دانشگاه ژاپنی دانشگاه ژنو دانشگاه کابل دانشگاه کاتولیک دانشگاه کالیفرنیا دانشگاه کالیفرنیا در برکلی دانشگاه کالیفرنیا در لس آنجلس دانشگاه کالیفرنیا در لوس آنجلس دانشگاه کالیفرنیا لوس آنجلس دانشگاه کالیفرنیاآذربایجان شرقی و غربی دانشگاه کالیفرنیای برکلی دانشگاه کالیفرنیای جنوبی دانشگاه کالیفرنیای جنوبی در پازادنا دانشگاه کالیفرنیای لوس آنجلس دانشگاه کرنل دانشگاه کلمبیا دانشگاه کلکته دانشگاه کمبریج دانشگاه کنتاکی دانشگاه کوبان دانشگاه کورنل آمریکا دانشگاه گرنوبل دانشگاه گرنوبل (Grenoble) فرانسه دانشگاه گلاسکو دانشگاه گنوبل (GENOBLE دانشگاه یوتا دانشگاه یوتا در ایالات متحده دانشگاه ییل (YALE) دانشگاه. دانشگاهها دانشگاههای اروپایی و آمریکایی دانمارک داون پورت داکا داکار داگلاس دایرن دبی دبیر کل حزب خلق پاکستان فرخ لاقاری دبیرستان «شاپور» دبیرستان آمریکائی تبریز دبیرستان البرز دبیرستان دارالفنون دبیرستان دولتی ابن سینا دبیرستان رازی (فرانسوی) دبیرستان شریف واقفی اهواز دبیرستان فیروز بهرام دبیرستان ملی فرانسوی دبیرستان نظام تهران دبیرستان هدایت دجله دجله و فرات در مسکو در واشنگتن دی درمانگاه پشتو دره رود هیرمند دره لوزون کاگایان دره هیرمند دره پنج شیر دره کریورا درهاید پارک (لندن) دروازه شهر تهران دروازه موتورپل دروزی دریاچه «دوکان» دریاچه ارومیه دریاچه ان دریاچه بیکال دریاچه توز دریاچه خزر دریاچه رضاییه دریاچه سد کرج دریاچه طبریه دریاچه لوپز دریاچه ماراکائیبو دریاچه مارکائیبو دریای اوخوتسک دریای اژه دریای ایونی دریای بالتیک دریای خزر دریای سرخ دریای سیاه دریای شمال دریای عرب دریای عرب و اقیانوس هند دریای عربی دریای عمان دریای لاتیف دریای مازندران دریای مدیترانه دریای مرمره دریای کرادر دزفول دشت ارژن دشت لوط دشت کویر دشت گرگان دفاتر دولتی دفاتر هواپیمایی دفتر آژانس ارتباطات بین المللی در تهران دفتر اروپایی سازمان ملل در ژنو دفتر اروپایی سازمان ملل متحد در ژنو دفتر اطلاعات دفاعی واشنگتن دفتر اطلاعات شوروی دفتر اطلاعات شوروی کوچه دان دفتر اطلاعات وزارت دفاع دفتر اینتوریست (آژانس مسافرتی شوروی) در آنکارا دفتر حسینیه ارشاد دفتر حفاظت منافع آمریکا دفتر حفاظت منافع آمریکا در بغداد دفتر حفاظت منافع آمریکا در بغداد. دفتر حفاظت منافع آمریکا در دمشق دفتر حفاظت منافع آمریکا در سفارت بلژیک دفتر حفاظت منافع آمریکا در سفارت بلژیک. دفتر حفاظت منافع ایالات متحده در بغداد دفتر حفاظت منافع در هاوانا دفتر حفاظت منافع عراق در واشنگتن دفتر حفاظت منافع مصر در واشنگتن دفتر حفظ منافع آمریکا در بغداد دفتر خبرگزاری FBIS دفتر دادستان کل دفتر رسیدگی کشورهای مشترک المنافع دفتر سازمان ارتباطات بین المللی آمریکا دفتر سیاسی سفارت آمریکا دفتر نخست وزیری دفتر نمایندگی سیاسی لهستان دفتر هواپیمایی کشوری فدرال (آمریکا) در بیروت دفتر وابسته دفاعی دفتر وابسته دفاعی آمریکا دفتر وابسته دفاعی آمریکا در تهران  دفتر وابسته دفاعی ایالات متحده دفترمجلس خبرگان دلتای رود سرخ دماغه آنجوان دماغه شمالی دریای سیاه و بالتیک دماغه مصیره دماغه والویس دماغه کوریا موریا دماوند دمشق دنور دنیپرو پتروسک ده سبزوالسولی دهاقان دهانه رود پلاته دهلی دهلی نو دهلی نو و منامه دهلی نو. دهکده افجه دهکده الوانیه دهکده بارزان دهکده بیت یاهون دهکده دیزج دهکده رباط کریم دهکده سردوش دهکده طالقان دهکده پچاراگان دو بحرین دو تنب دو یمن دوآب دوآلا دوآلای دوبلین دوبی دوحه دودآباد دوراند دوسلدورف دوشان تپه دولت عراق دولینا دومینیکا دومینیکن دوهه دُقم دی دی سی دی سی. دی سی. ایران دی. سی دی. سی. دی.سی دی.سی. دی.سی.تهران دیار بکر دیاربکر دیالا دیرتک دیرتک. دیریاسین دیسنی لند دیوار روزولت ذراب (سرپل ذهاب) ذوب آهن ذوب آهن آریامهر ر آذربایجان شرقی و غربی ر اسلام آباد رأس الخیمه رأس الهلال رأس مارون رئیس رئیس بیمارستان شوروی رئیس جمهور ضیاءالحق رابرت هیرشمن از WETA راجستان (Ragastan) راش هانیکرا رامسر رامشتاین رامله رامهرمز رانگون راه آبی اسکندریه راه آهن راه آهن تان راه آهن تهران راور راولپندی راکروز  راکفلر پلازا نیویورک رباط ردستور. آرسنال. آلاباما ررومانی رستوران رستوران ال چیکو رستوران اکسانادو رستوران تیفانی رستوران خانسالار رستوران دومینیک. رستوران رزیدانس رستوران رکامیه رستوران ساندیز رستوران سلار رستوران سورنز رستوران فرانچسکو تورینو رستوران فرید رستوران لافونتن رستوران مکزیکی لاروزا رستوران میرابل رستوران هتل کاسپین رستوران هلستز رستوران پوب رستوران پیتزای ونتو رستوران چت نیک رستوران چت نیک تهران رستوران چتنیک رستوران چتینکز رستوران چیتنیک رستوران کاروانسرا رستوران گرانادا رستورانها رشت رشید عراق رشیدیه رضائیه رضاییه رضاییه سابق رفسنجان رله تهران رله علایم رم رم قدیم رم ٬ پاریس٬ لندن روآندا رواندا روبل سانتو روتا روتو (Rutovo) روحانی وزیر آب و برق رود آمودریا رود ارس رود اوب رود اکسوس(OXUS) رود بزرگ زاب(Zab) رود تونکا رود تیگریس رود سیحون و جیحون رود فرات رود ماهاولی رود مکونگ رود نیل رود