ملاقات کاردار سفارت با وزیر خارجه دولت موقت

موضوع سند

اعرتاض دولت موقت به سیاست های دوگانه آمریکا

مشخصات ارسال سند

از: سفارت آمریکا - تهران

محرمانه

به: وزارت خارجه - واشنگتن

1358-06-29- 1979-09-20

متن سند

ملاقات کاردار با وزیر خارجه

سند شماره (64)

تاریخ: 20 سپتامبر 1979 - 29 شهریور 58

خیلی محرمانه

از: سفارت آمریکا - تهران

به: وزارت خارجه - واشنگتن

موضوع: ملاقات کاردار با وزیر خارجه

1- تمام متن خیلی محرمانه

2- خلاصه: کاردار روز شنبه 18 اوت برای حدود یک ساعت با یزدی وزیر امور خارجه ملاقات کرد

ص: 306

تا گزارش سفرش به ایالات متحده را بدهد و برداشت یزدی از اجلاس هاوانا را جویا شود. ملاقات در فضای دوستانه ای برگزار شد، ولی یزدی در مورد بیشتر موضوعاتی که مطرح شد از قبیل موضوع شری، شیبانی و منطقه گلف بی تفاوت بود. وقتی موضوع آزادی مطبوعات مطرح شد یزدی مثل همیشه عنوان کرد که مطبوعات غربی در مورد ایران بدون احساس مسئولیت هستند.

3- ملاقات با یزدی با بحثی کامل در مورد مشکلات بخش کنسولی چه تعداد ویزا ما اکنون قادر هستیم صادر کنیم، چه درصدی دانشجو هستند و چگونه می توانیم اطمینان دهیم کار دانشجویان بسرعت انجام پذیرد، شروع شد. کاردار از کمکی که ما از پلیس تهران گرفته ایم اظهار قدردانی کرد و اشاره کرد که هر چند ما هنوز مشکلاتی در کنترل صفوف ویزا داریم ولی کنترل پلیس بتدریج بهتر می شود. کاردار اظهار داشت که درصد امتناع ما از دادن ویزا به 40 درصد می رسد ولی ما حدودا روزانه با حدود 400 متقاضی مصاحبه می کنیم، از جمله 35 تا 100 مورد بیمار اضطراری که بر یک اساس ویژه دیده می شوند.

به نظر می رسد که توجه یزدی به این مسئله جلب شد و از اینکه کنسولگری فعال شده خوشحال شد.

4- پس از بحث کوتاهی در مورد اجلاس غیرمتعهدها و مجمع عمومی سازمان ملل و افغانستان، (گزارش جداگانه) کاردار در مورد مسافرت اخیرش به واشنگتن توضیحاتی داد. در تلاش برای آگاه ساختن یزدی از نظرات واشنگتن در مورد ایران و موضوعاتی که مورد توجه خاص دولت ایالات متحده و آمریکاییها به طور کلی می باشند، توضیحات خیلی بی پرده و صریح داده شد.

5 - کاردار برای آغاز کردن صحبت گفت که وی در خلال گفتگوهایش با مقامات دولت ایالات متحده و اعضای کنگره تلاش نموده تا ایران را در یک دیدگاه خاص قرار دهد: ایران کشوری نیست که به خاطر حکومت ملاهای عقب مانده به دیوانگی کشانیده شود، بلکه کشوری است که در مسیر یک انقلاب اساسی قرار گرفته که هنوز به نتیجه نرسیده است. برای مثال ایران هنوز نوشتن قانون اساسی جدید را تمام نکرده است. کاردار گفت وی خاطرنشان ساخته بود که ایالات متحده منافع قابل توجهی در برقراری روابط خوب با ایران دارد و وی فکر می کند دولت موقت ایران نیز در این منافع سهیم می باشد. کاردار اشاره کرد که نظرات ارائه شده به وسیله او به خوبی پذیرفته شد و علاقه عجیبی نسبت به ایران از طرف مقامات ارشد ایالات متحده و کنگره وجود داشت.

6- در هر صورت کاردار به صراحت به یزدی خاطرنشان کرد که وجهه ایران در واشنگتن ضعیف و اعتبارش مورد تردید است. وضعیت کردستان اثر قابل ملاحظه ای بر روی افکار عمومی داشته است و خیلیها سؤال می کنند در زمانی که اعدامها (از جمله تعداد زیادی در کردستان) به صورتی ادامه دارد که به نظر آمریکاییها بدون محاکمه و بدون طی مراحل قانونی می رسد و با اعدامهایی که در سیاهی شب انجام می گیرد چگونه دولت ایالات متحده می تواند یک رابطه تسلیحاتی با ایران داشته باشد. اگر در زمانی که عکسهای اعدامهای کردستان در مطبوعات چاپ شد کنگره تعطیل نبود امکان داشت قطعنامه ای از طرف کنگره در رابطه با اقدامات ایران صادر شود.

7- کاردار علاوه بر این اظهار داشت با کارهای آمریکا در ایران برخورد خوبی نشده است. برای مثال به شری اجازه داده نشد، که ایران را ترک کند و شیبانی هنوز در زندان است. کاردار گفت ما فکر می کنیم به زودی مقاله ای در مورد شری در مطبوعات آمریکا چاپ شود که شاید سفارت را به خاطر اینکه از طرف او به اندازه کافی فعال نبوده است، متهم نماید. حبس مستمر او در ایران خارج از قوه ادراک می باشد؛

ص: 307

کاردار درخواست نمود که یزدی با دفتر دادستان کل تماس حاصل نماید و متذکر شود که گزارش خود دفتر دادستان کل توصیه کرده است که شری آزاد شود. یزدی در این مورد بی تفاوت بود. (چون. شری به هنگام این گفتگو در حال آزاد شدن بوده ما تردید داریم که وزارت خارجه هیچ گونه نقشی در آزادی او داشته است).

