قوانین جدید آزادی زنان در افغانستان

موضوع سند

مشخصات ارسال سند

از: سفارت آمریکا ــ کابل

محرمانه

به: وزارت خارجه ــ واشنگتن

1357-08-01- 1978-10-23

متن سند

سند شماره 9

از: سفارت آمریکا - کابل

تاریخ: 23 اکتبر 1978

به: وزارت خارجه -- واشنگتن

طبقه بندی: محرمانه

موضوع: فرمان جدید از افغانستان، ترتیبات ازدواج را آزاد می سازد

1- متن فرمان شماره هفت شورای انقلاب جمهوری دموکراتیک افغانستان درباره ازدواج که در 17 اکتبر انتشار یافت در زیر آمده است:

شروع متن

فرمان شماره 7

مهریه و مخارج ازدواج

این فرمان برای اجرای ماده 12 خطوط اصلی وظایف انقلابی جمهوری دموکراتیک افغانستان و به منظور تضمین حقوق برابر زنان و مردان در محدوده حقوق مدنی و برای از میان برداشتن روابط پدر شاهی

ص: 518

فئودالی بین شوهر و زن و نیز برای انجام روابط خانوادگی صمیمانه بیشتر صادر شده است.

ماده یک

هیچ فردی نباید دختری را در مقابل پول یا متاع به عقد یا نامزدی در آورد.

هیچ کس نباید به نام سهم ازدواج، داماد را در هنگام ازدواج مجبور به پرداخت پول یا دادن متاع بنماید.

ماده 2

هیچ کس نباید به نام عیدی، نوروزی، براتی یا دیگر جشن ها، داماد یا ولی او را مجبور به تهیه لباس، یا هدایا برای دختر یا خانواده اش بنماید.

ماده 3

دختر یا ولی او نباید به اسم مهریه پول نقد یا متاع بیش از 10 درهمی که در شرعیات مشخص شده که براساس نرخ بانکی جاری نقره از 300 AFS تجاوز نمی نماید دریافت کند. (تذکر: 300 AFS با نرخ تبدیل ارز روز 23 اکتبر 1987 از 10 دلار کمتر می باشد.)

ماده 4

ازدواج یا نامزدی بایستی با رضایت کامل طرفین صورت گیرد؛ بنابراین:

1- هیچ کس نبایستی ازدواج را تحمیل کند.

2- هیچ کس نباید از ازدواج آزاد یک بیوه جلوگیری کند و یا او را به خاطر رابطه یا روابط کوته نظرانه مجبور به ازدواج نماید.

3- هیچ کس نباید به بهانه نامزدی، مخارج تحمیلی نامزدی یا به وسیله استفاده از زور از ازدواج قانونی شخصی دیگر جلوگیری به عمل آورد.

ماده 5

نامزدی یا ازدواج زنان کمتر از 16 سال و مردان کمتر از 18 سال مجاز نیست.

ماده 6

1- کسانی که از مقررات این فرمان سرپیچی نمایند محکوم به زندان از 6 ماه تا سه سال خواهند شد.

2- پول یا کالاهایی که بر خلاف مقررات این فرمان دریافت شده ضبط خواهد شد.

ماده 7

این فرمان پس از انتشار در روزنامه رسمی اجرا خواهد شد.

2- نظریه: دولت در نظر دارد از طریق فرمان جدید، ازدواج های اجباری کودکان و بیوه ها را محدود نماید و هزینه های سنتی ازدواج که اغلب خانواده های درگیر را به مقدار زیادی مقروض می کند کاهش

ص: 519

دهد. در حالی که احتمال دارد جهیزیه و مهریه در بین عروس و دامادها و پدر و مادرهایشان رواج داشته باشد، ولی این سنت ها عمیقا در جامعه افغان ریشه دارد و در پشت آنها مجوز رسمی مذهبی و تاریخی وجود دارد. به این لحاظ هر گونه تلاش جدی از طرف دولت برای اجرا نمودن این فرمان، خصوصا در مناطق روستایی پیرو سنن قدیم، احتمالاً در ابتدا با مقاومت قابل توجهی رو به رو خواهد شد.

شاه ظاهرا در اواخر دهه 1950 ممانعت های مشابهی را به عمل آورد. چنانچه خانواده ای، دختر مشخصی را به عنوان عروس برای پسرشان می پسندیدند، آنها مجبور بودند تا به طور مخفیانه با مخارج سنتی موافقت نمایند. خانواده ای که پول می پرداخت بعد از آن به طور قابل درکی از به دشمنی کشیدن رابطه غیرقانونی (جعلی) جدید با خانواده دختر به وسیله معرفی کردن آنان به دستگاه عدالت شاه اکراه داشت. قانون انجام نشد و منسوخ گردید.

3- بایستی ذکر گردد که مهریه به طور سنتی مبلغی پول مورد توافق قرار گرفته است که در زمان ازدواج به نام عروس می شود ولی تحت کنترل شوهر باقی می ماند مگر اینکه او (شوهر) از همسرش جدا شود که در آن موقع پول به زن برمی گردد. در حقیقت مهریه یک نوع نفقه از پیش مورد توافق گرفته می باشد.از میان برداشتن این وسیله تأمین (و وسیله جلوگیری از طلاق) بدون تأمین مدنی که به جای آن قرار گیرد عملاً زنان را از آن به بعد در مقابل شوهرانشان در وضعیت پر مخاطره تر اقتصادی و اجتماعی قرار می دهد.

4- برخی از شوخ طبعان کابلی گفته اند که اکنون آنها می توانند سهمیه اسلامی کاملشان از 4 همسر را به دست آورند. البته آنها به طور خوش بینانه ای هزینه های سنگین مسؤل بودن برای 4 زن را که به طور سنتی از آن برخوردار هستند و تقاضای رفتار مساوی را دارند، از نظر دور می دارند.

منبع: کتاب اسناد لانه جاسوسی - جلد 3 - کتاب 3 - صفحه 518