هیرمند رود هیرمند (هلمند) رودآیلند رودابه رودخانه آلتوسینو رودخانه جومین رودخانه سیو رودخانه ظهرانی رودخانه علیا رودخانه لیتانی رودخانه لیطانی رودخانه مارارونی علیا رودخانه مونز رودخانه می سی سی پی رودخانه نیسیف رودخانه های مارون و کارون رودخانه هیرمند رودخانه کارون رودخانه ینیسی رودزیا رودسر روزولت روس روس ها روستا روستاهای ایران روستای دیوند [ریوند] روستای سرشیو روستای سیف آباد روستف روستوف روسها روسی روسیه روسیه تزاری روسیه سفید روسیه شوروی روسیه کمونیست روماشکینو رومانی رومانی و بلغارستان رومیلان رومیله روویومو (Ruvumu) رویال گاردن رُم رژیم اشغالگر قدس رژیم افغانستان رژیم صهیونیستی رکیه ری ریاض ریدبنک ریشاف ریشکور ریو دواورو ریودل یک ریودوژانیرو ریوگرند ریچموند ریک یاویک ریکیاویک ریگا زئیر زابل زام زامبیا زاهدان زاویه زاکوم زاگرب زرادخانه ردستون زرادخانه روسیه زرتشتیان زلاند نو زلاندنو زلاندنوکره زمین چمن زنجان زندان زندان اوین زندان جمشیدیه زندان جمشیدیه تهران زندان ساواک زندان قصر زندان نظامی جمشیدآباد تهران زندان های اسرائیل زندان های ایران زندان های ساواک زندان های قصر و اوین زندان پل چرخی زندان کرج زواره زورخانه جعفری زوریخ زوریخ سوئیس زونگولداک زیفتا زیمبابوه سئول سائوتومه و پرنسیپ سابرا ساحل جنوبی مدیترانه ساحل دریای خزر ساحل شرقی کولسکی زالیف (KOLSKIY ZAKIV) یا دهانه (KOLUINTET) ساحل شرقی – ام سعید ساحل عاج ساحل غربی ساحل غربی (رود اردن) ساحل غربی اردن ساحل غربی رود اردن ساحل مدیترانه ای سوریه ساحل کالیفرنیا ساخالین ساختمان IAS در شیراز ساختمان «ایران گالری» ساختمان آژانس بین المللی ارتباطات ساختمان استانداری ساختمان اطلاعات نظامی ساختمان بل هلی کوپتر ساختمان تحقیقات ساختمان حوزه 72 ساختمان خبرگزاری پارس ساختمان شهرداری تهران ساختمان هواپیمایی ملی ایران ساراواک ساری سازمان اطلاعات دفاعی سازمان انرژی اتمی سازمان سیا سازمان ملل سازمان ملل در ژنو سازمان ملل متحد سازمان های اسلامی سازمان های کمونیستی ساف ساقیات الحمراء سالادو سالت لیک سیتی سالتا سالتوگراند سالزبورگ سالزبورگ وین سالونیکا سالیسبوری ساماریا ساموآی شرقی ساموتلر ساموتلور سامپاگیتا سامپسون آمریکا سان خوزه سان دیاگو سان دیه گو سان فرانسیسکو سان ژورگه سانتاالنا سانتادومینگو سانتاکروز وریونگرو سانترال سانتوز سانتیاگو سانست کلوپ سانفراسیسکو سانفرانسیسکو سانفرانسیکو سانی پیتز ساواک ساوه ساکرامنتوی کالیفرنیا ساکلی سایگون سبزوار ستاد فرماندهی نیروی هوایی آمریکا ستاد فرماندهی کل نیروهای ناتو در اروپا ستاد مرکزی نیروی هوایی در رامشتین ستاد میدان گراسونور ستاد ژاندارمری در تهران سد بوئنرا سد تمبلینگ Tembing سد رضاشاه سد کراکیه سد کرج سدها سدهای ارس و اترک سدهای ماسینگر و ماپایی سدکبان سرافند سردشت سرزمین انبیاء و اولیاء خدا سرزمین های اشغالی سرو سرویس فارسی بی. بی. سی سرپاک سرپل سرپل ذهاب سرچشمه سرکنسولگری آمریکا در هنگ کنگ سرکنسولگری فلسطین سرکنسولگری پرتغال در پاریس سرگیپه سری لانکا سریا سریلانکا سعودی سـفارت سـفارت انگلیس سفارت سفارت آلمان سفارت آلمان فدرال سفارت آمر یکا سفارت آمریکا سفارت آمریکا آنکارا  سفارت آمریکا آنکارا سفارت آمریکا استکهلم سفارت آمریکا بلگراد سفارت آمریکا تریپولی سفارت آمریکا تهران سفارت آمریکا در آتن سفارت آمریکا در آنکارا سفارت آمریکا در اسلام آباد سفارت آمریکا در ایران سفارت آمریکا در برن سفارت آمریکا در بروکسل سفارت آمریکا در بن سفارت آمریکا در بیروت سفارت آمریکا در تریپولی سفارت آمریکا در تل آویو سفارت آمریکا در تهران سفارت آمریکا در تهران و مسکو سفارت آمریکا در تهران  سفارت آمریکا در تونس و بلژیک سفارت آمریکا در توکیو سفارت آمریکا در جده سفارت آمریکا در جیبوتی سفارت آمریکا در خاورمیانه سفارت آمریکا در دمشق سفارت آمریکا در رانگون سفارت آمریکا در رُم سفارت آمریکا در صنعا سفارت آمریکا در عمان سفارت آمریکا در قاهره سفارت آمریکا در قاهره و کویت سفارت آمریکا در لندن سفارت آمریکا در مسکو سفارت آمریکا در منامه سفارت آمریکا در واشنگتن سفارت آمریکا در ورشو سفارت آمریکا در وین سفارت آمریکا در پاریس سفارت آمریکا در پاکستان سفارت آمریکا در کابل سفارت آمریکا در کاراکاس سفارت آمریکا در کانبرا سفارت آمریکا در کویت سفارت آمریکا مسکو سفارت آمریکا ٬ تهران سفارت آمریکا پاریس سفارت آمریکا کابل سفارت اتحاد شوروی در تهران سفارت اسرائیل سفارت اسرائیل در تهران سفارت افغانستان سفارت افغانستان در تهران سفارت افغانستان در واشنگتن سفارت الجزایر در واشنگتن سفارت امارات عربی متحده در تهران سفارت امریکا سفارت امریکا تهران سفارت امریکا در تهران سفارت انگلستان سفارت انگلستان در تهران سفارت انگلیس سفارت انگلیس در تهران سفارت انگلیسی سفارت ایالات متحده سفارت ایالات متحده آمریکا سفارت ایالات متحده آمریکا در تهران سفارت ایالات متحده آمریکا.