8 - کاردار همچنین متذکر شد که دولت موقت ایران همچنان از دستیابی ایالات متحده به مقر سابق نظامی ما و وسائل ما در ایران، از جمله اموال زیاد و سوابق پرسنلی جلوگیری به عمل می آورد.

9- کاردار سپس جلوگیری از کار مطبوعات و اخراج گزارشگران خارجی را متذکر شد. او اظهار داشت که ما از اقدامات دولت موقت ایران بر علیه مطبوعات آمریکایی بسیار متأسفیم. او از خیلی افراد در واشنگتن، از جمله کنگره در مورد این موضوع مطالبی شنیده بود. در مجموع شناختی از منافع ایالات متحده در ایران و تمایلی به همکاری با دولت موقت ایران وجود داشت. دولت ایالات متحده مایل است تا رابطه به پیش برود ولی چنانچه قرار است این رابطه پیشرفتی داشته باشد بایستی تلاشی دوجانبه وجود داشته باشد. کاردار سپس از یزدی سؤال کرد که آیا وی مایل به ارائه نظر خود در مورد هر یک از این نکات می باشد.

10- یزدی اظهار داشت که مطبوعات مطمئنا هیچ گونه نظر مساعدی در مورد ایران که کاردار ممکن است ابراز داشته باشد در زمانی که وی در ایالات متحده بوده است، عنوان نکرده اند. یزدی سپس بحثی را شروع کرد که چگونه مطبوعات خارجی اخبار ایران را تحریف نموده و با انقلاب ایران خیلی غیر منصفانه برخورد می نمایند. یزدی گفت که دولت موقت ایران از نزدیک مراقب بوده است و مطبوعات ایالات متحده هرگز اخبار خوب راجع به ایران منتشر نمی نمایند. کاردار پاسخ داد که ایران چنانچه به اخراج خبرنگاران خارجی ادامه بدهد بعید به نظر می رسد گزارش خوبی دریافت کند. او دوباره متذکر شد که ایران نمی تواند تمام مسئولیتها را به خاطر مطبوعات بدش دور بریزد. ایران به خاطر خیلی از چیزهایی که گزارش شده مثل تعداد زیاد اعدامهای بدون محاکمه مسئولیت دارد. حتی بعضی از حامیان انقلاب ایران در ایالات متحده سؤال می کردند که آیا این اعمال انجام شده به وسیله دولت موقت ایران با روح انقلاب ایران سازگار هستند. کاردار به مشکلات امنیتی محوطه سفارت، به برخورد بد با بازرگانان و به اقداماتی که به نظر آمد برای اخراج تمام روزنامه نگاران آمریکایی از ایران طرح ریزی شده اند اشاره کرد. این موضوع به سادگی جامعه را وادار کرد که فکر کند ایران چیزی دارد که می خواهد پنهان کند. یزدی این موضوع را بشدت تکذیب کرد و اظهار داشت که وی کاملاً آماده خواهد بود تا تمام تا تمام سؤالات مطبوعات را در زمانی که به واشنگتن می رسد پاسخ دهد.

11- کاردار متذکر شد که وی فکر می کند بعضی از مطبوعات ایالات متحده کار گزارشی خوبی انجام داده اند. مثلاً کار تایم در مورد خمینی عالی بوده است. (یزدی تصدیق کرد). کاردار اظهار داشت که گفته هایی که به طور مستمر از رادیو و تلویزیون ملی ایران پخش می شوند و ایالات متحده را غیراز مسائل دیگر متهم به همکاری با ساواک، سیا و صهیونیستها در طرحهایی برای از بین بردن انقلاب می نمایند هم ناصحیح بوده اند و هم به روابط ما کمک نمی نمایند. او به یزدی خاطرنشان کرد که دولت موقت ایران می تواند این نوع تبلیغات ضد آمریکایی را در رادیو و تلویزیون ملی ایران کنترل نماید. یزدی هیچ پاسخی نداد.

ص: 308

12- در عوض یزدی سؤال کرد که آیا دولت ایالات متحده به هیچ صورتی در نشر زیراکسهایی از یک ورقه که «طرح برنارد لوئیس» نامیده می شود و نشان دهنده طرحی است که کشور را به مناطق کوچک بر اساس گروههای قومی تقسیم می نماید شرکت داشته است. به نظر می رسد که یزدی این ورقه را تقریبا جدی گرفته است. کاردار به او گفت که این ارزش وقت وزرا را ندارد چون که مزخرف و پوچ است و به سود هیچ کدام از کشورهای ایران و ایالات متحده نیست، ولی قول داد که این موضوع را با واشنگتن در میان بگذارد.

13- ملاقات با تقاضای مجدد کاردار برای هر گونه کمکی که وی در مورد شری و شیبانی و منطقه گلف می تواند انجام دهد خاتمه پذیرفت. او همچنین از یزدی در مورد موضوع بهائی(ها) جویا شد.

(گزارش جداگانه).

14- اقدام مورد درخواست: از هر گونه اطلاعاتی که وزارتخانه ممکن است در مورد «برنارد لوئیس» ارائه کند تشکر می کنیم.

منبع: اسناد لانه جاسوسی - جلد 4 - کتاب 4 - صفحه 305