سند شماره 4

گزارش اعتصاب در صنعت نفت ایران

موضوع سند

اعتصاب در صنعت نفت ایران

مشخصات ارسال سند

از: سفارت آمریکا - تهران تلگرام

محرمانه

به: وزارت خارجه - واشنگتن

1357-07-30- 1978-10-22

متن سند

سند شماره (4)

تاریخ : 22 اکتبر 1978 - 30 مهر 1357

شماره : 10279

از : سفارت آمریکا - تهران تلگرام

به : وزارت خارجه - واشنگتن

مرجع : تهران 9651

طبقه بندی : خیلی محرمانه

موضوع : اعتصابات در بخش صنعت نفت ادامه می یابد

1 - همان طور که در تلگراف مرجع گزارش گردید، دولت ایران و شرکت ملی نفت ایران دو هفته پیش به طور اساسی در مقابل تقاضاهای کارگران روزمزد اعتصابی شرکت نفت تسلیم شدند (که اساسا کارگران ساده و غیر ماهر هستند)، هر چند که اعتصاب هیچ گونه تأثیر بسزایی بر تولید نفت، صادرات، پالایش و غیره نداشت. در هر حال یک اعتصاب، خیلی جدی تر چهارشنبه گذشته یعنی 18 اکتبر توسط درصد قابل توجهی از کارمندان ایرانی اسکو در اهواز و پالایشگاه شرکت نفت در آبادان شروع شد.

2 - کارمندان خواستار اضافه حقوق و مزایا معادل و یا بیشتر از مبالغی که به کارگران روزمزد داده شده است می باشند. کارمندان اعتصابی بخش نفت در لیست تقاضاهای اقتصادی خود، درخواست پایان گرفتن حکومت نظامی را نیز اضافه کرده اند. اگر اعتصاب به مناطق و حوزه ها برسد (که محتمل به نظر می رسد) و اگر تمام یا بخش اعظمی از کارمندان ایرانی در آن شرکت جویند، تولید و صادرات به نحو جدی تأثیر خواهد پذیرفت. در هر حال براساس گفته منابع ما در شرکت نفت، کارمندان ارشد و همکاران خارجی آنها در اعتصاب مشارکت نخواهند جست و همه چیز را به نحو نسبتا عادی فعال نگاه داشته اند.

3 - صنعت نفت اخیرا مثل دیگر بخشها نه فقط دچار اعتصاباتی به وسیله تمامی گروههای مهم شده بلکه به کم کاری و تحصن نیز (که اکثرا دوره آن کوتاه است) توسط گروههای نسبتا کوچکی که تقاضاهایشان اکثرا به خوبی بیان نمی شود و پای بندی آنان به تقاضای خود اغلب موقتی است، دچار شده است. اعتصاب چند نفری که در پالایشگاه تهران دردسر آفریدند خاتمه یافت، لیکن تقاضای فوق العاده برای تولیدات نفتی که به لحاظ شایعات ایجاد شده بود سیستم توزیع داخلی را دچار ازدحام و شلوغی کرد (هر چند که این سیستم مجددا به طور عادی فعالیت می نماید). شرکت نفت انتظار دارد که حتی اگر مشکلات جدیدی وجود نداشته باشند، صفوفی در پمپ بنزینها به وجود آید.

4 - براساس سابقه، تن در دادن به تقاضاهای چند هفته گذشته، می توان به طور معقولانه ای نتیجه گرفت که دولت ایران و شرکت نفت اعتصاب کارمندان اسکو و شرکت نفت را با موافقت سریع با

ص: 255

درخواستهای آنان حل خواهند نمود. در هر حال یکی از مقامات ارشد شرکت نفت به ما گفت که این شناخت به وجود آمده است که اعتصابات (نه فقط در صنعت نفت بلکه در کل اقتصاد) عمدتا انگیزه سیاسی دارند و سیاست برآورده ساختن تقاضاهای اقتصادی نمی تواند بیش از دوره کوتاهی آن هم به بهای بسیار زیاد آرامش را ایجاد نماید. پیام صریح و روشنی که مقام شرکت نفت به ما می داد، این بود که شرکت نفت و احتمالاً دولت ایران تصمیم گرفته اند، تا نسبت به اعتصابیون خشن تر شوند، ولی چگونگی آن روشن نیست.سولیوان

منبع: اسناد لانه جاسوسی - جلد 7 - کتاب 7 - صفحه 254