سند شماره 22

رابطه آمریکا و عربستان

موضوع سند

مشخصات ارسال سند

از: SUIHFOدر واشنگتن، دی - سی

متفرقه

به:

1358-02-19- 1979-05-09

متن سند

سند شماره (22)

تاریخ: 9 می 1979 - 29 اردیبهشت 1358

طبقه بندی نشده - مطالب ذیل برای انتشار نیست

از: SUIHFO در واشنگتن، دی - سی

به: سفارت آمریکا - اورشلیم

نکات مهم گزارش زیر به وسیله اوزوالد جانسون تهیه شده است:

آمریکا مقامات سازمان سیا را فرا می خواند تا از ایجاد اختلاف بیشتر با سعودیها جلوگیری نماید. «این عنوان در تایم لوس آنجلس در هشتم ماه می چاپ شده بود:

(آغاز متن)»

واشنگتن - مقامات آمریکایی در روز دوشنبه اظهار داشتند، که دولت کارتر به منظور جلوگیری از بروز اختلاف با عربستان سعودی ریاست پایگاه سیا را که وابسته به سفارت آمریکا در جده بود پنهانی فرا خواند.

پاین عامل سیا که هویتش به وسیله مقامات فاش نشد، رسما توسط رهبریت عربستان سعودی که از درج گزارشاتی مبنی بر اختلاف میان خانواده حاکمه عربستان در مطبوعات آمریکا عصبانی شده بود، اخراج گردید.

ص: 376

خبری که به روابط بین آمریکا و عربستان سعودی ضربه زده است خبری بود که در ماه گذشته در نشریه واشنگتن پست به نقل از یک مقام ناشناس آمریکایی چاپ شده بود، مبنی بر ترس از اینکه ولیعهد فهدژ که از نظر بعضی از مقامات دولت کارتر «قویترین شخصیت» سلطنت سعودی و طرفدار آمریکاست احتمالاً در حال از دست دادن قدرت است.

این گزارش که از طرف دیگر مقامات آمریکایی نارضایتی سیاسی سعودی را نشان می دهد. گویا حساسیت رهبریت عربستان سعودی را برانگیخته است.این واقعه زمانی رخ می دهد که اختلاف زیادی بین آمریکا و عربستان سعودی بزرگترین صادر کننده نفت به آمریکا درباره نقش آمریکا در به وجود آوردن یک قرار داد صلح بین مصر و اسرائیل وجود دارد.

اکثر متخصصین خاورمیانه در دولت هشدار می دهند که آمریکا نباید عربستان سعودی را وادار به پذیرفتن آن بخش از سیاست آمریکا که مورد قبولشان نیست، بنماید. معذالک، سعودیها بعضی از بیانات کاخ سفید، پنتاگون و کنگره را به عنوان اجباری علیه خود در پذیرفتن قرارداد صلح تعبیر کرده اند.

یکی از برادرزادگان شاهزاده فهد یعنی شاهزاده بندر ابن سلطان در آمریکا در رابطه با موضوعی دیگر به سر می برد. در حین اقامت وی گزارش مبنی بر هراس آمریکا از ایجاد اختلاف در خانواده سعودی به انتشار رسید. حساسیت سعودیها نسبت به این گزارش آنقدر شدید بود که سریعا به بندر دستور داده شد تا از مقامات عالی رتبه دولت (آمریکا - م) اطمینان دریافت دارد که آن دولت در نظر ندارد علیه سعودیها تبلیغاتی به راه بیاندازد.

در عربستان، نشریه های کثیرالانتشار، گزارشات بسیار حساس مربوط به حساسیت خارجی را بدون مجوز رسمی چاپ نمی نمایند. ظاهرا، بسیاری از مقامات در ریاض، پایتخت عربستان سعودی نمی توانند باور کنند که گزارشی در یک نشریه مهم آمریکایی بتواند بدون اجازه دولت آمریکا به چاپ برسد.

خشونت عربستان سعودی متوجه ریاست پایگاه سیا در عربستان سعودی شد. مقامات آمریکا گفته اند. علت نیز این بوده است که وی قبلاً درباره میزان اختلاف میان چهار برادر مسلط بر خانواده حاکمه که عبارتند از: شاه خالد شاهزاده فهد (که هر دوی آن ها ظاهرا مریض هستند). و شاهزاده عبداللّه و شاهزاده سلطان، مطالعه می کرده است.

ظاهرا میزان عصبانیت زمانی فزونی یافت که در این گزارش اشاراتی به اطلاعات سازمان سیا درباره کسالت فهد شده بود.

ریاست این پایگاه زمانی مورد حمله و تهاجم قرار گرفت که متوجه شدند گزارشات وی منبع ظهور مقاله ای شده که برای سعودیها توهین آمیز بوده است.

گزارش اصلی تصمیم دولت مبنی بر فراخواندن عضو سیا در اواخر هفته گذشته وسیله کورد مایر یکی از مقامات بازنشسته سازمان سیا که دریکی از روزنامه ها مطلب می نویسد، اعلام گردید.

بنابه گزارش مایر، که در پایان هفته دریکی از روزنامه های کویتی نیز انتشار یافته بود. سعودیها سعی داشتند این عضو سازمان سیا را به عنوان فردی ناشایست اخراج نمایند.

مقامات آمریکا که می ترسیدند که اخراج این فرد موجب عذرخواهی عمومی شود، با مذاکرات خود فرا خواندن پنهانی وی را ترتیب دادند.

مقامات دولتی که این مذاکرات را تأیید نموده بودند، همچنین اعلام داشتند که عضو مذکور سیا در

ص: 377

واشنگتن در «مرخصی» به سر می برد و بعدا دوباره به کار گرفته خواهد شد.

یک نکته نگران کنند در این گزارش این است که چند تن از خبرنگاران امور خاورمیانه معتقدند که سلطنت سعودی دچار اختلافاتی شده است.

مهمترین نظریه ای که همه این خبرنگاران در آن سهیم هستند، این است که این چهار برادر که همه آنها فرزندان شاه عبدالعزیزابن سعود هستند، بنابه نظامی که بر اساس اولویت و آراء عموم است قدرت در اختیار دارند. به همین دلیل آنها معتقدند اشتباه است که تنها فهد را به عنوان تنها فرد طرفدار واشنگتن معرفی نمود.

مع ذالک، حساسیت سعودیها در رابطه با گزارشات منتشره پیرامون اختلافات خود بسیار حاد است.

در همان هفته ای که تقاضای اخراج درج، و شاهزاده بندر به دنبال دریافت اطمینان در واشنگتن بود، یک مصاحبه بسیار نادر دیگر به وسیله یکی دیگر از چهار برادر یعنی شاهزاده عبداللّه جهت خنثی سازی گزارش پیشین ترتیب داده شده. بنا به بعضی از گفته ها، عبداللّه، که فرمانده گارد ملی سعودی است به عنوان رقیب عمده فهد شناخته شده است. در مصاحبه ای که وسیله آژانس خبری خلیج واقع در بحرین منتشر و به دقت توسط غرب ضبط شده بود، عبداللّه اظهار داشته است که سلطان «در عقیده، روح، هدف و بینش دارای وحدت است....و من بدون برادرم اعلیحضرت شاهزاده فهد اصلاً وجود نخواهم داشت.»

(پایان متن)

منبع: اسناد لانه جاسوسی - جلد 4 - کتاب 4 - صفحه 376