کابل سفارت ایالات متحده در تهران سفارت ایتالیا سفارت ایران سفارت ایران در آمریکا سفارت ایران در آنکارا. سفارت ایران در انگلستان سفارت ایران در بروکسل سفارت ایران در ترکیه سفارت ایران در توکیو سفارت ایران در جاکارتا سفارت ایران در لندن سفارت ایران در مسکو سفارت ایران در واشنگتن سفارت ایران در پاریس سفارت ایران در ژنو سفارت ایران در کویت سفارت بحرین در تهران سفارت بریتانیا سفارت بریتانیا در تهران سفارت بلغارستان سفارت بلژیک در بغداد سفارت ترکیه سفارت تهران سفارت تهران   سفارت خارجه آمریکا سفارت خارطوم سفارت خاطون سفارت رومانی سفارت سوئیس سفارت شوروی سفارت شوروی در اسرائیل سفارت شوروی در ایران سفارت شوروی در تهران سفارت شوروی در دهلی نو سفارت شوروی در لندن سفارت شوروی در واشنگتن سفارت شوروی. سفارت عراق سفارت عراق در تهران سفارت عراق در لندن سفارت عربستان سعودی سفارت فرانسه سفارت فلسطین سفارت لهستان سفارت مصر سفارت مصر در مسکو سفارت مصر در واشنگتن سفارت نیوزیلند سفارت هند سفارت هند در واشنگتن سفارت چین در تهران سفارت ژاپن سفارت ژاپن در بن سفارت ژاپن در واشنگتن سفارت ژاپن در کابل سفارت کانادا سفارت کانادا در اسلام آباد سفارت کبرای مصر سفارت یوگسلاوی سفارت یوگسلاوی در کابل سفارتخانه سفارتخانه ایران در واشنگتن سفارتخانه تهران سفارتخانه شوروی سفارتخانه های آمریکا سفارتخانه های آمریکا در آتن سفارتخانه های آمریکا در ابوظبی سفارتخانه های آمریکا در اسلام آباد سفارتخانه های آمریکا در الجزیره سفارتخانه های آمریکا در امان سفارتخانه های آمریکا در برن سفارتخانه های آمریکا در بغداد سفارتخانه های آمریکا در بن سفارتخانه های آمریکا در تهران سفارتخانه های آمریکا در جده سفارتخانه های آمریکا در دوبی سفارتخانه های آمریکا در دوحه سفارتخانه های آمریکا در قاهره سفارتخانه های آمریکا در لندن سفارتخانه های آمریکا در مسقط سفارتخانه های آمریکا در منامه سفارتخانه های آمریکا در وین سفارتخانه های آمریکا در کویت سفارتخانه های ایران در واشنگتن سفارت‌خانه سفلای دریای سرخ سفید رود سقز سلاح های سبک سلاله سلسله جبال زاگرس سلطنت آباد سلماس سلیمانیه سلیمانیه جنوب تهران سمارنگ سمریه سمنان سمیرم سن آنتونیو سن آنتونیو تگزاس سن خوزه سن پترزبورگ سنا سنای آمریکا سنتو سند سنقر سنندج سنگال سنگال یاگینه سنگال. سنگاپور سوآلالا (Soalala) سوئد سوئز سوئز مدیترانه سوئی سوئیس سوئیس و دانمارک سواحل بحر خزر سواحل دریای خزر سواحل رینوزا سواحل شرقی آمریکا سواحل شمالی دریای عرب سواحل صیهاد و مالها (Sayhade سواحل عمان سواستوپول سواپو سوتسکا یاگاوان سوث فیوریوس سوختا سودان سودژنک سوربن سوربن در پاریس سورن سورو مورسک سورینام سورینام. سوریه سوریه بیت المقدس سوریها سولنینسکویه سولیوان سوماترا سوماترای مرکزی سومالی سوکوترادو دماغه کامراهن سویدیه سویس سوییس سوییو سپاه پاسداران سکوی نفتی آرامکو سی سی شلز سی شلز. سی. سیا سیاتل سیاهکل سیاهکل در منطقه خزر سیبری سیبرییورنگوی سیتای ناتوماس سیتی کورپ سیح نحیداح سیدنی سیدی الاعتیام سیرالئون سیرالئون. سیرت سیرجان سیرک های روسی سیزران سیستان و بلوچستان سیلان سینا سینما سینما رویال سینما رکس آبادان سینماها سینمای آبادان سینمای اِوال سینگ پال ایالت مینه سوتا سیهالا شابا شاخ آفریقا شادگان شارجه شارجه و ام القیوین شانگ های شانگهای شانگهای چین شاهراه بازرگان شاهراه قم شاهرخی شاهپور شاهگرد شاهین شهر شبه جزیره شبه جزیره «مسندم» شبه جزیره سینا شبه جزیره عربستان شبه جزیره عربی شبه جزیره قطر شبه جزیره مانگیشلاک شبه جزیره مسندم شبه جزیره نفت خیز عربستان شبه قاره آسیا شبه قاره هند شتیلا شدقم شرایتون شرق آسیا شرق ایران شرق تهران شرق جهان عرب شرق شمیران شرم الشیخ شرکت آب و برق (Utilities) در کالیفرنیا شرکت ایران سوف ترانس شرکت بل شرکت بل هلی کوپتر اصفهان شرکت بل هلیکوپتر شرکت خدمات نفتی (اسکو) شرکت صادراتی در اسکراسدل شرکت ملی نفت ایران شرکت نورث روپ شرکت هلیکوپترسازی بل شرکت پان آمریکن شریعتمداری شریف امامی شط العرب شعیبه شلبینکا شلمچه شمال شمال آفریقا شمال العثمانیه شمال اکسوس شمال ایران شمال تهران شمال دانشگاه تهران شمال دریاچه خزر شمال رودخانه لیتانی شمال سفارت شمال سوریه شمال شرق تهران شمال شرق میدان پشتونستان شمال شرقی ایران شمال شهر تهران شمال عراق شمال عمادیه شمال عمان شمال غرب ایران شمال غربی افغانستان شمال غربی ایران شمال غربی تهران شمال غربی زرقان شمال غربی کردستان شمال لبنان شمال مدیترانه شمال مرز افغانستان شمال کابل شمیران شنگتن دی. سی شهر salt lake شهر ایوانو. شهر بابک شهر ری شهر فاس شهر مقدس قم شهر نیوجرسی شهربابک شهرداری تهران شهرری شهرهای ساحل دریایی خزر شهرک سلماس شهرک غرب شهرک های جمشیدیه شهرکرد شهرکهای الون شهریار شهستان پهلوی شهسوار شورای امنیت ملی آمریکا شوروی شوروی اروپای شرقی شوروی نکرومه شورویها شوروی‌. شوش شوشتر شوشمی شیخ نشین ها شیخ نشین های خاورمیانه شیخ نشین های خلیج شیخ نشین های خلیج فارس شیخان شیراز شیراز و تبریز شیراز. شیراز  شیرازی شیروان شیری پونو شیلی شیلی. شیکاگو شیکاگو ییل شیگاگو صباح صحرای «نقب » صحرای اشغال شده سینا صحرای جنوب آفریقا صحرای سینا صحرای غربی موریتانی صحرایی سینا صنار مآمدی صنعا صوفیا صوفیه صوفیه و ورشو) صیدا طائز طائف طایر طبس طرابلس طنجه طوالش ظفار ظفار غربی ظهران عادی برای بن عادی برای تهران عباس آباد عبدالرحمن منصوری عثمان عثمانی عثمانیه عجمان عدن عراق عراق. عراقی عراقیها عربستان عربستان جنوبی عربستان سعودی عشرت آباد عشق آباد علاقه بند علی میناچی علیا عمارت کنگره در واشنگتن (Hill) عماره عمان عنفوان عمر عین جالوت عین دار غرب اروپا غرب ایران غرب تهران غرب سیبری غرب مشهد غزنی غزه غنا ـکردستان فئودوسیا در ساحل دریای سیاه فارس فالکون فاماگوستا فاهود فتر وابسته دفاعی آمریکا فجیره فخرآباد فرات فرات سفلی فرانتک فرانسه فرانسه  فرانسوی فرانکفورت فرانگفورت فردوس فرماندهی نیروی دریایی در انگلستان فرمز فرودگاه فرودگاه (Sde Dov) اِسْدِ دوف فرودگاه «هیترو» فرودگاه «هیترو»ی لندن فرودگاه اصفهان فرودگاه بغداد فرودگاه بنگورین (لود) فرودگاه بین المللی «سیب» فرودگاه بین المللی بن گوریون اسرائیل فرودگاه بین المللی تهران فرودگاه بین المللی مهرآباد فرودگاه بین المللی کابل فرودگاه تبریز فرودگاه تمپلهوف فرودگاه تهران فرودگاه جدید تهران فرودگاه خاتمی اصفهان فرودگاه دالاس فرودگاه دوشان تپه فرودگاه رانگون فرودگاه زاهدان فرودگاه مهر آباد فرودگاه مهرآباد فرودگاه مهرآباد تهران فرودگاه هاهایا (Hahaya) فرودگاه هیترو فرودگاه کابل فرودگاهها فروشگاه خواربار ارتش فروشگاه. فری فریتاون فسا فلسطین فلسطین اشغالی. فلورانس فلوریدا فنلان فنلاند فهود فورت براگ فورت هولابرد فورت پراگ فورث لسلی جی فورث لون ورث کانزاس فورث لیون ورث فورث لیون ورث کانزاس فورث مایر فورث مایر ویرجینیا فورث مک نایر واشنگتن فورث گوردون جورجیا فومن فیجی فیربانکس فیروزآباد فیضیه فیلادلفیا فیلیپین فیلیپین. قارن اعلم قاره آفریقا قاره آمریکا قاره آمریکای شمالی قاسملا قاهره قاهره کاراکاس قبا قبرس قبرس. قبرستان بهشت زهرا قبرستان مسگرآباد در شرق تهران قبور شهدای قم قدس قرارگاه تهران قرارگاه رم قرارگاه ساف قرارگاه سیا در تهران قرارگاه سیا در کابل قرارگاه مدنسکی قرارگاه های نظامی شوروی قرارگاه کابل قره تپه قروه قزاقان قزاقستان قزوین قسطنطنیه قصر ارگ قصر خلق قصر دارالامان قصر مرمر قصر یخ قصرشیرین قصرهای شاه قطر قفقاز قفقاز شمالی قفقازیه جنوبی قلعه آپاچی قلقیلیا قله زیبای البرز قله های رشته کوه البرز قلهک قم قنات قندهار قندی قنیطره قهرمانشهر (کرمانشاه سابق) قهوه خانه های وین قوشجی قوچان قوین بزرگ (عمان) قوین کوچک قیام سیاهکل قیریات شمونه قیریاط اربع لئوپولدویل لائوس لاباک لابراتوار لار لارخانه لارناکا لارچمونت نیویورک لارک لاس و گاس لاس وگاس لاسپنر لاشار لامبراکیس لانه جاسوسی لانه جاسوسی آمریکا لانه جاسوسی آمریکا در تهران لانگلین ویرجینیا لاهه لاهور لاهیجان لاوان لاپاز لاکلند لاگدو لاگوآگریو لاگوس لایپزیک در آلمان شرقی لبنان لبنانی لتاکیه لخویر لرستان لزون لس آنجلس لسبلا لسوتو لسوس لمان لندن لندن و تل آویو لندن. لنگرود لنگرگاه لنینگراد لهستان لوآندا لوآنگو لواندا لوبومباشی لود لوزاکا لوس آنجلس لوف لومه لوموند لوکازا لوکزامبورک لوکزامبورگ لوکونیا لوگان لوگان (LOGAN) لوگزامبورگ لویزان لویس لیس لی سه (Lycees) فرانسوی لیبرویل لیبری لیبریا لیبریا. لیبی لیبیایی لیسبون لیسیر لیما لیماسول لیندسی آلمان لینکلن لینگراد لینگن لیون لیپاجا لیکود م) م. ) م» سوئز مؤسسه بروکینگز مؤسسه تربیت معلم دانشگاه بغداد مؤسسه زبان های خارجی مسکو ماتون (کست) در پکتیا ماثورا (Mathura) ماجورکا ماداگاسکار مادرید ماراس مارتابان مارتابان سیتی مارجون ماردین مارون مارونیاس مارچامارکا ماری مازندران ماساوانا ماساچوست مالایا مالت مالزی مالزی. مالزیا مالویناس مالی ماناوادر ماناگوا مانیل ماهاولی ماهاولی (Mahaweli) ماهشهر ماوراءالبحار ماوراءبحار ماپوتو ماکائو ماکو ماگدالنا ماگدالنای میانه مجار مجارستان مجارستانی مجتمع انگلیسی مجتمع بندری جبل علی مجتمع صنعتی بهشهر مجتمع فلور در پازانان مجتمع مس سرچشمه مجتمع مسکونی میکرایون مجتمع مونتاژ اتومبیل سازی مجتمع پتروشیمی بندر شاهپور مجلس مجلس خبرگان مجلس سنا مجلس سنا در تهران مجلس سنای آمریکا مجلس سنای ایالات متحده مجمع الجزایر فیلیپین مجمع عمومی سازمان ملل متحد مجیدیه محل سکونت رضا امینی محله میکرویان کابل محله هارلم نیویورک مدارس مدارس آمریکایی مدارس علوم دینی مدارس علوم مذهبی اهواز مدارس عمومی مدارس میسیون پروتستان ایالات متحده مدارس میسیونری ارومیه مدرس مدرسه مدرسه آر. سی. دی مدرسه آمریکائی ها در تهران مدرسه آمریکایی مدرسه آمریکایی تهران مدرسه ابتدایی «نمازی» مدرسه اقتصاد لندن مدرسه اقتصاد پاریس مدرسه انگلیسی زبان حبیبیه مدرسه جامعه بین المللی شیراز مدرسه دارالفنون مدرسه دینی فیضیه مدرسه رازی (فرانسوی) تهران مدرسه رازی (فرانسوی) در تهران مدرسه زبان نظامی کالیفرنیا مدرسه علوم دینی فیضیه مدرسه علوم قرآنی مهاباد مدرسه علوی مدرسه فارابی مدرسه فیضیه مدرسه فیضیه قم مدرسه لاتنر (LOTTENER) هاروارد مدرسه متوسطه «سلطانیه» مدرسه متوسطه رازی (فرانسه) مدرسه مذهبی مدرسه مذهبی شهر قم مدرسه ملی در تهران مدرسه میسیون مدرسه نرس ها در شیکاگو مدرسه نظام در تهران مدرسه پزشکی در دانشگاه کابل مدرسه کامیونیتی تهران مدفورد مدوژیه مدیترانه مدیترانه شرقی مدیترانیه مدیسون مدینه مراغه مراکز خطوط هوایی مراکش مراکش (مغرب) مرجان مرز اسرائیل مرز بازرگان مرز تبریز مرز رومانی و شوروی مرزهای شرقی ایران مرغداری مرغ‌داری مرند مرودشت مرکز الهیات قم مرکز اگزیستانسیالیست های تهران مرکز ایرانی هاروارد مرکز بازرگانی. مرکز تجاری آمریکا در تهران مرکز تجاری آمریکا در مسکو مرکز تحقیقات کشاورزی دانشگاه پهلوی مرکز فرهنگی عباس آباد مرکزی مرگ ور مریلند مریوان مزار شریف مزارشریف مزرعه مزرعه کاشفی نزدیک مهر گرد مساجد مساجد تهران مساجد جنوب تهران مساجد شاه مساجد لرزاده مسافرخانه مسایاخا مسجد مسجد آبی مسجد آبی (حسینیه ارشاد) مسجد ارامنه مسجد اصفهان مسجد اعظم تجریش مسجد الاقصی مسجد انصاری مسجد بازار مسجد بزرگ تهران مسجد جاده قدیم شمیران مسجد جامع جاده شمیران مسجد جامع سنندج مسجد حاج الشعبان مسجد حاجی شعبان مسجد حسین آباد مسجد سلیمان مسجد شاه مسجد شفا مسجد فخرالدوله مسجد فرح شمالی مسجد فرشته مسجد قبا مسجد قبای تهران مسجد میدان شهناز مسجد نیاوران مسجد ژاله مسجد کانون توحید مسجد گوهرشاد مسجدالاقصی مسجدسلیمان مسقط مسقط آتن مسکو مسکو. مشروب فروشی ها مشروب فروشیها مشهد مشکین شهر مصر مصر و اسرائیل مصری مصریها مطبوعات آمریکا معابد معابد هندوها معادن معادن ذغال سنگ ایشپوشتا معادن فسفات مراکش معبد اصلی قم معبر لوکل معدن طلای کالانا مغازه ها مغولستان مقبره مقبره امام رضا مقبره معروف شیعیان ایران (در مشهد) مقدس نجف مقر فرماندهی نیروی هوایی آمریکا مقر ناتو مقرهای فرماندهی و ادارات مرکزی امنیت و اطلاعات نظامی و غیرنظامی ملایر ملبورن مناره مناطق اشغالی مناطق جنوبی ایران مناطق جنوبی تهران مناطق روستایی مناطق ساحلی آسیای شرقی مناطق غربی ایران مناطق فقیرنشین جنوب تهران مناطق نفتی مناطق نفتی آلما مناطق نفتی خوزستان مناطق نفتی شرق بغداد مناطق ویشی فرانسه مناطق کردنشین مناطق کردنشین ایران مناطق کوهستانی منامه منامی مندلی مندوزا منزل آیت اللّه خمینی در عراق منزل اسلامی منزل هرتز منزل گریفین در واشنگتن منطقه Caucasus منطقه «سیترا» منطقه «هاور» منطقه «چاک» منطقه آب های ایران منطقه آسکودار استانبول منطقه آمریکای لاتین منطقه اسفناک منطقه امنیتی MOV منطقه ایلیاتی منطقه بوردا در آبادان منطقه بوطبول منطقه تجریش منطقه جلدیان منطقه خاورمیانه منطقه خلیج منطقه خلیج (فارس) منطقه دروس شمال تهران منطقه ربع الخالی منطقه سلسله جبال البرز منطقه سمی پالاتینسک منطقه سنتو منطقه سنجاب منطقه سنجابی منطقه سونینا منطقه شمال تهران منطقه شمیران منطقه صنعتی جبل علی منطقه ظهران منطقه غربی ایران منطقه قبا منطقه مجنون منطقه مرکزی آناتولی منطقه مناقیش منطقه هزاره جات منطقه وینترشال منطقه کانال سوئز منطقه کرانه غربی منطقه کردنشین منطقه کردنشین ایران منطقه کردنشین شرق ترکیه منطقه کردنشین غرب ایران منطقه کرکوک منگل منیفه مهاباد مهانه یهودا مهرآباد مهران مهرگرد موترویا موتورپول موخانوفو مورامانگا مورمانسک مورگورو موریتانی موریتوس موریس. موزامبیک موزامبیک آنگولا موزه آرمیتاژ موزه ملی قطر موزه های فیلادلفیا موزیر موساندام موسوما موصل مولادی مولیبدن مونت کلر مونترال مونتری مونتری کالیفرنیا مونته مونته ویدئو مونتکاتینی مونروویا مونرویا مونرویا. مونشن گلادباخ مونوریا مونکوا مونگولیا مونیخ مونیخ آلمان موگادیشو موگیلف مکران مکزیک مکزیک. مکزیکو مکزیکو (پایتخت مکزیک) مکزیکوسیتی مکه مگادیشو می سی سی پی می. سی. سی. پی میادر توکیو میامی میاندوآب میانه میخانه های لندن میدان 17 شهریور میدان 24 اسفند میدان آزادی (شهیاد سابق) میدان آزادی (میدان شهیاد سابق) میدان ارک میدان امام حسین میدان امام خمینی میدان اورلی میدان بهارستان میدان تجریش میدان سپه میدان شاه میدان شاهرضا میدان شهدا میدان شهدا (ژاله سابق) میدان شهناز میدان شهناز در انتهای شرقی خیابان شاهرضا میدان شهیاد میدان شوش میدان فرح آباد میدان فردوسی میدان فوزیه میدان قدیمی 25 شهریور میدان قزوین میدان هانس کام میدان های نفتی میدان های نفتی آرامکو میدان های نفتی ایران میدان های نفتی جنوب ایران میدان ولی عصر (میدان ولیعهد سابق) میدان ونک میدان ژاله میدان ژاله تهران میدان کندی میدان گمرک میرام شاه میرداماد میشیگان میلان میمنه مین میناالاحمدی) میناب میندلو مینسک مینه سوتا مینیاپولیس میوسن میکرویان نائودرو نابلس ناتو ناتیه ناحیه قفقاز ناحیه لشگرک ناحیه گناباد ناخودکا نادیم نارمک ناقوره نامیبیا نانسی ناهورکاتیا ناوا ناوهای YABAKBAR لارک ناوگان هوایی کویت نایروبی نبراسکا نبطیه نتانیا نجامنا نجف نجف آباد نجف اشرف نحرالبارد نحرالبارید نروژ نستوس نفت آبادان نقده نقده آذربایجان غربی نمایشگاه ادی گونینگ نمایشگاه انرژی اتمی نماینده عربستان سعودی نمایندگی آمریکا در برلین نمایندگی آمریکا در سازمان ملل نمایندگی آمریکا در صحرای سینا نمایندگی های اقمار شوروی در ایران ننگاهار ننگرهار نهارخوری انجمن ایران و آمریکا نهاوند نهر البریه نهریه نوآک شوت نوآکچوت نواحی مرکزی آسیایی روسیه نواحی پاراچینار نوادا نوادرو نوار غزه نوازیبو نوبا (An نورته نورث وست اورینت نورفولک نورنبرگ نورنوک نوریلسک نوسود نوشهر نوصیبین نوفل لوشاتو نووروسیک نووسیبرسک نووکوزنتسک نوکان نوگاردیا کریمه نپال نپال. نژو نکرومه نیام نیامه نیامی نیاوران نیجر نیجریه نیجریه و اندونزی نیدلیا نیدو نیروگاه آبی سالتو گراند نیروگاه اتمی نیروگاه اتمی آلمان در بوشهر نیروگاه اتمی بوشهر نیروگاه اتمی در بوشهر نیروگاه حرارتی اورهانلی نیروگاه روسی GHOROSAL نیروگاه لوجان دوکویو نیروگاه نوآکچوت نیروگاه های اتمی اروپا نیروگاه های اتمی بوشهر و اهواز نیروگاه هسته ای بوشهر نیروگاه کاوساک نیروگاهها نیروی دریایی نیروی دریایی سلطنتی را ساوث ویک نیروی هوایی نیروی هوایی آمریکا نیروی هوایی ایالات متحده نیریز نیشابور نیشنوارتوسک نیمروز نیوآیزنبرگ نیوجرسی نیوزلند نیوزیلند نیوولاریدو نیوپورت نیوکن نیویورک نیکاراگوئه نیکاراگوا نیکاراگویه نیکوزیا نیکولایف هائیتی هاروارد هارگی سا (Hargaisa) هالی شیعه هامبورگ هانالولو هاندیل هانوی هانیتا هاوانا هاوایی هاید پارک هایدلبرگ آلمان هبرون هبرون و حرم ابراهیمی هتل هتل آریا هتل آریامهر هتل آکارا (پایتخت غنا) هتل اوین هتل اینترناسیونال هتل اینترنشنال هتل اینترکنتینانتال هتل اینترکنتینانتال تهران هتل اینترکنتینانتال در مکه هتل اینترکنتینانتال کلن هتل خزر هتل خیبر اینترکنتینانتال هتل دوپون پلازا هتل سمیرامیس هتل شاه عباس هتل شرایتون هتل شرایتون واینتر کنتینانتال هتل فیلادلفیا هتل میفلاور هتل های سینا و امپریال و والدروف و رویال گاردن هتل هایت هتل هما هتل هیلتون هتل والدروف نیویورک هتل والدورف هتل ونک هتل پارک هتل کاسپین هتل کلاریج لندن هتل کلین هتل کورش هتل گلف هرات هراتیون انگلیس هرسین هرمز هرمزگان هروت هزاره هس ارزنه» هشتپر طوالش هفت تپه هلسینکی هلند هلند (صلیب کماندو) هلندی هلهول همدان هند هند و انگلستان هند و پاکستان (INDO هندوراس هندوراس. هندوستان هندی هندیها هنگ کنگ هوستون هیروشیما هیلتون هیلتون هتل هیلکوپتر می هیما هیمالیا هیوسن و اروپای غربی و اوروگوئه و بردیجان و بلیز و خارکف و ساحل عاج و سورینام و ماداگاسکار و منطقه مدیترانه و مونترال و نیجریه واترگیت واتیکان وادی الاسواد واردات واشنگتن واشنگتن وزارت امورخارجه واشنگتن D.C واشنگتن DC واشنگتن آمریکا واشنگتن دی واشنگتن دی سی واشنگتن دی سی. واشنگتن دی. سی واشنگتن دی. سی. واشنگتن دی.سی واشنگتن دی.سی. واشنگتن دی: سی واشنگتن. واشنگتن. دی. سی واشنگتن. دی. سی. واشنگتن. دی.سی واشنگتن٬ دی سی. فرانسه واشنگتون واشگنتن وال استریت والتا والدروف والدولاب والدیویا والپاریاسو والیوو کاسیمپترومرترند وان واژه واکامونت وبراشیت وحدتی ورامین ورشو ورینوکو تاربلت وزارت اقتصاد وزارت امور خارجه وزارت امور خارجه آمریکا وزارت امور خارجه ایران وزارت امور خارجه واشنگتن وزارت امور خارجه واشنگتن دی. سی. وزارت امورخارجه ایران در واشنگتن وزارت امورخارجه در تهران وزارت خارجه وزارت خارجه آمریکا در تبریز وزارت خارجه در واشنگتن دی.سی وزارت خارجه واشنگتن  وزارت دادگستری وزارت دفاع وزارت دفاع واشنگتن وزارت عدلیه وزیر ارشاد ملی وزیر امور خارجه وست ارب وستینگهاوس وضچه ماتورین ولادی وستوک ولادی وستک ولت اندیس ولتای علیا ولتای علیا. ولگا ولگوگراد ولینگتون ونان ونتسپلیز ونزوئلا ونکوور ونیتسکی اوبلاست وپرتال وکتیل ویتنام ویتنام (جنوبی ویتنام جنوبی ویتنام شمالی ویتنام شمالی) ویرجینیا ویرجینیای غربی ویسبادن ویشناکاپتنام (vishnalaptnam) ویلیام کالج ویمنس وین وینگاپور وینگن وینیتسا وینیوس ّسفارت آمریکا پادگان «فرح آباد» پادگان «مک کوایر» پادگان آموزشی در سلطنت آباد پادگان جلدیان پادگان جمشیدیه پادگان خلیج پادگان خمینی (جمشیدیه سابق) پادگان زرهی پل چرخی پادگان سنندج پادگان فرح آباد پادگان لویزان پادگان مهاباد پادگان مهندسی خلیج پادگان نظامی پادگان های ایران پادگان هوایی دوشان تپه پادگان پل چرخی پادگان گارد شاهنشاهی در لویزان پادگورنی پارابلتومسک کمورف پاراماریبو پاراماریبو. پاراگوئه پارلمان پارلمانی پارماریبو پارک (وزرا) پارک فرح پارک گلستان پاریز پاریس پاریس. زیسک پاریس  پازانان پاسادنا پاسایک پاستازای اورینته پاسگاه پلیس پاسگاه گارد مرزی اسرائیل پاسیفیک پالاوان پالایشگاه پالایشگاه Zarqa پالایشگاه آبادان پالایشگاه اصفهان پالایشگاه بلژیک پالایشگاه تبریز پالایشگاه تهران پالایشگاه ساحلی آمریکا پالایشگاه شیراز پالایشگاه ماهشهرتأسیسات گاز اهواز و آقاجان پالایشگاه نفت آبادان پالایشگاه نفت بانیاس پالایشگاه نفت شیراز پالایشگاه نفتی آناتولی پالایشگاه های آبادان پالایشگاه های کارائیب پالیزبان پان آمریکن پاناما پاناماسیتی پاوه پاپوآ گینه جدید. پاکستان پاکستان و هند پاکستانیها پایتخت ایران پایگاه «مک گوائر» پایگاه بندر انزلی (پهلوی سابق) پایگاه بوشهر پایگاه تانک پل چرخی پایگاه تدین پایگاه جت های F پایگاه خاتمی پایگاه خاتمی (اصفهان) پایگاه خرمشهر پایگاه دریائی دماغه سوبیک پایگاه دریایی «چابهار» پایگاه دریایی انگلیس پایگاه دریایی بوشهر پایگاه دریایی حیفا پایگاه دریایی خرمشهر پایگاه دریایی سورو مورسک پایگاه دریایی چاه بهار پایگاه دماغه «سوبیک» پایگاه دوشان تپه پایگاه دوم نیروی هوایی تبریز پایگاه دیه گو گارسیا پایگاه زرهی پل چرخی پایگاه زیر دریایی آمریکایی پلاریس پایگاه سابق بریتانیا در جزیره GAN(گن) پایگاه شوروی در اقیانوس هند پایگاه شیراز پایگاه فیلادلفیا پایگاه مهرآباد پایگاه نظامی آمریکا در خلیج فارس پایگاه نظامی شاه خالد در الباطن پایگاه نظامی عباس آباد پایگاه نظامی علی آباد پایگاه نظامی پل چرخی پایگاه نیروی دریایی آمریکا در نیوپورت پایگاه نیروی دریایی بوشهر پایگاه نیروی دریایی خرمشهر پایگاه نیروی هوایی Reese در تگزاس پایگاه نیروی هوایی تبریز پایگاه نیروی هوایی در Fuerstenfeldbruckدر آلمان غربی پایگاه نیروی هوایی ماکسول در آلاباما پایگاه نیروی هوایی ویلیامز در آریزونا پایگاه های آمریکایی پایگاه های دریایی دمّان و جُبیل پایگاه های شاهرخی و وحدتی پایگاه های ناتو شوروی پایگاه های هوایی پایگاه های هوایی Nellisو Travis پایگاه های هوایی عراق پایگاه های هوایی وحدتی (دزفول) و تبریز پایگاه هلی‌کوپتر اصفهان پایگاه هوائی کلارک پایگاه هوانیروز پایگاه هوایی پایگاه هوایی (وفره بیاض) پایگاه هوایی Fuerstenfeldbruck پایگاه هوایی «مک گوائر» پایگاه هوایی احمد الجابر پایگاه هوایی ادوارد پایگاه هوایی باگرام پایگاه هوایی بندرعباس پایگاه هوایی بوشهر پایگاه هوایی بگرام پایگاه هوایی تدین شیراز پایگاه هوایی خاتمی پایگاه هوایی دزفول پایگاه هوایی دوشان تپه پایگاه هوایی رایت پایگاه هوایی شینداد پایگاه هوایی ماکسول پایگاه هوایی مصدق پایگاه هوایی مهرآباد پایگاه هوایی مک گوائر پایگاه هوایی وحدتی پایگاه هوایی ویلیامز پایگاه کیپ کندی پایگاه یکم و هفتم ترابری پایگاه ۲۱ نیروی هوایی پایگاه هوایی مهرآباد پت دویچ پتاتیکوا پتانها پترزبورگ پترسن پترو آنگول پتروبراس پتروشیمی جبیل پترولئوس پتن پتوپریموس پدافند هوایی پادگان بهبهان پراودا پراگ پرتامینا پرتغال پرتغال. پرتوریا پرم پرو پروتاریا رباط پروتستان پرینستون پرینوس پشتونستان پشتونستان (بلوچستان بزرگ) پطرزبورگ پطروس غالی پغمان پل سیدخندان پل چرخی پلنتینگا پلنگ پلیتزردورف پلیس پلین دیوی پمبینای غربی آلبرتا پنتاگون پنج کشور اسکاندیناوی پنجاب پنجوین پنسیلوانیا پوتوار پوتوسی پوتومایو پودولسکی پورت آواسپاین پورت آوپرینس پورت سعید پورت لوئیس پورت واسپاین پورتریکو پورتوریکو پورتوریکو. پورتوپیریماورا پوردو (Purdue) پوزاریکا پولیساریو پونگا پوهانگ پکتیا پکتیکا پکن پی ریتی پیتزبورگ پیرانشهر پیشاور پیشاور (پاکستان) پیونگ یانگ پیچ در ایران چ چابهار چابهار و کنارک چاتانوگارا چاد چاد. چالوس چاه بهار چاه های نفت چاک چاکو چرومکین چساران چلیابنیسک چلیابینسک چمدار چمکانی چناکیاپوری چنسری Chancery چهار محال بختیاری چهارمحال چوبوت چچن چک اسلواکی چکسلواکی چیاپاز چیس چیس مانهاتان چیشلوم چیغه سرای چین چین و آمریکا چین کمونیست چینیها چیکو چیکو کالیفرنیا ژاندارمری خوانسار (منطقه اصفهان) ژاندارمری سیستان و بلوچستان ژاپن ژاپن و یونان ژاپن. ژاپنی ژاپنیها ژن ژنو ژوهانسبورگ کابل کابل اسلام آباد کابل. کابودلگادو کابیندا کابینه کاتاران کاتماندو کاتونو کاخ ارگ کاخ ارگ (خانه خلق) کاخ الیزه کاخ سعدآباد کاخ سفید کاخ سفید واشنگتن کاخ سیف کاخ مرمر کاخ ملک آباد کاخ نیاوران کاخ چهلستون کاخ گلستان کارائیب کاراداگ کاراندیتی کاراچوک کاراکا کاراکاس کارتاجنا کارخانجات کارخانجات نساجی کارخانجات ونک کارخانه کارخانه ابریشم بافی گورکی در مسکو کارخانه اردنانس تونگی (Tongi) کارخانه اورهانلی (Orhaneli) کارخانه تراکتورسازی تبریز کارخانه تراکتورسازی مالون کارخانه جات اسلحه آمریکا کارخانه ذوب آهن کارخانه ذوب آهن اصفهان کارخانه ذوب آهن ایتالیایی در بندرعباس کارخانه ذوب آهن روسیه کارخانه ذوب آهن عنابه (Annaba) کارخانه ذوب آهن و نورد کارخانه سیمان آبیک کارخانه شیشه سازی آبگینه کارخانه فولاد کارخانه ماشین سازی کارخانه نساجی کارخانه نساجی Hitaura کارخانه نساجی هاساهیسا (Hasahaisa) کارخانه پلی اکریل اصفهان کارخانه پپسی کولا کارخانه کبریت سازی توکلی کارلسروهه یا بن کاروانسرای سفارت تهران کارولینای شمالی کارک کارکورام (Karakoram) کازابلانکا کازرون کاستاریکا کاستاریکا. کاسگین کاسیتو کاسیگین کاشان کافه زاخرو کافه پلاس دوترن کالج Lafayette کالج آر. سی. دی. در تهران کالج آمریکایی کالج آمریکایی تهران کالج ارتش فرانسه کالج اقتصادی لندن کالج البرز کالج البرز تهران کالج البرز در تهران کالج السمر و دانشگاه کمبریج در انگلستان کالج اوهایو کالج اکسیدنتال کالج اکسیدنتال لوس آنجلس کالج ایالتی سان خوزه کالج حبیبیا کالج دیولیس و الکینز کالج مرکزی فرانسه. کالج معلمان رضاییه کالج کادوری کالوواری کالیفرنیا کالیفرنیای جنوبی کالیمانتان شرقی کامبوج کامبیتی کامرانیه کامرون کامپالا کامپه چی کامپوس کامپیل کامیاران کان(فرانسه) کانادا کانال اسماعیلیه کانال سوئز کانال مجردا کانال پاناما کانبرا کانزاس کانزاس سیتی کانسیگراد کانوپ کانیزار کاهوتا کاوالا کاوانو کاورشم کاپ بن (Medjerda کاکتوس کبوترآهنگ (روستایی نزدیک کرمانشاه) کبکان کتابخانه USICA در تهران کتابخانه آژانس ارتباطات بین المللی کراس نویارسک کراسنویارسک کرامه کرانه کرانه غربی کرانه غربی رود اردن کراچی کربلا کرتانوس کرج کرخه کردستان کردستان ایران کردستان ترکیه کردستان عراق کرمان کرمانشاه کرمانشاهان کرملین کرمنچوگ کرنج کرند کرند عرب کرنل کره کره (جنوبی کره جنوبی کره زمین کره شمالی کروپ آلمان کرکو کرکوک کریما کریمه کشمیر کشور چاد کشورهای OECD کشورهای آسیایی و آفریقایی کشورهای آفریقا کشورهای آفریقایی کشورهای اروپای شرقی کشورهای اروپای غربی کشورهای اروپایی کشورهای اسلامی کشورهای اسلامی آفریقایی کشورهای اسکاندیناوی کشورهای بالکان به خصوص رومانی کشورهای بلوک (شرق) کشورهای بلوک شرق کشورهای بلوک شرقی کشورهای بلوک شوروی کشورهای بلوک غرب کشورهای بلوک کمونیست کشورهای بلوک کمونیستی کشورهای جنوب اروپا کشورهای جهان سوم کشورهای خاورمیانه کشورهای خلیج کشورهای خلیج فارس کشورهای شمال اروپا کشورهای عرب کشورهای عرب حوزه خلیج فارس کشورهای عرب خاورمیانه کشورهای عربی کشورهای عربی خلیج کشورهای عربی خلیج فارس کشورهای غربی کشورهای غیر عرب خاورمیانه کشورهای غیر متعهد کشورهای غیر کمونیست کشورهای غیراوپک کشورهای غیرمتعهد کشورهای غیرکمونیست کشورهای غیرکمونیستی کشورهای فرات علیا کشورهای کمونیست کشورهای کمونیستی کشورهای کمونیستی (شوروی کشورهای کمونیستی اروپای شرقی کعبه کفر حمان کفرقاسم کلارآباد کلرادو کلمبو کلمبیا کلمبیا. کلوپ تهران کلوپ قایقرانی کلوپ معلمین کلوپ وزارتخانه کلوپ کشوری شاهنشاهی (سلطنتی) کلکته کلیسا کلیساها کلیساهای مسیحی کلیساهای مسیحیان کلیسای LDS کلیسای انجیلی آلمان کلیسای جامعه کلیسای جامعه مسیحیان تهران کلیسای سیاه (قره کلیسا) کلیسای مسیح در آکسفورد کلیسای کامیونیتی کلینیک پشتو کلیولند کمبریج کمبریج ماساچوست کمپ دیوید کمپ دیوید در ژنو کمپانی تصفیه کمپانی نفت ایران و انگلیس کمپانی های نفتی کمیته کمیته تهران کمیته میدان ژاله کمیته های انقلاب کنتاکی کنسول کنسول آمریکا کنسول آمریکا در اصفهان کنسول آمریکا در تبریز کنسول اصفهان کنسول انگلیس کنسول ایالات متحده کنسول تبریز کنسول ترکیه کنسول سفارت در تبریز کنسول شیراز کنسولگری کنسولگری خرمشهر کنسولگری آمریکا کنسولگری آمریکا در اصفهان کنسولگری آمریکا در ایران کنسولگری آمریکا در تبریز کنسولگری آمریکا در جنوب کنسولگری آمریکا در خرمشهر کنسولگری آمریکا در شیراز کنسولگری اصفهان کنسولگری امریکا در تبریز کنسولگری انگلستان کنسولگری انگلیس کنسولگری انگلیس در خرمشهر کنسولگری ایران در دهلی نو کنسولگری ایران در واشنگتن کنسولگری تبریز کنسولگری ترکیه کنسولگری در تبریز کنسولگری شوروی کنسولگری شوروی در تهران کنسولگری شیراز کنسولگری عراق کنسولگری لندن کنسولگری های در اصفهان و شیراز کنسولگری های آمریکا کنسولگری های آمریکا در اصفهان کنسولگری های آمریکا در اصفهان و تبریز کنسولگری های آمریکا در ایران کنسولگری های تبریز و اصفهان کنسولگری پاکستان در مشهد کنسولگریهای اسرائیل کنکنیکات کنگره کنگره ایالات متحده کنگو کنگو. کنیا کنیا. کهکیلویه و بویر احمد کهگیلویه و بویراحمد کوآندا کوئتا کوالالامپور کوالالمپور کوبا کوبان کوبیشف کوتونو کودکستان کوران کوربا (Korba) کوزباس کوفاس کوماسی کومودور کوموروس. کوناکری کوندوز کوندوز  کونوکو کوه های بلوچستان و پاکستان کوه های شمال تهران کوه های پکتیا کوهات کوههای اورال کوچه اردلان کوچه امیرکبیر کوچه سیمرغ کوچه شاپور علیرضا کوچه محتشم کویت کویت پاریس کویت. کویته کویداد دل کارمن کویر الاحساء کویسنجاک عراق کپنهاک کپنهاگ کپکان کیبوتز (مزارع اشتراکی) کیبوتز مانارا کیبوتس کفریووال کیتو کیش کیف کینشازا کینگ استون کینگزتون کینگستون کیو. آر. رام کیو. آر. کابل کیپ ورد. کیگالی کیگالی و رواندا گئورگیا گابن گابن. گابورون گاقرآباد گالاتی گامبیا گجرات گرانادا گراند هاربور گرانچاکو گرجستان گرنوبل فرانسه گرودنو گروندین گرگان گرینویچ گلاسپی گلستان هشتم گلف گمبورن گمرک گناباد گناوه گنبد گنبد کاووس گنبدکاووس گو گارسیا گواتمالا گواریکاتو گوانتانامو گورستان اصفهان گورستان اهواز گورستان بهشت زهرا گورستان تهران گورستان های قدیمی گوروشیر گورکی گورکیف گویان (Guyana) گویان. گچساران گیتسبورگ گیس گیس کیرشن گیسن گیلان گیلگیت بالتستان گینس ویل گینه گینه استوایی. گینه بیسائو یاانونده یااونده یاسوج یاطار یافا یالات متحده یالتا یامالو یاکوت یاکوتسک یاکوتیا یبال یزد یمن یمن جنوبی یمن شمالی یمن شمالی و جنوبی ینبع ینت ایندین یوتا یودوکان یورنگوی یورکوفتسی یوستو ایلیمسک یوسف العلوی یونان یونیون یوگسلاوی یوگسلاوی و شوروی یوگسلاوی و لهستان یوگسلاوی و کوبا ییل ”کلیسا“